Türkiye’nin önde gelen zeytin üretim merkezlerinden Edremit Körfezi’nde üreticilere, çok erken yapılan hasadın ekonomik kayba yol açacağı uyarısında bulunuldu.
Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi (UZZK) İcra Direktörü Dr. Mustafa Tan, AA muhabirine, erken hasadın bugünlerde yapılmaması gerektiğini söyledi.
Sezon içinde sıkılan zeytinlerden elde edilen yağın kaliteli olması için yağ oranının önemine dikkati çeken Tan, şöyle devam etti:
“Kaliteli zeytinyağının içindeki besin ögeleri, özellikle fenol bileşikleri, antioksidanlar ve vitaminlerin oldukça yoğun olduğu zeytinler, erken dönemde toplanan yeşil zeytinlerden veya pembeye dönen zeytinlerden elde ediliyor ancak son zamanlarda adeta rüzgara karşı üreticiler arasında yarış başladı. Bu hem ülke ve bölge ekonomisi hem zeytin bilançoları hem de zeytinyağı bilançoları için son derece sağlıksız bir tutum. Çünkü zeytinin yağ miktarı belirli bir tarihten sonra istenen seviyeye ulaşıyor. Bunun da yüzde 17-20 olması lazım.”
Tan, ay sonuna doğru başlaması gereken erken hasadın daha önce yapılması halinde yağ oranının yüzde 12-14, hatta bugünlerde yüzde 9’a kadar düştüğünü dile getirdi.
Zeytincilikte dünya literatüründe ve bilimsel yayınlarda en uygun erken hasadın, zeytinin yeşilden alaca renge yani pembe ile siyah arasına döndüğünde başlaması tespitinde bulunulduğunu anlatan Tan, sadece yağ çıkarmak için bu kadar erken hasat etmenin yanlış olduğunu belirtti.
Körfez bölgesinde özellikle bazı küçük üreticilerin, az olan ürünlerini kaybetme korkusuyla mümkün olduğu kadar kısa sürede erken hasat yapmayı tercih ettiğine değinen Tan, “Aksi takdirde günümüzde motorize olmuş birtakım gruplar çete gibi zeytinliklerden süratle zeytin çalıp belirli merkezlerde topluyorlar ve maalesef bazı yağhaneler bu zeytinleri alıyorlar. Bunun önüne geçilmesi, özellikle hem emniyet birimlerinden hem de idari amirlerden beklentimiz. Erken hasada evet ama çok erken hasada hayır.” diye konuştu.
“Bölge az yağış aldığı için zeytinler yeterince irilikte değil”
Edremit Ziraat Odası Yönetim Kurulu Başkanı Ali Yılmaz Diker de kendisinin de zeytin üreticisi olduğunu ifade ederek, son yıllarda “erken hasat” olarak adlandırılan bir yağ çeşidinin literatüre girdiğini aktardı.
İçeriğindeki polifenollerin yüksekliğinden dolayı erken hasat zeytinin bölgesel olarak kullanıldığını bildiren Diker, “Ancak bu sene Edremit Körfezi’ne yaklaşık 5 aydır az yağış düşmesinden dolayı zeytinimiz maalesef yeterli irilikte değil. Bu nedenle zeytin buruşuk bir vaziyette. Geçen hafta bölgede güzel bir yağış oldu ancak bu yağış sulanmayan araziler için yeterli gelmedi. Onun için hasatta çok erken davranmakta fayda görmüyorum.” değerlendirmesinde bulundu.
Diker, erken hasatta acele edilmesi ve yağ randımanının düşüklüğünün, rekolte azlığına da yol açacağını vurguladı.
Üreticilere uygun zamanı beklemelerini öneren Diker, şunları kaydetti:
“Bir yerden kazanalım derken diğer taraftan randımandan kaybedeceğiz. O yüzden zeytinin biraz daha güzel ve ekimin bu sıcak günlerinde biraz daha yağlandıktan sonra hasadına geçersek hem erken hasadın gerekliliğini tam zamanında yerine getirmiş olacağız hem de yağ randımanı birkaç puan daha yükselecek. Önümüzdeki günlerde yağış alırsak bu zeytin daha da gelişecek, daha güzelleşecek, içine daha çok yağ çekecektir. Dolayısıyla olumlu yönden düşündüğümüz zaman 10-15 gün içinde, ekim ayının sonlarına doğru erken hasat için çok daha güzel günler olacağına inanıyorum.”
