İstanbul'da yürütülecek kentsel dönüşüm uygulamaları kapsamında yapım için yardım verilmesine ilişkin Cumhurbaşkanı Kararı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Kararla 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun'un ilgili maddeleri gereğince İstanbul'da yürütülecek kentsel dönüşüm uygulamalarında hibe, kredi ve tahliye desteğini kapsayan yapım için yardım verilmesine ilişkin usul ve esaslar belirlendi.
Karara göre, 6306 sayılı Kanun kapsamındaki riskli yapının bulunduğu parselde ruhsat alınması ve kat irtifakı kurulması sonrası gerçek veya tüzel kişilere, bu karar uyarınca talep etmeleri halinde, aynı kanun kapsamında yapacakları yeni yapılar için mevcut yapıda sahip oldukları ve idarece tespiti yapılacak konut ve işyerlerinde yapım için yardım verilebilecek.
Riskli yapının bulunduğu parsellerde üretilecek projedeki bağımsız bölüm sayısı veya inşaat alanının, mevcut bağımsız bölüm sayısı veya inşaat alanının bir buçuk katını geçmesi riskli yapının bulunduğu parsellerde 1 Nisan 2023 tarihinden önce yeni yapıya ait yapı ruhsatı düzenlenmiş olması hallerinde yapım için yardımdan faydalanılamayacak.
Yapım için yardımdan faydalanacak yapının ferdileşmemiş kooperatif olması halinde, kooperatif üye listesi ve riskli yapıdaki mevcut bağımsız bölüm esas alınacak.
Hibe ve kredi desteği
- Hak sahibine bir konut için 700 bin liraya kadar hibe, 700 bin liraya kadar kredi, bir işyeri için 350 bin liraya kadar hibe, 350 bin liraya kadar kredi, diğer her bir konut için 1 milyon 400 bin liraya ve diğer her bir işyeri için 700 bin liraya kadar kredi verilebilecek. Ayrıca hak sahibi, satış veya 6306 sayılı Kanun kapsamında yapılacak pay satışı işlemiyle edineceği taşınmaz için payı satılan hak sahibinin kullanacağı hibe ve krediyi kullanabilecek.
- İnşaat yapımı için verilecek hibe haricinde tahliye için bağımsız bölümde ikamet etmek/kullanmak şartıyla maliklere, kiracılara ve sınırlı ayni hak sahiplerine bağımsız bölüm başına bir kereye mahsus ve karşılıksız 100 bin lira tahliye desteği verilebilecek.
- Hibe ve kredi desteği, 29 Haziran 2001 tarihli ve 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanun'a tabi olan yapılarda Yapı Denetim Sistemindeki inşaat ilerleme seviyesi, diğer yapılarda ise ilgili idare tarafından yerinde yapılacak inceleme esas alınarak ödenecek. Ödemeler, subasman seviyesinde, taşıyıcı sistemin bitiminde ve inşaat bitiminde olmak üzere Kentsel Dönüşüm Başkanlığınca üç eşit taksitle, yapıdaki hak sahipleri adına hak sahiplerinin anlaştığı yüklenicinin bankada açılan vadesiz hesabına yapılacak.
- Kredi geri ödemeleri, geri ödemesiz dönemden sonraki ilk aydan itibaren başlayacak ve ilk 12 taksit faizsiz olmak üzere en fazla 120 ayda tamamlanacak. Geri ödemesiz ve faizsiz dönem sonunda ilk taksit ödemesinden önce başlangıç güncellemesi yapılacak. Kredi borcu, her güncelleme döneminde güncelleme oranının uygulanması suretiyle güncellenecek.
- Güncellenmiş kredi borcu belirlenirken, kredi borcundan yapılan geri ödemeler düşülecek, kalan kredi borcu güncelleme oranının uygulanması suretiyle artırılarak yeni borç tutarı bulunacak. Güncellenen borç kalan taksit sayısına bölünerek, aylık ödenmesi gereken taksit tutarı belirlenecek. Bu işlem kredi borcu bitene kadar devam edecek.
Gelir ve kredi puanına bakılmayacak
Kredi verilirken hak sahiplerinin gelir ve kredi puanı durumlarına bakılmayacak.
Kentsel Dönüşüm Başkanlığı, taşınmaz üzerinde birinci derece ve birinci sıra veya serbest dereceden istifade hakkı ile diğer derecelerden olmak üzere kredi tutarının iki katı kadar tutarda ipotek tesis edecek.
Yapım için yardımdan faydalanacak riskli yapının bulunduğu parselin veya riskli alan/rezerv yapı alanında yer alan yapının bulunduğu parselin zemin ve plan durumunun yeniden inşaat yapımına uygun olmaması durumunda yapım için yardım, yapıda bulunan bağımsız bölüm hak sahiplerinin tamamının muvafakatiyle yine hak sahiplerine ait yapılaşmaya uygun il sınırları içinde veya dışında başka bir parselde kullanılabilecek.
Bu karar kapsamında yapım için yardıma ilişkin hibe taahhütnamesi ve kredi sözleşmesi, Kentsel Dönüşüm Başkanlığına ayrılan İstanbul Dönüşüm Kampanyası Finansmanı bütçe imkanları doğrultusunda 31 Aralık 2026 tarihine kadar yapılabilecek.
Kredi geri ödemeleri Kentsel Dönüşüm Başkanlığınca takip edilecek. Kredi borcunun zamanında ödenmemesi halinde, Başkanlık tarafından borçlu kişiye ihtarda bulunularak süre tanınacak. Verilen süre içerisinde kredi borcunun ödenmemesi, kredinin durdurulması veya iptal edilmesi durumunda, kullandırılmış kredilerin ödenmeyen kısımları genel hükümlere göre takip ve tahsil edilecek.
Başkanlıkça iş ve işlemleri yürütülen uygulama alanlarında, hibe için belirlenen mali sınır aynı kalarak ve kredi için belirlenen mali sınırın üç katını geçmemek üzere yapım için yardıma ilişkin diğer hususlar Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı tarafından belirlenecek.
Karar kapsamında yürütülecek kentsel dönüşüm uygulamalarında hak sahiplerine yapım için yardım verilmesine ilişkin diğer hususların belirlenmesinde de bakan yetkili olacak.
