Bireysel Emeklilik Sistemi’nin (BES) daha fazla yaygınlaşması adına 1 Ocak 2017’de başlayan Otomatik Katılım Sistemi (OKS), 45 yaş altı çalışanların sisteme otomatik olarak girmesini sağladı.
Tabloyu görmek için görsele tıklayın.
Şu anda 5 milyonu aşkın kişi OKS’den yararlanıyor ve fon büyüklüğü 4,9 milyar TL’ye ulaştı. Peki çalışanlar OKS’deki haklarını biliyor mu?
Bunu açıklamak için bazı başlıkları maddeler halinde sıraladık:
• Otomatik katılım kapsamında birikimlerinizden yalnızca fon işletim gider kesintisi yapılabilir.
Birikimlerinizden fon işletim gider kesintisi haricinde, herhangi bir kesinti yapılamaz.
• Katkı payı tutarı değişikliği yapabilirsiniz.
Mevzuatla belirlenen en düşük katkı payı oranı yüzde 3’tür. Daha fazla katkı ödemek isterseniz, işvereninize bildirerek katkı payı oranını artırabilir veya artırmış olduğunuz tutarı yine 4632 sayılı Kanun’da belirtilen asgari katkı payı oranı olan yüzde 3’ten az olmamak kaydıyla düşürebilirsiniz. Bununla birlikte, düzenli yatırılan katkı payının dışında dışarıdan ek katkı payı ödemesi yapamazsınız.
• Fon dağılımı değişikliği yapabilirsiniz.
Başlangıç döneminin bitiminden sonra, yılda altı kez ile sınırlı olmak üzere, fon dağılımı değişikliği yapabilirsiniz.
• Ödemeye ara verebilirsiniz.
Katkı payı ödemelerinize ara vermeyi talep edebilirsiniz. Ancak üç ayın sonunda katkı payı tekrar tahsil edilmeye başlanır. Ara verme sürenizi yeniden işvereninize ya da emeklilik şirketinize bildirimde bulunmak suretiyle uzatabilirsiniz. Ara verme süresini uzatma işlemi en fazla üçer aylık dönemler için yapılabilir.
• İşvereniniz değiştiğinde ve işten ayrıldığınızda ödemelere devam edebilirsiniz.
İşvereniniz değiştiğinde, yeni işvereniniz OKS kapsamında ise sizi OKS’ye dahil etmek zorundadır. Bu durumda, önceki işvereninizle yürürlükte olan bir OKS sözleşmeniz varsa, buna ilişkin birikimleriniz otomatik olarak yeni sözleşmenize aktarılır. Yeni iş yeriniz henüz OKS kapsamında değilse, mevcut sözleşmenize bireysel olarak ödeme yapabilirsiniz. Bu durumda, ödemeye devam etmeye yönelik talebinizi, işyeri değişikliğinizi izleyen ayın sonuna kadar emeklilik şirketinize iletmeniz gerekiyor. Katkı payınız, Bakanlıkça belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde, en az ilgili takvim yılında uygulanacak brüt asgari ücretin yüzde 3’ü oranında olmalı.
• Sistemde dilediğiniz kadar kalabilirsiniz.
İlk katkı payınızın emeklilik şirketi hesabınıza nakden intikal ettiği tarihi takip eden iş gününde, OKS’ye dahil olduğunuza dair tarafınıza bilgi iletilir. Bu bildirimi müteakip iki ay içinde cayma talebinizi iletebilirsiniz. Bahse konu iki aylık süreden sonra da, dilediğiniz zaman sistemden ayrılabilirsiniz.
• Sistemden ayrıldıktan sonra, sisteme belli koşullar altında yeniden dahil olabilirsiniz.
Kendi isteğinizle sistemden ayrılırsanız, aynı işverene bağlı çalıştığınız sürece ayrılma tarihini takip eden üç yıl boyunca OKS’ye tekrar giremezsiniz. Üç yıllık süreyi tamamladıktan sonra 45 yaşını doldurmadıysanız sisteme otomatik olarak dahil edilirsiniz.
Bununla birlikte, otomatik katılım kapsamındaki başka bir iş yerinde çalışmaya başlarsanız ve 45 yaşını doldurmadıysanız yeni işvereniniz sizi sisteme yeniden dahil eder. OKS’den tüm sertifikalarınızı sonlandırarak çıkış yapmanız halinde, tekrar sisteme giriş yaptığınızda 1.000 TL ilave devlet katkısı hakkından yararlanamazsınız. Ancak, cayma hakkınızı kullandıysanız ve daha önce sertifikalarınız kapsamında ilave devlet katkısı hiç hesaplanmadıysa, tekrar sisteme giriş yaptığınızda 1.000 TL ilave devlet katkısından yararlanabilirsiniz.
