Hem tüketicilerin günlük yaşamında hem de şirketlerin ekonomik faaliyetlerinde dijitalleşmenin güçlü etkileri gün geçtikçe daha fazla hissediliyor.
ARAM EKİN DURAN
[email protected]
Dijital dönüşümün büyüklüğü ve hızı artmaya devam ederken, dijital platformlar ve sosyal medya bu dönüşümün en önemli güçlerinden biri olarak öne çıkıyor.
Başta Facebook, Instagram ve WhatsApp gibi platformlar artık yalnızca sohbet ve haber paylaşımı amacıyla değil, ticaret içinde avantajlı hale gelmiş durumda. Yeni dönemde özellikle KOBİ'ler için dijital kanallar üzerinden gerçekleştirilen 'sosyal ticaret' (s-ticaret) büyük fırsatlar sunuyor.
Facebook, Twitter, Instagram, WhatsApp ve Facebook Messenger’ın aralarında bulunduğu sosyal medya platformları, dünya çapında yüz milyonlarca işletme ve bireye ulaşarak iş yapma ve iletişim biçimlerini değiştiriyor.
Facebook, bu dönüşümün Türkiye'deki işletmeler ve topluluklar üzerindeki ekonomik ve sosyal etkilerinin araştırılması, tanımlanması ve değerlendirilmesi için Deloitte ile birlikte önemli bir çalışmaya imza attı.
“Dijital Köprüler: Sınırları aşmanın en kısa yolu” adlı çalışma ile ortaya çıkan veriler, başta KOBİ’ler olmak üzere ekonominin her kesiminden işletmeler için yeni dönemde ’sosyal ticaret’in (s-ticaret) giderek gelişeceğini gösteriyor.
3 YILDA 150 MİLYAR DOLARI AŞACAK
Şu anda yaklaşık 50 milyar dolar büyüklüğe sahip s-ticaretin önümüzdeki üç yılda üçe katlanarak 150 milyar doları aşacağı öngörülüyor. Sosyal medya reklamları ise son dönemde hızlı bir çıkış yakalamış durumda.
Sosyal medya reklamlarının tüm dijital reklamlar içerisindeki payı 2013’te yüzde 23 iken, bugün bu oran yüzde 35’i aşıyor. Sosyal ağ kullanıcılarının 51 milyona ulaştığı Türkiye’de de sosyal ağ üzerinden satış yapanların sayısı 1 milyonu aşmış durumda.
Markalar da artık stratejilerini bu kanala özel olarak geliştiriyor. Technavio’nun Küresel Sosyal Ticaret Pazarı 2017-2021 raporuna göre markalar sosyal medya pazarlamasında tercihlerini bu yönde belirliyor.
Yüzde 94 ile Facebook sosyal platformlar içerisinde en çok tercih edileni olurken, onu yüzde 68 ile Twitter, yüzde 56 ile Linkedn, yüzde 54 ile Instagram, yüzde 45 ile Youtube, ve yüzde 30 ile Pinterest takip ediyor. Kullanıcı sayısı açısından bakıldığında ise Facebook’un 2,7 milyar, Youtube’nin 1,5 milyar, WhatsApp’in 1,3 milyar, Instagram’ın 800 milyon ve Twitter’in 330 milyon kullanıcısı bulunuyor.
KİŞİ BAŞINA GÜNDE 3 SAAT HARCANIYOR
We Are Social ve Hoot-suite 2018 verilerine göre, Türkiye sosyal medya kullanımında dünyada 13’üncü sırada bulunuyor. Yine aynı rapora göre, Türkiye’de ortalama bir internet kullanıcısı günde yedi saatten fazla zamanını internete bağlı olarak geçiriyor.
Buna e-posta almak ve göndermek, What-sApp ve Viber gibi mesajlaşma ve VOIP konuşma uygulamaları ile sosyal medya kanallarında gezinmek de dahil. Geniş çaplı analize göre, Türkiye’deki kullanıcılar internette her gün geçirdikleri ortalama yedi saatin yaklaşık üç saati sosyal medya kanallarında geçiyor.
Instagram kullanıcılarının tüm nüfusa oranına bakıldığında, dünyanın en çok Instagram kullanan ikinci ülkesiyiz. 33 milyonluk kullanıcı sayısıyla da dünyada beşinciyiz. İnternet kullanıcılarının tamamı en az bir sosyal medya platformunun kullanıcısı durumunda.
