Engelli adaylara sürdürülebilir istihdam sağlayan Es Kariyer'in kurucusu Esra Odabaşı, Türkiye'nin Kadın Girişimcisi Yarışmasında 'Türkiye'nin Kadın Sosyal Girişimcisi' seçildi. Yurtdışına yatirım planları yapan Odabaşı, "İtalya ve İspanya'ya açılacağız" diyor.
BURCU TUVAY
btuvay@ekonomist.com.tr
Es Kariyer, sadece engellilere sürdürülebilir istihdam sağlamayı hedefleyen bir danışmanlık şirketi.
Kurucusu Esra Odabaşı, 10 yıl farklı kurumsal firmalarda İK profesyoneli olarak çalışma deneyiminden sonra, Türkiye'de engelli istihdamını sürdürülebilir olarak destekleyen bir şirket olmadığını fark ederek, bu boşluğu doldurmak istedi.
Es Kariyer, sivil toplum kuruluşları (STK) ile gönüllü çalışmalar yapıp engellilere iş hayatını tanıtıyorve mülakatlara hazırlıyor. Bu sayede engelli kişilerin kendilerine güvenlerinin artmasını ve çalışabilmeleri için herhangi bir engellerinin olmadığını fark etmelerini sağlıyor.
Odabaşı'nın bu başarısı kendisine, Ekonomist Dergisi, Garanti BBVA ve KAGİDER işbirliğiyle 2019 yılında 13'üncü kez düzenlenen Türkiye'nin Kadın Girişimcisi Yarışması'nda Türkiye'nin Kadın Sosyal Girişimcisi' ödülünü getirdi.
Odabaşı, iş modelini önümüzdeki yıl İtalya ve İspanya'ya taşıyacak. Odabaşı, sorularımızı şöyle yanıtladı:
Öncelikle sizi tanıyabilir miyiz?
Kocaeli Üniversitesi İşletme Bölümü mezunuyum. Imperial Tobacco'da juniour satış analisti olarak işe başladım. Ben doğum hatası nedeniyle engelli bir çocuk olarak büyüdüm. Sol elimi kullanamıyorum. Engelli sayılabilmek için yüzde 40'ın üstünde engelli olmanız gerekiyor.
İş hayatına başladığımda engelli olduğuma dair bir beyanda bulunmadım. Sonrasında bu durumu çalıştığım şirket fark etti. Beni engelli kadrosunda çalıştırmak istediklerini söylediler. O zamana kadar böyle bir kadro olduğunu bilmiyordum. Engelli olarak CV'mi revize ettim. Ardından birçok şirketten görüşme teklifi almaya başladım.
Bir ilaç şirketinin İK departmanına girdim. Orada İK'yı sevdim. Sonrasında Enerjisa'nın stratejik insan kaynakları bölümünde çalıştım. Dört yıl boyunca İK'nın her alanına dokundum. Bir yandan koçluk eğitimi de aldım. Uzun yıllar çalıştıktan sonra kurumsal hayatı bırakmaya karar verdim.
Bıraktınız mı?
Hayır. Engelli kişilere koçluk mu yapsam diye düşünürken yöneticim beni yanına çağırdı ve Enerjisa'nın engelli çalışan açığı olduğunu söyledi. Sürdürülebilir anlamda bunu kapatmak için bir proje yürütmemi istediğini belirtti.
İstanbul, Ankara ve Adana'da engelli kişilere ulaştık, üç günlük eğitim verdik, yarısını bünyemize kattık. O dönemde bu konuda danışmanlık verme fikri kafamda oluştu. 2016 yılında da Es Kariyer'i kurdum.
Şirketlere ve adaylara nasıl bir katkı sunuyorsunuz?
Biz şirketlere engelli adaylarını çok detaylı bir şekilde anlatıyoruz. Çünkü başvuranlar bize engel durumunu, tipini ve oranını belirtiyorlar. Ne yapabilir, ofiste mi çalışabilir, gibi detayları öncesinde şirketlerle paylaşıyoruz. Doğru pozisyona yönlendirildikleri için de herhangi bir sıkıntı yaşanmıyor. Barista da yerleştiriyoruz, İK departmanına eleman da…
Engelli istihdam zorunluluğu Türkiye'de ne şekilde işliyor?
