Turizmde yükselişe geçen İstanbul, ağustos ayında yüzde 87,7'lik otel doluluklarıyla yeniden Avrupa'nın en dolu 10 kenti arasına girdi. Ocak-Ağustos döneminde ortalama doluluk oranı yüzde 73,7'ye, oda fiyatı 90,2 Euro'ya, oda başı gelir ise 66,4 Euro'ya ulaştı.
LEVENT GÖKMEN DEMİRCİLER
lgokmen@ekonomist.com.tr
Türkiye'nin dünya çapında markalaşan yüzü olan İstanbul, turizmde eski parlak günlerine geri dönüyor.
Tabloyu görmek için görsele tıklayın.
Küresel veri ve analiz şirketi STR'nin Türkiye Otelciler Birliği (TÜROB) için hazırladığı 'Ağustos 2019 Ülke Performans Raporu'na göre, İstanbul'un Ağustos 2018'de yüzde 84 olan doluluk oranı Ağustos 2019'da yüzde 4,4 artarak yüzde 87,7 oldu.
Ağustos 2018'e göre yüzde 20,1 artış gösteren ortalama günlük oda fiyatı 107,3 Euro'ya yükselirken, oda başına elde edilen gelir ise geçen yıla oranla yüzde 25,4 artarak 94,1 Euro olarak ölçüldü.
Ağustos ayında UEFA Süper Kupa Finali'nin İstanbul'da gerçekleşmesinin İstanbul'daki oda fiyatlarının yükselmesine katkı sağlayan ana etkenlerinden biri olduğuna dikkat çekiliyor.
Ancak yıllık veriler incelendiğinde de İstanbul'un yükselişinin devam ettiği gözleniyor. Ocak-Ağustos 2019 döneminde İstanbul'un ortalama doluluk oranı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 3,8 artışla yüzde 73,7'ye, oda fiyatları yüzde 11 artışla 90,2 Euro'ya, oda başına elde edilen gelir yüzde 15,9 artışla 66,4 Euro'ya ulaştı.
HEDEF 2012'Yİ YAKALAMAK
Türkiye Otelciler Birliği (TÜROB) Başkanı Müberra Eresin, turist sayısındaki artış sürerken, konaklama sektöründe fiyatların da yükselmeye devam ettiğini, ancak oda fiyatında hala Avrupa ortalamasının yakalanamadığını söylüyor.
Eresin, "İstanbul ve Türkiye'nin uluslararası düzeyde konaklama fiyatları olması gereken düzeyde değil. Oda fiyatlarında rekor düzeye Türkiye ortalamasında 115,6 Euro, İstanbul ortalamasında 152,9 Euro ile 2012 yılında ulaşılmıştı. İlk hedef 2012 yılında gerçekleşen bu fiyat ortalamasına ulaşmak olmalı" diyor.
Tesis ve hizmet kalitesiyle Türkiye ve İstanbul'un dünyanın sayılı turizm merkezleri arasında yer aldığına işaret eden Müberra Eresin, Türkiye'nin hedefinin turist sayısından çok geliri artırmak olması gerektiğini vurguluyor.
Gelir düzeyi yüksek kongre ve cruise turistinin mutlaka geri dönmesinin sağlanmasının önemine dikkat çeken Eresin, sözlerine şöyle devam ediyor: "Kongre ve cruise turizminin yanı sıra Türkiye ve İstanbul'da kültürel etkinliklerin artması, daha çok spor ve sanatla anılması, eğlence imkanlarının artması, gastronomi alanındaki gelişmeler nitelikli turisti şehrimize çekecektir. Türkiye'nin turizm gelirlerini artıracak en önemli unsurlar da bunlar olacaktır."
İLK 10'DA KİMLER VAR?
STR'nin ağustos ayı verilerine göre, Avrupa'nın en dolu 10 kenti sıralamasında Edinburg yüzde 89,9 doluluk oranı ile ilk sırayı alırken Dublin yüzde 89,5 ile ikinci, St. Petersburg yüzde 88,5 dolulukla üçüncü sırayı aldı. Bu üç şehri, Kopenhag, Amsterdam ve Prag takip etti.
İstanbul Avrupa destinasyonları doluluk sıralamasında yüzde 87,7 ile 35 tatil destinasyonu arasında yedinci olurken, ülke bazında dolulukta Türkiye 27 ülke arasında 15'inci sırada yer aldı. Ağustos ayında Avrupa destinasyonları doluluk ortalaması ise yüzde 77,7 oldu.
STR verilerine göre, İstanbul otelleri fiyatlarında yükseliş kaydetti ancak henüz Avrupa ortalaması yakalanamadı. Türkiye'nin günlük ortalama oda fiyatları geçen yılın aynı ayına göre yüzde 21,9 artışla 105 Euro'ya ulaşırken, toplam oda sayısı üzerinden oda başı elde edilen gelir yüzde 27,9 artışla 83,4 Euro oldu.
Ağustosta Avrupa'daki oda fiyatı ortalaması 117,7 Euro, oda başı gelir ortalaması ise 91,5 Euro olarak gerçekleşti.
