DOLAR
34,85
0,07%
DOLAR
EURO
36,74
-0,08%
EURO
GRAM ALTIN
2985,32
0,32%
GRAM ALTIN
BIST 100
10217,20
-0,39%
BIST 100
USD/TRY
Döviz Çevirici
TRY
USD
EUR
Hesapla

ABD seçim sonuçları ne zaman belli olur? İhtimaller neler?

27 Ekim 2022 | 17:34
ABD seçim sonuçları ne zaman belli olur? İhtimaller neler?
Salı gecesi tüm dünyanın gözü ABD seçimlerinde olacak. Oy kullanma işlemi başladı. İlk oylar geleneğe uygun olarak New Hampshire eyaletindeki iki köyde gece yarısından itibaren atıldı. Kanada sınırı yakınındaki Dixville Notch ve Millsfield köylerindeki seçmenler, yerel saatle 24.00’ten itibaren oy kullanmak için sandık başına gitti. Oy kullanma süreci Türkiye saatiyle 4 Kasım sabaha karşı sona erecek. Peki, ABD seçim sonuçları ne zaman açıklanır? ABD seçim sonuçları ne zaman belli olur?

ABD SEÇİM SONUÇLARI NE ZAMAN BELLİ OLUR? İKİ İHTİMAL...


Bu seçimde ABD seçim sonuçları ne zaman belli olur? sorusuna yanıt vermek kolay değil çünkü ABD'de ve dünya basınında çeşitli olasılıklar konuşuluyor.


Bu seçim tarihte en fazla erken oyun kullanıldığı seçim olarak yerini alacak. Yaklaşık 98 milyon erken oy kimi yerlerde sonuçların normalden hızlı netleşmesine, kimi yerlerde ise çok daha fazla gecikmelere yol açabilir. Koronavirüs dalgasının oy sayımın yavaşlatabilmesi de ihtimaller dahilinde. ABD'de sonuçların seçim gecesi netleşmeyeceğine dair ihtimal oldukça yüksek bulunuyor. Ancak iki adaydan biri kilit eyaletlerde kesin galibiyetler elde ederse sonuçlar beklenenden erken netleşebilir.

Bu yıl sayımın uzaması, hatta bir adayın seçim sonuçlarını kabul etmemesi, bazı oyların yeniden sayılması, seçimin mahkemeye taşınması ülkede konuşulan ihtimaller arasında. Bütün bu senaryoların altında ise koronavirüs sürecinde postayla kullanılan oyların bir hayli yüksek olması yatıyor. Oy sayımı da yine eyaletlere göre değişiklik gösterecek. Çünkü postayla gelen oyların nasıl, ne zaman sayılacağına dair eyaletlerin de kendilerine göre farklı kararları var.

ABD'de uzun zamandır var olan "posta yoluyla oy kullanma" yönteminin, salgın nedeniyle neredeyse seçmenlerin yüzde 70'ini kapsayacak şekilde genişletilmesinin, bu oyların seçim sonuçlarının şekillenmesinde önemli rol oynaması bekleniyor. AA'nın analizine göre posta yoluyla oy kullanma sürecinde, bazı eyaletlerin 3 Kasım gününe kadar oy sayım sürecine başlayamaması ve Pennsylvania gibi kritik eyaletlerin seçim gününden sonra da gelen onaylı oyları kabul edecek olması ise süreci daha da karışık hale getiriyor.

Bazı eyaletlerde ise posta yoluyla kullanılan ve geç gelen oylar sayılmıyor. Kazananı delege sayısının belirleyeceği ülkede bu nedenle oy farkının az olduğu yerlerde iptal edilen oylara ilişkin büyük tartışmaların yaşanabileceği, bu da sonucun açıklanmasının uzaması ihtimalini doğurabileceği konuşuluyor.

SEÇİM SONUCU NE ZAMAN BELLİ OLUR? TRUMP'IN YANITI


ABD'de başkanlık seçimleri için oy verme işlemleri devam ederken, Cumhuriyetçi Başkan Trump, Fox televizyonuna telefonla bağlanarak seçim gündemini değerlendirdi.

