Yükselişe geçen kruvaziyer turizm, bu yıl geçen yıla göre iki kat artışla 3 milyon turiste ulaşıp en parlak yılını yaşayacak. Yakın coğrafyada siyasi bir gerginlik yaşanmazsa, 2024’ün kruvaziyer turizminde zirve yılı olması bekleniyor.
30 Nisan - 13 Mayıs 2023 tarihli sayıdan
Türkiye'nin döviz girdisi sağlayan en önemli sektörlerinden biri olan turizmde bu yıl vites büyütülerek 60 milyon turist ve 56 milyar dolar gelire odaklanıldı.
Özellikle kruvaziyer turizminde dünya çapında 30 milyon yolcunun gemilerle seyahat ettiği 2019 yılı, çok parlak bir yıldı. 2020 yılında ise koronavirüs salgınıyla bu sayı 5 milyona kadar düşmüştü. Geçen yıl yaşanan toparlanma bu yıl da devam ederken, 2023 sonuna gelindiğinde 2019 yılı rakamlarına ulaşılması bekleniyor.
Ana pazarlarımız olan Rusya-Ukrayna arasındaki gerginlik nedeniyle Baltık'tan Akdeniz ve Ege'ye kaçan kruvaziyer gemileri bu yıl kruvaziyer turizmde geçen yıla oranla iki katı artış sağlayacak.
Suriye'de yaşanan savaş nedeniyle düşüşe geçen ve pandemide sıfırlanan kruvaziyer turizm bu yıl atağa geçip en parlak sezonunu yaşayacak. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı verilerine göre, pandemi nedeniyle 2021 yılında 78 kruvaziyer gemiyle 45 bin 362 yolcu Türkiye'ye geldi.
2022'de ise kruvaziyer gemi sayısı 991'e yükselirken yolcu sayısı 1,6 milyona ulaşmıştı. Bu yıl bu rakamın bin 300 gemi ile 3 milyon yolcu rakamına ulaşması bekleniyor. Bölgede siyasi bir gerginlik yaşanmaması durumunda 2024 yılında da bu yılın iki katı artış hedefleniyor.
İKİ KAT ARTIŞ
Türkiye Seyahat Acenteleri Birliği (TÜRSAB) Kruvaziyer İhtisas Başkanı Ercan Abıtağaoğlu, kruvaziyer turizmde bu yıl iki katı artışla 3 milyon yolcu beklendiğini söylüyor.
Nisan ayında tamamlanması gereken gemi rezervasyonlarının hala devam ettiğini ve mayıs ayına kadar da devam etmesini beklediklerini belirten Abıtağaoğlu, her şey yolunda giderse 2024'te de 2023'ün iki katı büyüme yaşanmasını beklediklerini vurguluyor.
Gemilerin doluluk oranları bu yıl yüzde 90'lara ulaşırken ülkemize 5 bin kişinin üzerinde kapasiteli yeni nesil gemiler gelecek.
BARSELONA LİDER KONUMDA
İspanya, İtalya, Fransa pastadan en büyük payı alan ilk üç ülke konumunda. Örneğin Barselona limanına aynı anda sekiz gemi yanaşıp 40 bin turist iniyor bu özelliğiyle Barselona, Akdeniz Çanağı'nın en çok gelir elde eden kenti konumunda. Cruise gemileri için Türkiye limanları önemli bir rota olmasına karşın ülkemiz dünya kruvaziyer pastasından hala çok küçük bir pay alıyor.
Türkiye'de 25 civarında kruvaziyer liman bulunurken İstanbul, Kuşadası, İzmir ve Antalya limanları öne çıkıyor. Türkiye, Galata-port'un açılmasıyla cruise rotasına yeniden girdi ve artık sadece transit geçiş rotası olarak değil, konaklamalı gemiler de Türk limanlarına daha sık uğrayacak.
LİMANLAR HAREKETLİ
Pandemi nedeniyle tüm dünyada yaklaşık iki yıl gemi trafiği çok az oldu. Sektörün yeniden toparlanmasıyla Doğu Akdeniz'in gözde kruvaziyer rotalarından biri olan Kuşadası, geçen yıl 465 gemiyle 496 bin 211 turisti ağırladı. Bu yıla hızlı bir giriş yapan Kuşadası, 1 Ocak-15 Nisan döneminde 35 dev gemiyi ağırlarken bu yıl toplamda 1 milyon kruvaziyer turist hedefliyor.
