Merkez Bankası'ndan yapılan açıklamada, koronavirüs (Kovid-19) salgınının küresel çapta yarattığı belirsizliğin Türkiye ekonomisi üzerindeki olası olumsuz etkilerinin sınırlandırılması amacıyla bankaların Türk lirası ve yabancı para likidite yönetiminde esneklik sağlanarak öngörülebilirliğin artırılmasına, reel sektöre kredi akışının kesintisiz devamını teminen bankalara hedefli ilave likidite imkanları tanınmasına, reeskont kredi düzenlemeleriyle ihracatçı firmaların nakit akışının desteklenmesine yönelik tebdirler alındığı belirtildi.
TCMB tarafından gün içi ve gecelik vadedeki hazır imkanlar çerçevesinde bankalara ihtiyaç duydukları tüm likiditenin sağlanacağı bildirilen açıklamada, 2020 Yılı Para ve Kur Politikası metninde yer aldığı üzere, temel politika aracı olan 1 hafta vadeli repo ihalelerine ilave olarak ihtiyaç duyulan günlerde TCMB tarafından piyasaya 91 gün vadeye kadar repo ihaleleriyle likidite sağlanabileceği kaydedildi.
Açıklamada, bu ihalelerde kazanan tekliflerin bir bölümünün veya tamamının, mevcut durumda 1 hafta vadeli repo işlemlerinde olduğu gibi, bankalar tarafından talep edilmesi halinde repo işlemi yerine aynı faiz oranı ve vade ile Bankalararası Para Piyasası'nda depo işlemi olarak sonuçlandırılmasına imkan tanınacağı belirtildi.
Piyasa yapıcılığı sisteminin desteklenmesi amacıyla piyasa yapıcı bankalara Açık Piyasa İşlemleri (APİ) çerçevesinde tanınan likidite imkanına ilişkin limitlerin artırıldığı aktarılan açıklamada, halihazırda 1, 3 ve 6 ay vadeli olarak geleneksel yöntemle gerçekleştirilen ABD doları karşılığı swap ihalelerine devam edileceği, söz konusu ihalelerin avro ve altın karşılığı da düzenlenebileceği bildirildi.
YP zorunlu karşılıklar indirildi
Merkez Bankası açıklamasında, zorunlu karşılıklar uygulamasında reel kredi büyüme koşullarını sağlayan bankalar için yabancı para (YP) zorunlu karşılık oranlarının tüm yükümlülük türlerinde ve tüm vade dilimlerinde 500 baz puan indirileceği belirtildi.
Alınan bu kararla, reel kredi büyüme koşullarını sağlayan bankalara yaklaşık 5,1 milyar dolar karşılığı döviz ve altın cinsi likidite verilmesinin beklendiği kaydedilen açıklamada, söz konusu değişikliğin, tesisi 20 Mart 2020'de başlayacak olan 6 Mart 2020 tarihli yükümlülük döneminden itibaren geçerli olacağı bildirildi.
Bankalara ilave likidite imkanı
Açıklamada, reel sektöre kredi akışının kesintisiz devamını teminen bankalara hedefli ilave likidite imkanlarının tanındığı belirtildi.
Bankaların yeni likidite imkanlarından alabilecekleri azami fon tutarının reel sektöre sağladıkları ve sağlayacakları kredi tutarlarıyla ilişkilendirileceği ifade edilen açıklamada, şunlar kaydedildi:
"Söz konusu imkanların toplam tutarının, sistemin fonlama ihtiyacının yüzde 25'i ile sınırlı kalacağı öngörülmektedir. Bu kapsamda, 91 gün vadeye kadar repo ihaleleri yoluyla TCMB politika faiz oranı olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranının 150 baz puan altında faiz oranı üzerinden miktar ihalesi yöntemiyle Türk lirası likidite sağlanacaktır. Söz konusu ihalelerde kazanılan tekliflerin tamamı veya bir bölümü bankalar tarafından talep edilmesi durumunda aynı şartlar altında Bankalararası Para Piyasası'nda depo işlemi olarak da sonuçlandırılabilecektir. Miktar ihalesi yöntemiyle 1 yıl vadeli döviz karşılığı Türk lirası swap ihaleleri düzenlenecektir. Söz konusu swap ihaleleriyle ilgili bankalara TCMB politika faiz oranı olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranının 100 baz puan altında faiz oranı üzerinden ABD doları, avro veya altın karşılığı Türk lirası likidite sağlanacaktır. Söz konusu imkanlara dair limitler konusunda bankalara ayrıca detaylı bilgilendirme yapılacaktır."
