Sistemde 2012 sonuna kadar geçen yaklaşık dokuz yılda 3,1 milyon katılımcıya ve 20,3 milyar TL fon büyüklüğüne ulaşılırken, 2013’ten itibaren katılımcılara yıllık brüt asgari ücretin yüzde 25’ine kadar devlet katkısı ödenmeye başladı.
Devlet katkısı sonrası geçen yaklaşık üç yılda, katılımcı sayısı 6 milyona yaklaşırken fon büyüklüğü de devlet katkısıyla birlikte 47 milyar TL seviyesini aştı.
Son üç yılda devlet katkısı teşviki ile birlikte katılımcı sayısının iki kat, fon büyüklüğünün ise daha da fazla artması, sistemin 2023 hedefleriyle ilgili olumlu beklentileri de artırdı. Sistemin 2023 yılında 10-12 milyon seviyesinde bir katılımcı sayısına ulaşması hedefleniyor.
Tabloyu görmek için görsele tıklayın
Son üç yılda gerçekleşen yıllık ortalama 950 bin net yeni katılımcı rakamı dikkate alındığında, hedeflenen katılımcı sayısına daha kısa sürede de ulaşılabilmesi mümkün.
2023 HEDEFİ
Türkiye, 2023 yılında Cumhuriyet’in 100’üncü yılını kutlarken BES de 20 yılı geride bırakacak. OECD ’nin 2015’te yayımlanan raporuna göre, 2014 yıl sonu itibariyle emeklilik yatırım fonlarının GSYİH’ye oranı OECD’ye üye olan ülkelerde yüzde 84,4.
Türkiye’de ise bu oran yüzde 2. Bu gösterge, Türkiye’de emeklilik yatırım fonlarının uzun vadede büyük bir gelişim potansiyeli olduğuna işaret ediyor. BES’te son üç yılda yakalanan hızlı ivmenin devam edeceği beklentisiyle 2023’te emeklilik yatırım fonlarının GSYİH içindeki payının yüzde 11’lerde oluşması bekleniyor.
2023 hedeflerine ulaşmak için en önemli araçlardan biri ulusal tasarruf oranının artırılması. Dünyanın önde gelen tüm ekonomilerinde ortak olan konuların başında yüksek tasarruf oranı geliyor.
Türkiye’de yüzde14’lerde olan bu oranın, gelişmekte olan diğer büyük ekonomilerle benzer seviyeye gelmesinde, devletin tasarruf oranlarını artırma teşvikleri kritik öneme sahip. BES’te yapılan yüzde 25 devlet katkısı benzeri teşviklerin, önümüzdeki dönemlerde de sürmesi, bu hedeflere ulaşmada çok önemli katkıda bulunacak.
YENİ DÜZENLEMELER NASIL ETKİLEYECEK?
2016, bu hedeflere ulaşmada kritik öneme sahip yıllardan biri. Yılbaşından itibaren sistemde kesinti oranları, uluslararası düzeylere yaklaştırılacak ve dünya standartlarına uyum sağlanacak.
Yönetmelik kapsamında katılımcıları sistemde kalmaya teşvik edecek düzenleme ise fon toplam gider kesintisinin yönetmelikte belirlenen oranlar dâhilinde sözleşmenin altıncı yılından itibaren katılımcılara iade edilmesi olacak. Fon toplam gider kesintisine ilişkin iade işlemi 1 Ocak 2021 tarihinden itibaren uygulanacak.
Bu değişiklikle, devamlılığı olan katılımcılar için sistemin verimliliği daha da artacak. Sistemi daha da büyütmesi beklenen ‘otomatik katılım’ konusunda pilot uygulama çalışmaları yapılıyor. 2016’da hayata geçmese bile bu konu BES’in gündeminde olmayı sürdürecek.
BES’te katılımcı tabanının daha da yaygınlaştırılması ve sistemin büyümesi anlamında çok büyük bir potansiyel bulunduğunu belirten Anadolu Hayat Emeklilik yetkilileri şunları söylüyor:
“Bu kapsamda hem mevcut katılımcılarımızı tutunduracağız, hem de yeni müşteri kazanımı sağlayacağız. Daha kaliteli üretim ve hizmeti müşterilerimize sunarak, pazar payımızı arttırmayı ve öncü pozisyonumuzu güçlendirerek ‘en çok tercih edilen şirket’ unvanımızı korumayı hedefliyoruz.”
SORUN YANITLAYALIM.
Bireysel emeklilik sistemi güvenli midir?
Sistemde denetim mekanizması son derece sağlam ve güvenlidr. Emeklilik şirketlerinin faaliyetleri Hazine Müsteşarlığı tarafından denetlenir, şirketler bağımsız denetimden geçerler. Şirketlerin günlük faaliyetleri, Emeklilik Gözetim Merkezi (EGM) tarafından elektronik ortamda izlenir. Katılımcıların hesapları, Takasbank nezdinde saklanır.
Fon malvarlığı rehnedilemez, portföye ilişkin olarak yapılan işlemler haricinde teminat gösterilemez, üçüncü şahıslar tarafından haczedilemez ve iflas masasına dahil edilemez. Fonların ve portföy yöneticilerinin faaliyetleri ise SPK tarafından yılda en az bir kere denetimden geçer
