Son yıllarda, kadınların iş dünyasındaki varlığını güçlendirmek amacıyla kamu, STK ve özel sektör tarafından başarılı çalışmalar yürütülüyor. Finansmandan eğitime, mentörlükten melek yatırıma, networking'den mağaza açılışına kadar kadınlara birçok destek sunuluyor.
Geçtiğimiz şubat ayında yayınlanan TÜİK iş gücü istatistiklerine göre, 2023 yılının son çeyreğinde toplam 1 milyon 506 bin işverenin sadece 187 bini kadın olarak açıklandı. Yani bu oran toplam işveren sayısının yaklaşık yüzde 12'sine denk geliyor.
Bu rakam, kadın girişimcilerin Türkiye'deki temsilini gözler önüne seriyor. Dünya genelinde ise girişimcilerin üçte birini kadınlar oluştururken, kadın girişimci oranı da yüzde 34 seviyesinde olarak ifade ediliyor. Türkiye'nin bu oranın oldukça gerisinde olması, kadınların iş dünyasında ve girişimcilikte karşılaştığı zorlukları gösteriyor.
Son yıllarda, kadınların iş dünyasındaki varlığını güçlendirmek amacıyla kamu, STK ve özel sektör tarafından başarılı çalışmalar yürütülüyor. Kadınların iş dünyasına ve girişimciliğe katılımını teşvik eden programlar ve desteklerin sayısı her geçen gün artıyor. Haberimizde Türkiye'nin önde gelen 15 kurumlunun kadın girişimci desteklerini ve yeni dönem projelerini araştırdık.
KADININ GÜÇLENMESİ BİLDİRGESİ
Örneğin, Türkiye İş Bankası yayınladığı Kadının Güçlenmesi Bildirgesi ile kadın işletmecilere beş yıl içerisinde 100 milyar TL tutarında finansman sağlamayı taahhüt etti.
2023 yılı sonu itibarıyla girişimci kadınlara toplam 35 milyarTLfinansman sağlayan banka, bildirge kapsamında beş yıl içinde finansal okuryazarlık eğitimi sağlanacak kadın girişimci sayısının 15 bin olması için çalışacak. Bu kapsamda Girişimde Kadın Gücü Projesi ile girişimci kadınların teknik eğitim ihtiyaçlarından olan dijitalleşme, bütçe yönetimi, tedarik zinciri yönetimi ve markalaşma konularında eğitim gerçekleştirdiklerini söyleyen Türkiye İş Bankası KOBİ ve İşletme Bankacılığı Pazarlama Müdürü Özge Küllah Kurtuluş, "Yeni dönemde de Girişimde Kadın Gücü projesi TÜRKONFED iş birliği ile devam edecek. Proje ile Türkiye'nin ülkemizin her bölgesinden kadına erişmeyi hedefliyoruz" diyor.
HER YIL YÜZDE 10 ARTIRACAK
Akbank ise kadın işletme sahibi ve girişimcilerin finansmana erişimini kolaylaştırmak üzere 100 milyon dolar Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD) kaynağı ve yüzde 80 KGF teminat desteği sundu. Akbank Dönüşüm Akademisi ile özel seminerler, eğitim, networking programları ve iş birlikleri olanakları sağlıyor.
Proparco ile Türkiye'deki yeşil projeleri ve kadın girişimciliğini teşvik edecek bir iş birliği içerisinde olduklarını söyleyen Akbank KOBİ Bankacılığı Genel Müdür Yardımcısı Bülent Oğuz, ihracatçı kadın KOBİ'lere verdikleri desteği daha da genişletmeyi hedeflediklerini anlatıyor. Turkishwin ile Binyaprak Kadın Girişimci Mentorluk Programı'nı sürdüren Akbank'ın bu programı kapsamında 100 girişimci kadın, 100 mentör ile bire bir mentörlük desteği alıyor ve dahil oldukları güçlü ağ ile yeni iş birlikleri olasılıklarından da yararlanabiliyorlar.
Oğuz, "Akbank olarak son iki yılda, finansal ve finansal olmayan ürün ve hizmetlerimizle kadın KOBİ sayımızı yüzde 50 artırdık ve kadın girişimcilere sunduğumuz kredi bakiyesini dört katına çıkardık. Gelecek üç yılda ulaştığımız kadın KOBİ'lerin sayısını her yıl yüzde 10 artırmayı hedefliyoruz" şeklinde konuşuyor.
