Fahiş kira artışları kiracı ile ev sahiplerini karşı karşıya getirdi. Yüksek zam taleplerini frenlemek amacıyla konutlarda kira artışına yüzde 25 sınır getirilse de tartışmalar bitmiyor. Yılbaşına sayılı günler kala kiralarda şimdi de 'yılbaşı zammı' gündeme geldi. Tüm Girişimci Emlak Müşavirleri Derneği (TÜGEM) Kurucu Başkanı ve İstanbul Ticaret Odası (İTO) Gayrimenkul Komite Başkanı Hakan Akdoğan, bazı ev sahiplerinin, kontrat dönemi bitmemesine rağmen maaşlara yapılacak zamları gerekçe göstererek yılbaşında da kiralara zam istemeye başladığını kaydetti.
Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan Tüm Girişimci Emlak Müşavirleri Derneği (TÜGEM) Kurucu Başkanı ve İstanbul Ticaret Odası (İTO) Gayrimenkul Komite Başkanı Hakan Akdoğan, “Tüketici fiyat endeksi (TÜFE) Kasım ayı değişim oranları açıklandı. Buna göre iş yerleri için yıllık kira artışı yüzde 70,36 ile rekor seviyeye ulaştı. Konutlar ise 11 Haziran 2022 ile 1 Temmuz 2023 akşamına kadar yenilenecek kira sözleşmelerinde yüzde 25 oranında net bir artış oranı söz konusu. Özellikle de home ofislerde iş yeri olarak kullanılıyor ise onlarda da kira artışı iş yeri artışına tabii” dedi.
Gayrimenkuldeki fiyat artışları nedeniyle birçok şehirde ev sahipleri kiraları iki katına çıkardığını kaydeden Akdoğan, “Yüzde 25’lik zam sınırına uyanların sayısı çok az. Ancak yapılan artışlara rağmen yılbaşının yaklaşmasıyla ev sahiplerinden tekrardan zam talepleri gelmeye başladı. Fakat zamlar, kontratın yenilendiği ayda yılda bir kere yapılır. Yılbaşında maaşlara gelecek zamlar, nedeniyle zam talep edilemez” diye konuştu.
Ev sahibinin haklı bir nedeni olmadan kiracısının çıkaramayacağını aktaran Akdoğan, “Kiracının kirayı ödememesi, sözleşme maddelerine aykırılıkta bulunması, evin izinsiz başkasına kiraya verilmesi ya da sözleşmede yazan amaç dışında kullanılması, evde esaslı bir tadilat, tamirat yahut yıkım yapılacak olması gibi haklı sebepleri bulunuyorsa kiracı tahliye edilebilir. Ancak kiracı kirasını ödüyorsa, aidatlarını ödüyor, sorumluluklarını yerine getiriyorsa ve evi de amacına göre kullanıyorsa o kiracı tahliye edilemez” ifadelerini kullandı.
Akdoğan kiracı ile ev sahibi arasında yaşanan zam sorunun davayla çözülebileceğini belirterek şunları söyledi:
“Kiralama üzerinden 5 yıl geçmişse ve kira bölge ortalamasının altında kalıyorsa ev sahibi 'kira tespit davası' açıp, zam talep edebilir. Bu noktada bölgedeki kira bedelleri incelenir ve kira yeniden belirlenir. Fakat bu durumda kiracının hakkını koruyan bir kira bedeli belirleniyor. Mahkeme 'hakkaniyet indirimi' yapıp yeni kiraya karar veriyor. Eğer kira sözleşmesinin üzerinden 10 yıl geçmişse de 'herhangi bir gerekçe göstermeksizin' evden çıkarma hakkı var ama en az 3 ay önceden yazılı bildirim yapılması gerekiyor.”
Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan Tüm Girişimci Emlak Müşavirleri Derneği (TÜGEM) Kurucu Başkanı ve İstanbul Ticaret Odası (İTO) Gayrimenkul Komite Başkanı Hakan Akdoğan, “Tüketici fiyat endeksi (TÜFE) Kasım ayı değişim oranları açıklandı. Buna göre iş yerleri için yıllık kira artışı yüzde 70,36 ile rekor seviyeye ulaştı. Konutlar ise 11 Haziran 2022 ile 1 Temmuz 2023 akşamına kadar yenilenecek kira sözleşmelerinde yüzde 25 oranında net bir artış oranı söz konusu. Özellikle de home ofislerde iş yeri olarak kullanılıyor ise onlarda da kira artışı iş yeri artışına tabii” dedi.
"Yüzde 25’e uyulmuyor"
Gayrimenkuldeki fiyat artışları nedeniyle birçok şehirde ev sahipleri kiraları iki katına çıkardığını kaydeden Akdoğan, “Yüzde 25’lik zam sınırına uyanların sayısı çok az. Ancak yapılan artışlara rağmen yılbaşının yaklaşmasıyla ev sahiplerinden tekrardan zam talepleri gelmeye başladı. Fakat zamlar, kontratın yenilendiği ayda yılda bir kere yapılır. Yılbaşında maaşlara gelecek zamlar, nedeniyle zam talep edilemez” diye konuştu.
"Evden çıkaramaz"
Ev sahibinin haklı bir nedeni olmadan kiracısının çıkaramayacağını aktaran Akdoğan, “Kiracının kirayı ödememesi, sözleşme maddelerine aykırılıkta bulunması, evin izinsiz başkasına kiraya verilmesi ya da sözleşmede yazan amaç dışında kullanılması, evde esaslı bir tadilat, tamirat yahut yıkım yapılacak olması gibi haklı sebepleri bulunuyorsa kiracı tahliye edilebilir. Ancak kiracı kirasını ödüyorsa, aidatlarını ödüyor, sorumluluklarını yerine getiriyorsa ve evi de amacına göre kullanıyorsa o kiracı tahliye edilemez” ifadelerini kullandı.
"Kira tespit davası açabilir"
Akdoğan kiracı ile ev sahibi arasında yaşanan zam sorunun davayla çözülebileceğini belirterek şunları söyledi:
“Kiralama üzerinden 5 yıl geçmişse ve kira bölge ortalamasının altında kalıyorsa ev sahibi 'kira tespit davası' açıp, zam talep edebilir. Bu noktada bölgedeki kira bedelleri incelenir ve kira yeniden belirlenir. Fakat bu durumda kiracının hakkını koruyan bir kira bedeli belirleniyor. Mahkeme 'hakkaniyet indirimi' yapıp yeni kiraya karar veriyor. Eğer kira sözleşmesinin üzerinden 10 yıl geçmişse de 'herhangi bir gerekçe göstermeksizin' evden çıkarma hakkı var ama en az 3 ay önceden yazılı bildirim yapılması gerekiyor.”