Günde üç saat boyunca düzenli olarak sosyal mecralarda turlayanların üçte birinden azı aktif e-ticaret müşterisi. Son bir yılda internetten alışveriş yapanların sayısı 2,5 milyon arttı ve 15 milyona yaklaştı. Bu sayı Türkiye için yeterli değil.
O yüzden de e-ticaretin genel perakende içindeki payı yüzde 3,5 seviyesinde kalıyor. Gelişmiş ülkelerde bu oran yüzde 8-12 aralığında bulunuyor. 35 milyonu aşkın internet kullanıcısı, dijital vitrinlere bakmakla yetiniyor.
Bu kullanıcıların sosyal medya aracılığıyla sanal mağazalara çekilmesinin en az 10 milyon yeni alışveriş yapan kitleyi kazandıracağı beklentisi var. Bu nedenle sosyal medya kanalından yapılan ticaretin artacağı tahmin ediliyor.
ÜRÜN YORUMLARI SATIN ALMAYI ETKİLİYOR
Statista verilerine göre, dünya genelinde internetten alışveriş yapanların yüzde 45’i sosyal medyadaki yorumlar, ürün değerlendirmeleri ve geri bildirimlerden etkilenerek karar veriyor.
Türkiye ise bu alanda yüzde 56 ile ortalamanın üstünde bir performans sergiliyor. Sosyal ağlar özellikle genç tüketicilerin üzerinde etkili oluyor. 16-24 yaş arası sosyal ağ kullanıcılarının yüzde 25’i, 25-34 yaş arası kullanıcıların ise yüzde 23’ü bir markanın veya ürünün sosyal medyada beğenildiğini görmenin kendilerini de satın almaya sevk ettiğini belirtiyor.
Bu platformlar işletmelerin satış ve pazarlama yetkinliklerini geliştirerek, sınır ötesi müşterilere ulaşmalarına yardım ediyor ve verimliliğin artmasını sağlıyor. Buna ek olarak yerel toplulukların, sivil toplum kuruluşlarının ve diğer küçük sosyal kuruluşların mesajlarını ülke geneline iletmelerine yardımcı olarak, hayırseverlik ve bağış toplama faaliyetlerinin etkisini de artırıyor.
Türkiye'de yüzde 99,8’i küçük ve orta ölçekli işletmeler (KOBİ) olmak üzere toplam 3,1 milyon işletme bulunuyor. Bu işletmeler, her geçen gün dijital araçların faydalarını daha fazla benimserken, sosyal ticaret ile ortaya çıkan yeni olanaklar, Türk KOBİ’lerine önemli fırsatlar sunuyor.
Facebook Türkiye’de 44 milyon kullanıcı tarafından aktif olarak kullanılıyor. Bu oran ülke nüfusunun yüzde 55’ine karşılık geliyor. Bu devasa pazara erişim fırsatı, şirketleri Facebook gibi dev sosyal ağlar üzerinden müşterilerine ulaşamaya sevk ediyor.
2 ŞİRKETTEN 1'İ FACEBOOK'TA
Delloite raporuna göre, Facebook Türkiye üzerinde şu anda 1,7 milyon işletme sayfası bulunuyor. Bu sayı da Türkiye’deki tüm işletmelerin neredeyse yarısına denk geliyor. Buna ek olarak, Türk kullanıcılarının yüzde 80’i en az bir işletme ile Facebook platformları üzerinden bağlantı halinde bulunuyor.
Tüketiciler ve işletmeler arasında Facebook platformları üzerinden gerçekleşen canlı etkileşim sayesinde, şirketlerin yüzde 93’ü işlerini büyüttüklerini, yüzde 90'ı yeni müşteriler bulduğunu dile getiriyor.
Tüketicilerin de yüzde 40'ı Facebook platformlarında yer alan bir reklam veya tanıtımı gördükten sonra ürün ya da hizmet satın aldıklarını belirtiyor. Rapora göre, kullanıcı başına Facebook platformlarında tetiklenen ortalama harcama tutarı ise son 12 ayda 670 TL olarak gerçekleşti.
Mesajlaşma uygulamaları üzerinden kullanıcılarına ürün alış ve satış olanağı sunan Paym.es, Türkiye’deki sosyal ağlar üzerinden yapılan satışlara dair rakamları ortaya çıkardı. Buna göre, Türkiye’de herhangi bir sosyal ağ üzerinden satış yapanların sayısı 1 milyonu aştı.