KADINLARA TEKNOLOJİ GÜCÜ
Girişimci Kadınlara Teknoloji Gücü programını yürüten Hepsiburada, bugüne kadar yaklaşık 50 bin kadın girişimciye ve 250'den fazla kadın kooperatifine ulaştı.
Deprem Bölgesine Ticaret ve Teknoloji Gücü programı kapsamında da 3 bin 500'e yakın kadın girişimciye ve kadın kooperatifine ulaştıklarım söyleyen Hepsiburada CEO'su Nilhan Onal Gökçetekin, 6 Mart 2025'e kadar bu sayıyı 5 bine çıkarmayı, Türkiye genelinde ise 2030 yılına kadar 120 bin kadın girişimci yetiştirmeyi hedeflediklerini belirtiyor.
Gökçetekin, "Ayrıca programın altında hayata geçirdiğimiz Kadın Girişimciler Finan-sal Engelleri Aşıyor projesi kapsamında sekiz büyük banka ile iş birliği yaparak kadın girişimcilerimizin çok avantajlı şartlarla 276 milyon kredi kullanmalarını sağladık" diyor.
Gökçetekin, önümüzdeki dönemde de kadın girişimciler için yeni banka iş birlikleriyle hem kaynağa erişimlerini kolaylaştırmak hem de farklı alanlarda eğitim ve danışmanlık programlarından yararlanmalarını sağlamak yönünde yenilikçi adımlar atmaya devam edeceklerini kaydediyor.
İYİ İŞLER PROJESİ
Boyner Grup'un 2015'te başlattığı 'İyi İşler' projesiyle, kadın girişimcilerin güçlenerek yoluna devam etmesine katkı sağlamaya devam ederken; kadınların iş hayatına kazandırılmasına yönelik yürütülen "Seninle Tamam" projesiyle de çeşitli nedenlerden dolayı çalışma hayatına ara vermek durumunda kalmış kadınlara iş imkanı sağlanıyor.
Şu ana kadar onlarca kadını ekonomiye ve hayata kazandırdıklarını söyleyen Boyner Grup İcra Kurulu Üyesi, Strateji ve İş Geliştirme Başkan Yardımcısı Elif Ateşok Şatıroğlu, "Bu süreçte meslek edinme ve girişimlerinde finansal kaynaklara erişimlerini artırmaları için çeşitli kaynaklar ve eğitim programları sunuyoruz. Bu programlarla kadın girişimcilere işlerini tanıtmaları ve ağlarını genişletmek için de fırsatlar sağlıyoruz" diye konuşuyor.
GÜÇLÜ KADIN MAĞAZALAR
Türkiye'nin öncü perakende markaları da kadın girişimciliğine destek sunuyor. Örneğin 2019 yılında başlatılan 'Kadınların Gücü CarrefourSA'nın Gücü' çatısı altında 'Geleceğin Kadın Kasap/Balık Reyon Görevlisi', 'Güçlü Kadın Mağazalar', 'CarrefourSA +1 Mutluluk' ve 'Esnek Çalışma Modeli' projeleriyle kadınlara destek veriliyor. Türkiye'de 59 kadın bayilerinin bulunduğunu söyleyen CarrefourSA İnsan Kaynakları ve Sürdürülebilirlik Genel Müdür Yardımcısı Bahar Tura, "Yerel üretimde de kadın üretici ve çiftçilerimizle birlikteyiz.
Her yıl 8 Mart'ta kadın üreticilerin kurucusu olduğu iş ortaklarımızla İstinye'deki hipermarketimizde Kadın Üreticiler Pazarı etkinliği düzenliyor; Heybeliadalı kadınlar tarafından el emeği ile üretilen fileleri de Acıbadem Hiper, İstinye Hiper, Ortaköy Gurme ve Heybeli-ada Mini'de satışa sunuyoruz. Şu ana kadar projelerimiz kapsamında 200'den fazla kadın girişimciye ve üreticiye ulaştık" diye konuşuyor.
