Pandemiyle birlikte yaygınlaşan uzaktan çalışma konusunda büyük gruplar yeni kararların eşiğinde. Uzaktan çalışmayı kalıcı hale getirmek isteyen dev şirketler, bunun için yatirım planlarını da hazırladı. Geçiş sürecinde İK ekipleri de çalışanlara bir dizi destek sunacak.
SİBEL ATİK
satik@ekonomist.com.tr
21 Mart-3 Nisan 2021 tarihli sayıdan
İş dünyasının uzun süredir gündeminde olan ve pandemiyle birlikte bir anda hayatımıza giren uzaktan çalışma modeli, tüm dünyada hızla yaygınlaşıyor.
Dünya genelinde uzaktan çalışmayı kalıcı hale getiren şirketlerin sayısı hızla artarken, Türkiye'de ise bu konuda ilk açıklama Koç Holding'den geldi. 90 bin kişilik istihdamla Türkiye'nin en büyük işvereni olan Koç Holding, 35 bin kişi için uzaktan çalışmayı kalıcı hale getireceğini duyurdu.
Tabloyu görmek için görsele tıklayın.
Elbette Koç Holding yalnız değil. Yeni çalışma modelinde uzaktan çalışmayı kalıcı hale getirme konusunda Sabancı, Yıldız, Doğuş ve Kibar Holding gibi önde gelen gruplar da çalışmalarını sürdürüyor.
Yapılan araştırmalara göre, Türkiye'de şirketlerin halihazırda yüzde 45'inden fazlası uzaktan çalışmayı kalıcı hale getirmeyi hedefliyor. Üretim dışındaki fonksiyonlar için başlayan uzaktan çalışma, iş sonuçlarına pozitif yansıdıkça daha da yaygınlaşması kaçınılmaz görünüyor.
Uzaktan çalışma ile şirketler ofis kiralarından başlayarak birçok giderlerini düşürürken, çalışanlar da trafikte kaybettikleri zamanı işte geçirerek, verimlilik ve zaman avantajı sağlıyor. Fakat çalışan tarafında yüklerin arttığını söylemek gerekiyor. İnternet, elektrik ve fazla mesai gibi ek yükler doğal olarak uzaktan ve evden çalışma iş modelinde yeni bir iş hukuku ihtiyacını ortaya çıkarırken, beklenen oldu ve hükümet tüm bu konuları da kapsayan bir yönetmeliği geçtiğimiz günlerde Resmi Gazete'de yayımladı.
Buna göre, evden çalışma ortamı oluşturulmasının maliyetinin nasıl karşılanacağı işveren ve çalışan tarafından birlikte ele alınacak. İşveren, mal ve hizmet üretimi için gerekli malzemeyi sağlamakla yükümlü olacak. Uzaktan çalışma için mesai saatleri de iş sözleşmesinde mevzuata uygun olacak şekilde düzenlenecek. Fazla çalışma saatleri işverenin yazılı talebi üzerine, işçinin kabulü ile mevzuat hükümlerine uygun olarak yapılacak.
Yapılan araştırmalara göre, uzaktan çalışma ile ofis maliyetleri düşen şirketlerin yeni dönemde yatırım önceliklerinde ise ciddi değişimler var. Yeni dönemde çok sayıdaki şirket, çalışanlarına yeni beceriler eklemek üzere eğitim destekleriyle yatırım yapmayı planlıyor.
Motivasyon, çalışanın işe ve şirkete bağlılığını artıran önemli bir yatırım olduğu için insan kaynakları (İK) ekipleri çalışanlarına psikolojik destek sunmak, stres yönetimi yapmak ve iş arkadaşları ile iletişimlerinin devam etmesine sağlamaya yönelik iş-yaşam dengesini kuracakları bir dizi aksiyon planlıyor.
