Gündemin merak edilen konuları arasında dolar, euro kurları geliyor. Özellikle son dönemde dolar yatırımcıların yakın takibinde yer alıyor. “Bugün Dolar ne kadar oldu, euro ve sterlin ne kadar ve kaç TL?” sorularına yanıt aranıyor. İşte 31 Ocak canlı dolar fiyatları ve döviz kurlarında son durum…
Dolar/TL, haftaya düşüşle başlamasının ardından 13,35 seviyelerinde işlem görüyor.
Cuma günü düşüş eğiliminde hareket eden dolar/TL, günü önceki kapanışa göre yüzde 1 azalışla 13,5160'tan tamamladı.
Dolar/TL, yeni güne değer kaybıyla başlamasının ardından saat 10.40 itibarıyla önceki kapanışına göre yüzde 1,2 azalışla 13,3480 seviyesinde işlem görüyor. Aynı dakikalarda avro/TL yüzde 1,1 değer kaybederek 14,9080'den, sterlin/TL yüzde 1 düşüşle 17,9370'ten satılıyor.
Dolar endeksi, geçen hafta ABD Merkez Bankası Başkanı (Fed) Jerome Powell'ın şahin açıklamaları sonrası 97,44 seviyesini görerek Temmuz 2020'den bu yana en yüksek noktasına ulaşırken, şu sıralarda önceki kapanışa göre yüzde 0,1 azalışla 97,1 seviyesinde bulunuyor. Avro/dolar paritesi ise yüzde 0,1 artışla 1,1160'tan alıcı buluyor.
Tahvil piyasalarındaki fiyatlamalarda ise Fed'in martta 50 baz puanlık faiz artışına gidebileceği ihtimali güçlenmeye devam ederken, Fed üyeleri de konuya ilişkin sözle yönlendirmelerini sürdürüyor.
Buna göre, Atlanta Fed Başkanı Raphael Bostic hafta sonu Financial Times'a verdiği demeçte, enflasyondaki duruma göre martta 50 baz puanlık faiz artışının ihtimal dahilinde olduğunu belirtirken, marttan başlayarak peş peşe 25 baz puanlık 3 faiz artışının ise daha olası olduğunu ifade etti.
Analistler, Rusya ve Ukrayna gerilimine ilişkin haber akışının da gündemin odağında kalmaya devam ettiğini kaydederek, bugün yurt dışında Avro Bölgesi'nde 2021 4. çeyrek Gayrisafi Yurt içi Hasıla (GSYH), Almanya'da Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) ve ABD'de Chicago PMI ve Dallas Fed imalat endeksi verileri takip edileceğini bildirdi.
Öte yandan, bugün yurt içinde açıklanan makroekonomik verilere göre aralıkta dış ticaret açığı yıllık yüzde 49,3 artışla 6,79 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. Yıllık bazda ise dış ticaret açığı yüzde 7,5 azalışla 46,1 milyar dolara geriledi.
Analistler, teknik açıdan dolar endeksinde 97,8 seviyesinin direnç olduğunu kaydederek, 96,7'nin destek konumunda bulunduğunu belirtti.
Döviz kuru nedir?
Döviz kuru; herhangi bir ülkenin para biriminin diğer ülkelerin para birimleri karşısındaki değerini gösteren katsayı olarak ifade edilir. Ülkeler arası ticarette kullanılan ve en fazla tercih edilen yatırım araçlarından biri olan döviz ile yapılacak olan işlemlerde alış kuru ve satış kuru olmak üzere iki seçenek bulunur.
DÖVİZ KURU SİSTEMLERİ
Esnek piyasa döviz kuru: Merkez Bankası’nın müdahalede bulunmadığı, kurun serbest bir şekilde dalgalandığı sisteme verilen isimdir.
Sabit kur sistemi: Merkez Bankası’nın döviz kurunun dengede olması için müdahalede bulunduğu sistemdir.
Denetimli kur sistemi: Merkez Bankası’nın döviz kurundaki dalgalanmayı kontrol etmeye yönelik faaliyet gösterdiği döviz kuru sistemine verilen isimdir.
Döviz kuru türleri nelerdir?
Nominal kur: Yabancı para birimlerinin ulusal para birimi karşısındaki değerine verilen isimdir. 1 ABD dolarının başka birimden yabancı para birimine eşitliğini belirten döviz kuru çeşididir.
Reel kur: Nominal kurun enflasyon oranı kapsamında düzenlenmesi ile beraber reel kur elde edilir. Bu sebeple nominal kurun değeri de doğrudan reel kur ile ilişkilidir. Reel kurun artması durumunda, USD/TL paritesindeki TL kısmı değer kaybeder.
