Bireysel Emeklilik Sistemi, son yıllarda hızlı büyüme performansıyla yoluna devam ediyor. Bu performans 2015 verilerine de yansıdı. Katılımcı sayısında bir yıllık süreçte yüzde 18,6 artışla 6 milyon barajı aşılırken, fon büyüklüğü ise devlet katkısı dahil yüzde 26,9 büyüme ile 48 milyona ulaştı. EGM’nin 19 Şubat tarihli son verilerinde katılımcı sayısında 6,1 milyon, fon büyüklüğünde 49,2 milyar TL rakamına gelindi.
Tabloları görmek için görsellere tıklayın.
2015 yılı piyasalar açısından çok iyi geçmedi, BES fonları da bu durumdan nasibini aldı. Ancak yüzde 25 devlet katkısının olumlu etkisiyle birlikte katılımcı sayısındaki yüzde 18,6 artışa göre fon büyüklüğü yüzde 26,9 büyüme eğilimi sergiledi.
KATILIM FONLARINA İLGİ ARTIYOR
2015 yılında bireysel emeklilik şirketlerine bakıldığında sektörün yeni ve küçük şirketlerinin oran olarak çok daha hızlı büyüdüğü görülüyor. Bu şirketlerin başında da Kuveyt Türk ve Albaraka Türk’ün ortaklığında kurulan, daha çok faize duyarlı yatırımcıların tercih ettiği Katılım Emeklilik geliyor.
Şirket, hem fon büyüklüğü hem de katılımcı sayısı artışında en öne çıkan şirket konumunda ve 2015 sonu itibarıyla hedeflediği 100 bin katılımcı sayısına da ulaşmayı başardı. Burada Asya Emeklilik şirketine de dikkat çekmek gerekiyor.
TMSF’nin kontrolündeki Bank Asya’nın iştiraki olan Asya Emeklilik katılımcı sayısında 2014’e göre yüzde 1 düşüş yaşamasına rağmen fon büyüklüğünde yüzde 46,9 büyümeyi başardı.
Fon büyüklüğü artışında Fiba Emeklilik ve Axa Hayat Emeklilik ilk üçte yer alan diğer şirketler oldu. Katılımcı sayısı artışına bakıldığında da Katılım Emeklilik ilk sırada yer aldı. Ziraat Hayat Emeklilik ve Axa Hayat Emeklilik şirketleri de yüzde 50’nin üzerinde büyüme ile ilk sıralarda yer aldı.
AHE, 1 MİLYON DEDİ
Büyüklük açısından bakıldığında katılımcı sayısında Anadolu Hayat Emeklilik 1 milyon barajını aşan ilk şirket oldu. Avivasa Emeklilik ve Hayat ise fon büyüklüğünde 9,2 milyar TL ile en büyük şirket konumunda. Sektörün hacim ve katılımcı sayısında bir diğer büyük şirketi ise Garanti Emeklilik ve Hayat.
Sektörde yapılan regülasyonların şirketler nezdinde hoşnutsuzluk yarattığı, çünkü kâra geçme sürelerinin uzadığı bilinen bir gerçek. Bu durum Groupama, Aegon, Ergo Emeklilik gibi şirketlerin sektördeki faaliyetlerini yavaşlatmasına neden oluyor. Zaten katılımcı sayısı artışları ve fon büyümeleri de bu durumu ortaya koyuyor.
SORUN YANITLAYALIM
Otomatik katılım, ne gibi avantajlar sağlıyor?
Otomatik katılım, işyeri bazlı özel emeklilik planlarına yönelik bir kavram.
Bu sistem, şu avantajları sağlıyor:
Çalışanların standart fon ve standardize edilmiş düşük kesinti yapısına sahip emeklilik planlarına otomatik olarak dahil olmasına olanak sağlıyor.
Doğal olarak katılımcılar, devlet katkısı uygulamasından faydalanıyor.
Yine kendilerine belirtilen1-2 ay gibi bir süre içinde herhangi bir kısıtlama ve kayıp olmadan sistemden çıkabilmelerine olanak sağlıyor.
“TL fonlama maliyeti gevşeyebilir”
Nilüfer Sezgin İş Portföy Araştırma Bölümü, Başekonomist
“Şubat ayında yıllık TÜFE yüzde 9,58’den yüzde 8,78’e sert bir düşüş gösterirken, yıllık çekirdek I enflasyonu (alkol, tütün, enerji, gıda ve altın hariç TÜFE) ise yüzde 9,6’dan yüzde 9,7’ye yükseldi. Manşet enflasyondaki sert düşüş yıllık gıda enflasyonunun yüzde 11,7’den yüzde 8,8’e gerilemesi ile mümkün oldu.
Giyim fiyatlarındaki ılımlı seyir sayesinde, çekirdek enflasyondaki yükseliş de korkulduğu kadar sert olmadı. Yıllık hizmet enflasyonunun yüzde 9 civarındaki yüksek seviyelerini koruması, fiyatlama davranışları kanalıyla enflasyonist riskleri yansıtmaya devam etti.
Enflasyonda düşüş lehine baz etkisi olan mart ve nisan aylarında enflasyonun geleceği seviyeler yılsonu için önemli bir fikir verebilecek. Ilımlı seyreden kur ve petrol fiyatı gelişmeleri çerçevesinde, sene sonunda enflasyonun yüzde 8,3 seviyesindeki beklentimizin altında kalma ihtimali şimdilik arttı. Şubat ayında enflasyonun düşeceğine hazırlıklı olan Merkez Bankası, gevşemek için çekirdek enflasyonda veya enflasyon beklentilerinde iyileşme olmasını bekleyeceğinin mesajını vermişti.
Bizim beklentimiz, çekirdek enflasyonun ikinci çeyrekte hafif gerilemesi ancak yüzde 9’un üzerinde kalması, üçüncü çeyrekten itibaren ise daha hızlı bir düşüş eğilimi ile yılı yüzde 7,6 seviyesinde bitirmesi yönünde. Ancak, Merkez Bankası’nın bekleme süresinin kısalıp kısalmayacağı, sermaye akımlarının TL’yi desteklemeye devam edip etmeyeceğine bağlı olacak.
Eğer TL’deki olumlu seyir devam ederse, Merkez Bankası’nın döviz satım ihalelerini düşürme kararını (günlük satım miktarı 25 Şubat’tan bu yana 60 milyon dolardan 30 milyon dolara geriledi), likidite politikasında bir miktar gevşeme de izleyebilir ve ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti yüzde 8,5-8,8 bandına dönebilir. Ancak, tam tersi TL’nin değer kaybı ise enflasyon düşse dahi Merkez Bankası’nın gevşemesini zorlaştırabilir.”
