Türkiye Kadın Girişimciler Derneği’nin (KAGİDER) başkanlık koltuğuna geçtiğimiz mayıs ayında oturan Emine Erdem’in ajandasında Anadolu açılımı yapmak var. Erdem, “Yeni dönemde ‘4T’ mortosuyla yola çıkıyoruz: Teknoloji, tarım, ticaret ve toplum” diye konuşuyor.
BURCU TUVAY
btuvay@ekonomist.com.tr
Türkiye’de kadın girişimciliğini ve istihdamını, kadının her alanda güçlendirilmesini desteklemek yönünde yoğun çalışmalar sürdüren Türkiye Kadın Girişimciler Derneği’nin (KAGİDER) başkanlık koltuğuna geçtiğimiz mayıs ayında Emine Erdem oturdu.
Halen 133 bin olan kadın girişimci sayısının 2025 yılına kadar 150 bine ulaşmasını hedeflediklerini söyleyen Erdem’in ajandasında Anadolu açılımı yapmak var. Bunun için Avrupa Birliği ile ‘Ortak Ağlar Projesi’ yürütülüyor.
Anadolu’nun sekiz ilinde istişare toplantıları yapılacak ve burada kadın girişimcilerle bir araya gelinecek. Erdem, “Kadınların ekonomiye daha çok katılması ile sürdürülebilir kalkınmanın sağlanması için dört strateji oluşturduk. ‘4T’ mottosuyla yola çıkıyoruz: Teknoloji, tarım, ticaret ve toplum” diyor.
Öncelikle genel olarak Türkiye’de kadın girişimcilik ekosisteminin ulaştığı noktayı değerlendirir misiniz?
2002 yılında ilk kurulduğumuzda kadın girişimci oranı yüzde 4’lerdeydi. Şimdi bu oran yüzde 8,8’de. Bu oran yaklaşık 133 bin kadın girişimciye tekabül ediyor.
Üyelerimizin profilinden hareketle şu rakamları verebilirim: Yaklaşık 62 milyar dolar cirosu olan, 250 bin kişilik istihdam sağlayan bir yapı var. Türkiye İhracatçılar Meclisi’nin (TİM) verilerine göre, 71 bin ihracatçının 5 bin 200’ü kadın.
Elbette bu sayı yeterli değil. Genelde girişimcilik, özelde ise kadın girişimciliği açısından Türkiye’nin istenen düzeye ulaştığını ve bu alanda kadınların potansiyelinden etkin bir şekilde yararlanıldığını söyleyemeyiz. KAGİDER, 2025 yılına kadar toplam kadın girişimci sayısının 150 bine ulaşmasını hedefliyor.
KAGİDER’in yeni başkanı olarak sizin döneminizde ne gibi yenilikler olacak? Nasıl farklı bir imza atmayı düşünüyorsunuz?
KAGİDER kurumsal bir yapıya sahip. Ben istikrardan yana bir başkanım. Projelerimiz sürdürülebilir, uzun soluklu projeler. Ancak elbette yeni açılımlarımız da olacak. Önümüzdeki dönemde Anadolu’ya daha çok açılmayı hedefliyoruz.
Bu yönde ne gibi adımlar atacaksınız?
Bunun için Avrupa Birliği ile ‘Ortak Ağlar Projesi’ yürütüyoruz. Anadolu’nun sekiz ilinde istişare toplantılarımız olacak. Burada kadın girişimcilerle bir araya geleceğiz. Sorunlarımızı dinleyip, birbirimizden güç alacağız.
Beyin fırtınası toplantılarıyla kamuda ve özel sektörde kadın tedarikçilerden daha çok mal alınması konusunda yol haritası çıkarmayı, bunu destekleyecek bir yasa tasarısı oluşturmayı hedefliyoruz. Kadınların ekonomiye daha çok katılması ile sürdürülebilir kalkınmanın sağlanması için dört strateji oluşturduk. ‘4T’ mottosuyla yola çıkıyoruz: Teknoloji, tarım, ticaret ve toplum.
Bu mottoyu açar mısınız?
Yeni dönem hedeflerimiz arasında kadınların dijitalleşme, bilim ve teknolojide güçlenmesi için çalışmak, bu konularda genç kadınlardan başlayarak farkındalık yaratıp STEM konularına ilgi duymalarını sağlamak var. Anadolu’ya açılarak her ilde yeni KAGİ-DER üyeleri kazanmayı, AB hibe projesi kapsamında İş Dünyasında Kadın İletişim Ağı’nı kurmayı planlıyoruz.
