ARAM EKİN DURAN
eduran@ekonomist.com.tr
Merkez, eylül ayında politika faizini 8,25'ten 10,25'e yükselterek, Eylül 2018'den beri ilk faiz artırımını gerçekleştirmişti. Merkez'in uzun bir aradan sonra faiz artırımına gitmesi piyasalarda olumlu karşılanırken, gelecek aylar için de faiz artırımı beklentisini güçlendirmişti.
Ancak beklendiği gibi olmadı ve ekim PPK'sında politika faizine dokunulmadı. Bunun yerine para politikası operasyonel çerçevesinde değişikliğe gidilerek, Geç Likidite Penceresi (GLP) işlemlerinde uygulanacak Merkez Bankası borç verme faiz oranı ile gecelik borç verme faiz oranı arasındaki farkın 300 baz puan olarak belirlenmesine karar verildi.
Merkez'in bu kararı sonrasında yükselişe geçen döviz kurları, tarihi zirveleri gördü. Dolar kuru TL karşısında 7,90 seviyelerinden 8,30 seviyelerine yükseldi. Böylelikle dolar kurunda bir psikolojik eşik daha aşılmış oldu.
UYSAL: ''KUR HEDEFİMİZ YOK''Tüm bu gelişmeler sonrasında, Merkez Bankası Başkanı Murat Uysal'ın açıklayacağı Enflasyon Raporu'nda yer alacak tespit ve hedefler büyük önem taşıyordu. 28 Ekim'de Uysal'ın kamuoyuna duyurduğu raporda, yüzde 8,9 olan yıl sonu enflasyon tahmininin yüzde 12,1'e yükseltilmesi en dikkat çekici nokta oldu. 2
021 yılı enflasyon beklentisi ise yüzde 6,2'den yüzde 9,4'e yükseltildi. Böylelikle Merkez Bankası, ekonomi yönetiminin açıkladığı yıl sonu enflasyon hedeflerinin de üzerine çıkmış oldu. Hazine
ve Maliye Bakanı Berat Albayrak tarafından açıklanan Yeni Ekonomik Program'da, 2020 sonu için yüzde 10,5, 2021 için ise yüzde 8 enflasyon öngörülüyordu. Süregelen bir sıkılaştırma politikası izlediklerini ve bunun süreceğini söyleyen Uysal, dolarda devam eden yükseliş için ise "Merkez Bankası'nın kuru bir yerde sabitleme gibi bir hedefi olamaz" açıklamasında bulundu.
Önümüzdeki dönemde Merkez Bankası'nın enflasyonda yükseliş beklemesi ve kendi tahminini yukarı yönlü revize etmesi piyasalar açısından olumlu karşılansa da kasım ve aralık aylarında yeni faiz artırımları olup olmayacağına dair belirsizlik sürüyor.
HEDEF VE GERÇEK ARASINDAKİ MAKAS AÇILIYORPROF. DR. VEYSEL ULUSOY/ YEDİTEPE ÜNİVERSİTESİ
"Merkez Bankası hedeflerinde yaklaşımın makro dengeler bağlamında inandırıcı bir şekilde tespit edilmesi ve açıklanması önemli. Merkez Bankası, 2012'den beri koyduğu yüzde 5 enflasyon hedefini hiç tutturamadı. Enflasyon gerçekleşmelerine baktığımızda, son yıllarda hedef ile gerçekleşmeler arasındaki makasın da hızla açıldığını gördük.
Yalnızca enflasyonda değil, faiz ve kurlardaki öngörüler de ne yazık ki gerçeklerle örtüşmedi. Oysa en azından Merkez Bankası'nın elindeki araçlarla enflasyon, faiz ve kurlarda hedeflere yakınsayacak sonuçlar almasını beklemek gerekiyor.
Bu alanlarda hedeflere yaklaşmak için makro dengeleri düzeltmeye ihtiyaç olduğu ise çoğu zaman gözden kaçıyor. Bugün Merkez Bankası'nın yetersiz kalmasının en önemli nedeni, enflasyon ve faiz politikası konuşulurken istihdamdan, milli gelirden ve büyümeden hiç bahsedilmemesidir."
