Reel perakende satışlar temmuz ayında geçen yılın aynı ayına göre yüzde 3,1 düşüş gösterdi.
DR. ORHAN KARACA
okaraca@ekonomist.com.tr
Böylece 2019'un üçüncü çeyrek dönemine de düşüşle girmiş oldu. Reel perakende satışlar geçen yılın ağustos ayından bu yana yani tam 12 aydır yıllık bazda düşüyor.
Önceki hafta yayınlanan temmuz ayı sanayi üretimi verilerinde, üretimdeki düşüşün neredeyse durduğunu görmüştük. Temmuz ayında sanayi üretimi geçen yılın aynı ayına göre sadece yüzde 0,4 düşmüştü.
Böylece ekonomide geçen yılın son çeyreğinde başlayan küçülmenin üçüncü çeyrekte durabileceği izlenimini vermişti. Fakat perakende satışlardaki son durum pek de öyle bir sinyal vermiyor.
Reel perakende satışlardaki düşüşün hala sürmesi, iç talebin en önemli ayağı olan özel tüketimdeki düşüşün de hala devam ediyor olabileceğine işaret ediyor.
Öte yandan yatırım malı ithalatındaki düşüşün temmuz ve ağustos aylarında da devam etmesi ise iç talebin yatırım ayağında da toparlanma olmadığı anlamına geliyor.
İç talepte gerileme devam ederken sanayi üretimindeki düşüşün durmasını, şirketlerin fiyat kırarak daha fazla ihracata yönelmesiyle ve resesyonun başından bu yana eriyen stokların bir bölümünü yerine koymaya çalışmasıyla açıklayabiliriz.
Ancak bu faktörlerin ekonominin yeniden büyümeye başlamasına yeteceğinden pek emin değiliz. Çünkü Türkiye ekonomisi daha çok iç talebe dayalı bir yapıya sahip. Bu nedenle de iç talep canlanmadan büyümesi pek mümkün olmuyor.