TARIM VE GIDAYA DESTEK
Foodback, Impact Hub İstanbul'un tarım ve gıda yeniliklerini destekleyen iş birliği ve inovasyon platformu olan Foodback, 2019 yılından bu yana eş zamanlı olarak 11 Avrupa ülkesinde gerçekleşen, gıda ve tarımda değişim yaratan kadın girişimci programı EWA'yı Türkiye'de gerçekleştiriyor. EWA programı, tarım ve gıda sektöründe erken aşama kadın girişimcileri desteklemeyi amaçlayan altı aylık bir kuluçka programı.
Programa katılan kadın girişimciler, güçlü yönlerinden nasıl yararlanacakları, gerekli iş uzmanlığını nasıl edinecekleri, sürdürülebilir bir iş kurmak veya geliştirmek için ihtiyaç duydukları araçlara nasıl ulaşacakları ve içinde bulundukları ekosistem ile nasıl bağlantı kuracakları konusunda gelişiyorlar. Program sonunda gerçekleşen demo day etkinliği ile birinci olan girişime 10 bin Euro ikinci girişime 5 bin Euro para ödülü veriliyor.
Ayrıca EIT Food tarafından gerçekleşen, gıda ve tarım sektöründe kadınlara yönelik uluslararası bir ağ görevi gören WE Lead Food programı da gıda sistemine dokunan herhangi bir alanda çalışan, erken ve orta aşama kariyerlerinde fark yaratan, gıda sisteminde değişimi tetiklemek isteyen kadın profesyoneller için tasarlandı. Foodback Kurucu Ortağı Tuğçe Ergün Cireli, "Bu yıl, EWA programı kapsamında 10 kadın girişimciye daha destek sağlayacağız. Ayrıca, WE Lead Food Türkiye programıyla birlikte bu yıl 40 girişimciye daha ulaşmayı hedefliyoruz" diyor.
FARKLI COĞRAFYALARA DOKUNUYOR
Bir sosyal girişim olan Kadın Dostu Markalar Platformu, 'İyiliğe Bir İlmek Oyuncak Kumbarası' projesi ile Türkiye'nin farklı coğrafyalarında Ami-gurumi oyuncak ören yüzlerce kadının el emeğini platformdaki markalarla deprem bölgelerindeki çocuklarla buluşturuyor. İyiliğe Bir İlmek Atölyesi projesi ile kurumsal markalar için el emeği promosyon & hediyelik ürün üretimi yapılıyor.
Üreten Kadınlar Güçlü Yarınlar projesi kapsamında da belirlenen dezavantajlı bölgelerde uzmanlar ve eğitmenler tarafından kadın girişimci ekosistemini güçlendiren vizyon programları, girişimcilik eğitimleri ve bölgelerde yer alan kadın kooperatifleri için özel eğitim programları düzenleniyor. Platformun kurucusu ve genel müdürü Nazlı Demirel, "Bu yıl, 120'den fazla kadın üreticinin yer aldığı atölyelerimizdeki kadınların her birini birer girişimci yapmayı amaçlıyoruz" diyor.
MAĞAZA AÇILIŞINA DESTEK
Modüler genç odası üretimi konusunda faaliyet gösteren Lajivert & Ritmik genç odası markalarını kapsayan Soyserin Grup, mağaza açmak isteyen kadın girişimcilere özel, yıl boyu devam edecek destek ve şartlar sunuyor. Bu proje kapsamında; mağaza açmak isteyen kadın girişimcilere pazarlama ve tanıtım, mağaza tasarımı ve kurulum ile mağaza açılış masraflarına katılım gibi konularda pozitif ayrımcılık yapılıyor.
Soyserin Grup Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Mehmet Soyserin, "Kadınların iş hayatındaki varlıklarını daha yukarı taşımak için hazırladığımız avantajlı bayilik projemiz kapsamında; bu yıl içerisinde minimum 60, önümüzdeki yıl için ise yine aynı şekilde minimum 50-60 kadın girişimciyi desteklemeyi hedefliyoruz" şeklinde konuşuyor.
YATAK BAYİLİĞİNDE AVANTAJLAR
Konfor Grup da 'Konfor'da Kadın Gücü' projesi ile üretimdeki kadın istihdam oranını yüzde 20'den yüzde 55'e yükseltmeyi hedefliyor. 'İşimiz Konfor, Gücümüz Kadın' projesi kapsamında ise kadın girişimcilere özel avantajlarla Konfor Yatak bayisi olma imkanı sunuluyor. Sağlanan avantajlar arasında; mağaza maliyet indirimi, dekorasyon desteği, teşhir ürününe iskonto veya vade, açılışa özel bir yıl reklam desteği ve mağazacılık, ürün eğitimleri yer alıyor.
