2019’da 40 milyar TL ciro yapan BİM, koronavirüs salgınına rağmen 2020 hedeflerini revize etmedi. BİM İcra Kurulu Üyesi ve CFO Haluk Dortluoğlu, bu yıl yüzde 25 büyüme, 1 milyar TL’lik yatırım ve 6 bin kişiye istihdam sağlama hedefleri olduğunu söylüyor.
AYŞEGÜL SAKARYA PEHLİVAN
asakarya@ekonomist.com.tr
Gıda perakendesi, Covid-19 salgını Türkiye’de görüldüğü ilk günden bu yana en kritik rol oynayan sektörler arasında yer aldı. Sektör oyuncuları bu süreçte talebi karşılamak için yatırıma devam etti. Sektörün en büyük oyuncusu BİM de bu markalardan biri oldu.
2019 yılını 40 milyar TL ciroyla kapatan BİM, koronavirüs salgınına rağmen 2020 yılı hedeflerini revize etmedi. Şirket bu yıl yüzde 25 büyümeyi, 1 milyar TL’lik yatırım yapmayı ve 6 bin kişiye istihdam sağlamayı planlıyor. BİM İcra Kurulu Üyesi ve CFO Haluk Dortluoğlu, BİM’in yeni dönem planlarını Ekonomist’e anlattı.
Koronavirüs sürecinde nasıl bir strateji izlediniz?
İlk andan itibaren çalışanlarımızın ve eş zamanlı olarak müşterilerimizin sağlığını korumaya yönelik gerekli tüm tedbirleri birincil önceliğimiz olarak aldık. Zor bir dönemde müşterilerimizin temel ihtiyaç maddelerine ulaşma konusunda bir eksiklik çekmemesi için çaba gösterdik, kesintisiz hizmet verdik.
BİM, 2020 yılında taze meyve-sebze ve sıcak fırın ürünlerine ağırlık vermeyi planlıyordu. Bu planlarda değişiklik oldu mu?
Açık meyve-sebze reyonu uygulamasını tüm mağazalarımızda hayata geçirdik. Sıcak fırın ürünleri ise bazı mağazalarımızda hayata geçti. Mart 2020’den itibaren yeni BİM mağazalarımızı yepyeni bir tasarımla açmaya başladık. Eski mağazalarımızı da zamanı geldikçe yine bu yeni tasarıma göre yenileyeceğiz.
Ürünleri ön plana çıkaran modern çizgilerin kullanıldığı bu sade ve yeni tasarım bir süredir bazı mağazalarımızda deneme amaçlı uygulanmaktaydı. Bugüne kadar yeni açılan 180 mağazada uygulamaya geçmiş durumdayız.
Mağaza sayınız kaça ulaştı? 2020 yıl sonu hedefiniz nedir?
Bugün itibariyle 100’ü FİLE, 7 bin 900’ü BİM olmak üzere Türkiye’deki toplam mağaza sayımız yaklaşık 8 bine ulaştı. Bu yıl sonuna kadar 8 bin 500 mağazaya ulaşmayı hedefliyoruz.
2019 yılını ne kadarlık ciroyla kapattınız? 2020 yıl sonu büyüme hedefiniz nedir?
2019 yılını 40 milyar TL ciroyla kapattık ve önceki yıla göre yüzde 24 büyüdük. Yılbaşında yayınladığımız hedeflerimizde 2020 yılı için yüzde 25’lik ciro artışı öngörmüştük. Önümüzdeki dönemdeki gelişmelere göre ciro artış hedefinde revizyon yapabiliriz. 2020 yılı yatırım hedefimiz 1 milyar TL. Bu tutarda şimdilik herhangi bir değişiklik öngörmüyoruz.
Bu süreçte e-ticaretin önemi iyice arttı. BİM olarak e-ticarete yönelik yatırım planlıyor musunuz?
Elektronik ticaret dünyada hızla gelişen bir sektör. Bu gelişmenin bütün pazarlara yansıması kaçınılmaz. Ancak elektronik ticaret elektronik ürünler, tekstil ve diğer gıda dışı ürün gruplarında daha popüler bir ticaret kanalı. Biz ağırlıkla gıda hizmeti veren bir perakendeciyiz.
Online perakendecilik her ne kadar büyüyor olsa da dünyada özellikle gıda tarafında çok kârlı bir iş modeli değil. Gıda ürünlerinin dayanıklı ürünlere göre erken bozulma durumu ve bazılarında soğuk zinciri kesintisiz koruma zarureti bulunduğu için çok iyi bir altyapı gerektirir.
İşte bu altyapı zorunluluğu, ülkemizde meyve-sebze ürünlerini seçerek alma alışkanlığı ve özellikle dağıtım masrafları gıda alışverişinde elektronik ticareti ilk akla gelen mecra olmaktan çıkarıyor. Fakat aynı zamanda, konuyla ilgili araştırma yaptığımızı ve kendimizi güncel tuttuğumuzu ifade edebilirim.