Bu alanda önemli bir çalışma yürüten ve 60 bin kişiyi istihdam eden Sabancı Holding, 60 bin çalışanını geleceğe hazırlamak hedefiyle önümüzdeki iki yıllık süreçte 200 milyon TL'lik yatırım planlıyor. Uzaktan çalışma ile şirketlerin sağladığı maliyet avantajını çalışanlara döndürmeyi hedefleyen Sabancı grubu, 200 milyon TL'lik kaynağı çalışanlarının ihtiyaçlarına, fiziksel ve zihinsel sağlığına, kişisel gelişimine, eğitimlerine harcayacak.
Sabancı Holding CEO'su Cenk Alper, "Biz topluluk bünyesinde bu çalışmalara pandemi öncesinde başladık. Şimdi ise yeni normalin oyun kurucu şirketlerinden biri olarak gelecekte bizleri bekleyen iş yapış şekillerine hazırlıklı olabilmek, bizleri bugünlere getiren, başarılarımızın gerçek sahipleri olan çalışanlarımızı da bu geleceğe en iyi şekilde adapte edebilmek için çok kapsamlı bir planla yeni bir yola çıkıyoruz" diyor.
13 şirkette işin geleceğini anlamak üzere önemli çalışmalar yaptıklarını ve bir yol haritası çıkardıklarını aktaran Alper, buna göre önümüzdeki süreçte de iş tanımı uygun herkesin uzaktan çalışacağını belirtiyor.
Topluluk bünyesinde iki yıl önce başlatılan ve pandemi döneminde yaygınlaşan uzaktan çalışmanın pandemi sonrası kalıcı hale geleceğini anlatan Alper, şunları söylüyor: "Tamamen uzaktan ve karma uzaktan çalışma olarak iki ayrı planda tanımlanan model ile topluluk bünyesindeki beyaz ve gri yaka çalışanların yüzde 75'i için uzaktan çalışma kapsamında olacak.
Tüm çalışanlara sunulan esnek çalışma ve işgücü modellerinin kapsamı genişletilecek ve bu modeller tüm şirketlerde yaygınlaştırılacak."
Öte yandan grubun sahip olduğu tüm ofis varlıklarını ise gözden geçirdiklerini aktaran Cenk Alper, Akbank dahil bütün ofis merkezlerini incelediklerini ve ne tür fırsatlar doğabileceğine baktıklarını da söylüyor.
Pandemiyle gelen yeni çalışma düzenine 70 farklı ülkenin pasaportuna sahip çalışan ordusuyla hızla adapte olan Yıldız Holding'in de önemli planlamaları var. Yıldız Holding'in 50 bini Türkiye'de olmak üzere, dünya genelinde 70 farklı ülkenin pasaportuna sahip toplam 65 bin çalışanı bulunuyor.
Grup, böylesine geniş bir yapıyı, salgınla birlikte çok hızlı bir şekilde uzaktan çalışma modeline geçirdi. Uzaktan çalışma sistemine ofis çalışanlarının yüzde 70'i ile dönüşümlü olarak geçiş yapan holding, sayıyı daha da yukarı taşıma hedefiyle bu iş modelini kalıcı hale getirmek için çalışmalar yapıyor.
Uzaktan çalışma modelini sadece salgınla sınırlı bir tedbir olarak değil, geleceğin iş yapma modeli olarak gördüklerini ifade eden Yıldız Holding Genel Müdür Yardımcısı Bahattin Aydın, bu sistemi kalıcı hale getirmek üzere yapıyı yeniden şekillendirmek amacıyla çalışmalar yaptıklarını aktarıyor.
İnşaat, otomotiv, medya, yeme-içme, turizm, perakende, gayrimenkul ve enerji sektörlerinde faaliyetleri olan Doğuş Holding de saha ekiplerinin dışında kalan çalışanları için orta vadede uzaktan çalışma modelini kalıcı hale getirmeyi hedefliyor.
19 bin çalışanın yüzde 65'ini oluşturan medya, şantiye, restoran, otel, araç satış ve araç muayenedeki saha ekiplerinin yanı sıra pandemi sürecinde yüzde 35 çalışanın uzaktan çalıştığı holdingde, kurum kültürünü mekanlara sıkıştırmadan güçlü kalmasıyla ilgili çalışmalar ise devam ediyor.
