Erciyes Üniversitesi (ERÜ) Mühendislik Fakültesi Enerji Mühendisliği Bölümü Yenilenebilir Enerji Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Mustafa Serdar Genç, AA muhabirine, yarasa kanadının kabiliyetinin insansız hava araçlarında (İHA) kullanılması üzerinde uzun yıllardır çalıştığını, bu kapsamda kısmi esnek ve aerodinamik kanat geliştirdiğini anlattı.
Rüzgar laboratuvarında aerodinamik iyileştirmelerle ilgili çalıştıklarını belirten Genç, yarasa kanatlarının rüzgar türbini veya İHA'larda kullanılmasına yönelik 2013 yılında verdiği TÜBİTAK projesinin de kabul edildiğini aktardı.
Genç, geliştirdikleri 50 santimetrelik prototip kanatla ilgili testlerde olumlu sonuç aldıklarını dile getirerek, şöyle devam etti:
"Yarasa, kanatları esnek olduğundan istediği zaman manevra kabiliyetini artırmak için esneklik kısmını değiştirebiliyor. Biz de 'bunu özellikle rüzgar türbini ve insansız hava araçlarında görülen ayrılma kabarcığı dediğimiz olumsuzluğun bertaraf edilmesi için neden kullanmıyoruz' dedik. Çalışmalarımızda güzel sonuçlar elde ettik. Özellikle taşıma kat sayısı dediğimiz, uçağın veya insansız hava aracının performansında yüzde 25 artış, yakıt sarfiyatında yüzde 10'lara kadar azalma olduğunu gördük. Bununla ilgili 2016 yılında patent başvurusu da yaptık ve 2020'de tescillendi. Bununla ilgili doktora tezi de hazırladık. Öğretim elemanımız Halil Hakan Açıkel, doktora tezini tamamladı. Eylül 2021'de de TÜBA'dan Sanayi ve Teknoloji Bakanımızın elinden ödül aldık."
Patentin lisanslamasının yapıldığını vurgulayan Genç, ticarileştirilebilmesi ve İHA kanadında kullanılabilmesi için çalıştıklarını kaydetti.
Yerli ve milli İHA'larda bu kanatları kullanmak istediklerinin altını çizen Genç, şöyle konuştu:
"Örneğin, 1000 fitlerde uçarken 1200-1300 fitlere rahatlıkla çıkmasını bekliyoruz. Bu kısmi esnek ve aerodinamik kanat bizim patentimizin ismi. Bu kanat vasıtasıyla özellikle insansız hava aracının daha stabil uçmasını, titreşimi engellemeyi hedefliyoruz. Hedefimiz, özellikle yerli ve milli insansız hava araçlarının üzerinde bunu kullanmak. Bunun için TAI ve Bayraktar ile görüşmeler yaptık ve yapıyoruz. Kendimizi onlara tanıtıyoruz. Saha ve uçuş testlerinin sonuçlarını aldıktan sonra temaslar kurmayı hedefliyoruz."
Genç, testlerin titizlikle yapıldığına işaret ederek, "Hazırlıklarımızı yaptık ancak hava şartlarından dolayı İHA'ların üzerindeki testleri şimdilik durdurduk. Rüzgar laboratuvarındaki testlerimizde performansın arttığını gördük. Lakin bunların özellikle verilerinin alınması için strengthler yerleştireceğiz ve bahar aylarında bu testleri tekrarlayacağız." ifadelerini kullandı.
Rüzgar laboratuvarında aerodinamik iyileştirmelerle ilgili çalıştıklarını belirten Genç, yarasa kanatlarının rüzgar türbini veya İHA'larda kullanılmasına yönelik 2013 yılında verdiği TÜBİTAK projesinin de kabul edildiğini aktardı.
"Yarasa, kanatları esnek olduğundan istediği zaman manevra kabiliyetini artırmak için esneklik kısmını değiştirebiliyor. Biz de 'bunu özellikle rüzgar türbini ve insansız hava araçlarında görülen ayrılma kabarcığı dediğimiz olumsuzluğun bertaraf edilmesi için neden kullanmıyoruz' dedik. Çalışmalarımızda güzel sonuçlar elde ettik. Özellikle taşıma kat sayısı dediğimiz, uçağın veya insansız hava aracının performansında yüzde 25 artış, yakıt sarfiyatında yüzde 10'lara kadar azalma olduğunu gördük. Bununla ilgili 2016 yılında patent başvurusu da yaptık ve 2020'de tescillendi. Bununla ilgili doktora tezi de hazırladık. Öğretim elemanımız Halil Hakan Açıkel, doktora tezini tamamladı. Eylül 2021'de de TÜBA'dan Sanayi ve Teknoloji Bakanımızın elinden ödül aldık."
"1200-1300 fitlere rahatlıkla çıkmasını bekliyoruz"
Patentin lisanslamasının yapıldığını vurgulayan Genç, ticarileştirilebilmesi ve İHA kanadında kullanılabilmesi için çalıştıklarını kaydetti.
Yerli ve milli İHA'larda bu kanatları kullanmak istediklerinin altını çizen Genç, şöyle konuştu:
"Örneğin, 1000 fitlerde uçarken 1200-1300 fitlere rahatlıkla çıkmasını bekliyoruz. Bu kısmi esnek ve aerodinamik kanat bizim patentimizin ismi. Bu kanat vasıtasıyla özellikle insansız hava aracının daha stabil uçmasını, titreşimi engellemeyi hedefliyoruz. Hedefimiz, özellikle yerli ve milli insansız hava araçlarının üzerinde bunu kullanmak. Bunun için TAI ve Bayraktar ile görüşmeler yaptık ve yapıyoruz. Kendimizi onlara tanıtıyoruz. Saha ve uçuş testlerinin sonuçlarını aldıktan sonra temaslar kurmayı hedefliyoruz."
Genç, testlerin titizlikle yapıldığına işaret ederek, "Hazırlıklarımızı yaptık ancak hava şartlarından dolayı İHA'ların üzerindeki testleri şimdilik durdurduk. Rüzgar laboratuvarındaki testlerimizde performansın arttığını gördük. Lakin bunların özellikle verilerinin alınması için strengthler yerleştireceğiz ve bahar aylarında bu testleri tekrarlayacağız." ifadelerini kullandı.