Çapraz kur: Yabancı para birimlerinin başka bir yabancı para birimi cinsinden olan kur değerine verilen isimdir. Örneğin; kişi elindeki mevcut dolar ile Euro almak istediğinde, çapraz kur mevzu bahis olur.
Efektif kur: İki yabancı döviz kurunun birbirleri ile ortalamasının hesaplanması ile efektif kur bulunur. Çapraz kurda işlem yapmadan önce para biriminin değerinin öğrenilmesi gerekir. Örneğin; işlem yapılacak olan döviz çeşitleri dolar ve Euro ise 1 doların ve 1 Euro’nun ne kadar olduğunun bilinmesi gerekir.
Döviz kurunun değişmesi üzerinde etkili olan faktörler nelerdir?
Ödemeler dengesi: Ülkenin iktisadi işlemlerinin kaydına verilen isimdir. Ödemelerdeki dengesizlikler aktif döviz kuru politikaları uygulanarak ortadan kaldırılabilir. Döviz fiyatlarının değişmesi, arz ve talep dengesini değiştirmektedir. Arz ve taleplerdeki farklılıklar da alacaklılar ve borçlular üzerinde etkili olur.
Gelir seviyesi: Ülkenin gelir ortalaması diğer ülkelerden daha fazla olduğunda; her döviz kuru için ülkenin ithalatında da yükselme olur. Arz değişmemekle beraber kur yükselir ve bu da ülkenin para biriminin değer kaybetmesine neden olur. Gelir düzeyi artan insanların istekleri ve zevkleri daha farklı olmaya başlayacağı için ithal mallara ilgi artar. Bu da denge kurunu değiştirmekle beraber döviz talebinin artmasına da sebep olur.
Genel fiyat seviyesinde değişmeler: Ülkede enflasyonun yüksek olması, ülkenin ürettiği ürünlerin yurtdışına göre daha pahalı olmasına neden olur. Dolayısıyla ithal mallara olan talep artar ve ülkenin parası da değer kaybeder. Enflasyon ve paranın değeri ters orantılıdır.
Faiz oranları: Reel faiz oranı düştüğünde ülkenin para birimi değer kaybeder ve reel faiz oranı yükseldiğinde de para birimi değer kazanır.
Sermaye hareketleri: Kısa vadede döviz kuru üzerindeki değişikliğin en önemli etkenlerinden biri sermaye hareketlilikleridir.
DOLAR BUGÜN NE KADAR? (31 OCAK)
Dolar/TL, haftaya düşüşle başlamasının ardından 13,35 seviyelerinde işlem görüyor.
Cuma günü düşüş eğiliminde hareket eden dolar/TL, günü önceki kapanışa göre yüzde 1 azalışla 13,5160'tan tamamladı.
Dolar/TL, yeni güne değer kaybıyla başlamasının ardından saat 10.40 itibarıyla önceki kapanışına göre yüzde 1,2 azalışla 13,3480 seviyesinde işlem görüyor. Aynı dakikalarda avro/TL yüzde 1,1 değer kaybederek 14,9080'den, sterlin/TL yüzde 1 düşüşle 17,9370'ten satılıyor.
Dolar endeksi, geçen hafta ABD Merkez Bankası Başkanı (Fed) Jerome Powell'ın şahin açıklamaları sonrası 97,44 seviyesini görerek Temmuz 2020'den bu yana en yüksek noktasına ulaşırken, şu sıralarda önceki kapanışa göre yüzde 0,1 azalışla 97,1 seviyesinde bulunuyor. Avro/dolar paritesi ise yüzde 0,1 artışla 1,1160'tan alıcı buluyor.
Tahvil piyasalarındaki fiyatlamalarda ise Fed'in martta 50 baz puanlık faiz artışına gidebileceği ihtimali güçlenmeye devam ederken, Fed üyeleri de konuya ilişkin sözle yönlendirmelerini sürdürüyor.
Buna göre, Atlanta Fed Başkanı Raphael Bostic hafta sonu Financial Times'a verdiği demeçte, enflasyondaki duruma göre martta 50 baz puanlık faiz artışının ihtimal dahilinde olduğunu belirtirken, marttan başlayarak peş peşe 25 baz puanlık 3 faiz artışının ise daha olası olduğunu ifade etti.
Analistler, Rusya ve Ukrayna gerilimine ilişkin haber akışının da gündemin odağında kalmaya devam ettiğini kaydederek, bugün yurt dışında Avro Bölgesi'nde 2021 4. çeyrek Gayrisafi Yurt içi Hasıla (GSYH), Almanya'da Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) ve ABD'de Chicago PMI ve Dallas Fed imalat endeksi verileri takip edileceğini bildirdi.
