Hazine ve Maliye Bakanlığı, nisan ayına ilişkin bütçe uygulama sonuçlarını açıkladı.
Buna göre, nisanda bütçe gelirleri, geçen yılın aynı ayına oranla yüzde 122,3 artarak 595 milyar 813 milyon liraya, bütçe giderleri de yüzde 93,2 artışla 773 milyar 643 milyon liraya ulaştı.
Ocak-nisan döneminde ise bütçe gelirleri geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 110,1 yükselerek 2 trilyon 233 milyar 11 milyon liraya çıktı. Bütçe giderleri de aynı dönemde yüzde 102,3 artarak 2 trilyon 924 milyar 323 milyon lirayı buldu.
Merkezi yönetim bütçesi nisanda 177 milyar 830 milyon lira, ocak-nisan döneminde de 691 milyar 312 milyon lira açık verdi.
Bütçe giderleri
Merkezi yönetim bütçe giderleri Nisan 2023'te 400 milyar 444 milyon lira iken bu yılın aynı ayında yüzde 93,2 artışla 773 milyar 643 milyon liraya yükseldi. Böylece 2024'te merkezi yönetim bütçe giderleri için öngörülen 11 trilyon 89 milyar 37 milyon lira ödeneğin yüzde 7'si kullanılmış oldu.
Faiz dışı açık, geçen yıl nisanda 97 milyar 974 milyon lirayken, bu yılın aynı ayında 63 milyar 802 milyon lira olarak gerçekleşti.
Faiz hariç bütçe giderleri, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 80,2 artarak 659 milyar 615 milyon liraya yükseldi. Faiz hariç giderlerin bütçe ödeneklerine göre gerçekleşme oranı ise 2023'ün aynı ayında yüzde 7,4 iken geçen ay yüzde 6,7 olarak hesaplandı.
Nisanda personel giderleri, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 138,3 artarak 209 milyar 369 milyon lira oldu. Personel giderleri için bütçede öngörülen 2 trilyon 553 milyar 495 milyon lira ödeneğin yüzde 8,2'si kullanıldı.
Sosyal güvenlik kurumlarına devlet primi giderleri, nisanda geçen yılın aynı ayına göre yüzde 94,3 artışla 25 milyar 979 milyon liraya yükseldi ve bütçede öngörülen 312 milyar 451 milyon lira ödeneğin yüzde 8,3'ü kullanılmış oldu.
Söz konusu dönemde, mal ve hizmet alım giderleri için bütçede öngörülen 679 milyar 766 milyon lira ödeneğin yüzde 6,7'si harcandı. Nisanda yüzde 46,5 artışla 45 milyar 446 milyon lira mal ve hizmet alımı gideri gerçekleşti.
Cari transferler nisanda, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 77,5 artarak 310 milyar 121 milyon lira oldu. Bütçede öngörülen 4 trilyon 266 milyar 709 milyon lira ödeneğin yüzde 7,3'ü kullanıldı.
Nisanda 57 milyar 754 milyon lira sermaye gideri gerçekleşirken sermaye transferi 3 milyar 809 milyon lira oldu. Borç verme giderleri ise 7 milyar 138 milyon lira olarak hesaplandı. Faiz giderleri, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 230,5 artışla 114 milyar 27 milyon liraya ulaştı.
Bütçe gelirleri
Merkezi yönetim bütçe gelirleri, geçen yılın nisan ayında 267 milyar 973 milyon lira iken geçen ay yüzde 122,3 artarak 595 milyar 813 milyon liraya yükseldi. Bütçe tahminine göre bütçe gelirlerinin nisan ayı gerçekleşme oranı 2023'te yüzde 5,4 iken geçen ay yüzde 7,1 oldu.
Vergi gelirleri tahsilatı, geçen ay Nisan 2023'e göre yüzde 109,6 artarak 487 milyar 856 milyon liraya çıktı. Vergi gelirlerinin bütçe tahminine göre gerçekleşme oranı ise 2023'te yüzde 5,4 iken geçen ay yüzde 6,6 olarak hesaplandı.
Genel bütçe vergi dışı diğer gelirleri yüzde 260,9 artışla 94 milyar 722 milyon liraya yükseldi. Özel bütçeli idarelerin öz gelirleri 10 milyar 443 milyon lira, düzenleyici ve denetleyici kurumların gelirleri 2 milyar 791 milyon lira olarak kaydedildi.