Ek olarak, sonlandırdığınız sözleşmeden kaynaklanan emekliliğe ve devlet katkısı hak edişine ilişkin sürelerinizi kaybedersiniz.
"KAMU HARCAMALARINDA İVMELENME VAR"
SENEM UĞURLU
İŞ PORTFÖY SABİT GETİRİLİ PORT. YÖN. KIDEMLİ PORTFÖY YÖN.
"Geçen hafta ABD ile Çin arasında devam eden ticaret görüşmeleriyle ilişkili haberler yakından takip edildi. Global tahvil piyasaları için perşembe günü açıklanan zayıf ekonomik veriler etkili oldu. Amerika'dan gelen perakende satışlar verisi ve Almanya dördüncü çeyrek büyüme verisinin hayal kırıklığı yaratması ile birlikte tahvil piyasalarında güçlü alıcılı bir seyir izlendi.
Amerikan 10 yıllıkları yüzde 2,65 seviyelerine kadar geriledi. Almanya 10 yıl vadeli kıymeti iki baz puan geri çekilerek yüzde 0,10 getiri seviyesinde işlem gördü. Yurtiçinde ise makro veri akışının oldukça yoğun olduğu bir haftayı geride bıraktık.
Geçen hafta ekonomide daralmanın derinleştiğini, buna karşılık dış açıktaki iyileşmenin sürdüğünü, bir defalık gelirlerin bütçeyi desteklemeye devam ettiğini ancak bir yandan da kamu harcamalarında da ivmelenme olduğunu gösterdi. Ayrıca Merkez Bankası Başkanı, finansal istikrarı desteklemek üzere bazı likidite tedbirleri alabileceklerini ancak bunun para politikasının sıkı duruşunu etkilemeyeceğini belirtti.
Gelen veriler ve açıklamalar tahvil piyasalarında tedirginlik yarattı. Geçtiğimiz haftalarda yaşanan hızlı ralli sonrasında, getirilerinin bir kısmını geri veren tahvil piyasasında 10 yıllıklar yaklaşık 50 baz puan yukarı çıkarak yüzde 15 seviyesine yükseldi.”
Tabloyu görmek için görsele tıklayın.
Şu anda 5 milyonu aşkın kişi OKS’den yararlanıyor ve fon büyüklüğü 4,9 milyar TL’ye ulaştı. Peki çalışanlar OKS’deki haklarını biliyor mu?
Bunu açıklamak için bazı başlıkları maddeler halinde sıraladık:
• Otomatik katılım kapsamında birikimlerinizden yalnızca fon işletim gider kesintisi yapılabilir.
Birikimlerinizden fon işletim gider kesintisi haricinde, herhangi bir kesinti yapılamaz.
• Katkı payı tutarı değişikliği yapabilirsiniz.
Mevzuatla belirlenen en düşük katkı payı oranı yüzde 3’tür. Daha fazla katkı ödemek isterseniz, işvereninize bildirerek katkı payı oranını artırabilir veya artırmış olduğunuz tutarı yine 4632 sayılı Kanun’da belirtilen asgari katkı payı oranı olan yüzde 3’ten az olmamak kaydıyla düşürebilirsiniz. Bununla birlikte, düzenli yatırılan katkı payının dışında dışarıdan ek katkı payı ödemesi yapamazsınız.
• Fon dağılımı değişikliği yapabilirsiniz.
Başlangıç döneminin bitiminden sonra, yılda altı kez ile sınırlı olmak üzere, fon dağılımı değişikliği yapabilirsiniz.
• Ödemeye ara verebilirsiniz.
Katkı payı ödemelerinize ara vermeyi talep edebilirsiniz. Ancak üç ayın sonunda katkı payı tekrar tahsil edilmeye başlanır. Ara verme sürenizi yeniden işvereninize ya da emeklilik şirketinize bildirimde bulunmak suretiyle uzatabilirsiniz. Ara verme süresini uzatma işlemi en fazla üçer aylık dönemler için yapılabilir.
• İşvereniniz değiştiğinde ve işten ayrıldığınızda ödemelere devam edebilirsiniz.
