Bugün aktif büyüklüğü 20 trilyon TL'ye ulaşan Türk bankacılık sektörü, Cumhuriyet döneminde tarım, ticaret ve sanayinin gelişimi için devlet destekli olarak kurularak gelişti. Bankacılık bu süreçte ekonomide büyümenin finsansmanı oldu.
29 Ekim -11 Kasım 2023 tarihli sayıdan
Ekonomik büyümenin finansmanı için gerekli kaynakların oluşmasında ve dağılımında etkin rol oynayan bankacılık sektörüne baktığımızda, Cumhuriyetin kuruluşu döneminde Türkiye'de yaklaşık 35 bankanın faaliyet gösterdiği görülüyor.
1923-1932 dönemi ulusal bankacılığın geliştirilmesinin önem verildiği dönem olurken, 1928 yılına gelindiğinde ülkede faaliyet gösteren banka sayısı 57'ye ulaşmıştı.
DEVLET DESTEKLİ İLK BANKA
1923 yılında düzenlenen İzmir iktisat Kongresi'nde, ekonomik gelişme için ulusal bankacılığın kurulmasının gerekliliği ve bunun devlet katkısı ile yapılması kararı alındı. Bu süreçte 1924 yılında ilk özel sektör bankası olan Türkiye iş Bankası faaliyete geçti. Türkiye Sanayi ve Maadin Bankası kuruldu.
Ayrıca, tarım sektörüne daha uygun ve daha fazla kredi verilebilmesi amacıyla, Ziraat Bankası'nın sermayesi ardından konut kredisi vermek amacıyla Emlak ve Eytam Bankası kuruldu. 1930 yılında ise Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası kurularak devreye alındı.
ÖZEL BANKACILIK GELİŞİYOR
Türk bankacılığının gelişim sürecinde bu dönem izlenen ekonomik politikalardaki değişikliklere bağlı olarak özel bankacılığın geliştiği bir dönem olurken, 2. Dünya Savaşı sonrasına denk gelen 1945-1959 yılları ekonomide para ve kredi ihtiyacının artmasına neden oldu. Garanti Bankası, Akbank, Pamukbank ve Türkiye Sınai Kalkınma Bankası bu dönemde kuruldu.
1980 yılından itibaren liberalleşme yönünde hızlı adımlar atılmaya başlandı. 1994 yılı finansal sektör ve bankalar açısından risklerin büyük ölçüde zarara dönüştüğü bir yıl olurken, 1995 yılından sonra ekonomideki hızlı toparlanma bankacılık sisteminin büyümesini sağladı. Ancak 2001 krizi finans sektörüne büyük bir darbe vurdu.
Krizinin ardından, Nisan 2001'de ekonomideki yapısal sorunların giderilmesiyle bankacılık sistemi tekrar ayağa kalktı. Bugün ise Türk bankacılık sektörünün aktif büyüklüğü, 20 trilyon 331,9 milyar TL ve Ağustos 2023 dönem net kârı 350 milyar 589 milyon TL seviyesine gelmiş bulunuyor.