Konfor Grup İcra Kurulu Üyesi Akın Can, "Yüzde 20 olan kadın çalışan oranımızı yüzde 55'e çıkarmayı hedefliyoruz. Projemizle birlikte üç yılın sonunda toplamda bin 500 kadın çalışan istihdamı planlıyoruz. Bununla birlikte 'İşimiz Konfor, Gücümüz Kadın' projemizle birlikte ilk etapta 100 kadın girişimcimizi desteklemeyi planlıyoruz" diye konuşuyor.
MELEK YATIRIM
Uzun süredir, çeşitliliği teşvik etmek ve girişimcilikte kadınları desteklemek amacıyla birçok girişime yatırım yapan Commencis, aynı zamanda mentorluk desteği de veriyor. Umut vadeden kadın liderlere iş stratejisi, fon toplama ve pazar penetrasyonu gibi alanlarda gereken araçları sağlama konusunda destek oluyor.
Bugüne kadar, farklı alanlarda faaliyet gösteren şirketlerin kurucusu olan 12 kadın girişimciye yatırım yaptıklarını söyleyen Commencis Kurucu Ortağı ve CEO'su Fırat İşbecer, bu girişimlerin arasında Insider, User-sdot, Denebunu, Temiz.co gibi markaların da yer aldığını belirtiyor. Gelecek dönemde kadın girişimcilerin girişimlerine yatırım yapmaya devam etmeyi hedeflediklerini ifade eden İşbecer, her yıl destekledikleri girişimci sayısını artıracaklarını sözlerine ekliyor.
SİBEL KAYA GARANTİ BBVA GENEL MÜDÜR YARDIMCISI
“Girişimciliğe teşvik ediyoruz”
"Çalışmalarımızı finansman sağlamayla beraber Türkiye'nin Kadın Girişimcisi Yarışması ile cesaretlendirme, Türkiye Kadın Girişimci Akademisi'yle eğitim ve Ticaretin Kadınları Platformu'yla yeni pazarlara açılma olarak dört ana başlıkta topluyoruz. Kadın girişimci müşterilerimize son beş yılda sağladığımız finansman tutarı 200 milyar TL'yi aştı. Türkiye Kadın Girişimci Akademisi eğitimlerimizle 5 bine yakın kadın girişimcinin gelişimine katkı sağladık. Ticaretin Kadınları Platformu da kadın girişimcilerin farklı sektör ve pazarlarda gelişimi için fırsatlar yaratıyor. Platformun bin 500'e yakın kayıtlı üyesi bulunuyor.”
SÜLEYMAN SÖNMEZ TÜRKONFED BAŞKANI
“6 bin 500 kadına ulaşmayı hedefliyoruz”
“Türkiye İş Bankası desteği ve UN Women iş birliği ile hayata geçirdiğimiz ‘Girişimde Kadın Gücü' projesi ile 2021-2023 yılları arasında gerçekleştirdiğimiz eğitimlerle 5 bin 43 girişimci ve girişimci adayı kadına ulaştık. Ayrıca yine bu proje kapsamında mentorluk programı, teminatsız ve sıfır faizli kredi, iş geliştirme desteği, Silikon Vadisi ziyareti gibi çalışmalar yürüttük. Yakın zamanda başlayacak olan 2024-2026 döneminde ise 6 bin 500 girişimci ve girişimci adayı kadına ulaşmayı hedefliyoruz.”
ESRA BEZİRCİOĞLU KAGİDER BAŞKANI
“Güçlendirme konusuna odaklanacağız”
"KAGİDER olarak, daha önceki yıllarda olduğu gibi bu yıl ve önümüzdeki yıllarda da daha fazla kadının girişimcilik alanında cesaretlendirilmesi ve desteklenmesi için çalışmalarımıza devam edecek ve kadın girişimcilerin başarı hikayelerine katkı sağlayacağız. Özellikle bu yıl daha çok mevcut kadın girişimcilerin ayakta kalabilmesi için güçlendirme konularına odaklanacağız. Amacımız, kadın girişimcilerin iş dünyasında daha etkin ve başarılı olabilmeleri için onlara gereken desteği sağlamak ve yeni fırsatlara erişimini kolaylaştırmak.”
