Facebook, Twitter, Instagram gibi sosyal platformlar üzerinden yapılan sosyal ticaretin (s-ticaret) yıldızı parladı. 2020'de Türkiye'de s-ticaret yaklaşık yüzde 80 arttı. Sosyal medya şirketleri yeni projeler geliştirirken Boyner, Flo gibi şirketler s-ticarette hedef büyüttü.
AYŞEGÜL SAKARYA PEHLİVAN asakarya@ekonomist.com.tr
7 Şubat 2021 tarihli sayıdan
Dijitalleşmeyle hayatımızın odağına oturan Instagram, Facebook, YouTube, Tiktok gibi sosyal platformlar artık sosyalleşme işlevinin dışında şirketler için bir pazar yeri haline gelmeye başladı. E-ticaretin bir uzantısı olan sosyal ticaret yani s-ticaret, e-ticaret işlemleri için sosyal ağların kullanımını ifade ediyor. Şirketler, sosyal medya platformlarını vitrin ve satış noktası gibi kullanıyor.
Özellikle Covid-19'la ortaya çıkan sosyal izolasyon tedbirleri nedeniyle insanların sosyal medyada daha fazla vakit geçirmeye başlaması, pazarın hareketlenmesine neden oldu. Ödeme platformu Paymes'in analizine göre, 2020 yılında Türkiye'de sosyal ticaret yaklaşık yüzde 80 oranında büyüdü. Pandeminin verdiği büyüme ivmesi 2021'de de devam edecek gibi görünüyor.
Avantajix.com Kurucu Ortağı Güçlü Kayral, "2021'de e-ticarette de s-ticarette de büyüme yüzde 50'nin altında olmayacaktır" diyor. Son yıllarda yeni platformlar ortaya çıkmış olsa da sosyal medya ticaretinde ilk beş sosyal medya sitesi Facebook, Instagram, Twitter, Tumblr ve LinkedIn olarak öne çıkıyor.
EG Bilişim Teknolojileri CEO'su Gökhan Bülbül, "Instagram'a temmuz ve eylül 2020 arasında çok sayıda yeni kullanıcı eklenmiş ve Facebook'tan bile daha güçlü büyüme rakamlarına ulaşmış olsa da Facebook'un 2,14 milyarlık toplam reklam kitlesi hala Instagram'ın neredeyse iki katı büyüklüğünde" diyor.
We Are Social raporuna göre, tüm dünyada internet kullanıcıları günde ortalama yedi saate yakın internette vakit harcıyor. Televizyon izlediğimiz süre günde ortalama 3,5 saatken, sosyal medyada 2,5 saat vakit geçiriyoruz. 2,5 milyar aktif kullanıcıya sahip Facebook, en fazla kullanıcıya sahip sosyal medya mecrası. YouTube ve WhatsApp'ın 2 milyar kullanıcısı var. WeChat'in 1 milyar kullanıcıya, TikTok'un ise 800 milyon kullanıcıya ulaştığı görülüyor.
Facebook da sosyal ticarete yaptığı yatırımlarla bu avantajını kullanmayı hedefliyor. Dünya genelinde 80 milyondan fazla küçük işletme, bir Facebook işletme sayfasına sahip. Türkiye'de ise 3 milyonu aşkın KOBİ'nin 1,7 milyonunun Facebook'ta bir işletme sayfası var.
Pandeminin etkisiyle birlikte katlanarak büyüyen pazardaki potansiyeli gören Facebook, bu süreçte işletmelere destek olmak ve alışveriş deneyimini kolaylaştırmak adına geçtiğimiz mayıs ayında Facebook Shops'u hayata geçirdi. Facebook Shops sayesinde Türkiye'deki işletmeler insanların Facebook'un uygulamaları üzerinden online mağaza oluşturabiliyor.
Facebook Türkiye E-Ticaret Bolum Başkanı Gül Yüksel Akkaya, "Facebook Shops ile hem küçük işletme sahiplerini, hem de küresel markaları uygulamalarımız üzerinden müşterileriyle buluşturacak ve online alışveriş deneyimini herkes için kolaylaştıracağız" diyor.