Şirkette 50 ve üstü çalışan varsa yüzde 3'ü engelli çalışanlardan oluşturulmak zorunda. Yoksa şirket aylık 3 bin 500 TL ceza ödemek zorunda kalıyor. Engelli çalıştırdığınızda Hazine teşviklerinden faydalanıyorsunuz. Şu anda kişi başına aylık 500 TL teşvik var.
Kaç şirkete hizmet sağlıyorsunuz?
İlk işimi kurduğumda kendime altı ay süre vermiştim. Ancak kurduktan iki ay sonra işe yerleştirme yaptım. Şu an 80'nin üstünde şirketle çalışıyoruz. Bunların arasında Siemens, Unilever, Media Markt, Abdi İbrahim, Amazon, Getir, Trendyol, Mercedes gibi şirketler var.
Kaç adayın işe yerleşmesini sağladınız?
4 bine yakın adayla görüştük. Bugüne kadar yaklaşık 240 kişiyi işe yerleştirdik. Kurumsal şirketlere yönlendirirken adaylar mutlaka elememizden geçiyor. Biz daha çok kalifiye, beyaz yakalı kişileri tercih ediyoruz. İstanbul dışında Ankara, İzmir, Bursa'da da çalışmalarımız oluyor. Yedi kişilik ekibimiz var. Ekibimizin yüzde 40'ı engelli.
Koçluk eğitimi aldığınızı söylediniz. Şirketlere bu anlamda eğitimler veriyor musunuz?
Evet, aynı zamanda eğitimler de veriyoruz. Şirketlerin engelli konusunda bilinçlenmeleri gerekiyor. Hizmetimizi götüremediğimiz İK'cılara da doğru mülakatı yapmaları için eğitimler veriyoruz.
Bazı mülakatlarda adayların kariyer desteğine ihtiyaçları olabiliyor. Ne istediğini bulmasına biz yardımcı oluyoruz. Üniversiteler ile çok sıkı ilişki içerisindeyiz. Gençlerin bu konuda bilgilenmeleri çok önemli. İletişim tarafını doğru bilmeleri gerekiyor.
Bundan sonra yapacağınız yatırımlar hakkında bilgi verir misiniz?
6 Şubat'ta lansmanımız olacak. Dijitalleşmeye karar verdik. Kendi yazılım sistemimizi çalıştığımız firmaların İK departmanlarına açacağız. Hiçbir danışmanlık şirketinin kendi yorumlarıyla paylaştığı bir veri tabanı yok.
Sistemimizde çalışmaya hazır 2 bin 500 kişi var. Engel oranına, daha önce çalıştığı departmana göre aratabiliyorsunuz. Bu sistemle birlikte yılda bin kişiyi işe yerleştirmeyi hedefliyoruz. Ardından da yurtdışına açılacağız.
Yurtdışına yönelik planlarınız neler?
Avrupa'da da bu konuda bir zorunluluk var. İtalya ve İspanya'da yüzde 7 engelli çalıştırma zorunluluğu bulunuyor. Onlar da doğru kişileri işe almakta zorlanıyorlar.
Bu işi İspanya ve İtalya'ya taşımayı düşünüyorum. Bu konuda orada hizmet veren bir şirket yok. Bu büyük bir yatırım olacak. BBVA ile görüşmek için İspanya'ya gideceğim. Önümüzdeki yıl İtalya ve İspanya'ya açılacağız.
ÖDÜL DİĞER ADAYLARA CESARET VERİYOR"
"Türkiye'nin Kadın Girişimcisi Yarışması'na başvururken doldurduğum sorular aslında kendimi de sınamamı sağladı. Kendinizle yüzleşebileceğiniz bir alan. Bence başvurmak bile kişinin kendisini görmesi için çok faydalı diye düşünüyorum.Emek verdiğiniz bir işin ödüllendirilmesi çok kıymetli. Çok güzel bir motivasyon. Sonrasında güçlenerek ilerliyorsunuz. Girişimci olmak isteyen ancak kendinde o cesareti bulamayan kişilerin cesaretlerini toplamalarına faydalı oluyorsunuz."
