EnBW AG ve Borusan'ın stratejik ortaklığı ile kurulan Borusan EnBW Enerji, Türkiye'nin rüzgâr kurulu gücünün yüzde 7,2'sini tek başına karşılıyor. Şirket, pandemi sürecinin zorlu koşullarına rağmen yatırımlarına ara vermedi ve iki rüzgar yatırımını tamamladı.
SİBEL ATİK
satik@ekonomist.com.tr
Enerji Mayıs 2021 tarihli sayıdan
Türkiye'nin rüzgâr kurulu gücünün yüzde 7,2'ini tek başına karşılayan Borusan EnBW Enerji, geçen yıl pandemi koşullarına karşın iki büyük rüzgar yatırımını devreye almayı başardı. Kıyıköy RES'te kapasite artışına giden şirket, Saros'da ise RES yatırımını ise büyük ölçüde tamamladı.
Almanya'nın üçüncü büyük enerji şirketi EnBW AG ve Borusan'ın 2009 yılındaki stratejik ortaklığı ile kurulan Borusan EnBW Enerji, bugün 841 MW'lık portföyünde 720 MW'lık toplam kurulu güçle üretim yapıyor. 12 santraliyle üretimde büyük bir güce ulaşan şirket, yatırımlarını sürdürmeye devam edecek.
Borusan EnBW Enerji Genel Müdürü Enis Amasyalı, rüzgâr enerjisinin daha iyi bir gelecek için ne kadar kilit bir enerji kaynağı olduğunun farkındalığıyla Türkiye'nin yenilenebilir ve temiz enerji talebini karşılamak için çalışmaya devam ettiklerini söylüyor. Enis Amasyalı, sektörünün geleceğine ve şirketin hedeflerine dair sorularımızı yanıtladı:
Borusan EnBW Enerji'nin yenilenebilir enerji tarafında ilk yatırımdan bugüne geliş sürecini anlatır mısınız?
Borusan EnBW Enerji, tamamı yenilenebilir enerji kaynaklarından oluşan portföyü ile rüzgâr enerjisi üretiminde Türkiye'de lider konumda olan bir şirket. 2009 yılında Almanya'nın üçüncü büyük enerji şirketi EnBW AG ve Borusan'ın stratejik ortaklığı ile kuruldu.
Aynı yıl ilk tesisimiz olan Bandırma Rüzgar Enerji Santrali [RES] devreye alındı. 2011 yılında Yedigöl Aksu Hidroelektrik Santrali, 2014'te ise Balabanlı RES faaliyete geçti.
Ertesi yıl Bandırma RES'te kapasite artışı yapılırken, Koru RES, Harmanlık RES, Mut RES ve Fuatres RES devreye alındı. Ardından Dayıcık GES, Pamuklu GES ve Kartaldağı RES hayata geçirildi.
2017 yılında da işletme halindeki Kıyıköy RES tesisini portföyümüze ekledik. Geçen yıl ise Kıyıköy RES tesisimizin kapasite artışı ve Saros RES'in devreye alınmasına yönelik çalışmalarımıza hız verdik. Kıyıköy RES tesisimiz kapasite artışıyla 100 MW'lık kurulu güç ile Şubat 2021'de tam kapasite üretime geçti. 138 MW kapasitesi olan Saros RES tesisimizin de çok büyük bir kısmını devreye aldık.
Bu sözünü ettiğiniz santrallere toplamda ne kadarlık yatırım yaptınız?
Borusan EnBW Enerji olarak rüzgâr enerjisinin daha iyi bir gelecek için ne kadar kilit bir enerji kaynağı olduğunun farkındalığıyla Türkiye'nin yenilenebilir ve temiz enerji talebini karşılamak için çalışmalarımızı sürdürüyoruz.
Bu kapsamda yenilenebilir enerji kaynaklarının daha yaygın ve verimli kullanımı için her geçen gün daha fazla sorumluluk alıyoruz. Tüm bu çalışmalarımız sonucunda bugün, bu alanda yaptığımız yatırımların toplam tutarı 1 milyar doların üzerinde gerçekleşti.