Yine Facebook'a ait Instagram da alışveriş özelliğini Türkiye de dahil olmak üzere daha fazla ülkenin kullanımına açtı. Diğer güncel gelişme de insanların Instagram'da bir işletmeyle tek tıkla bir başka Facebook şirketi olan WhatsApp üzerinden iletişime geçebilmeleri için işletmeler Instagram profillerine artık What-sApp iletişim butonu ekleyebiliyorlar. Aslında geçtiğimiz günlerde gündemi meşgul eden Whatsapp'la ilgili tartışmaların bir boyutunu da bu oluşturuyor.
Gül Yüksel Akkaya, What-sApp aracılığıyla insanların uygulama üzerinden direkt satın alma yapmalarını ve işletmelerden yardım almalarını kolaylaştırmak istediklerini belirterek, "Şeffaflığı daha da artırmak ve işletmelerin WhatsApp üzerinden müşterileriyle iletişimlerini yönetebilmelerine yardımcı olmak adına, gizlilik politikamızı işletmelerin ana şirketimiz Facebook üzerinden güvenli hosting hizmeti alma seçeneğine sahip olabilecekleri şekilde güncelledik.
Bu güncelleme, WhatsApp'ın Facebook ile pratikteki veri paylaşımını değiştirmiyor ve dünyanın neresinde olurlarsa olsunlar insanların arkadaşlarıyla veya aileleriyle özel olarak nasıl iletişim kurduğunu etkilemiyor" diye konuşuyor.
Türkiye'de yükselen bu akıma ayak uyduran markaların başında ise Boyner yer alıyor. 2020 yılında e-ticaret operasyonu Boyner'in genel satışları içinde yüzde 22 paya ulaştı. 'Affiliate marketing' de denen performansa dayalı satış ortaklığı pazarlamasına dönük çalışmalarla birlikte s-ticaret, e-ticaret satışlarının yüzde 20'sini oluşturur noktaya geldi. Bu yıl sonunda bu oranın yüzde 40'lar seviyesine çıkması bekleniyor.
Boyner Büyük Mağazacılık Omni-Channel Genel Müdürü Erdem Çalışkan, "S-ticareti bugün yüzde 30 oranında Z kuşağı kullanıyor ve asıl gücünü ise yakın zamanda Z kuşağının finansal olarak daha çok güçlenmesiyle göstereceğini düşünüyoruz" diyor. Şirket, önümüzdeki dönemde artırılmış gerçeklikle farklı deneyimler yaşatmak, canlı yayın ile satış gibi konulara odaklanmayı planlıyor.
Flo da 2023 yılında Türkiye'den dünyaya açılan 10 global markadan biri olma hedefi doğrultusunda s-ticaret alanında önemli adımlar atıyor. 2020 yılı içerisinde sadece Flo markası Facebook'ta kasım ayına kadar yaklaşık 1.8 milyar erişim rakamına ulaştı. İnstagram tarafında ise 1.2 milyarın üzerinde bir erişim rakamına ulaşıldı.
Gerçekleştirilen fenomen iş birlikleri ve kampanyalardan elde edilen verilerle kendi havuzlarını oluşturan şirket, imaj iletişimi, kampanya erişimi ve satış hedefi için farklı konularda kampanyalar gerçekleştirmeye devam edecek. Flo Ticari Operasyonlar Genel Müdür Yardımcısı Volkan Sezgin, "Pandemi dönemiyle birlikte sosyal medyada alışveriş alışkanlıkları marka elçisi deneyimleriyle daha fazla şekillenmeye başladı.
Özellikle Instagram ve YouTube fenomenleriyle farklı iş birlikleri gerçekleştirilerek s-ticarete katkı sağlıyoruz. Ayrıca TikTok gibi hızla büyüyen platformları da yakından takip ediyor ve buralardaki fırsatları değerlendiriyoruz" diyor.
Altınyıldız da sosyal medya üzerinden satışlarda ivme yakalayan şirketler arasında yer alıyor. Sosyal medya üzerinden gelen kümülatif satış payı 2019 yılında yüzde 10 seviyelerinde iken, 2020 yılında yüzde 20'yi aşmış durumda.