Öte yandan, bugün yurt içinde açıklanan makroekonomik verilere göre aralıkta dış ticaret açığı yıllık yüzde 49,3 artışla 6,79 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. Yıllık bazda ise dış ticaret açığı yüzde 7,5 azalışla 46,1 milyar dolara geriledi.
Analistler, teknik açıdan dolar endeksinde 97,8 seviyesinin direnç olduğunu kaydederek, 96,7'nin destek konumunda bulunduğunu belirtti.
DÖVİZ HAKKINDA
Döviz kuru nedir?
Döviz kuru; herhangi bir ülkenin para biriminin diğer ülkelerin para birimleri karşısındaki değerini gösteren katsayı olarak ifade edilir. Ülkeler arası ticarette kullanılan ve en fazla tercih edilen yatırım araçlarından biri olan döviz ile yapılacak olan işlemlerde alış kuru ve satış kuru olmak üzere iki seçenek bulunur.
DÖVİZ KURU SİSTEMLERİ
Esnek piyasa döviz kuru: Merkez Bankası’nın müdahalede bulunmadığı, kurun serbest bir şekilde dalgalandığı sisteme verilen isimdir.
Sabit kur sistemi: Merkez Bankası’nın döviz kurunun dengede olması için müdahalede bulunduğu sistemdir.
Denetimli kur sistemi: Merkez Bankası’nın döviz kurundaki dalgalanmayı kontrol etmeye yönelik faaliyet gösterdiği döviz kuru sistemine verilen isimdir.
Döviz kuru türleri nelerdir?
Nominal kur: Yabancı para birimlerinin ulusal para birimi karşısındaki değerine verilen isimdir. 1 ABD dolarının başka birimden yabancı para birimine eşitliğini belirten döviz kuru çeşididir.
Reel kur: Nominal kurun enflasyon oranı kapsamında düzenlenmesi ile beraber reel kur elde edilir. Bu sebeple nominal kurun değeri de doğrudan reel kur ile ilişkilidir. Reel kurun artması durumunda, USD/TL paritesindeki TL kısmı değer kaybeder.
Çapraz kur: Yabancı para birimlerinin başka bir yabancı para birimi cinsinden olan kur değerine verilen isimdir. Örneğin; kişi elindeki mevcut dolar ile Euro almak istediğinde, çapraz kur mevzu bahis olur.
Efektif kur: İki yabancı döviz kurunun birbirleri ile ortalamasının hesaplanması ile efektif kur bulunur. Çapraz kurda işlem yapmadan önce para biriminin değerinin öğrenilmesi gerekir. Örneğin; işlem yapılacak olan döviz çeşitleri dolar ve Euro ise 1 doların ve 1 Euro’nun ne kadar olduğunun bilinmesi gerekir.
Döviz kurunun değişmesi üzerinde etkili olan faktörler nelerdir?
Ödemeler dengesi: Ülkenin iktisadi işlemlerinin kaydına verilen isimdir. Ödemelerdeki dengesizlikler aktif döviz kuru politikaları uygulanarak ortadan kaldırılabilir. Döviz fiyatlarının değişmesi, arz ve talep dengesini değiştirmektedir. Arz ve taleplerdeki farklılıklar da alacaklılar ve borçlular üzerinde etkili olur.
Gelir seviyesi: Ülkenin gelir ortalaması diğer ülkelerden daha fazla olduğunda; her döviz kuru için ülkenin ithalatında da yükselme olur. Arz değişmemekle beraber kur yükselir ve bu da ülkenin para biriminin değer kaybetmesine neden olur. Gelir düzeyi artan insanların istekleri ve zevkleri daha farklı olmaya başlayacağı için ithal mallara ilgi artar. Bu da denge kurunu değiştirmekle beraber döviz talebinin artmasına da sebep olur.
Genel fiyat seviyesinde değişmeler: Ülkede enflasyonun yüksek olması, ülkenin ürettiği ürünlerin yurtdışına göre daha pahalı olmasına neden olur. Dolayısıyla ithal mallara olan talep artar ve ülkenin parası da değer kaybeder. Enflasyon ve paranın değeri ters orantılıdır.
Faiz oranları: Reel faiz oranı düştüğünde ülkenin para birimi değer kaybeder ve reel faiz oranı yükseldiğinde de para birimi değer kazanır.
Sermaye hareketleri: Kısa vadede döviz kuru üzerindeki değişikliğin en önemli etkenlerinden biri sermaye hareketlilikleridir.