Şirketin toplam üretim gücü nedir? 2020 yılı üretim anlamında nasıl kapandı?
Borusan EnBW Enerji olarak 2020'de Türkiye'nin sürdürülebilir kalkınmasına büyük bir katkı sağlayacak iki büyük rüzgar yatırımımızı devreye almak için çalışmalarımıza hız verdik. Geçtiğimiz yıl pandeminin gölgesi altında da olsa çalışmalarımıza hızla devam ettik.
Kıyıköy RES kapasite artışı ve Saros RES yatırımları tüm tedbirler alınarak, şantiye çalışmalarına ara verilmeden sürdü ve tesislerimizi devreye aldık. Bugün, Borusan EnBW Enerji'nin 841 MW'lık portföyünde 720 MW'lık toplam kurulu güç işletiyor. Bu kapsamda 661 MW'lık rüzgâr kurulu gücü yer alıyor ve bu güç Türkiye'nin rüzgâr kurulu gücünün yüzde 7,2'sini oluşturuyor.
2020 yılında toplam 1,5 TWh enerji üretimi gerçekleştirirken, devreye alınan ilave kurulu gücümüz 131 MW oldu. Yıllık 600 bin hanenin elektrik enerjisi ihtiyacı karşılandı ve yenilenebilir enerji ile yapılan üretim sayesinde yıllık 783 bin ton karbon salımı engellendi.
2021 yılı ve sonrası için büyüme ve yatırım hedefleriniz nelerdir?
Geliştirme aşamasında olan yeni yatırımlarımız ve takip ettiğimiz yatırım Fırsatları ile birlikte sektördeki öncü firmalar arasında yer almaya devam edeceğiz. Mevcut Balabanlı RES tesisimizin kapasite artışı projesi ve Pelit RES projelerimiz ile hibrit güneş enerji santralinin geliştirme çalışmalarını devam ettiriyor, yeni ihale süreçlerini yakinen takip ediyoruz.
Diğer yandan depolama ve yeni yeşil iş modelleri üzerinde çalışıyoruz. Yeşil enerji tedarik anlaşmalarıyla uzun dönemli iş birliği fırsatlarını değerlendiriyoruz.
Bunun dışında geçtiğimiz dönemde dijitalleşmenin ne kadar önemli olduğunu hepimiz gördük. Biz de bir yandan dijitalizasyon ile mevcut süreçlerimizi sayısallaştırarak online platformlar aracılığıyla iyileştirirken, müşterilerimizin kendi sürdürülebilirlik stratejilerine yönelik sunduğumuz hizmetler ile bu yöndeki çalışmalarımıza ağırlık veriyoruz.
Yenilenebilir enerji sektörünün büyüme performansı ve yeni yatırımları değerlendirir misiniz?
Türkiye bu alanda son yıllarda önemli mesafe kat etti. Önümüzdeki süreçte sektörün daha da büyümesi için ne gibi adımlar atılmalı?
Türkiye Elektrik İletim A.Ş (TEİAŞj verilerine göre geçtiğimiz 10 yılda elektrik kurulu gücü her sene ortalama yüzde 6,8'lik bir büyüme gösterdi. Aynı dönemde ise yenilenebilir yatırımları (RES+GES+HESj yılda ortalama yüzde 10,5 büyüme ortalamasıyla ciddi bir pozitif ayrışma yakaladı. Bu önemli başarının arkasındaki en önemli iki unsur ise süreçlere özel sektörün dahil edilmesi ve döviz bazlı YEKDEM alım garantilerinin yatırımcılara sunulmasıdır.
Döviz bazlı teşvik mekanizması, ekipmanların önemli kısmı ithal edilen enerji yatırımlarının finansmanı için önemli bir güvence oluşturdu. Yıllar içerisinde yatırımcıların enerji sektörüne olan ilgisi de gözle görülür şekilde arttı.
Başlangıçta yarışma düzenlenmeden tahsis edilen kapasiteler ilerleyen yıllarda açıklanan kapasitenin çok üzerinde başvuru alan ve ciddi rekabetçi fiyatların oluştuğu yenilenebilir yarışmaları sonrasında yatırımcılara tahsis
edilmeye başlandı.
