Gündemin merak edilen konuları arasında dolar, euro kurları geliyor. Özellikle son dönemde dolar yatırımcıların yakın takibinde yer alıyor. “Bugün Dolar ne kadar oldu, euro ve sterlin ne kadar ve kaç TL?” sorularına yanıt aranıyor. İşte 25 Mayıs canlı dolar fiyatları ve döviz kurlarında son durum…
DOLAR BUGÜN NE KADAR? (25 MAYIS)
Dolar/TL, güne yükselişle başlamasının ardından 16,20 seviyelerinde işlem görüyor.
Dün yükseliş eğiliminde hareket eden dolar/TL, günü önceki kapanış seviyesinin yüzde 1 üzerinde 16,0964’ten tamamladı.
Dolar/TL, yeni güne de yükselişle başlamasının ardından saat 10.25 itibarıyla önceki kapanış seviyesine göre yüzde 0,6 artışla 16,1960’tan işlem görüyor. Aynı dakikalarda avro/TL yüzde 0,2 yükselişle 17,3140’tan, sterlin/TL yüzde 0,8 değer kazancıyla 20,3220’den satılıyor.
Dolar endeksi, dün aşağı yönlü hareketine devam ederek 101,6 ile yaklaşık bir ayın en düşük seviyesini görmesinin ardından bugün yeniden 102,1 seviyesine yükseldi. Avro/dolar paritesi de dün 1,0750 ile bir ayın en yüksek seviyesini görmesinin ardından bugün 1,0690 seviyelerine geriledi.
Analistler, enflasyon, büyüme ve daha fazla sıkılaşma odaklı endişelerin, gelişmekte olan ülke para birimleri üzerindeki baskının sürmesine neden olduğunu ifade etti.
ABD Merkez Bankası’nın (Fed) ardından Avrupa Merkez Bankası (ECB) yetkililerinden de 50 baz puanlık faiz artırımı sinyalleri gelmesinin, dolar endeksinin yeniden 102’nin üzerine çıkmasını sağladığını aktaran analistler, bu akşam açıklanacak Fed Açık Piyasa Komitesi (FOMC) mayıs ayı toplantı tutanaklarının döviz piyasalarının yönü üzerinde belirleyici olacağını söyledi.
Analistler, bugün Davos Zirvesi’nden gelecek haber akışının yanı sıra ABD’de dayanıklı mal siparişlerinin takip edileceğini belirterek, teknik açıdan dolar endeksi için 102,5’in direnç, 101’in ise destek konumunda bulunduğunu kaydetti.
DÖVİZ HAKKINDA
Döviz kuru nedir?
Döviz kuru; herhangi bir ülkenin para biriminin diğer ülkelerin para birimleri karşısındaki değerini gösteren katsayı olarak ifade edilir. Ülkeler arası ticarette kullanılan ve en fazla tercih edilen yatırım araçlarından biri olan döviz ile yapılacak olan işlemlerde alış kuru ve satış kuru olmak üzere iki seçenek bulunur.
Türkiye’de kaç adet döviz kuru sistemi vardır?
Esnek piyasa döviz kuru: Merkez Bankası’nın müdahalede bulunmadığı, kurun serbest bir şekilde dalgalandığı sisteme verilen isimdir.
Sabit kur sistemi: Merkez Bankası’nın döviz kurunun dengede olması için müdahalede bulunduğu sistemdir.
Denetimli kur sistemi: Merkez Bankası’nın döviz kurundaki dalgalanmayı kontrol etmeye yönelik faaliyet gösterdiği döviz kuru sistemine verilen isimdir.
Döviz kuru türleri nelerdir?
Nominal kur: Yabancı para birimlerinin ulusal para birimi karşısındaki değerine verilen isimdir. 1 ABD dolarının başka birimden yabancı para birimine eşitliğini belirten döviz kuru çeşididir.
Reel kur: Nominal kurun enflasyon oranı kapsamında düzenlenmesi ile beraber reel kur elde edilir. Bu sebeple nominal kurun değeri de doğrudan reel kur ile ilişkilidir. Reel kurun artması durumunda, USD/TL paritesindeki TL kısmı değer kaybeder.
Çapraz kur: Yabancı para birimlerinin başka bir yabancı para birimi cinsinden olan kur değerine verilen isimdir. Örneğin; kişi elindeki mevcut dolar ile Euro almak istediğinde, çapraz kur mevzu bahis olur.
Efektif kur: İki yabancı döviz kurunun birbirleri ile ortalamasının hesaplanması ile efektif kur bulunur. Çapraz kurda işlem yapmadan önce para biriminin değerinin öğrenilmesi gerekir. Örneğin; işlem yapılacak olan döviz çeşitleri dolar ve Euro ise 1 doların ve 1 Euro’nun ne kadar olduğunun bilinmesi gerekir.
Döviz kurunun değişmesi üzerinde etkili olan faktörler nelerdir?
Ödemeler dengesi: Ülkenin iktisadi işlemlerinin kaydına verilen isimdir. Ödemelerdeki dengesizlikler aktif döviz kuru politikaları uygulanarak ortadan kaldırılabilir. Döviz fiyatlarının değişmesi, arz ve talep dengesini değiştirmektedir. Arz ve taleplerdeki farklılıklar da alacaklılar ve borçlular üzerinde etkili olur.
Gelir seviyesi: Ülkenin gelir ortalaması diğer ülkelerden daha fazla olduğunda; her döviz kuru için ülkenin ithalatında da yükselme olur. Arz değişmemekle beraber kur yükselir ve bu da ülkenin para biriminin değer kaybetmesine neden olur. Gelir düzeyi artan insanların istekleri ve zevkleri daha farklı olmaya başlayacağı için ithal mallara ilgi artar. Bu da denge kurunu değiştirmekle beraber döviz talebinin artmasına da sebep olur.
Genel fiyat seviyesinde değişmeler: Ülkede enflasyonun yüksek olması, ülkenin ürettiği ürünlerin yurtdışına göre daha pahalı olmasına neden olur. Dolayısıyla ithal mallara olan talep artar ve ülkenin parası da değer kaybeder. Enflasyon ve paranın değeri ters orantılıdır.
Faiz oranları: Reel faiz oranı düştüğünde ülkenin para birimi değer kaybeder ve reel faiz oranı yükseldiğinde de para birimi değer kazanır.
Sermaye hareketleri: Kısa vadede döviz kuru üzerindeki değişikliğin en önemli etkenlerinden biri sermaye hareketlilikleridir.