Altınyıldız Classics Marka ve Pazarlama Direktörü Onur Uluğ, "Buradaki satışları ikiye ayırıyoruz. Sosyal medya platformları üzerinden direkt olarak gelen satışlar, burada alınan aksiyonların asist ettiği satışlar. Her iki alanda da yaptığımız çalışmaların getirilerini ortaya çıkan sonuçları da net bir şekilde görebiliyoruz" diyor. Şirket, 2021'de buradan gelecek satış payını yüzde 25 oranlarına çıkartmayı hedefliyor.
Özellikle genç kesimin Tiktok ve Twitch gibi yeni trend sosyal medya uygulamalarına olan ilgisinin arttığını söyleyen Uluğ, "2020'nin başında sadece birkaç markanın Tiktok hesabı varken, şu anda dünyaca ünlü lüks segment markalarının bile hesapları mevcut. Tabii biz de bu konuda kendi çalışmalarımızı başlattık" şeklinde konuşuyor.
“Eğer, e-ticaret siteleri sosyal medyadaki gücü iyi değerlendirebilirlerse rakamlarda ciddi artışlar olacak. Aynı zamanda Youtube ile bugün çok tartışılan WhatsApp, ikişer milyar kullanıcı ile ilk sırada yer alıyor.
Zaten WhatsApp ile son dönemde yaşadığımız sorunun temelinde de bu reklamlar var: Uygulama, kişiye özel reklamları hazırlamak için veri toplamaya çalışıyor ve bu konuyla ilgili de bir anlaşmazlık yaşanıyor. Toplam paydada yüzde 55,3 gibi bir oran alan dijital medya yatırımlarının yüzde 60-65’lere geleceğini düşünmekteyim.”
“Influencer etkileri yanı sıra insanların pandemi sürecinde kendi evlerinde ürettikleri ürünleri pazarlamaya başlaması oldukça yaygın. Büyük markaların da artık s-ticaret kurguları oluşturmaları ve piyasaya girmeleri de 2021’de sıklıkla göreceğimiz şeylerden olacak. Organik ürünler, ev yapımı gıdalar ve sağlıklı ürünler konusunda büyük atılımlar yapıldı. Bu trend gücünü korumaya devam edecektir.”
AYŞEGÜL SAKARYA PEHLİVAN asakarya@ekonomist.com.tr
7 Şubat 2021 tarihli sayıdan
Dijitalleşmeyle hayatımızın odağına oturan Instagram, Facebook, YouTube, Tiktok gibi sosyal platformlar artık sosyalleşme işlevinin dışında şirketler için bir pazar yeri haline gelmeye başladı. E-ticaretin bir uzantısı olan sosyal ticaret yani s-ticaret, e-ticaret işlemleri için sosyal ağların kullanımını ifade ediyor. Şirketler, sosyal medya platformlarını vitrin ve satış noktası gibi kullanıyor.
Özellikle Covid-19'la ortaya çıkan sosyal izolasyon tedbirleri nedeniyle insanların sosyal medyada daha fazla vakit geçirmeye başlaması, pazarın hareketlenmesine neden oldu. Ödeme platformu Paymes'in analizine göre, 2020 yılında Türkiye'de sosyal ticaret yaklaşık yüzde 80 oranında büyüdü. Pandeminin verdiği büyüme ivmesi 2021'de de devam edecek gibi görünüyor.
Avantajix.com Kurucu Ortağı Güçlü Kayral, "2021'de e-ticarette de s-ticarette de büyüme yüzde 50'nin altında olmayacaktır" diyor. Son yıllarda yeni platformlar ortaya çıkmış olsa da sosyal medya ticaretinde ilk beş sosyal medya sitesi Facebook, Instagram, Twitter, Tumblr ve LinkedIn olarak öne çıkıyor.
EG Bilişim Teknolojileri CEO'su Gökhan Bülbül, "Instagram'a temmuz ve eylül 2020 arasında çok sayıda yeni kullanıcı eklenmiş ve Facebook'tan bile daha güçlü büyüme rakamlarına ulaşmış olsa da Facebook'un 2,14 milyarlık toplam reklam kitlesi hala Instagram'ın neredeyse iki katı büyüklüğünde" diyor.