2017 yılından itibaren yenilenebilir enerji sektöründe yeni bir dönem açılmış ve YEKA ihaleleri ile yerli ekipman kullanımı ön plana çıkartıldı. Geldiğimiz noktada Türkiye yenilenebilir enerji alanında son 10 yılda önemli bir başarı gösterdi.
YEKDEM başvurularında tarih güncellendi. Bu gelişmeyi nasıl değerlendiriyorsunuz?
Pandemi şartları nedeniyle eski YEKDEM için son başvuru tarihi 30.06.2021 olarak güncellendi. Bu nedenle eski YEKDEM fiyatlarından faydalanmak isteyen yatırımcılar pandemi şartlarında dahi olsa tesislerini devreye almak için çalıştılar ve pandemiye rağmen Türkiye yenilenebilir santrallere en çok yatırım yapan ülkelerin başında geldi.
2021 ikinci yarısından itibaren devreye alınacak tesisler için yeni ve TL bazlı YEKDEM fiyatları açıklanmışdı. Devam eden süreçte, YEKDEM mekanizmasının süresinin dolmasından önce yeni düzenlemenin geciktirilmeden çıkarılması, yeni düzenlemeyle YEKDEM'in belirli teşvik fiyatlarıyla devam etmesi ve hatta yine 10 yıl süreyle devam edecek olmasını olumlu gelişmeler olarak nitelendiriyoruz.
TL fiyat bazlı sistem ve eskalasyon mekanizmasındaki kısmi risklerin finansman kuruluşları tarafından nasıl yorumlanacağı önümüzdeki dönemin kritik konu başlıkları olacak. Paydaşların genel algısı, finansman maliyetlerinin ve öz sermaye oranın da artabileceği yönündedir. Finansman kuruluşların bu mekanizmayı nasıl yorumladığı ve nasıl önünü açacağı yatırımların yönünü belirleyecek.
İhale koşulları açısından ise fiyat mekanizmasının daha rasyonel olmasına olanak tanıyan alternatiflerin değerlendirilmesi ve gerçek yatırımcıyı ön plana taşıyacak caydırıcı teminat koşulları ve ölçekli projelerde teknik yeterlilik koşulları aranması ileriki dönemde bu projelerin gerçekleştirme oranını artıracak.
Bunun yanı sıra yenilenebilir enerji yatırımcıları için öngörülebilirlik kapsamında şeffaf bir yatırım ortamı oluşturulması ve tahsis edilecek kapasitelerin en az beş yıllık bir zaman planı çerçevesinde yatırımcı ile paylaşılması önemli.
''AÇIK, KAPSAMLI VE GERÇEKÇİ YENİLENEBİLİR ENERJİ STRATEJİSİ GELİŞTİRİLMELİ''
DAĞITIK ENERJİ YATIRIMLARI
Yenilenebilir enerji sektöründeki bir diğer önemli segment de dağıtık enerji yatırımlarıdır. Ülkemizde lisanssız üretim mevzuatı ile düzenlenen dağıtık yenilenebilir santraller son yıllarda yapılan düzenlemeler ile tamamen öztüketim odaklı hale getirildi. Burada ön plana çıkan çatı GES pazarında istenilen büyümenin sağlanması için idari süreçler sadeleştirilmeli. Bunun yanı sıra kurulumları destekleyecek iş modellerinin mevzuat tarafında önlerinin açılması gerekiyor. İdari izin süreçlerin yeknesak hale getirilmesi ve merkezi koordinasyonunun sağlanması, orta ve uzun vadeli ihale takvimlerinin önceden yatırımcıyla paylaşılması da sektörün önünü açacak bir diğer konudur.