Trump, seçim zaferini ne zaman kesin olarak ilan edebileceğine dair bir soru üzerine, "Ortada zafer olunca ilan ederiz. Oyun oynamaya gerek yok. Ancak ben kesinlikle kazanma şansımız olduğuna inanıyorum." ifadesini kullandı. Seçimleri kazanmak için gerekli 270 delege sayısına rahatlıkla ulaşacaklarına inandıklarını belirten Trump, "İnsanlar bizim yaptığımız işlerden memnun. 2016'da olduğu gibi 306 delege sayısına ulaşacağımızı düşünüyorum." dedi. Postayla kullanılan oyların sayım işlemleri nedeniyle seçim sonuçlarının açıklanmasının normalden uzun sürmesi ihtimaline ilişkin ise Trump, 3 Kasım gecesi seçim sonuçlarını görmek istediklerini dile getirdi.

ERKEN OYLARDA BÜYÜK ARTIŞ VAR


Yakın tarihteki seçimlere bakıldığında, sandığa gitme oranının yüzde 60'ı bulmadığı ABD'de, bu yıl sandık başında ya da posta yoluyla kullanılan erken oyların sayısındaki artış dikkati çekiyor. Ülkede 98 milyona yakın kişi oyunu kullanmış bulunuyor. Bu kişilerin 62 milyondan fazlasının posta yoluyla, 35 milyondan fazlasının da birebir erken seçim merkezlerine giderek oyunu kullandığı belirtiliyor.

SANDIKLAR NE ZAMAN KAPANACAK?


Üç farklı saat dilimi olan ABD'de oy verme işlemlerinin başlaması ve bitişi eyaletlere göre değişecek. Doğu yakasındaki saat dilimi esas alındığında oy verme işlemi, New York ve Virginia'da saat 06.00'da (TSİ 14.00), en kritik eyaletler olan Florida ve Pennsylvania ile başkent Washington DC'de saat 07.00'de (TSİ 15.00) başladı. Sandıklar, Virginia ve Florida'da 19.00'da (TSİ Çarşamba 03.00), Washington DC ve Pennsylvania'da 20.00'da (TSİ Çarşamba 04.00), New York'ta ise 21.00'da (TSİ 05.00) kapanacak.

EYALETLERDE SEÇİM SONUÇLARI NE ZAMAN BELLİ OLABİLİR?


Postayla gönderilen oy pusulalarının üzerine vurulan posta damgası için son gün 3 Kasım olsa da hangi tarihe kadar gelen oyların kabul edileceği ya da oyların resmi sayım sürecine ne zaman başlanacağı konusunda her eyaletin farklı uygulaması bulunuyor.

FLORİDA


AA'nın haberine göre seçimin kaderini belirleyecek kritik eyaletlerden Florida'da 3 Kasım'dan sonra seçim merkezlerine ulaşan ve posta yoluyla kullanılan oylar kabul edilmeyecek. Eyalette posta yoluyla gelen oyların sayımına, seçim gününden 22 gün önce başlandı. Gerek seçim gününden sonra oyların kabul edilmeyecek olması gerek sayım sürecine erken başlanması sebebiyle bu eyaletteki sonuçların 3 Kasım gecesi büyük oranda netleşmesi bekleniyor.

PENSİLVANYA


Bir diğer kritik eyalet Pensilvanya'da ise ABD Yüksek Mahkemesi, 6 Kasım'a kadar seçim merkezlerine ulaşan oyların kabul edilmesine hükmetti. Postayla ulaşan oyların sayımına, seçim gününden önce başlanamayacak eyalette, sonuçların büyük ihtimalle gecikmesi bekleniyor.

Seçim sonuçlarının kafa kafaya çıkması durumunda, Florida'nın 29, Pensilvanya'nın ise 20 Seçiciler Kurulu Delegesi, muhtemelen seçimlerin kaderini belirleyecek.

ARİZONA-WISCONSİN


Diğer kritik eyaletlerden Wisconsin ve Arizona'da, 3 Kasım'dan sonra ulaşan oy pusulaları kabul edilmiyor.

KUZEY CAROLINA, MICHIGAN


Kuzey Carolina 6 Kasım'a, Michigan'da ise 17 Kasım'a kadar ulaşan oy pusulaları geçerli sayacak.