Mekan bağımsız çalışabilenlerin toplam istihdamın yüzde 35'ini oluşturduğunu aktaran Doğuş Holding İnsan Kaynakları Bölüm Başkanı Buse Özen, yeni normalleşme sürecini ve hükümetin bu alanda aldığı kararları yakından takip ettiklerini aktarıyor.
Özen, "Uzaktan çalıştığımız bu dönemde çalışanlarımızın evlerindeki çalışma koşullarını ergonomik olarak düzenlemelerine destek olmak amacıyla e-ticaret markamız N11'de kullanabilecekleri ek destek paketleri hediye ettik" diye konuşuyor.
Otomotiv, yan sanayii, alüminyum ve gıdada önemli yatırımları olan ve yaklaşık 7 milyar dolar ciroya sahip olan Kibar Holding ise pandemi sürecini etkin yönetmek amacıyla farklı ekiplerden üyelerin katılımıyla "Pandemi Komitesi" oluşturdu.
İnsan Kaynakları ekiplerinin yanı sıra, kurumsal iletişim, risk yönetimi ve sigorta ekiplerinden katılımcıların yer aldığı komitede, düzenli aralıklarla pandemiyle ilgili mevcut durum ve aksiyonlar değerlendiriliyor. Bu kapsamda pandeminin başında ofis çalışanları evden çalışma düzenine geçti.
Ofislerdeki çalışan sayısını iş durumunun gerekliliğine göre belirleyen holding, ofislerde maksimum yüzde 20 oranında çalışan olacak şekilde organize oldu. İş tanımı uygun olanların sürekli evden çalıştıklarını aktaran Kibar Holding İnsan Kaynakları Bölüm Başkanı Şennur Kuru, uzaktan çalışmayı iş tanımı ve şartları uygun olan ekipler için kalıcı hale getirmek istediklerini ve planları bu doğrultuda yaptıklarını dile getiriyor.
Siemens Türkiye de yeni çalışma düzenini '#heryerofis' başlığı altında hayata geçirdi. Önümüzdeki süreçte 2 bin 347 çalışanın bin 634'ünün hibrit veya uzaktan çalışmaya döneceğini ifade eden Siemens Türkiye İnsan Kaynakları Direktörü Aslı Kunur, şu bilgileri veriyor: "Eski normale geri dönmeye odaklanmak yerine bugünün ve geleceğin ihtiyaçlarına göre değişimi hayata geçirmeyi ve yeni düzene adapte olmayı önemsiyoruz."
"2021 yılı ile birlikte şirketler performans yönetim sistemlerini gözden geçirmeye ve ekip çalışma dinamiklerini yeniden projelendirmeye başladı. Performans Değerlendirme Kriterleri'nin daha net olmasıyla işin nerede, ne zaman yapıldığından ziyade, işverenler daha çok işin sonuçlarına odaklandı.
Bu doğrultuda 2020'nin son çeyreğinde başlayan işgücünü yeniden şekillendirme ve dijitalleşme çalışmaları 2021 yılını da kapsayacak şekilde şirketlerin önemli bir çalışma alanı oldu."
"Birçok çalışan tarafından tercih edilen ve şirketlere maliyet açısından da büyük avantaj getiren hem uzaktan hem de ofisten çalışma imkânı sağlayacak hibrit çalışma sistemi, en çok tercih edilecek çalışma modeli olacak.
Bu noktada verimlilik, hız ve çevikliğin sağlanabilmesi odak noktası olurken bir taraftan yeni yetkinlikler, performans ölçümleme, çalışan bağımlılığı ve yeni katılanların oryantasyon süreçleri şu an insan kaynakları departmanlarının en temel strateji odağına oluşturmuş durumda."