YEK-G FIRSAT SUNUYOR
Küresel trendleri takiben, ülkemizin de sürdürülebilirlik hedefleriyle uyumlu açık, kapsamlı ve gerçekçi bir yenilenebilir enerji stratejisini eşzamanlı olarak geliştirmesi sektörde öngörülebilirliği artıracak. Bu kapsamda, Türkiye'nin bir Emisyon Ticaret Sistemi geliştirmesi gerekebilecek. Yenilenebilir Enerji Sertiflkasyonu sağlayacak YEK-G ise sektörümüze önemli bir Fırsat sunuyor. Öngörülebilirlik ve sürdürülebilirlik konularında atılacak adımlar sektörün önümüzdeki süreçte daha da büyümesi için hayati önem taşıyor.
SİBEL ATİK
satik@ekonomist.com.tr
Enerji Mayıs 2021 tarihli sayıdan
Türkiye'nin rüzgâr kurulu gücünün yüzde 7,2'ini tek başına karşılayan Borusan EnBW Enerji, geçen yıl pandemi koşullarına karşın iki büyük rüzgar yatırımını devreye almayı başardı. Kıyıköy RES'te kapasite artışına giden şirket, Saros'da ise RES yatırımını ise büyük ölçüde tamamladı.
Almanya'nın üçüncü büyük enerji şirketi EnBW AG ve Borusan'ın 2009 yılındaki stratejik ortaklığı ile kurulan Borusan EnBW Enerji, bugün 841 MW'lık portföyünde 720 MW'lık toplam kurulu güçle üretim yapıyor. 12 santraliyle üretimde büyük bir güce ulaşan şirket, yatırımlarını sürdürmeye devam edecek.
Borusan EnBW Enerji'nin yenilenebilir enerji tarafında ilk yatırımdan bugüne geliş sürecini anlatır mısınız?
Borusan EnBW Enerji, tamamı yenilenebilir enerji kaynaklarından oluşan portföyü ile rüzgâr enerjisi üretiminde Türkiye'de lider konumda olan bir şirket. 2009 yılında Almanya'nın üçüncü büyük enerji şirketi EnBW AG ve Borusan'ın stratejik ortaklığı ile kuruldu.
Aynı yıl ilk tesisimiz olan Bandırma Rüzgar Enerji Santrali [RES] devreye alındı. 2011 yılında Yedigöl Aksu Hidroelektrik Santrali, 2014'te ise Balabanlı RES faaliyete geçti.
Ertesi yıl Bandırma RES'te kapasite artışı yapılırken, Koru RES, Harmanlık RES, Mut RES ve Fuatres RES devreye alındı. Ardından Dayıcık GES, Pamuklu GES ve Kartaldağı RES hayata geçirildi.
2017 yılında da işletme halindeki Kıyıköy RES tesisini portföyümüze ekledik. Geçen yıl ise Kıyıköy RES tesisimizin kapasite artışı ve Saros RES'in devreye alınmasına yönelik çalışmalarımıza hız verdik. Kıyıköy RES tesisimiz kapasite artışıyla 100 MW'lık kurulu güç ile Şubat 2021'de tam kapasite üretime geçti. 138 MW kapasitesi olan Saros RES tesisimizin de çok büyük bir kısmını devreye aldık.
Bu sözünü ettiğiniz santrallere toplamda ne kadarlık yatırım yaptınız?
Borusan EnBW Enerji olarak rüzgâr enerjisinin daha iyi bir gelecek için ne kadar kilit bir enerji kaynağı olduğunun farkındalığıyla Türkiye'nin yenilenebilir ve temiz enerji talebini karşılamak için çalışmalarımızı sürdürüyoruz.
Bu kapsamda yenilenebilir enerji kaynaklarının daha yaygın ve verimli kullanımı için her geçen gün daha fazla sorumluluk alıyoruz. Tüm bu çalışmalarımız sonucunda bugün, bu alanda yaptığımız yatırımların toplam tutarı 1 milyar doların üzerinde gerçekleşti.
Şirketin toplam üretim gücü nedir? 2020 yılı üretim anlamında nasıl kapandı?
Borusan EnBW Enerji olarak 2020'de Türkiye'nin sürdürülebilir kalkınmasına büyük bir katkı sağlayacak iki büyük rüzgar yatırımımızı devreye almak için çalışmalarımıza hız verdik. Geçtiğimiz yıl pandeminin gölgesi altında da olsa çalışmalarımıza hızla devam ettik.