Reeskont kredileri önlemleri
Merkez Bankası açıklamasında, küresel ekonomik belirsizlikler ile uluslararası ticarette yaşanan güçlüklerin reel sektör firmaları üzerindeki olası etkilerinin hafifletilmesi amacıyla ihracat ve döviz kazandırıcı hizmetler reeskont kredilerine yönelik önlemler alındığı belirtildi.
18 Mart 2020'den 30 Haziran 2020'ye kadar vadesi gelecek reeskont kredisi geri ödemelerine 90 güne kadar vade uzatım imkanı tanındığı bildirilen açıklamada, firmaların, kredi kullanımına aracılık eden bankalara başvurarak herhangi bir geri ödemede bulunmaksızın mevcut senetlerini 90 güne kadar daha uzun vadede bir senetle değiştirerek bu imkandan yararlanabilecekleri ifade edildi.
Açıklamada, bu suretle toplam 7,6 milyar dolar karşılığı kadar reeskont kredisi geri ödemesinin ertelenebileceği vurgulandı.
Halihazırda kredi taahhüdü açık olan reeskont kredileri ile 18 Mart 2020'den 30 Haziran 2020'ye kadar kullanılacak reeskont kredilerine 12 ay ek taahhüt kapama süresi verildiği, böylece bu kredilerin taahhüt kapatma süresinin 24 aydan 36 aya çıkartıldığı belirtilen açıklamada, "Mevcut reeskont kredisi azami vadeleri, 20 Mart 2020'den itibaren geçerli olmak üzere, kısa vadeli kullanımlar için 120 günden 240 güne, daha uzun vadeli kullanımlar için ise 720 güne çıkartılmıştır." denildi.
TCMB tarafından gün içi ve gecelik vadedeki hazır imkanlar çerçevesinde bankalara ihtiyaç duydukları tüm likiditenin sağlanacağı bildirilen açıklamada, 2020 Yılı Para ve Kur Politikası metninde yer aldığı üzere, temel politika aracı olan 1 hafta vadeli repo ihalelerine ilave olarak ihtiyaç duyulan günlerde TCMB tarafından piyasaya 91 gün vadeye kadar repo ihaleleriyle likidite sağlanabileceği kaydedildi.
Açıklamada, bu ihalelerde kazanan tekliflerin bir bölümünün veya tamamının, mevcut durumda 1 hafta vadeli repo işlemlerinde olduğu gibi, bankalar tarafından talep edilmesi halinde repo işlemi yerine aynı faiz oranı ve vade ile Bankalararası Para Piyasası'nda depo işlemi olarak sonuçlandırılmasına imkan tanınacağı belirtildi.
Piyasa yapıcılığı sisteminin desteklenmesi amacıyla piyasa yapıcı bankalara Açık Piyasa İşlemleri (APİ) çerçevesinde tanınan likidite imkanına ilişkin limitlerin artırıldığı aktarılan açıklamada, halihazırda 1, 3 ve 6 ay vadeli olarak geleneksel yöntemle gerçekleştirilen ABD doları karşılığı swap ihalelerine devam edileceği, söz konusu ihalelerin avro ve altın karşılığı da düzenlenebileceği bildirildi.
