Çevrim içi gayrimenkul platformu Emlakjet, 400 bine ulaşan satılık ve kiralık emlak ilanından oluşan veri tabanında gerçekleşen hareketler doğrultusunda mart ayı emlak verilerini açıkladı.
Deprem felaketinin yaşandığı 6 Şubat sonrası ve devamında gözlemlenen emlak verileri kapsamında, en çok konut aranan illerde önceki dönemlere göre önemli değişimler tespit edildi.
Buna göre, şubatta konut arama hacimleri değerlendirildiğinde Kayseri, en çok aranan il olmuştu. Mart ayı verilerine göre ise yüzde 800'e yakın artışla Diyarbakır en çok konut aranan il olarak belirlendi. Diyarbakır'ı, konut arayışındaki yüzde 700'e yakın artışla Ankara ve yüzde 600'e yakın artışla Adana ve Gaziantep takip etti. En çok arama yapılan üçüncü il olan Adana kiralık konut aylık fiyat değişiminde gözlemlenen artışın yanı sıra satılık arsa aylık fiyat değişimindeki önemli yükseliş ile öne çıktı.
Kiralık konutlara talepte artış gözlemlenirken, konut arayanların yüzde 51'i kiralık, yüzde 49'u ise satılık konut aradı. Ev tipine göre konut aramalarında deprem felaketinin ardından artan müstakil konut arayışı, konut aramaları içerisinde martta yüzde 960 artış ile devam etti.
TÜİK verilerine göre, Türkiye genelinde konut satışları martta bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 21,4 azalarak 105 bin 476, ipotekli konut satışları da yüzde 16,5 düşüşle 25 bin 262 oldu. Toplam konut satışları içinde ipotekli satışların payı yüzde 24 olarak gerçekleşti.
Türkiye genelinde ilk el konut satış sayısı, martta bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 14,2 azalarak 32 bin 899 oldu. Toplam konut satışları içinde ilk el konut satışının payı da yüzde 31,2 olarak belirlendi.
2 Fiyat değişimlerinde Diyarbakır ve Ankara dikkati çekiyor
Kiralık konut fiyat değişiminde Diyarbakır yüzde 50 artışla ilk sırada yer alırken, Diyarbakır'ı, yüzde 22 artışla Adana takip etti.
Satılık konut fiyat değişiminde ise Ankara yüzde 10'luk artışla birinci sırayı aldı. Kiralık konut fiyat değişiminde ise Gaziantep yüzde 5 ve İstanbul yüzde 4'lük düşüş ile dikkati çekti. Emlakjet verilerine göre, satılık arsa aylık fiyat değişiminde Adana yüzde 58 ve Gaziantep yüzde 33'lük artış ile öne çıktı.
Emlak aranan ilçeler bazında ise Ankara'nın Çankaya, Etimesgut ve Mamak ilçelerine yönelik aramalar ortalama yüzde 720 artış ile tüm Türkiye'deki ilçelere yönelik aramalar arasında dikkati çekerken, martta yaşanan satılık konut fiyat değişiminde Ankara-Etimesgut yüzde 14, kiralık fiyat değişiminde Adana'nın Seyhan ilçesi yüzde 73 ve arsa fiyatlarındaki değişimde ise Gaziantep'in Şahinbey ilçesi yüzde 75'lik artış ile öne çıktı.
Öte yandan, Konya'nın Selçuklu ilçesinde kiralık konut fiyat değişiminde yüzde 83'lük düşüş görüldü. Beylikdüzü'nde de kiralık konut fiyat değişiminde yüzde 4 ve arsa fiyat değişiminde ise yüzde 17'lik düşüş gerçekleşti.
3 Müstakil ev trendi sürüyor
Emlakjet'in düzenli olarak gerçekleştirdiği ev tiplerine göre konut aramaları verilerinde ise müstakil konut aramalarındaki yükseliş devam ediyor.
