Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD) Genel Başkanı Burhan Özdemir, Prof. Dr. Nurullah Gür tarafından hazırlanan “Orta Gelir Tuzağından Çıkış” raporuna ilişkin değerlendirme toplantısında konuştu.
Toplantı Uluslararası Teknolojik, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Vakfı (UTESAV) Başkanı Ahmet Doğan Alperen’in de katılımıyla gerçekleştirildi. Çamlıca Kule’de gerçekleşen toplantıya katılarak, rapor ve Türkiye ekonomisi ile ilgili değerlendirmeleri dinledik.
Türkiye’nin 2001 krizi sonrası uyguladığı birinci nesil yapısal reformların 2003-2013 arasında büyümeyi hızlandırdığını hatırlatan Özdemir, ancak 2010’lu yıllardan itibaren yeni stratejilere ihtiyaç duyulduğunu söyledi.
2008 küresel krizinden sonra uluslararası para genişlemesinin Türkiye gibi ülkelere ucuz likidite sağladığını, bunun da “ikinci nesil reformların ertelenmesine” yol açtığını dile getirdi. Türkiye’nin bu dönemde ikinci nesil reformları yapmadığını kaydetti.
Kısa vadeli büyümenin reform ihtiyacını gölgelediğini ifade eden Özdemir, gecikmenin maliyetinin bugün daha net anlaşıldığını söyledi. 2013 sonrası iç ve dış şokların politika yapıcıların reform odaklanmasını zorlaştırdığını belirtti.
2013-2023 dönemi
Özdemir, Türkiye’nin 2013-2023 arasında orta gelir tuzağına takıldığını savundu. Büyümenin toplumsal tabana yeterince yayılmadığını ifade ederek, gelir artışının sürdürülebilir bir rekabet gücüyle desteklenmediğini söyledi.
Türkiye’nin Dünya Bankası sınıflamasına göre yüksek gelirli ülkeler ligine girmeye hazırlandığını belirten Özdemir, bunun enflasyon ve döviz etkileri sebebiyle tartışmalı bir okuma olduğunu ifade etti. Emek yoğun sektörlerin rekabet avantajını yitirdiğini, ancak bu sektörlerin tamamen terk edilmemesi gerektiğini de vurguladı.
ATIL KAPASİTELERE DİKKAT
Türkiye’nin yeniden ivme kaybetmemesi ve orta gelir tuzağına geri düşmemesi için bütüncül reformlara ihtiyaç olduğunu söyleyen Özdemir, iki temel alana dikkat çekti: Atıl kapasitenin devreye alınması ve yeni rekabet alanlarının geliştirilmesi. Emek yoğun sektörlerin daha verimli hale getirilerek korunması gerektiğini ifade eden Özdemir, aynı zamanda gelecek vadeden alanlara yatırım yapılmasının zorunluluğuna işaret etti.
MÜSİAD Genel Başkanı Burhan Özdemir ve Ekonomist Genel Yayın Yönetmeni Talip Yılmaz
TOPLANTIDAN DİKKAT ÇEKEN NOTLAR
• Mayıs ayında yapılan MÜSİAD genel kurulunda yeni yönetim kurulu oluştu. Başkan Burhan Özdemir “TÜSİAD, bu ülkenin en önemli sivil toplum örgütlerinden biri. Görüş ayrılıkları olsada birlikte çalışabiliriz. Benim iş hayatında birlikte iş yaptığım TÜSİAD üyesi arkadaşlarım var. Ancak TÜSİAD’dan bir hayırlı olsun mesajı almamız bizi üzdü.”
• Asgari ücret yıllık enflasyon + büyümenin üzerine eklenmesiyle hesaplansın, dedim. Bu benim kendi görüşüm. Yine aynı görüşteyim. Bu açımlamak için herhangi bir olumsuz tepki de almadım. Asgari ücrette enflasyon verisinin altında kalmasın. Hatta üzerine çıkacak bir oran daha makul olacağı düşüncesindeyim. Hane halkının morale ihtiyacı var. Sosyal politikalar da en az ekonomik tedbirler kadar önemli.
• Biz bölgesel değil, daha odaklı devlet teşvikleri verilmesi gerektiğini düşünüyoruz. Bunu da dönem dönem ekonomi yönetiminde de aktarıyoruz. Verilen teşvikler nedeniyle gereğinden fazla kapasiteler oluşabiliyor. Bu atıl kapasiteler, aslında daha verimli alanlarda kullanılabilirdi.
• Bugünkü ekonomik durum; aynı zamanda entelektüel, yönetsel ve ahlaki anlamda verilen bir sınav. Ekonominin içerisinde de ahlaki sınava yönelik emareleri, işaretleri, sinyalleri görüyoruz. Geciken reformların maliyetleri bugünlerde çok daha iyi görülüyor.