GÜNDE YEDİ SAAT İNTERNETTEYİZ
We Are Social raporuna göre, tüm dünyada internet kullanıcıları günde ortalama yedi saate yakın internette vakit harcıyor. Televizyon izlediğimiz süre günde ortalama 3,5 saatken, sosyal medyada 2,5 saat vakit geçiriyoruz. 2,5 milyar aktif kullanıcıya sahip Facebook, en fazla kullanıcıya sahip sosyal medya mecrası. YouTube ve WhatsApp'ın 2 milyar kullanıcısı var. WeChat'in 1 milyar kullanıcıya, TikTok'un ise 800 milyon kullanıcıya ulaştığı görülüyor.
FACEBOOK SHOPS'U AÇTI
Facebook da sosyal ticarete yaptığı yatırımlarla bu avantajını kullanmayı hedefliyor. Dünya genelinde 80 milyondan fazla küçük işletme, bir Facebook işletme sayfasına sahip. Türkiye'de ise 3 milyonu aşkın KOBİ'nin 1,7 milyonunun Facebook'ta bir işletme sayfası var.
Pandeminin etkisiyle birlikte katlanarak büyüyen pazardaki potansiyeli gören Facebook, bu süreçte işletmelere destek olmak ve alışveriş deneyimini kolaylaştırmak adına geçtiğimiz mayıs ayında Facebook Shops'u hayata geçirdi. Facebook Shops sayesinde Türkiye'deki işletmeler insanların Facebook'un uygulamaları üzerinden online mağaza oluşturabiliyor.
Facebook Türkiye E-Ticaret Bolum Başkanı Gül Yüksel Akkaya, "Facebook Shops ile hem küçük işletme sahiplerini, hem de küresel markaları uygulamalarımız üzerinden müşterileriyle buluşturacak ve online alışveriş deneyimini herkes için kolaylaştıracağız" diyor.
Yine Facebook'a ait Instagram da alışveriş özelliğini Türkiye de dahil olmak üzere daha fazla ülkenin kullanımına açtı. Diğer güncel gelişme de insanların Instagram'da bir işletmeyle tek tıkla bir başka Facebook şirketi olan WhatsApp üzerinden iletişime geçebilmeleri için işletmeler Instagram profillerine artık What-sApp iletişim butonu ekleyebiliyorlar. Aslında geçtiğimiz günlerde gündemi meşgul eden Whatsapp'la ilgili tartışmaların bir boyutunu da bu oluşturuyor.
Gül Yüksel Akkaya, What-sApp aracılığıyla insanların uygulama üzerinden direkt satın alma yapmalarını ve işletmelerden yardım almalarını kolaylaştırmak istediklerini belirterek, "Şeffaflığı daha da artırmak ve işletmelerin WhatsApp üzerinden müşterileriyle iletişimlerini yönetebilmelerine yardımcı olmak adına, gizlilik politikamızı işletmelerin ana şirketimiz Facebook üzerinden güvenli hosting hizmeti alma seçeneğine sahip olabilecekleri şekilde güncelledik.
Bu güncelleme, WhatsApp'ın Facebook ile pratikteki veri paylaşımını değiştirmiyor ve dünyanın neresinde olurlarsa olsunlar insanların arkadaşlarıyla veya aileleriyle özel olarak nasıl iletişim kurduğunu etkilemiyor" diye konuşuyor.
ŞİRKETLER NE YAPIYOR?
Türkiye'de yükselen bu akıma ayak uyduran markaların başında ise Boyner yer alıyor. 2020 yılında e-ticaret operasyonu Boyner'in genel satışları içinde yüzde 22 paya ulaştı. 'Affiliate marketing' de denen performansa dayalı satış ortaklığı pazarlamasına dönük çalışmalarla birlikte s-ticaret, e-ticaret satışlarının yüzde 20'sini oluşturur noktaya geldi. Bu yıl sonunda bu oranın yüzde 40'lar seviyesine çıkması bekleniyor.
Boyner Büyük Mağazacılık Omni-Channel Genel Müdürü Erdem Çalışkan, "S-ticareti bugün yüzde 30 oranında Z kuşağı kullanıyor ve asıl gücünü ise yakın zamanda Z kuşağının finansal olarak daha çok güçlenmesiyle göstereceğini düşünüyoruz" diyor. Şirket, önümüzdeki dönemde artırılmış gerçeklikle farklı deneyimler yaşatmak, canlı yayın ile satış gibi konulara odaklanmayı planlıyor.