YP zorunlu karşılıklar indirildi
Merkez Bankası açıklamasında, zorunlu karşılıklar uygulamasında reel kredi büyüme koşullarını sağlayan bankalar için yabancı para (YP) zorunlu karşılık oranlarının tüm yükümlülük türlerinde ve tüm vade dilimlerinde 500 baz puan indirileceği belirtildi.
Alınan bu kararla, reel kredi büyüme koşullarını sağlayan bankalara yaklaşık 5,1 milyar dolar karşılığı döviz ve altın cinsi likidite verilmesinin beklendiği kaydedilen açıklamada, söz konusu değişikliğin, tesisi 20 Mart 2020'de başlayacak olan 6 Mart 2020 tarihli yükümlülük döneminden itibaren geçerli olacağı bildirildi.
Bankalara ilave likidite imkanı
Açıklamada, reel sektöre kredi akışının kesintisiz devamını teminen bankalara hedefli ilave likidite imkanlarının tanındığı belirtildi.
Bankaların yeni likidite imkanlarından alabilecekleri azami fon tutarının reel sektöre sağladıkları ve sağlayacakları kredi tutarlarıyla ilişkilendirileceği ifade edilen açıklamada, şunlar kaydedildi:
"Söz konusu imkanların toplam tutarının, sistemin fonlama ihtiyacının yüzde 25'i ile sınırlı kalacağı öngörülmektedir. Bu kapsamda, 91 gün vadeye kadar repo ihaleleri yoluyla TCMB politika faiz oranı olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranının 150 baz puan altında faiz oranı üzerinden miktar ihalesi yöntemiyle Türk lirası likidite sağlanacaktır. Söz konusu ihalelerde kazanılan tekliflerin tamamı veya bir bölümü bankalar tarafından talep edilmesi durumunda aynı şartlar altında Bankalararası Para Piyasası'nda depo işlemi olarak da sonuçlandırılabilecektir. Miktar ihalesi yöntemiyle 1 yıl vadeli döviz karşılığı Türk lirası swap ihaleleri düzenlenecektir. Söz konusu swap ihaleleriyle ilgili bankalara TCMB politika faiz oranı olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranının 100 baz puan altında faiz oranı üzerinden ABD doları, avro veya altın karşılığı Türk lirası likidite sağlanacaktır. Söz konusu imkanlara dair limitler konusunda bankalara ayrıca detaylı bilgilendirme yapılacaktır."
Reeskont kredileri önlemleri
Merkez Bankası açıklamasında, küresel ekonomik belirsizlikler ile uluslararası ticarette yaşanan güçlüklerin reel sektör firmaları üzerindeki olası etkilerinin hafifletilmesi amacıyla ihracat ve döviz kazandırıcı hizmetler reeskont kredilerine yönelik önlemler alındığı belirtildi.
18 Mart 2020'den 30 Haziran 2020'ye kadar vadesi gelecek reeskont kredisi geri ödemelerine 90 güne kadar vade uzatım imkanı tanındığı bildirilen açıklamada, firmaların, kredi kullanımına aracılık eden bankalara başvurarak herhangi bir geri ödemede bulunmaksızın mevcut senetlerini 90 güne kadar daha uzun vadede bir senetle değiştirerek bu imkandan yararlanabilecekleri ifade edildi.
Açıklamada, bu suretle toplam 7,6 milyar dolar karşılığı kadar reeskont kredisi geri ödemesinin ertelenebileceği vurgulandı.
Halihazırda kredi taahhüdü açık olan reeskont kredileri ile 18 Mart 2020'den 30 Haziran 2020'ye kadar kullanılacak reeskont kredilerine 12 ay ek taahhüt kapama süresi verildiği, böylece bu kredilerin taahhüt kapatma süresinin 24 aydan 36 aya çıkartıldığı belirtilen açıklamada, "Mevcut reeskont kredisi azami vadeleri, 20 Mart 2020'den itibaren geçerli olmak üzere, kısa vadeli kullanımlar için 120 günden 240 güne, daha uzun vadeli kullanımlar için ise 720 güne çıkartılmıştır." denildi.