Türkiye’de yerli ödeme sistemleri pazarında yeni bir dönem başladı. Sektörün Merkez Bankası tarafından regüle edilmesiyle birlikte açık bankacılığa ilişkin düzenlemeler yürürlüğe girdi. Bu yıl sektörde yatırımların ve yurtdışına açılımın artması bekleniyor.
BURCU TUVAY
btuvay@ekonomist.com.tr
Artık tüketiciler, finansal işlemlerinde eski yöntemlere göre çok daha hızlı ve efektif çözümler ile sonuçlar sunan fintech’leri tercih ediyor. Fintech girişimleri, bankacılık ve finans sektörüne ait işlemlerin daha az maliyetle ve daha etkin şekilde gerçekleştirilmesine izin veren çözümlerle finans ve iş dünyasının işleyiş şeklinde köklü değişikliklere yol açıyor.
Tabloyu görmek için görsele tıklayın.
Bu girişimler, kişiler arası para gönderimleri ve pek çok farklı finans işleminde bankalar karşısında güç kazanarak pazarda ciddi pay ve söz sahibi olmaya başladı. Zira pandemi döneminde yenilikçi, temassız ve dijital ödeme modelleri yaygınlaştı.
Fintech şirketleri, mevcut ürünlerinde, hizmetlerinde ve politikalarında değişiklik yaparak pandemiye yanıt verdi. Şirketler, ek ödeme kanalları geliştirdiler ve devreye aldılar, ürünlerinde ya da hizmetlerinde değişikliğe gittiler.
Bu anlamda son yıllarda yerli ödeme sistemleri girişimlerinde exit’lerin (çıkış) ya da şirketlere yapılan yatırımların sayısının da arttığına tanık oluyoruz.
Yeni dönemde de bu alanda iş birliklerinin ve yatırımların artması beklenirken, pek çok şirket bu yıl için hedeflerine yurtdışı pazarlara açılımı da koydu. Biz de Türkiye’nin önde gelen yerli ödeme sistemleri girişimlerinin büyüme hedeflerini araştırdık.
YURTDIŞI PAZARLARI ARAŞTIRIYOR
2012 yılında yerli bir fintech girişimi olarak kurulan inial, kısa zamanda büyüme grafiği ile dikkat çekti ve 2016’da Multinet UP tarafından çoğunluk hissesi satın alındı. 20 binden fazla noktada ön ödemeli kartı ve tüm akıllı telefonlar için de cüzdan uygulamasını sunan ininal kartlarıyla 75 binden fazla perakende ve ATM noktalarından bakiye yüklenebiliyor.
1 milyonu aktif 4 milyon kullanıcılarının bulunduğunu ve 14 milyon kurumsal müşteriye hizmet verdiklerini belirten ininal CEO’su Hakan Gonca hedeflerini şöyle anlatıyor: “Bu yıl mikro kredi, hisse alım-satımı, altın, dolar, Euro hesapları ve yurtdışı para transferi gibi temel finansal ihtiyaçlara cevap veren özellikleri hayata geçireceğiz.
Aktif kullanıcı sayımızı da 1,5 milyon adede çıkarmayı hedefliyoruz. Yurt-dışındaki potansiyel büyüme odaklarını araştırıp, markamızı hedef bölgelere taşıyacağız.”
200 MİLYON TL YATIRIM YAPACAK
Bir başka girişim Papara ise hesaba her bankadan para yatırabilmeyi, istenilen kişiyi rehberden seçip para gönderebilmeyi, bunları yaparken de hiçbir ücret ödenmemesini sağlıyor.
Bugün itibarıyla 6,5 milyon kullanıcıya ulaştıklarını ve bine yakın işyerine kurumsal ödeme hizmetleri sunduklarını söyleyen Papara Kurucusu ve CEO’su Ahmed Faruk Karslı, platformda her ay 300 binden fazla kullanıcının hesap açtığını belirtiyor.
2021 yıl sonu itibarıyla 10 milyon kullanıcıya ulaşmayı hedeflediklerini vurgulayan Karslı, “Orta Avrupa pazarına açılacağız. 2021’de Almanya, Avusturya, İsviçre, Fransa ve Hollanda’da faaliyete başlamayı hedefliyoruz. Global hisse senedi piyasalarına erişim imkânı tanıyacağız. Yıl genelinde ödeme sistemleri alanında 200 milyon TL yatırım planımız var” diyor.
LİTVANYATA AÇILACAK
Şu an 20 binin üzerinde cüzdan ve sanal POS müşterisi kullanıcısı bulunan Sipay’ın yıl sonu hedefi ise bu rakamı 250 bine ulaştırmak. Lit-vanya’da bir ödeme kuruluşu için lisans başvurusu yaptıklarını ifade eden Sipay Genel Müdürü Semih Muşabak, bu yıl faaliyete başlayacaklarını söylüyor.
Muşabak, “Bir diğer hedefimiz ise 2021 yılında ön ödeme kartlarımızı kullanıcılar ile buluşturmak. Cüzdan uygulamamız ve ön ödeme kartlarımız ile dünyanın her yerinde rahatlıkla kullanım avantajı sağlamayı hedefliyoruz.
Müşterilerimizin kart, sanal POS, cüzdan gibi ödeme yöntemlerini tek çatı altında toplayarak verimli kullanımı sağlayacağız” diyor.
YENİ MARKASIYLA BÜYÜYECEK
Online ödeme geçidi, akıllı işlem yönlendirme, kart saklama, sahtecilik önleme gibi yapay zeka destekli birçok servisi, tüm banka ve ödeme kuruluşlarına sunan Mobilexpress, 2020 yılında Collective Spark liderliğinde 2 milyon dolarlık yatırım aldı.
Bu yatırımın ardından yeni finansal teknoloji girişimi Lidio markasının da temelleri atıldı. 2020 yılı sonu itibarıyla platform üzerinde kayıtlı 38 milyondan fazla kredi kartı ile 28 milyon tekil kullanıcının ödeme işlemlerine aracılık edildi. Mobilexpress platformu üzerinde 20 milyar TL’nin üzerinde, 132 milyon adet işlem gerçekleşti.
Mobilexpress’e üye kullanıcısı sayısı 1,5 milyona yaklaştı. Mobilexpress CEO’su ve Lidio Kurucu Ortağı ve CEO’su Emre Güzer, “Yurtdışından Türkiye’ye ürün ve hizmet sunan işletmelerle de iş birlikleri yapacağız.
Bu servislerin tamamını Lidio çatısı altında toplayacağız. İnternet üzerinden havale/EFT, kredi ile ödeme gibi servisleri herkesin erişimine açacağız” diyor.
İLK BEŞİ HEDEFLİYOR
Farklı büyüklükteki şirketlere güvenli sanal POS hizmeti ve yapay zeka tabanlı ödeme teknolojileri sunan iyzico’nun 50 bin kurumsal müşteri ve 2 milyonu aşan bireysel müşterisi bulunuyor. iyzico’da yılda 15 milyar TL’nin üzerinde işlem hacmi gerçekleştiriliyor.
2018 yılında IFC, Vostok Emerging Finance ve Amadeus Capital’den 4 milyon dolar yatırım alan şirket, 2019’da da 165 milyon dolara exit gerçekleştirdi.
PayU ile yapılan ortaklıkla birlikte Türkiye’nin EMEA bölgesindeki en büyük pazarlardan biri haline geldiğini vurgulayan iyzico PayU Türkiye CEO’su Barbaros Özbuğutu, “Hedefimiz Türkiye’nin en büyük beş finans kuruluşu arasında yer almak” diye konuşuyor.