SİBEL ATİK
satik@ekonomist.com.tr
21 Mart-3 Nisan 2021 tarihli sayıdan
İş dünyasının uzun süredir gündeminde olan ve pandemiyle birlikte bir anda hayatımıza giren uzaktan çalışma modeli, tüm dünyada hızla yaygınlaşıyor.
Dünya genelinde uzaktan çalışmayı kalıcı hale getiren şirketlerin sayısı hızla artarken, Türkiye'de ise bu konuda ilk açıklama Koç Holding'den geldi. 90 bin kişilik istihdamla Türkiye'nin en büyük işvereni olan Koç Holding, 35 bin kişi için uzaktan çalışmayı kalıcı hale getireceğini duyurdu.
Tabloyu görmek için görsele tıklayın.
Yapılan araştırmalara göre, Türkiye'de şirketlerin halihazırda yüzde 45'inden fazlası uzaktan çalışmayı kalıcı hale getirmeyi hedefliyor. Üretim dışındaki fonksiyonlar için başlayan uzaktan çalışma, iş sonuçlarına pozitif yansıdıkça daha da yaygınlaşması kaçınılmaz görünüyor.
YÖNETMELİK YAYINLANDI
Uzaktan çalışma ile şirketler ofis kiralarından başlayarak birçok giderlerini düşürürken, çalışanlar da trafikte kaybettikleri zamanı işte geçirerek, verimlilik ve zaman avantajı sağlıyor. Fakat çalışan tarafında yüklerin arttığını söylemek gerekiyor. İnternet, elektrik ve fazla mesai gibi ek yükler doğal olarak uzaktan ve evden çalışma iş modelinde yeni bir iş hukuku ihtiyacını ortaya çıkarırken, beklenen oldu ve hükümet tüm bu konuları da kapsayan bir yönetmeliği geçtiğimiz günlerde Resmi Gazete'de yayımladı.
Buna göre, evden çalışma ortamı oluşturulmasının maliyetinin nasıl karşılanacağı işveren ve çalışan tarafından birlikte ele alınacak. İşveren, mal ve hizmet üretimi için gerekli malzemeyi sağlamakla yükümlü olacak. Uzaktan çalışma için mesai saatleri de iş sözleşmesinde mevzuata uygun olacak şekilde düzenlenecek. Fazla çalışma saatleri işverenin yazılı talebi üzerine, işçinin kabulü ile mevzuat hükümlerine uygun olarak yapılacak.
YATIRIM ÖNCELİKLERİ DEĞİŞTİ
Yapılan araştırmalara göre, uzaktan çalışma ile ofis maliyetleri düşen şirketlerin yeni dönemde yatırım önceliklerinde ise ciddi değişimler var. Yeni dönemde çok sayıdaki şirket, çalışanlarına yeni beceriler eklemek üzere eğitim destekleriyle yatırım yapmayı planlıyor.
Motivasyon, çalışanın işe ve şirkete bağlılığını artıran önemli bir yatırım olduğu için insan kaynakları (İK) ekipleri çalışanlarına psikolojik destek sunmak, stres yönetimi yapmak ve iş arkadaşları ile iletişimlerinin devam etmesine sağlamaya yönelik iş-yaşam dengesini kuracakları bir dizi aksiyon planlıyor.
200 MİLYON TL'LİK YATIRIM
Bu alanda önemli bir çalışma yürüten ve 60 bin kişiyi istihdam eden Sabancı Holding, 60 bin çalışanını geleceğe hazırlamak hedefiyle önümüzdeki iki yıllık süreçte 200 milyon TL'lik yatırım planlıyor. Uzaktan çalışma ile şirketlerin sağladığı maliyet avantajını çalışanlara döndürmeyi hedefleyen Sabancı grubu, 200 milyon TL'lik kaynağı çalışanlarının ihtiyaçlarına, fiziksel ve zihinsel sağlığına, kişisel gelişimine, eğitimlerine harcayacak.