Kıyıköy RES kapasite artışı ve Saros RES yatırımları tüm tedbirler alınarak, şantiye çalışmalarına ara verilmeden sürdü ve tesislerimizi devreye aldık. Bugün, Borusan EnBW Enerji'nin 841 MW'lık portföyünde 720 MW'lık toplam kurulu güç işletiyor. Bu kapsamda 661 MW'lık rüzgâr kurulu gücü yer alıyor ve bu güç Türkiye'nin rüzgâr kurulu gücünün yüzde 7,2'sini oluşturuyor.
2020 yılında toplam 1,5 TWh enerji üretimi gerçekleştirirken, devreye alınan ilave kurulu gücümüz 131 MW oldu. Yıllık 600 bin hanenin elektrik enerjisi ihtiyacı karşılandı ve yenilenebilir enerji ile yapılan üretim sayesinde yıllık 783 bin ton karbon salımı engellendi.
2021 yılı ve sonrası için büyüme ve yatırım hedefleriniz nelerdir?
Geliştirme aşamasında olan yeni yatırımlarımız ve takip ettiğimiz yatırım Fırsatları ile birlikte sektördeki öncü firmalar arasında yer almaya devam edeceğiz. Mevcut Balabanlı RES tesisimizin kapasite artışı projesi ve Pelit RES projelerimiz ile hibrit güneş enerji santralinin geliştirme çalışmalarını devam ettiriyor, yeni ihale süreçlerini yakinen takip ediyoruz.
Diğer yandan depolama ve yeni yeşil iş modelleri üzerinde çalışıyoruz. Yeşil enerji tedarik anlaşmalarıyla uzun dönemli iş birliği fırsatlarını değerlendiriyoruz.
Bunun dışında geçtiğimiz dönemde dijitalleşmenin ne kadar önemli olduğunu hepimiz gördük. Biz de bir yandan dijitalizasyon ile mevcut süreçlerimizi sayısallaştırarak online platformlar aracılığıyla iyileştirirken, müşterilerimizin kendi sürdürülebilirlik stratejilerine yönelik sunduğumuz hizmetler ile bu yöndeki çalışmalarımıza ağırlık veriyoruz.
Yenilenebilir enerji sektörünün büyüme performansı ve yeni yatırımları değerlendirir misiniz?
Türkiye bu alanda son yıllarda önemli mesafe kat etti. Önümüzdeki süreçte sektörün daha da büyümesi için ne gibi adımlar atılmalı?
Türkiye Elektrik İletim A.Ş (TEİAŞj verilerine göre geçtiğimiz 10 yılda elektrik kurulu gücü her sene ortalama yüzde 6,8'lik bir büyüme gösterdi. Aynı dönemde ise yenilenebilir yatırımları (RES+GES+HESj yılda ortalama yüzde 10,5 büyüme ortalamasıyla ciddi bir pozitif ayrışma yakaladı. Bu önemli başarının arkasındaki en önemli iki unsur ise süreçlere özel sektörün dahil edilmesi ve döviz bazlı YEKDEM alım garantilerinin yatırımcılara sunulmasıdır.
Döviz bazlı teşvik mekanizması, ekipmanların önemli kısmı ithal edilen enerji yatırımlarının finansmanı için önemli bir güvence oluşturdu. Yıllar içerisinde yatırımcıların enerji sektörüne olan ilgisi de gözle görülür şekilde arttı.
Başlangıçta yarışma düzenlenmeden tahsis edilen kapasiteler ilerleyen yıllarda açıklanan kapasitenin çok üzerinde başvuru alan ve ciddi rekabetçi fiyatların oluştuğu yenilenebilir yarışmaları sonrasında yatırımcılara tahsis
edilmeye başlandı.
2017 yılından itibaren yenilenebilir enerji sektöründe yeni bir dönem açılmış ve YEKA ihaleleri ile yerli ekipman kullanımı ön plana çıkartıldı. Geldiğimiz noktada Türkiye yenilenebilir enerji alanında son 10 yılda önemli bir başarı gösterdi.