İşvereniniz değiştiğinde, yeni işvereniniz OKS kapsamında ise sizi OKS’ye dahil etmek zorundadır. Bu durumda, önceki işvereninizle yürürlükte olan bir OKS sözleşmeniz varsa, buna ilişkin birikimleriniz otomatik olarak yeni sözleşmenize aktarılır. Yeni iş yeriniz henüz OKS kapsamında değilse, mevcut sözleşmenize bireysel olarak ödeme yapabilirsiniz. Bu durumda, ödemeye devam etmeye yönelik talebinizi, işyeri değişikliğinizi izleyen ayın sonuna kadar emeklilik şirketinize iletmeniz gerekiyor. Katkı payınız, Bakanlıkça belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde, en az ilgili takvim yılında uygulanacak brüt asgari ücretin yüzde 3’ü oranında olmalı.
• Sistemde dilediğiniz kadar kalabilirsiniz.
İlk katkı payınızın emeklilik şirketi hesabınıza nakden intikal ettiği tarihi takip eden iş gününde, OKS’ye dahil olduğunuza dair tarafınıza bilgi iletilir. Bu bildirimi müteakip iki ay içinde cayma talebinizi iletebilirsiniz. Bahse konu iki aylık süreden sonra da, dilediğiniz zaman sistemden ayrılabilirsiniz.
• Sistemden ayrıldıktan sonra, sisteme belli koşullar altında yeniden dahil olabilirsiniz.
Kendi isteğinizle sistemden ayrılırsanız, aynı işverene bağlı çalıştığınız sürece ayrılma tarihini takip eden üç yıl boyunca OKS’ye tekrar giremezsiniz. Üç yıllık süreyi tamamladıktan sonra 45 yaşını doldurmadıysanız sisteme otomatik olarak dahil edilirsiniz.
Bununla birlikte, otomatik katılım kapsamındaki başka bir iş yerinde çalışmaya başlarsanız ve 45 yaşını doldurmadıysanız yeni işvereniniz sizi sisteme yeniden dahil eder. OKS’den tüm sertifikalarınızı sonlandırarak çıkış yapmanız halinde, tekrar sisteme giriş yaptığınızda 1.000 TL ilave devlet katkısı hakkından yararlanamazsınız. Ancak, cayma hakkınızı kullandıysanız ve daha önce sertifikalarınız kapsamında ilave devlet katkısı hiç hesaplanmadıysa, tekrar sisteme giriş yaptığınızda 1.000 TL ilave devlet katkısından yararlanabilirsiniz.
Ek olarak, sonlandırdığınız sözleşmeden kaynaklanan emekliliğe ve devlet katkısı hak edişine ilişkin sürelerinizi kaybedersiniz.
"KAMU HARCAMALARINDA İVMELENME VAR"
SENEM UĞURLU
İŞ PORTFÖY SABİT GETİRİLİ PORT. YÖN. KIDEMLİ PORTFÖY YÖN.
"Geçen hafta ABD ile Çin arasında devam eden ticaret görüşmeleriyle ilişkili haberler yakından takip edildi. Global tahvil piyasaları için perşembe günü açıklanan zayıf ekonomik veriler etkili oldu. Amerika'dan gelen perakende satışlar verisi ve Almanya dördüncü çeyrek büyüme verisinin hayal kırıklığı yaratması ile birlikte tahvil piyasalarında güçlü alıcılı bir seyir izlendi.
Amerikan 10 yıllıkları yüzde 2,65 seviyelerine kadar geriledi. Almanya 10 yıl vadeli kıymeti iki baz puan geri çekilerek yüzde 0,10 getiri seviyesinde işlem gördü. Yurtiçinde ise makro veri akışının oldukça yoğun olduğu bir haftayı geride bıraktık.
Geçen hafta ekonomide daralmanın derinleştiğini, buna karşılık dış açıktaki iyileşmenin sürdüğünü, bir defalık gelirlerin bütçeyi desteklemeye devam ettiğini ancak bir yandan da kamu harcamalarında da ivmelenme olduğunu gösterdi. Ayrıca Merkez Bankası Başkanı, finansal istikrarı desteklemek üzere bazı likidite tedbirleri alabileceklerini ancak bunun para politikasının sıkı duruşunu etkilemeyeceğini belirtti.
Gelen veriler ve açıklamalar tahvil piyasalarında tedirginlik yarattı. Geçtiğimiz haftalarda yaşanan hızlı ralli sonrasında, getirilerinin bir kısmını geri veren tahvil piyasasında 10 yıllıklar yaklaşık 50 baz puan yukarı çıkarak yüzde 15 seviyesine yükseldi.”