Sabancı Holding CEO'su Cenk Alper, "Biz topluluk bünyesinde bu çalışmalara pandemi öncesinde başladık. Şimdi ise yeni normalin oyun kurucu şirketlerinden biri olarak gelecekte bizleri bekleyen iş yapış şekillerine hazırlıklı olabilmek, bizleri bugünlere getiren, başarılarımızın gerçek sahipleri olan çalışanlarımızı da bu geleceğe en iyi şekilde adapte edebilmek için çok kapsamlı bir planla yeni bir yola çıkıyoruz" diyor.
13 şirkette işin geleceğini anlamak üzere önemli çalışmalar yaptıklarını ve bir yol haritası çıkardıklarını aktaran Alper, buna göre önümüzdeki süreçte de iş tanımı uygun herkesin uzaktan çalışacağını belirtiyor.
Topluluk bünyesinde iki yıl önce başlatılan ve pandemi döneminde yaygınlaşan uzaktan çalışmanın pandemi sonrası kalıcı hale geleceğini anlatan Alper, şunları söylüyor: "Tamamen uzaktan ve karma uzaktan çalışma olarak iki ayrı planda tanımlanan model ile topluluk bünyesindeki beyaz ve gri yaka çalışanların yüzde 75'i için uzaktan çalışma kapsamında olacak.
Tüm çalışanlara sunulan esnek çalışma ve işgücü modellerinin kapsamı genişletilecek ve bu modeller tüm şirketlerde yaygınlaştırılacak."
Öte yandan grubun sahip olduğu tüm ofis varlıklarını ise gözden geçirdiklerini aktaran Cenk Alper, Akbank dahil bütün ofis merkezlerini incelediklerini ve ne tür fırsatlar doğabileceğine baktıklarını da söylüyor.
VERİMLİLİKTE CİDDİ ARTIŞ
Pandemiyle gelen yeni çalışma düzenine 70 farklı ülkenin pasaportuna sahip çalışan ordusuyla hızla adapte olan Yıldız Holding'in de önemli planlamaları var. Yıldız Holding'in 50 bini Türkiye'de olmak üzere, dünya genelinde 70 farklı ülkenin pasaportuna sahip toplam 65 bin çalışanı bulunuyor.
Grup, böylesine geniş bir yapıyı, salgınla birlikte çok hızlı bir şekilde uzaktan çalışma modeline geçirdi. Uzaktan çalışma sistemine ofis çalışanlarının yüzde 70'i ile dönüşümlü olarak geçiş yapan holding, sayıyı daha da yukarı taşıma hedefiyle bu iş modelini kalıcı hale getirmek için çalışmalar yapıyor.
Uzaktan çalışma modelini sadece salgınla sınırlı bir tedbir olarak değil, geleceğin iş yapma modeli olarak gördüklerini ifade eden Yıldız Holding Genel Müdür Yardımcısı Bahattin Aydın, bu sistemi kalıcı hale getirmek üzere yapıyı yeniden şekillendirmek amacıyla çalışmalar yaptıklarını aktarıyor.
UZAKTAN ÇALIŞANLARA DESTEK PAKETİ
İnşaat, otomotiv, medya, yeme-içme, turizm, perakende, gayrimenkul ve enerji sektörlerinde faaliyetleri olan Doğuş Holding de saha ekiplerinin dışında kalan çalışanları için orta vadede uzaktan çalışma modelini kalıcı hale getirmeyi hedefliyor.
19 bin çalışanın yüzde 65'ini oluşturan medya, şantiye, restoran, otel, araç satış ve araç muayenedeki saha ekiplerinin yanı sıra pandemi sürecinde yüzde 35 çalışanın uzaktan çalıştığı holdingde, kurum kültürünü mekanlara sıkıştırmadan güçlü kalmasıyla ilgili çalışmalar ise devam ediyor.
Mekan bağımsız çalışabilenlerin toplam istihdamın yüzde 35'ini oluşturduğunu aktaran Doğuş Holding İnsan Kaynakları Bölüm Başkanı Buse Özen, yeni normalleşme sürecini ve hükümetin bu alanda aldığı kararları yakından takip ettiklerini aktarıyor.
