Ekonominin resesyondan çıkmasıyla birlikte dış ticaret dengesinde başlayan bozulma reel dış ticarete de yansımaya başladı.
DR. ORHAN KARACA
okaraca@ekonomist.com.tr
Kasım ayında ihracat miktar endeksinde önceki yılın aynı ayına göre sadece yüzde 2 artış yaşanırken ithalat miktar endeksindeki artış ise yüzde 17,4'ü buldu.
Ekonominin resesyonda olduğu dönemde epey yüksek gerçekleşen ihracat miktar endeksindeki yıllık artış son üç aydır iyice yavaşladı.
15 aylık düşüşten sonra ağustos ayında yeniden yükselişe geçen ithalat miktar endeksindeki yıllık artış ise giderek hızlanıyor.
Resesyon sırasında ekonomideki küçülmenin daha da derinleşmesini önleyen faktörlerden biri ihracattan gelen katkı olmuştu. İhracattan gelen katkı üçüncü çeyrekteki yüzde 0,9'luk büyümede de önemli bir rol oynadı.
2019'un başından beri nominal ihracattaki performans çok iyi olmadığı halde reel ihracattaki artış büyümeye ciddi bir katkıda bulunacak kadar yüksek gerçekleşmişti.
Bunu da iç talebin daralmasıyla birlikte dış pazara yönelen şirketlerin fiyat kırarak daha fazla ihracat yapması sağlamıştı.
Ancak şimdi bu durum sona ermişe benziyor. Eğer aralık ayında ihracat miktar endeksinde çok yüksek bir artış çıkmazsa, dördüncü çeyrekte ihracatın büyümeye katkısı epey düşük olacak gibi görünüyor.
Resesyon sırasında reel ithalatın gerilemesi de ekonomideki küçülmenin derinleşmesini engellemişti. Reel ithalatın yükselişe geçmesiyle orada da işler değişti.
İthalattaki artış üçüncü çeyrekte büyümeyi negatif etkiledi. Dördüncü çeyrekte bu negatif etki daha da artacağa benziyor.
