Eylül ayında sanayi üretimi geçen yılın aynı ayına göre yüzde 4,1 düştü. Aynı ayda takvim etkisinden arındırılmış yani işgünü sayısına göre düzeltilmiş sanayi üretimi de yıllık bazda yüzde 3,1 geriledi.
DR.ORHAN KARACA
okaraca@ekonomist.com.tr
Eylül ayında mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış sanayi üretiminde de önceki aya göre yüzde 3,8 düşüş görüldü. Sanayi üretimi askeri darbe girişimine sahne olan temmuz ayında da her üç şekilde de düşmüş ama ağustosta biraz toparlanma olmuştu. Bu toparlanmanın eylülde de devam ettiği sanılıyordu amadurum pek öyle çıkmadı.
Esasında bunda şaşılacak bir şey de yok. Siyasi sorunlar yüzünden iç talebin yerlerde süründüğü ve küresel gelişmeler nedeniyle ihracatta da işlerin iyi gitmediği bir ortamda üretimde düşüş yaşanması gayet normal görünüyor.
Eylül ayı verilerinin yayınlanmasıyla sanayi üretiminde üçüncü çeyrek dö-neme ilişkin bilanço da ortaya çıktı. Sanayi üretimi üçüncü çeyrekte geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 3,2 düşüş gösterdi. Bu, 2008-2009 resesyonundan bu yana görülen ilk düşüş oldu. Bu da sanayide durumun ne kadar vahim olduğunu ifade ediyor.
Türkiye’de sanayi üretimindeki değişim ile ekonominin genelindeki büyüme oranı arasında önemli bir paralellik var. Bu paralellik sanayi üretiminin düşüş gösterdiği üçüncü çeyrekte ekonominin genelinde de küçülme görme ihtimalimizin yüksek olduğunu düşündürüyor.
Durum gerçekten böyle olursa ekonominin genelinde de 20082009 resesyonundan bu yana ilk kez küçülme göreceğiz. Burada üçüncü çeyrek döneme ilişkin milli gelir verilerinin 12 Aralık’ta yani bir ay sonra açıklanacağını da belirtelim.