Özen, "Uzaktan çalıştığımız bu dönemde çalışanlarımızın evlerindeki çalışma koşullarını ergonomik olarak düzenlemelerine destek olmak amacıyla e-ticaret markamız N11'de kullanabilecekleri ek destek paketleri hediye ettik" diye konuşuyor.
OFİSTE MAKSİMUM YÜZDE 20 ÇALIŞAN
Otomotiv, yan sanayii, alüminyum ve gıdada önemli yatırımları olan ve yaklaşık 7 milyar dolar ciroya sahip olan Kibar Holding ise pandemi sürecini etkin yönetmek amacıyla farklı ekiplerden üyelerin katılımıyla "Pandemi Komitesi" oluşturdu.
İnsan Kaynakları ekiplerinin yanı sıra, kurumsal iletişim, risk yönetimi ve sigorta ekiplerinden katılımcıların yer aldığı komitede, düzenli aralıklarla pandemiyle ilgili mevcut durum ve aksiyonlar değerlendiriliyor. Bu kapsamda pandeminin başında ofis çalışanları evden çalışma düzenine geçti.
Ofislerdeki çalışan sayısını iş durumunun gerekliliğine göre belirleyen holding, ofislerde maksimum yüzde 20 oranında çalışan olacak şekilde organize oldu. İş tanımı uygun olanların sürekli evden çalıştıklarını aktaran Kibar Holding İnsan Kaynakları Bölüm Başkanı Şennur Kuru, uzaktan çalışmayı iş tanımı ve şartları uygun olan ekipler için kalıcı hale getirmek istediklerini ve planları bu doğrultuda yaptıklarını dile getiriyor.
HER YER OFİS ANLAYIŞI
Siemens Türkiye de yeni çalışma düzenini '#heryerofis' başlığı altında hayata geçirdi. Önümüzdeki süreçte 2 bin 347 çalışanın bin 634'ünün hibrit veya uzaktan çalışmaya döneceğini ifade eden Siemens Türkiye İnsan Kaynakları Direktörü Aslı Kunur, şu bilgileri veriyor: "Eski normale geri dönmeye odaklanmak yerine bugünün ve geleceğin ihtiyaçlarına göre değişimi hayata geçirmeyi ve yeni düzene adapte olmayı önemsiyoruz."
ÖZGÜR ZEYBEK ERGENE CONSULTING & HGA GROUP TÜRKİYE ŞİRKET ORTAĞI "İŞVEREN SONUCA ODAKLANDI"
"2021 yılı ile birlikte şirketler performans yönetim sistemlerini gözden geçirmeye ve ekip çalışma dinamiklerini yeniden projelendirmeye başladı. Performans Değerlendirme Kriterleri'nin daha net olmasıyla işin nerede, ne zaman yapıldığından ziyade, işverenler daha çok işin sonuçlarına odaklandı.
Bu doğrultuda 2020'nin son çeyreğinde başlayan işgücünü yeniden şekillendirme ve dijitalleşme çalışmaları 2021 yılını da kapsayacak şekilde şirketlerin önemli bir çalışma alanı oldu."
FEYZA NARLI MANPOWERGROUP TÜRKİYE CEOSU "MALİYET AVANTAJI GETİRİYOR"
"Birçok çalışan tarafından tercih edilen ve şirketlere maliyet açısından da büyük avantaj getiren hem uzaktan hem de ofisten çalışma imkânı sağlayacak hibrit çalışma sistemi, en çok tercih edilecek çalışma modeli olacak.
Bu noktada verimlilik, hız ve çevikliğin sağlanabilmesi odak noktası olurken bir taraftan yeni yetkinlikler, performans ölçümleme, çalışan bağımlılığı ve yeni katılanların oryantasyon süreçleri şu an insan kaynakları departmanlarının en temel strateji odağına oluşturmuş durumda."