Kuşadası Ege Port Limanı Genel Müdürü Aziz Güngör, kruvaziyer turizmde dünyada geçen yıl yaşanan toparlanmanın bu yıl da devam ettiğini söylüyor. Kuşadası'nın Türkiye'ye gelen gemilerin ve yolcuların en fazla ağırlandığı liman olduğunu belirten Güngör, şu bilgileri veriyor: "Geçen yıl ülkemize gelen bin geminin yaklaşık 500'ü Kuşadası'na uğradı.
Bu yıl yaklaşık 600 gemi seferiyle 850 bin yolcu beklenirken feribot yolcuları eklendiğinde yaklaşık 1 milyon yolcunun Kuşadası'nı ziyaret etmesini bekliyoruz. Bu artışta gelecek gemilerin büyüyecek olması, bir de gemilerin doluluk oranlarının yüzde 90'lara yaklaşması önemli rol oynayacak."
Ülkemizin de içinde bulunduğu Akdeniz pazarında önemli bir değişim yaşandığına işaret eden Güngör, "2022'de yüzde 17'lik pay sahibi olan Akdeniz pazarının 2023'te yüzde 20 pay alması bekleniyor. Giderek popülaritesi artan pazar halinde ve bu ülkemize de olumlu bir şekilde yansıyor" diyor.
'5 KAT DÖVİZ BIRAKIYOR'
Kuşadası Ege Port Limanı'na yanaşan dev gemilerden inen turistler İzmir'in Selçuk ilçesindeki Efes Antik Kenti ile Meryem Ana Evi'ni ziyaret ederken alışveriş de yapıyorlar. Bu yılın ilk üç ayında hava yoluyla yaklaşık 800 bin turisti ağırlayan Antalya'da da kruvaziyer turizmi hareketleniyor.
İndi bindi yapılabilen ender limanlardan biri konumundaki Antalya Limanı'na, dünyanın her yerinden gemi gelebiliyor. Antalya Limanı, İzmir-Mersin arasındaki yaklaşık 700 deniz mili kıyı şeridinde en büyük organize liman olarak hizmet veriyor.
Sert, QTerminals Antalya Limanı Genel Müdürü Özgür Sert, geçen yıl kruvaziyerle yaklaşık 30 bin yolcunun ağırlandığını, bu yıl 30 kruvaziyer gemi ile 40 bin civarında yolcu beklediklerini söylüyor. Sert, gelecek yıl daha iyi rakamların yakalanabileceğini belirtiyor.
Kruvaziyerin ekonomik açıdan önemli olduğuna dikkat çeken Sert, kruvaziyer turistin ülkeye bıraktığı döviz bakımından daha avantajlı olduğunu, beş normal turiste eşdeğer harcama yaptığını vurguluyor.
KARADENİZ DE ÖNE ÇIKIYOR
Girişimci Kaptan Emrah Yılmaz Çavuşoğlu'nun 2008'de Samsun'da kurduğu Camelot Maritime Ship Crew Training firması, Türkiye'de yabancı bayraklı kruvaziyer gemisi işletiyor. Kaptan Emrah Yılmaz Çavuşoğlu, pandemide sekteye uğrayan kruvaziyer turizmin geçen yıl toparlanmaya başladığını bu yıl pik yapmasını beklediklerini söylüyor.
Türkiye'de daha önce limanlarına cruise gemisi uğramayan kentlerin limanlarını uğrak limanları haline getirip mikro ekonomilerine katkıda bulunduklarını belirten Çavuşoğlu, "Getirdiğimiz turistler başta İstanbul olmak üzere İzmir, Trabzon, Amasra, Sinop, Ordu'da Türkiye ekonomisine milyon dolarlar bıraktı" diyor.
Çavuşoğlu, ülkemizde cruise turizminin yeni yeni canlanması nedeniyle bu gemilerde istihdamı sağlayarak dünya denizlerine personel yetiştirmeye de devam ettiklerini de vurguluyor.
MEHMET KUTMAN / GLOBAL PORTS “TÜM PAZARLARA ODAKLANDIK”
“Tüm dünyada kruvaziyer turizmine talep patlamış durumda. Sektör pandemi sonrası çok büyük yaralar aldı. Bu yaralar benim bile tahminimden daha hızlı sarılıyor. Bu sektörde arz hep talebin altında oluyor. Sektör her yıl yüzde 18 büyüyor. Yarın 50 gemi daha ekleseniz hepsi dolar. Biz de sektördeki yatırımlarımıza devam ediyoruz.
Portföyümüze yeni limanlar katmayı sürdüreceğiz. Bodrum Kruvaziyer Limanı homeport (ana liman) oldu. 2 bin 500 yolcu haftada bir Bodrum Havalimanı'na gelip, buradan gemiye binecekler, bu da Bodrum ekonomisine önemli bir katkı sağlayacak.”
