FATOŞ BOZKUŞ
fbozkus@ekonomist.com.tr
Tosyalı Holding Yönetim Kurulu Başkanı Fuat Tosyalı, şirketin faaliyet alanlarına göre bölüneceğini ve Tosçelik’in içinden 2017 sonuna kadar beş şirketin çıkacağını söylüyor. 2015 demir-çelik sektörü için zor bir yıldı. Yerli üretici bir taraftan Çin’in ucuz ürünleriyle rekabet etmek zorunda kalırken, bir yandan da yüksek ithal hurda fiyatıyla boğuşmak durumunda kaldı.
Sonuç olarak ise 40 milyon tonun üzerinde üretim kapasitesi olan demir-çelik sektöründe 2015’te üretim 30 milyon tona ulaşamadı. Ancak böyle bir ortamda Anadolu 500 listemizde bir demir-çelik şirketi ikinci sırayı kimseye bırakmadı. Geçen yılı 3,5 milyar TL ciro ile kapatan Tosyalı Holding’in lokomotif şirketi Tosçelik’ten bahsediyoruz.
Tosyalı Holding Yönetim Kurulu Başkanı Fuat Tosyalı, önceki yıl 2,6 milyar TL olan cirosunu geçen yıl 3 milyar TL’ye çıkaran Tosçelik’in sektördeki küçülmeye rağmen bu büyümeyi yakalamasının arkasında, geçen yıl faaliyete geçen Tosyalı Filmaşin tesisinin devreye girmesinin yattığını söylüyor.
Tosyalı, “Fiyatların gerilemesiyle oluşan ciro kaybını bu tesisin devreye girmesi önledi” diyor. 2016’nın 2015’e oranla daha iyi geçtiğini söyleyen Tosyalı, Tosçelik’te 2016’da bazı değişiklikler olduğu bilgisini de verdi. Buna göre daha dinamik yönetmek adına şirket bölünüyor.
Spiral boru üretimi şirketten ayrıldı ve Tosçelik Spiral Boru A.Ş. isimli yeni bir şirket kuruldu. Kangal İnşaat Demir Üretim ise başka bir şirket oldu. Fuat Tosyalı, 2017 yılı sonuna kadar Tosçelik’ten çıkan şirket sayısının beşe ulaşacağını söylüyor. Tosyalı, Tosçelik’in ise sadece sıvı çelik üreten, ağır sanayiye iş yapan bir şirket haline geleceğini belirtiyor.
Demir-çelik sektörü için zorlu geçen 2015 yılında siz Anadolu 500 sıralamasında ikinciliği korudunuz. Bunu nasıl başardınız?
2015 yılında özellikle Çin’den dampingli çelik ürünlerinin hem ülkemizi hem ihracat piyasalarını istila etmesi sektörü olumsuz etkiledi. Biz de yıla daha yüksek bir ciro artışıyla başlarken fiyatların gerilemesinden etkilendik. Ancak ciro kaybını filmaşin demir tesisinin devreye girmesi önledi. O tesis devreye girince ciro artışı oldu.
2015’teki ihracat rakamınızdaki düşüşe Çin’den gelen dampingli ürünler mi neden oldu?
Evet. Çin geçmişte hiç olmadığı kadar istilacı ve dampingli ürünlerini bütün ihraç pazarlarımıza sattı. Kuzey Irak’taki gelişmeler, teröre yönelik yapılan operasyonlardan kaynaklanan geçiş sıkıntıları da ihracatımızı etkiledi.
Ayrıca Avrupa ekonomisindeki durgunluk, Euro paritesindeki değer kaybı, Amerika’nın bizim çelik ürünlerine uyguladığı rekabet soruşturmaları da üst üste geldi. Ama ihracat düşüşü bizim için felaket seviyesinde olmadı. Çünkü pazarımızı kaydırma ve ihracat mallarını çeşitlendirme kabiliyetimiz var. Daha önce üretmeyi tercih etmediğimiz ürünleri devreye soktuk ve bu şekilde ihracatımızı en azından eski seviyesine yakın rakamlarda gerçekleştirmeyi başardık.
2016’yı nasıl geçiriyorsunuz?
2016 yılı 2015’e göre çok daha iyi. Son zamanlarda hükümetimizin yaptığı düzenlemeler de işlerimizin mo-ralitesini artırdı. İflas erteleme düzenlemesini belli kesimlerin kötüye kullanması sonucu piyasadaki işleyişte bir stres oluşmuştu. Ekonomi yönetiminin bu konuda aldığı son karar piyasada olumlu yankı buldu. Çek sistemine güven getirdi. Düzenlemenin olabileceği söylentisi bile piyasayı düzeltti.
Çin şirketlerinin 2015 yılından kaynaklı zarar açıklamalarına ve bazılarının piyasadan yavaş yavaş çekilmesine şahit olduk. Çin’den gelen ürünlerde azalma oldu. Bizler de çok daha rekabetçi duruma geldik. Çok önlem aldık, iyileştirme programları yaptık. Bu iki durum 2016’ya iyi bir başlangıca sebep oldu.
Sonraki dönemde neler yaşandı?
Şu an için bakıldığında işler bu yıl önceki yıldan daha iyi geçiyor. Bu arada Tosçelik’i daha dinamik yönetmek adına şirketlere ayırdık. Tosçelik kurulduğu günden bu yana devasa bir şirket oldu. Bir yandan çelik, bir yandan boru, bir yandan filmaşin demir üretimi yapıyor. Biz bu yıl şirket içinden spiral boru üretimini ayırdık ve bunu kendi başına müstakil bir şirket haline dönüştürdük. Artık burada Tosçelik Spiral Boru Endüstrisi A.Ş. faaliyet gösteriyor.
Kangal İnşaat Demir Üretim diye bir tesisimiz vardı onu da anonim şirket haline getirdik. Her bölüm kendi arazisi, üretimi ve yatırımı olan şirketlere dönüştü. Tosçelik kendi başına ilk etapta kendi sıvı çeliğini, yassı ürünlerini üreten ve boruya çeviren bir yapıda olacak. 2017 sonuna kadar Tosçelik’ten toplam beş şirket çıkacak. Sonunda Tos-çelik sadece sıvı çelik üreten ve ağır sanayi kolunda iş yapan bir şirket haline gelecek. 2017’den sonra sıralamaya bu şirketler girecek.
Halihazırda devam ettiğiniz Tosyalı Toyo ve Cezayir’deki yatırım projenizde durum nedir?
Tosyalı Toyo, bu yıl sonu itibariyle deneme üretimlerine başlayacak. Yoğun bir şekilde makine ekipman montajında. Hedef 2017’nin ilk üç ayında ticari üretime geçmek. Kademe kademe Tosyalı Toyo’yu ticari üretime alarak piyasaya mal verir duruma getireceğiz. Cezayir’de üçüncü etap yatırımdayız. Önümüzdeki yıl yatırım tamamlandığında 2 milyar doları geçecek Cezayir yatırımımız Türkiye’nin bugüne kadar yaptığı en büyük sıfırdan dış yatırım olacak.