Kuzey Carolina ve Arizona'da oyların sayım işlemine seçimlerden 14 gün önce başlandı ancak Michigan ve Wisconsin'de oyların sayımı, seçim gününe kadar mümkün olmayacak.

Seçiciler Kurulu bakımından Michigan'ın 16, Wisconsin'in 10, Kuzey Carolina'nın 15, Arizona'nın ise 11 delegeye sahip olması, tüm bu eyaletleri yeni başkanın belirlenmesi noktasında hayli önemli konuma taşıyor.

SEÇİM GECESİ SONUÇLAR BELLİ OLABİLİR Mİ?


Peki, ABD'de seçim gecesi seçim sonuçları belli olabilir mi. Bu sorunun yanıtı evet. Eğer adaylardan biri büyük farklı seçimi tamamlarsa bu ihtimalde sonuçların daha kısa sürede netleşebileceği yorumu yapılıyor.

270 DELEGE GEREKİYOR


ABD Başkanlık seçimlerinde, seçmenler, esas olarak destekledikleri partinin delegelerine oy veriyor. "Delegeler Kurulu" adı verilen bu sistemde her eyalete farklı ağırlıklarla dağıtılmış toplam 538 delege belirleniyor. Bu sayının yarıdan 1 fazlasına yani 270 delegeye ulaşan aday, Başkan olmaya hak kazanıyor.
Toplamda daha fazla oy alan değil, daha fazla delegeye ulaşan kişinin başkan olması, eyaletler arasındaki dengenin gözetildiği Amerikan siyasal sisteminin dikkat çekici özelliklerinden biri olarak biliniyor.

2016'DA SEÇİM SONUÇLARI NASILDI? SALINCAK EYALET NEDİR?


2016'daki son seçimleri kazanan Trump, 304 delegeye ulaşmış ancak rakibi Hillary Clinton, Trump'tan yaklaşık 3 milyon daha fazla oy almıştı. Ulusal anketlerde Biden arayı açmış görülse de ABD'de seçimin kaderini Cumhuriyetçi ile Demokratlar arasında gidip geldikleri için "swing (salıncak)" olarak adlandırılan eyaletler belirliyor.

SON ANKETLERDE SALINCAK EYALETLERDE DURUM NASIL?


Başkanlık için ulaşılması gereken toplam 270 delege sayısının 101'ini teşkil eden 6 salıncak eyalette 2020 seçimlerinde oyların belirleyici en önemli iki eyaleti olarak Pennsylvania ve Florida öne çıkıyor.

  • 30 Ekim tarihli anketlere göre, Demokrat aday Biden, Pennsylvania'da 13 Ekim'de 7 puan öndeyken son anketlerde Trump'a karşı 4,3 puan avantajını sürdürüyordu.

  • Florida'da ise 13 Ekim'de Biden 3,7 puan öndeyken Trump farkı 1,4 puan seviyesine indirmeyi başardı.

  • Diğer salıncak eyaletler arasındaki Wisconsin'de 13 Ekim'de temmuzda 5,5 puan önde olan Biden şu anda 6,4 puan önde görünürken Michigan'da 17 Ekim'de 6,7 puan önde olan Demokrat aday, şu anda anketlerde 6,5 puan önde gidiyor.

  • Yarışın en başa baş gittiği salıncak eyaletlerin başında ise Florida'dan sonra Kuzey Carolina geliyor. Trump'ın zaman zaman öne geçtiği eyalette 13 Ekim'de 1,4 puan önde olan Biden, şu anda 0,6 puanla öne geçmiş durumda. (30 Ekim)

  • Arizona'da da 13 Ekim'de Biden 2,7 puan önde görünürken şu anda adaylar, bu eyalette başa baş konumda.


2016'DA ANKETLER SALINCAK EYALETLERDE YANILMIŞTI


Kasım 2016 tarihli anketlere bakıldığında, salıncak eyaletlerin 4'ünde yarışı Clinton önde götürürken 8 Kasım gecesi 6 eyaletin de kazananı Trump oldu. Clinton, 4 Kasım 2016'da Michigan ve Wisconsin'de 5,5 puan, Pennsylvania'da 3 puan, Florida'da ise 1 puanla yarışı önde götürüyordu. Son günlere kadar Arizona ve Kuzey Carolina'da da yarışı Clinton'ın arkasında götürse de Trump, 4 Kasım'da Kuzey Carolina'da 1, Arizona'da 4 puan avantaj yakalamıştı.