Vergi türleri itibarıyla nisanda geçen yılın aynı ayına göre gelir vergisi yüzde 131,7, kurumlar vergisi yüzde 103,7, dahilde alınan katma değer vergisi yüzde 150,7, özel tüketim vergisi yüzde 82, banka ve sigorta muameleleri vergisi yüzde 213, ithalde alınan katma değer vergisi yüzde 95,2, damga vergisi yüzde 73,6, harçlar yüzde 38,7, diğer vergiler tahsilatı yüzde 108,1 arttı.
Ocak-nisan dönemi gerçekleşmeleri
Merkezi yönetim bütçe giderleri, Ocak-Nisan 2023 döneminde 1 trilyon 445 milyar 197 milyon lira iken bu yılın aynı döneminde yüzde 102,3 artışla 2 trilyon 924 milyar 323 milyon liraya yükseldi. Böylelikle 2024'te merkezi yönetim bütçe giderleri için öngörülen 11 trilyon 89 milyar 37 milyon lira ödeneğin yüzde 26,4'ü kullanılmış oldu.
Faiz hariç bütçe giderleri, ocak-nisan döneminde geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 95,4 artarak 2 trilyon 559 milyar 819 milyon liraya çıktı. Faiz hariç giderlerin bütçe ödeneklerine göre gerçekleşme oranı yüzde 26 olarak hesaplandı.
Personel giderleri, söz konusu dönemde yüzde 141,1 artışla 873 milyar 688 milyon lira olurken personel giderleri için bütçede öngörülen 2 trilyon 553 milyar 495 milyon lira ödeneğin yüzde 34,2'si kullanıldı.
Sosyal güvenlik kurumlarına devlet primi giderleri, bu dönemde geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 91,2 artarak 107 milyar 489 milyon liraya yükseldi ve bütçede öngörülen 312 milyar 451 milyon lira ödeneğin yüzde 34,4'ü kullanılmış oldu.
Ocak-nisan döneminde mal ve hizmet alım giderleri için bütçede öngörülen 679 milyar 766 milyon lira ödeneğin yüzde 24,2'si harcandı. Bu dönemde, yüzde 61,3 yükselişle, 164 milyar 181 milyon lira mal ve hizmet alımı gideri gerçekleşti.
Cari transferler yüzde 79,4 artarak 1 trilyon 147 milyar 289 milyon lira oldu. Bütçede öngörülen 4 trilyon 266 milyar 709 milyon lira ödeneğin yüzde 26,9'u kullanıldı.
Söz konusu dönemde 153 milyar 329 milyon lira sermaye gideri, 8 milyar 863 milyon lira sermaye transferi yapıldı. Borç verme giderleri ise 104 milyar 980 milyon lira olarak hesaplandı. Faiz giderleri yüzde 169,7 artarak 364 milyar 504 milyon lira oldu.
Merkezi yönetim bütçe gelirleri ise geçen yılın ocak-nisan döneminde 1 trilyon 62 milyar 701 milyon lira iken bu yılın aynı döneminde yüzde 110,1 artışla 2 trilyon 233 milyar 11 milyon liraya çıktı. Bütçe tahminine göre, bütçe gelirlerinin ocak-nisan dönemi gerçekleşme oranı 2023'te yüzde 21,6 iken bu yılın aynı döneminde yüzde 26,5'e yükseldi.
Vergi gelirleri tahsilatı, söz konusu dönemde geçen yılın ocak-nisan dönemine göre yüzde 112,1 artarak 1 trilyon 831 milyar 816 milyon liraya ulaştı. Vergi gelirlerinin bütçe tahminine göre gerçekleşme oranı ise yüzde 24,7 olarak kayıtlara geçti.
Genel bütçe vergi dışı diğer gelirleri de yüzde 104,9 artarak 328 milyar 652 milyon liraya çıktı. Özel bütçeli idarelerin öz gelirleri 53 milyar 332 milyon lira, düzenleyici ve denetleyici kurumların gelirleri 19 milyar 211 milyon lira olarak belirlendi.
Vergi türleri itibarıyla ocak-nisan döneminde geçen yılın aynı dönemine göre gelir vergisi yüzde 123,2, kurumlar vergisi yüzde 92,5, dahilde alınan katma değer vergisi yüzde 196,8, özel tüketim vergisi yüzde 101,6, banka ve sigorta muameleleri vergisi yüzde 199,8, ithalde alınan katma değer vergisi yüzde 84,1, damga vergisi yüzde 82, harçlar yüzde 68,4 ve diğer vergi gelirleri yüzde 84,9 arttı.