FİLE markası için büyüme hedefiniz nedir?
FİLE mağazalarının sayısı bugün itibariyle 100’e ulaştı. 2020 sonuna kadar bu sayıyı 130’a çıkarmayı hedefliyoruz. FİLE’de çeşitli yenilikçi çalışmalar yapıyoruz. Örneğin pandemi sürecinde dijital ödeme dönemini başlattık ve FİLEpara uygulamasını hayata geçirdik. IOS ve Android telefonlara indirilen uygulamadan alınan kodla tamamen temassız, hızlı ve kolay ödeme dönemini başlattık. Artık FİLE müşterilerinin yanlarında kağıt para, kredi kartı ya da cüzdan taşımaları gerekmiyor.
Pandemi nedeniyle tüketim alışkanlıklarında nasıl bir değişim oldu?
İlk günlerde daha çok stoklanabilen ve sağlık açısından zaruri görünen ürünlere aşırı talep oldu. Bunlar kolonya, sabunlar, ev temizliği malzemeleri, makarna, bakliyat gibi evde kapalı kalma dönemine hazırlık niteliğindeydi. Sonraki aşamada özellikle bağışıklık sistemini ayakta tutmaya dönük meyve-sebze ürünleri ve gıdalara karşı bir talep oluştuğunu gördük.
Ayrıca, toplumun büyük bir kısmı eve kapandığı için evde daha çok yemek pişirilmeye ve ekmek yapılmaya başlandı. Bu da özellikle bakliyat, un gibi ürünlerin daha fazla tercih edilmesine neden oldu. Ekmek makineleri, her türlü mayalar aranan ürünler haline geldi. Son olarak da kuruyemiş, cips ve diğer atıştırmalık gibi ürünlerin talebinde ciddi artışlar görüldü. Bu artışlar büyük ölçüde yurtdışındaki diğer pazarlarda da benzerlik gösteriyor.
Yurtdışı hedefleriniz değişti mi?
2019’da Fas’ta 55, Mısır’da ise 20 yeni mağaza açtık. Böylece BİM 2019 yılını Fas’ta 497, Mısır’da ise 320 mağazayla kapattı. 2020 yılında Mısır’da yeni mağaza açmayacağız. Fas’taki mağaza sayımızı ise 580’e çıkarmayı planlıyoruz.
Covid-19 pandemisi gıda perakende sektöründe nasıl bir değişimi getirecek?
Bütün perakende sektöründe online ticaretin ağırlığının artacağını söyleyebiliriz. Covid-19 bu süreci hızlandırdı. Dijital altyapıyı kullanan gelişmiş pazarlama teknikleri bu sektörde daha fazla rol oynayacak. Ancak, daha önce belirtiğim nedenlerle, bu eğilim kısa-orta vadede fiziksel mağaza perakendeciliğini, özellikle de gıda tarafını olumsuz etkilemeyecektir.
Online alım özellikle dayanıklı, son kullanma tarihi uzun olan ve ağırlık ve büyüklük gibi nedenlerle taşınması zor olan ürünlerde ciddi bir trend olarak devam edecektir. Ama özellikle taze ürünlere doğru yaklaştıkça, meyve-sebze, süt, yoğurt, et gibi ürünlerde online perakende en azından kısa ve orta vadede mevcut perakende sisteminin yerini almayacaktır diye düşünüyorum.
SERHAN GÖK YATIRIM FİNANSMAN ARAŞTIRMA MÜDÜRÜ
“BİM’İN 2,6 MİLYAR TL NAKDİ VAR”
“BİM, ilk çeyrekte piyasa beklentilerinin üzerinde, 430 milyon TL net kâr açıkladı. Net kâr, 2019 ilk çeyreğe göre yüzde 100, 2019 son çeyreğe göre yüzde 35 arttı. Satış gelirleri yıllık bazda yüzde 40 artarak 12 milyar 598 milyon TL oldu. Benzer mağaza satış büyümesi yıllık yüzde 24,8 olarak gerçekleşirken mağaza müşteri trafiği değişen alışkanlıklara rağmen büyüdü.
FVAÖK, 2019 ilk çeyreğe kıyasla yüzde 51 artışla 985 milyon TL’ye, FVAÖK marjı 0,6 puan artışla yüzde 7,8’e yükseldi. Bu dönemde BİM’in net borcu 1 milyar 804 milyon TL, net borç/FVAÖK çarpanı 0,5x oldu. Şirketin kira yükümlülükleri dışında finansal borcu ise yok. Bu yükümlülükler hariç tutulduğunda, BİM’in 2,6 milyar TL nakdi var.”