BUSH-AL GORE SEÇİMİ TEKRARLANIR MI?


ABD 2000 seçimlerinde başkan adayları Al Gore ve George W. Bush hemen hemen eşit oranlarda oy kazanmışlar ve kazanan Florida’dan gelecek sonuca bağlı kalmıştı. 'Florida sendromu' olarak da adlandırılan süreçte yeni başkan yaklaşık 36 günde belli olmuştu.

Uzun süren hukuki tartışmalar sonucunda mahkemelik olan seçimde ABD Yüksek Mahkemesi, sonuçları kesinleştirmiş ve Bush yaklaşık 500 fazla oyla Beyaz Saray biletini kazanmıştı. Seçimde Gore ülke genelinde daha fazla oy almasına karşın Florida'yı kaybedince Bush başkanlık için yeterli delege sayısına ulaşmıştı.

3 KASIM'DAN SONRA SÜREÇ NASIL İŞLEYECEK


ABD'de seçim süreci seçim gününden sonra da uzun bir süreyi kapsıyor. AA'nın haberine göre seçim sonuçlarının gecikmesi durumunda, sonraki aşamalar için Anayasa ve kanunlarla belirlenmiş bazı tarihlerin değiştirilmesi söz konusu olmadığından, bu durum da beraberinde yeni bir kaos getirebilir.

ABD'NİN YENİ BAŞKANI NE ZAMAN GÖREVE BAŞLAYACAK?


Tarihler, eyaletlere göre farklılık gösterse de tüm eyaletlerin 10 Kasım-11 Aralık'ta seçim sonuçlarını resmen onaylaması gerekiyor.

  • Tüm eyaletler, 8 Aralık'a kadar tüm oyları sayıp, hangi adayın delege oyu kazandığına karar vermek zorunda.

  • 14 Aralık'a kadar her eyaletin Seçiciler Kurulu üyesi, başkan adayına oyunu verip, bu oyları Washington'a göndermeli. Gönderilen oyların en geç 23 Aralık'a kadar ABD Kongresine ulaşması gerekiyor.

  • 3 Kasım'da yapılacak seçimlerde seçilen Temsilciler Meclisi ve Senato üyeleri, 3 Ocak'ta yemin ederek görevlerine başlayacak.

  • 6 Ocak'ta ise hem Temsilciler Meclisi hem de Senato Üyeleri, Temsilciler Meclisi Genel Kurulu salonunda bir araya gelecek.

  • Aynı zamanda Senato Başkanı da olan ABD Başkan Yardımcısı Mike Pence'in başkanlığında, Kongre'nin her iki kanadından birer temsilcisi eyaletlerden gelen oyları alfabetik sıraya göre okuyup sayacak. Bu süreç tamamlandıktan sonra kendisine teslim edilen sonuçları Pence, resmi olarak duyuracak ve varsa itirazları dinleyecek.

  • Tüm bu takvimin normal olarak işlemesi durumunda, ABD'nin yeni başkanı 20 Ocak'ta düzenlenecek yemin töreniyle görevine resmen başlayacak.


 
0

  • ALTIN GRAM - TL 2985,32 0,32%
  • ALTIN ONS 2664,64 0,25%
  • BIST 100 10217,2 -0,39%
  • DOLAR/JAPON YENI 151,535 0,208%
  • DOLAR/KANADA DOLARI 1,41749 0,02046%
  • DOLAR/RUS RUBLESI 100,41 0,4077%
  • DOLAR/TURK LIRASI 34,8465 0,0704%
  • EURO/DOLAR 1,0534 -0,1611%
  • EURO/TURK LIRASI 36,743 -0,0796%
  • STERLIN/DOLAR 1,27602 0,08785%
EKONOMİST YENİ SAYI
Ekonomist Dergisini takip etmek için abone olun.
ABONE OL