Bunların yüzde 86’sı ürün, yüzde 14’ü ise hizmet satışı temelli bulunuyor. Satış yapanlar incelendiğinde, kadınlar yüzde 58’lik oranla erkekleri geride bıraktı. Sosyal ağ kullanıcılarının 51 milyona ulaştığı Türkiye’de, 44 milyon kişi sosyal ağlar üzerinde akıllı telefonlarını kullanırken internet kullanıcılarının da yüzde 30’u alışverişte mobil cihazları tercih ediyor.
Özellikle Instagram ile birlikte her yaştan insanın her tür ürün ve hizmetini satışa çıkarabildiği sosyal medya platformu, alışverişin en yoğun yaşandığı yer olarak öne çıkıyor.
Buna göre, dört yılda kullanıcı sayısını dört kat artıran ve 37 milyon kullanıcıya ulaşan Instagram aracılığıyla Türkiye’de yapılan sosyal ticaretin sepet ortalaması 127 TL’yi buluyor.
Sosyal ticarete yönelen KOBİ’ler yalnızca Türkiye içinden müşteriler bulmakla kalmıyor, tüm dünyadaki sosyal medya kullanıcılarına da kolaylıkla ulaşabiliyor.
Türkiye nüfusunun yaklaşık 1,7 katına karşılık gelen dünyanın dört bir yanından 135 milyondan fazla kişinin Türkiye'de bir işletmeyle Facebook platformları aracılığı ile bağlantı kurduğu belirtiliyor.
Sosyal medya kullanan tüketicilerin yüzde 80'inden fazlası mesajlaşma platformları WhatsApp, Instagram Direct ve Facebook Messenger’ı kullanarak işletmelerden ürün ve hizmetler hakkında bilgi alıyor.
FACEBOOK TÜRKİYE ÜLKE DİREKTÖRÜ DERYA MATRAŞ
"TÜRKİYE'DE 8 KENTTE MERKEZ AÇACAĞIZ"
“Mobil dünyanın işletmelere sunduğu fırsatlar sonsuz. Bizler tüketici olarak artık mağazaya uğramadan beğendiğimiz ürünleri karşılaştırabiliyor ve satın alabiliyoruz.
Bu yeni dünyada, işletmeler de sosyal platformlar üzerinden ürün ve hizmetleriyle ilgilenebilecek doğru hedef kitleyle kolayca bir araya gelebiliyorlar.
Seçeneklerin ve fırsatların sınırsız olduğu bu ortamda, işletmelerin dijital dönüşüme dahil olmayı başarması gerekiyor. Her boyuttan işletme için bu potansiyeli değerlendirmenin yolu ise sosyal platformlar aracılığıyla dijital varlık göstermekten ve bu platformlar üzerinden müşteriler ile iletişim kurmaktan geçiyor.
Biz de Facebook olarak, işletmelerin bu fırsatlardan en etkili şekilde yararlanabilmeleri adına onlara ihtiyaç duydukları kaynakları, araçları ve bilgileri sunmaya devam edeceğiz.
Bu hedef doğrultusunda, İstanbul’daki topluluk merkezimiz Facebook İstasyon ile beraber sekiz farklı şehirde daha bölgesel merkezler açarak Türkiye’nin dört bir yanındaki işletmelere, girişimcilere ve iş arayan bireylere dijital beceri eğitimleri vereceğiz.”
HEPSİBURADA PAZARLAMA GRUP BAŞKANI YÜCE ZEREY
"DOĞRU İÇERİK HAZIRLAMAK ÖNEMLİ"
“Bir süredir kullandığımız Shopping on Instagram uygulamasından ve sosyal mecralardan platformumuza gelen trafik gün geçtikçe artış gösteriyor.
Müşterilerimizin sosyal medyada gezinirken gördükleri bir ürüne tek tıkla platformumuz üzerinden ulaşmalarını sağlıyoruz. Tüm platformlarımızı düzenli olarak kullanıcı trendlerine uygun şekilde geliştiriyoruz.
Sosyal medya kanallarımız üzerinden farklı ilgi ve ihtiyaçlara yönelik içerik üretmek ve yayınlamak, içeriğin bağlı olduğu her kategori için farklı bir yol izlemeyi gerektiriyor.
Özellikle doğru hedefleme ve segmentasyon, doğru partnerlerle doğru içerikleri hazırlamak ve sunmak, operasyonel sorumluluklar kadar önemli ve değerli bir hale geliyor.”