Deprem felaketi sonrası şubat ayında müstakil konut aramalarında yüzde 1521 artış gözlemlenmişti. Martta da bu trend devam ederken, geçen ay müstakil konut aramaları, gayrimenkul aramaları içerisinde önceki aya göre yüzde 960 arttı. Konut tipine göre aramalarda ikinci sırada ise yüzde 540'lık artış ile havuzlu konut yer alıyor.
4 Konut satın almak isteyenler "kredi desteğine" güveniyor
Emlakjet'in her ay gerçekleştirdiği özel araştırma dosyaları kapsamında mart ayında "Satılık Konutta Kullanıcıların Planları" değerlendirildi.
Anket sonuçlarına göre, Emlakjet kullanıcılarının yüzde 80'i ev satın almayı düşündüğünü belirtirken, satılık konut arama sebepleri arasında "yatırım" cevabı yüzde 23 ile en yüksek, "evlilik" de yüzde 20 ile ikinci seçenek oldu. Konut satın almayı düşünenler, bu işlemi yüzde 62 ile seçim öncesinde yapmayı planlarken, satın alacakları evin ödemesini yüzde 52 "kredi desteğiyle" yapmayı planlıyor. Birikimleri ile ödemeyi planlayanların oranı yüzde 24 olurken, "mevcut evini satarak" ödemeyi planlayanlar ise yüzde 10 olarak belirlendi.
5 "Satın alma planı devam ediyor"
Açıklamada araştırma verilerine ilişkin değerlendirmesine yer verilen Emlakjet Üst Yöneticisi (CEO) Tolga İdikat, "Artan satılık konut fiyatları ve yaşanılan deprem sonrasında kullanıcıların yönlerini satılık konutlardan kiralık konutlara yönelttiğini söyleyebiliriz. Yaşanılan deprem sonrasında kullanıcıların müstakil yaşam arayışı da devam etti. Konut aramaları içerisinde müstakil konut hacminin yüzde 900'den fazla olması talebin bir süre daha yüksek seyredeceğinin göstergesi oluyor." ifadelerini kullandı.
Emlakjet kullanıcılarının katıldığı anket sonuçlarını yorumlayan İdikat, "Gayrimenkul her dönemde güvenli bir yatırım olarak görülüyor. Bu yüzden yine satılık konut arama sebepleri arasında en yüksek oranı 'yatırım' cevabında görüyoruz. Seçim döneminde belirsizlikler ve endişeler olsa da satın alma planı devam ediyor ve planı olanların yüzde 62'si seçimden önce evini almayı hedefliyor. Burada ödeme planlarındaki yüzde 52 ile en yüksek orana sahip 'kredi desteği', satın almada belirleyici olması ile dikkati çekiyor." değerlendirmesinde bulundu.
6 "Yatırım amacıyla arsa talepleri artıyor"
Emlakjet Prestige Plus Üyesi Buğra Özyurt ise şunları kaydetti:
"Satılık ve kiralık konut taleplerinde artış yaşanıyor. Bunun birincil sebebinin yaşadığımız büyük depremden sonra evlerini kaybeden vatandaşların kiralık ve satılık konut talebindeki artış olduğunu söyleyebiliriz. Bunula birlikte yaz dönemi ile turizm bölgelerinde satılık ve kiralık konutlara talebin artması, ev stoklarındaki azalış da talebi tetikliyor. Müstakil evde oturmak isteyenler yaz sezonunun da başlamasıyla yazlık bölgelere yöneliyor. Böylece konut fiyatlarında artış beklentisi oluşuyor. Seçim sonrasında belirsizlik ortamının azalması ile vatandaşların daha rahat konut/arsa satın alabilme imkanı bulunsa da seçim, konut fiyatlarını doğrudan olmasa da dolaylı olarak etkiliyor diyebiliriz. Ayrıca, deprem riski yüksek illerdeki vatandaşlar konutların depreme dayanıklılığından endişelendiği için konut dışı satışa yönelmiş durumda. Yatırım amacıyla arsa talepleri artıyor."