YEKDEM başvurularında tarih güncellendi. Bu gelişmeyi nasıl değerlendiriyorsunuz?
Pandemi şartları nedeniyle eski YEKDEM için son başvuru tarihi 30.06.2021 olarak güncellendi. Bu nedenle eski YEKDEM fiyatlarından faydalanmak isteyen yatırımcılar pandemi şartlarında dahi olsa tesislerini devreye almak için çalıştılar ve pandemiye rağmen Türkiye yenilenebilir santrallere en çok yatırım yapan ülkelerin başında geldi.
2021 ikinci yarısından itibaren devreye alınacak tesisler için yeni ve TL bazlı YEKDEM fiyatları açıklanmışdı. Devam eden süreçte, YEKDEM mekanizmasının süresinin dolmasından önce yeni düzenlemenin geciktirilmeden çıkarılması, yeni düzenlemeyle YEKDEM'in belirli teşvik fiyatlarıyla devam etmesi ve hatta yine 10 yıl süreyle devam edecek olmasını olumlu gelişmeler olarak nitelendiriyoruz.
TL fiyat bazlı sistem ve eskalasyon mekanizmasındaki kısmi risklerin finansman kuruluşları tarafından nasıl yorumlanacağı önümüzdeki dönemin kritik konu başlıkları olacak. Paydaşların genel algısı, finansman maliyetlerinin ve öz sermaye oranın da artabileceği yönündedir. Finansman kuruluşların bu mekanizmayı nasıl yorumladığı ve nasıl önünü açacağı yatırımların yönünü belirleyecek.
İhale koşulları açısından ise fiyat mekanizmasının daha rasyonel olmasına olanak tanıyan alternatiflerin değerlendirilmesi ve gerçek yatırımcıyı ön plana taşıyacak caydırıcı teminat koşulları ve ölçekli projelerde teknik yeterlilik koşulları aranması ileriki dönemde bu projelerin gerçekleştirme oranını artıracak.
Bunun yanı sıra yenilenebilir enerji yatırımcıları için öngörülebilirlik kapsamında şeffaf bir yatırım ortamı oluşturulması ve tahsis edilecek kapasitelerin en az beş yıllık bir zaman planı çerçevesinde yatırımcı ile paylaşılması önemli.
''AÇIK, KAPSAMLI VE GERÇEKÇİ YENİLENEBİLİR ENERJİ STRATEJİSİ GELİŞTİRİLMELİ''
DAĞITIK ENERJİ YATIRIMLARI
Yenilenebilir enerji sektöründeki bir diğer önemli segment de dağıtık enerji yatırımlarıdır. Ülkemizde lisanssız üretim mevzuatı ile düzenlenen dağıtık yenilenebilir santraller son yıllarda yapılan düzenlemeler ile tamamen öztüketim odaklı hale getirildi. Burada ön plana çıkan çatı GES pazarında istenilen büyümenin sağlanması için idari süreçler sadeleştirilmeli. Bunun yanı sıra kurulumları destekleyecek iş modellerinin mevzuat tarafında önlerinin açılması gerekiyor. İdari izin süreçlerin yeknesak hale getirilmesi ve merkezi koordinasyonunun sağlanması, orta ve uzun vadeli ihale takvimlerinin önceden yatırımcıyla paylaşılması da sektörün önünü açacak bir diğer konudur.
YEK-G FIRSAT SUNUYOR
Küresel trendleri takiben, ülkemizin de sürdürülebilirlik hedefleriyle uyumlu açık, kapsamlı ve gerçekçi bir yenilenebilir enerji stratejisini eşzamanlı olarak geliştirmesi sektörde öngörülebilirliği artıracak. Bu kapsamda, Türkiye'nin bir Emisyon Ticaret Sistemi geliştirmesi gerekebilecek. Yenilenebilir Enerji Sertiflkasyonu sağlayacak YEK-G ise sektörümüze önemli bir Fırsat sunuyor. Öngörülebilirlik ve sürdürülebilirlik konularında atılacak adımlar sektörün önümüzdeki süreçte daha da büyümesi için hayati önem taşıyor.