Ayrıca gerek kamu gerekse özel sektörde satın almalarda daha fazla kadının tedarikçiler arasına girmesini sağlamayı, ‘Ticaretin Kadınları’ portalını hayata geçirmeyi ve kadın girişimcilerin dış ticarete açılmalarını sağlamayı hedefliyoruz. Diğer taraftan Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü’nün (FAO) 2017 ‘Gıda ve Tarımın Geleceği, Eğilimler ve Zorluklar’ başlıklı raporuna göre dünyanın geleceği tarıma bağlı.
4T’nin kesişim noktası ne olacak?
Kadınların teknolojiyi kullanarak tarımda güçlenmesi, ürünlerini ticarileştirerek gerek bölgesel gerekse ülke ekonomisine fayda sağlayarak toplumda rol model olmaları, toplumsal fayda sağlamaları olacak.
Sizin önemli misyonlarınızdan biri de kadın girişimci adaylarına verdiğiniz eğitimler. 2020 yılında kaç kadına eğitim vermeyi hedefliyorsunuz?
‘İşimi Kuruyorum’ eğitiminden 2020 sonuna kadar 150 kadın girişimcinin, online eğitim portalımız Pusula’dan da 2 bine yakın kadının faydalanmasını hedefliyoruz. Boyner Grup ile yürüttüğümüz ‘İyi İşler’ programında 25 kadın girişimciye sekiz haftalık eğitim vereceğiz.
Garanti Bankası ile farklı illerde düzenlediğimiz Girişimci Kadın Buluşmaları’nda bu iki yıl içinde 800 kadına ulaşmayı ve UPS Türkiye ile yürüttüğümüz Kadın İhracatçı Programı’nda ise çeşitli eğitim araçları ve toplantılarla 2020 yılı sonuna kadar 10 bin kadına ulaşmayı planlıyoruz. Sanofi’nin kurumsal desteği ile yürüttüğümüz ‘Geleceğin Kadın Liderleri’ programında 200 genç kadını yüz yüze eğitim programına dahil edeceğiz.
Kurumsal şirketlere yönelik başlatmış olduğunuz Fırsat Eşitliği Modeli sertifikası’na şirketlerin ilgisi nasıl?
Kadınların iş yaşamında ayrımcılığa maruz kalmamaları, profesyonel gelişimlerinin önündeki engellerin kalkması için çalışmalar yürütüyoruz. Bunlardan biri KAGİDER’in Fırsat Eşitliği Modeli (FEM) sertifikası uygulaması.
Şirketlerin İK süreçlerinde fırsat eşitliğinin sağlanması için bir süreç yönetiyoruz. Bu sürecin sonunda kuruluşlara FEM sertifikası veriyoruz. Toplamda 80 bin civarında istihdamı olan, fırsat eşitliği modeline inanan ve sertifika alan 30’a yakın kuruluşumuz var.
Zamanla FEM sertifikalı kuruluşlar daha da çoğalacaktır. Çünkü kadınların çalıştığı şirketlerde ciro artıyor. Yerel şirketler de bunu kavramaya başladı.
“BİR EKOSİSTEM OLUŞTURDUK”
“Garanti Bankası ve Ekonomist Dergisi işbirliğiyle düzenlediğimiz Türkiye’nin Kadın Girişimcisi Yarışması aracılığıyla 13 yılda 39 bin kadına ulaştık. Bu çok ciddi bir rakamdır.
Aileleriyle ve çalışanlarıyla birlikte düşündüğünüzde kayda değer bir ekosistem oluşturduğumuzu düşünüyorum. Bu programın ortaya koyduğu başarılı kadın girişimcilerimiz bize gurur veriyor.”
ASLEN HUKUKÇU
1959 yılında İstanbul’da doğan Emine Erdem, akademisyen bir baba ve annenin üç kızının en büyüğü. Orta öğrenimini Dame de Sion, üniversite eğitimini İstanbul Hukuk Fakültesi’nde tamamlayan Erdem, aile şirketi olan Erdem Holding’in de ortağı.
UNESCO Türkiye Milli Komisyonu Toplumsal Cinsiyet Eşitliği İhtisas Komitesi Üyesi olan Erdem, Kadın Adayları Destekleme Derneği Danışma Kurulu, Uluslararası Üniversiteli Kadınlar Federasyonu, Türk Hukukçu Kadınlar Derneği üyeliklerinin yanı sıra İstanbul Kadın Kuruluşları Birliği Koordinatör Yardımcılığı görevlerinde de bulundu. 2013 yılından bu yana KAGİDER’de yönetim kurulu üyeliği ve başkan yardımcılığı yaptı. 2019 yılında ise KAGİDER’in yeni başkanı olarak seçildi.