Flo da 2023 yılında Türkiye'den dünyaya açılan 10 global markadan biri olma hedefi doğrultusunda s-ticaret alanında önemli adımlar atıyor. 2020 yılı içerisinde sadece Flo markası Facebook'ta kasım ayına kadar yaklaşık 1.8 milyar erişim rakamına ulaştı. İnstagram tarafında ise 1.2 milyarın üzerinde bir erişim rakamına ulaşıldı.
Gerçekleştirilen fenomen iş birlikleri ve kampanyalardan elde edilen verilerle kendi havuzlarını oluşturan şirket, imaj iletişimi, kampanya erişimi ve satış hedefi için farklı konularda kampanyalar gerçekleştirmeye devam edecek. Flo Ticari Operasyonlar Genel Müdür Yardımcısı Volkan Sezgin, "Pandemi dönemiyle birlikte sosyal medyada alışveriş alışkanlıkları marka elçisi deneyimleriyle daha fazla şekillenmeye başladı.
Özellikle Instagram ve YouTube fenomenleriyle farklı iş birlikleri gerçekleştirilerek s-ticarete katkı sağlıyoruz. Ayrıca TikTok gibi hızla büyüyen platformları da yakından takip ediyor ve buralardaki fırsatları değerlendiriyoruz" diyor.
TİKTOK ETKİSİ ARTTI
Altınyıldız da sosyal medya üzerinden satışlarda ivme yakalayan şirketler arasında yer alıyor. Sosyal medya üzerinden gelen kümülatif satış payı 2019 yılında yüzde 10 seviyelerinde iken, 2020 yılında yüzde 20'yi aşmış durumda.
Altınyıldız Classics Marka ve Pazarlama Direktörü Onur Uluğ, "Buradaki satışları ikiye ayırıyoruz. Sosyal medya platformları üzerinden direkt olarak gelen satışlar, burada alınan aksiyonların asist ettiği satışlar. Her iki alanda da yaptığımız çalışmaların getirilerini ortaya çıkan sonuçları da net bir şekilde görebiliyoruz" diyor. Şirket, 2021'de buradan gelecek satış payını yüzde 25 oranlarına çıkartmayı hedefliyor.
Özellikle genç kesimin Tiktok ve Twitch gibi yeni trend sosyal medya uygulamalarına olan ilgisinin arttığını söyleyen Uluğ, "2020'nin başında sadece birkaç markanın Tiktok hesabı varken, şu anda dünyaca ünlü lüks segment markalarının bile hesapları mevcut. Tabii biz de bu konuda kendi çalışmalarımızı başlattık" şeklinde konuşuyor.
EMRAH PAMUK / DİJİTAL EXCHANGE CEO’SU “DİJİTAL MEDYA YATIRIMLARI ARTACAK”
“Eğer, e-ticaret siteleri sosyal medyadaki gücü iyi değerlendirebilirlerse rakamlarda ciddi artışlar olacak. Aynı zamanda Youtube ile bugün çok tartışılan WhatsApp, ikişer milyar kullanıcı ile ilk sırada yer alıyor.
Zaten WhatsApp ile son dönemde yaşadığımız sorunun temelinde de bu reklamlar var: Uygulama, kişiye özel reklamları hazırlamak için veri toplamaya çalışıyor ve bu konuyla ilgili de bir anlaşmazlık yaşanıyor. Toplam paydada yüzde 55,3 gibi bir oran alan dijital medya yatırımlarının yüzde 60-65’lere geleceğini düşünmekteyim.”
DR. NABAT GARAKHANOVA / MEZO DİJİTAL YÖNETİM KURULU BAŞKANI “EV YAPIMI ÜRÜNLER TREND OLDU”
“Influencer etkileri yanı sıra insanların pandemi sürecinde kendi evlerinde ürettikleri ürünleri pazarlamaya başlaması oldukça yaygın. Büyük markaların da artık s-ticaret kurguları oluşturmaları ve piyasaya girmeleri de 2021’de sıklıkla göreceğimiz şeylerden olacak. Organik ürünler, ev yapımı gıdalar ve sağlıklı ürünler konusunda büyük atılımlar yapıldı. Bu trend gücünü korumaya devam edecektir.”