Ocak-Ağustos döneminde Türkiye'nin ortalama dolulukları ise geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 1,2 artışla 67,3 Euro, oda fiyatı yüzde 11,5 artışla 79,6 Euro, oda başı gelir ise yüzde 13,4 artışla 53,6 Euro oldu.
Oda fiyatlarında rekor fiyatlara 2012 yılında ulaşılırken Türkiye ortalaması 115,6 Euro, İstanbul ortalaması da 152,9 Euro olmuştu.
ÖNE ÇIKAN PAZARLAR
Bu yılın ilk sekiz aylık döneminde Amerika, Asya, Avrupa ve Ortadoğu pazarları büyük bir artış gösterdi.
Ülke bazında ise en büyük artış Asya'da Hindistan ve Japonya, Avrupa'da Fransa, Almanya, Hollanda ve İngiltere, Ortadoğu'da ise Bahreyn, Ürdün, İran, Irak, Filistin ve Suudi Arabistan pazarlarında gerçekleşti.
2019 yılının İstanbul otelleri açısından oldukça yoğun geçtiğini, doluluklarda bekledikleri oranı yakaladıklarını belirten Mövenpick Hotel İstanbul Genel Müdürü Bozkurt Atabek, yıl sonuna kadar otel doluluğunda hedeflerinin üzerine çıkmayı öngördüklerini söylüyor.
Atabek, "Türkiye'nin güvenlik algısının güçlenmesinin yanı sıra UEFA Süper Kupa Finali'nin ağustos ayında İstanbul'da gerçekleşmesi bu büyümeyi destekleyen en büyük etkenler oldu" diye konuşuyor.
2020 BEKLENTİLERİ YÜKSEK
Eylülden itibaren İngiltere, Almanya ve Ortadoğu pazarlarından konaklamalı toplantılar için de yoğun talepler aldıklarına dikkat çeken Bozkurt Atabek, şöyle devam ediyor: "Doluluk ve ortalama oda fiyatları yönünden 2020'den beklentilerimiz oldukça fazla.
29-30 Mayıs 2020 tarihlerinde gerçekleşecek olan UEFA Şampiyonlar Ligi final maçı, 2012 yılından beri ortalama oda fiyatı açısından gerçekleşecek en büyük organizasyon olarak karşımıza çıkıyor. Bu organizasyon için sunulan oda fiyatları otele ve konumuna göre gece başına 350 Euro ile bin Euro arasında değişiyor."
DOLULUK YETMEZ, HARCAMA ARTMALI
Talimhane'den Tarihi Yarımada'ya kadar İstanbul'daki oteller bu yıl geçmiş yıllara göre iyi bir dönem yaşıyor. Taksim Point ve Nippon Otelleri Genel Müdürü Nuri Kalyoncu, Ağustos ayının Kurban Bayramı dönemine denk gelmesi, Ortadoğu'da tatil dönemi olması gibi nedenlerden dolulukların arttığını söylüyor.
Geçtiğimiz yıllara göre eylül-ekim döneminin de iyi geçtiğine dikkat çeken Kalyoncu, bu dönemde ağırlıklı olarak Lübnan, Ürdün, İran pazarlarından turistlerin geldiğini vurguluyor.
İstanbul otellerinin eski güzel günlerine dönmesi gerektiğine işaret eden Kalyoncu, şunları söylüyor: "Servis olarak Avrupa, ABD otellerinden çok daha iyiyiz. Gastronomi ve restoranlar bakımından iyiyiz.
2020 yılı 2019'dan çok daha iyi olacaktır diye düşünüyorum. Yılbaşı rezervasyonları iyi gidiyor. Mayıs ayında Şampiyonlar Ligi Finali olması olumlu etkiler."
Elite Word Hotels Yönetim Kurulu Üyesi Emel Elik Bezaroğlu, İstanbul'daki altı otellerinin yıllık doluluk ortalamasının yüzde 70'lere ulaştığını söylüyor.
Bezaroğlu, doluluklarla birlikte İstanbul'a gelen turistlerin harcamalarının da önemli olduğunu, hala 2014-2015 yılı fiyatlarının yakalanamadığını ifade ediyor. 2020 ve 2021 yıllarında İstanbul otellerinde fiyatların daha yüksek olmasını beklediklerini de vurguluyor.
ANTALYA'DA DA YÜKSELİŞ VAR
STR raporuna göre, ağustos ayında turizmin başkenti Antalya'da otel dolulukları bir önceki yılın aynı dönemine oranla yüzde 4,4 artarak yüzde 82,9 oldu. Ortalama günlük oda fiyatı da önceki yılın aynı ayına göre yüzde 25,7'lik artışla 174,7 Euro'ya çıktı.
Oda başına gelirler de geçen yıla oranla yüzde 31,2 artışla 144,8 Euro olarak ölçüldü. Bu yılın ocak-ağustos döneminde ise Antalya'da doluluklar geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 2,5 artışla yüzde 66,6, oda fiyatı yüzde 13,6 artışla 98,9 Euro, oda başına elde edilen gelir yüzde 16,4 artışla 65,8 Euro oldu.
