Türkiye’nin balık ihtiyacında önemli paya sahip olan Ege’deki balıkçılar, teknelerde çalışacak tayfa bulmakta giderek daha fazla güçlük yaşıyor.
1 Geminin olmazsa olmazı tayfalar
Tayfa, kaptan ve yardımcıları dışındakileri oluşturuyor. Tayfalar, geminin düzenli ve güvenli şekilde çalışmasını sağlamak için çeşitli görevler üstleniyor.
Rota ve temizlik işlerinin yanı sıra ekipmanların düzenli bakımını da yapıyor.
Balık av sezonunun başladığı eylül ayından sezonun sona erdiği nisan ayına kadar tayfalar hava koşullarının el verdiği tüm günleri denizde geçiriyor.
2 Balıkçılar, tayfa bulmakta her geçen yıl daha da zorlanıyor
Taşımacılığa kıyasla daha ağır bir mesai sürdüren balıkçı tayfası, akşam saatlerinde denize açılan av gemilerinde işe başlıyor. Ağları denize seren işçiler, takibini yaptıkları balığın teknelere alınması, ayrıştırması ve kıyıda kamyonlara taşınması görevlerini yerine getiriyor.
Gemileri temizleyip bakımını yapan ve ağları bir sonraki av için hazırlayan tayfa, uzun süren mesainin ardından geride kalan zamanları çoğunlukla dinlenerek geçiriyor.
Egeli balıkçılar, sektör için kritik öneme sahip tayfa ihtiyacını karşılamakta her geçen yıl daha fazla zorlanıyor.
3 "Sektörde yaşanan en büyük sıkıntılardan biri işçi sorunu"
Deniz Ürünleri Avcıları Üreticileri Merkez Birliği Başkan Vekili Mehmet Aksoy sektörde yaşanan en büyük sıkıntılardan birinin işçi sorunu olduğunun altını çizip, "Tayfalar bir teknenin olmazsa olmazı ve bu dönemde maaşları oldukça iyi seviyede. Kendilerine asgari ücretin 3-4 katı maaş veriyoruz fakat gençler masabaşı iş istedikleri için tayfalığı tercih etmiyor. Gemi sahibi ve kaptan tarafından 3 öğün yemek ve yatacak yer de veriliyor ayrıca sezon sonunda elde edilen gelir üzerinde prim de alıyorlar. Mevcut tayfalar ise her dönem adeta futbolcu gibi başka teknelere transfer oluyor. Bu sorunu çözebilmek amacıyla ara eleman yetiştiren meslek yüksekokulları açılması yönünde çalışmalar içerisindeyiz" ifadelerini kullandı.
4 "Maaşlar 80 bin liraya dayandı, işçi bulamıyoruz"
İzmir Güzelbahçe Balıkçı Barınağı balıkçılarından Mustafa Baran, balıkçılığın dede mesleği olduğunu ve işi babasından devraldığını söyledi.
Güzel bir av sezonu geçirdiklerini anlatan Baran, "Son dönemlerde tayfa bulmakta zorlanıyoruz. Bulsak bile elemanlar kalifiye değil. Elemanları eğitmek için bayağı bir vakit harcıyoruz. Maaşlar 80 bin liraya dayandı, işçi bulamıyoruz." dedi.
5 "Bu sorun sadece Ege'de değil, her yerde var"
Gırgır balıkçılığı yapan Hüseyin Cambaz, 50 yıldır balıkçılık yaptığını ve yüksek maaş vermelerine rağmen tayfa sorunu yaşamaya devam ettiklerini dile getirdi.
Tayfa olmadan geminin hiçbir işe yaramadığından söz eden Cambaz, "Gençler teknede çalışmak istemiyor, yüksek para vermemize rağmen işi beğenmiyor. Üç öğün yemek, bir kuruş para harcamıyor ve 80 bin lira maaş veriyoruz. Sektörde tayfa sıkıntısı var. Aslında bu sorun sadece Ege'de değil, her yerde var." açıklamasında bulundu.
Salih Peşmen de 30 yıldır tayfa olarak çalıştığını, gemide çalışmanın zorlu olduğunu, maaşların 70 bin liradan başlayarak 100 bin liraya kadar yükseldiğini belirtti.
