Müteahhitlik, Türkiye'nin ekonomisinin büyümesine katkı veren sektörler arasında yer alıyor. Akfen Holding Yönetim Kurulu Başkanı Hamdi Akın, ülke ekonomisini büyütecek yatirımlarm yapılabilmesi için de yatırım ortamının iyileştirilmesi gerektiğini söylüyor.
LEVENT GÖKMEN DEMİRCİLER
lgokmen@ekonomist.com.tr
Türkiye ekonomisinin büyüme motorlarından biri de müteahhitlik sektörü. Özel sektör ve kamu projeleri ile her daim hareketli olan bu sektör, yap-sat'çılıktan konut üretimine kadar yurtiçi ve yurtdışında önemli projelere imza atıyor.
Sektörün önde gelen şirketlerinden biri olan Akfen Holding Yönetim Kurulu Başkanı Hamdi Akın ile müteahhitlik sektörünü ve Akfen'i konuştuk.
Müteahhitlik sektöründe son 30 yılda hangi dönüm noktaları yaşandı? Bunlardan nasıl dersler çıkardınız?
Müteahhitlik sektörü aşağı yukarı hep aynıdır. 30 yıldır değişen bir şey yok. Yalnız müteahhitlik sektörü ikiye ayrılır. Birincisi özel konutlar ya da özel inşaatlar yapan müteahhitler, ikincisi de devlet müteahhitleridir. Her ikisinde de değişen bir şey yok.
Sadece özel konut ya da yap-satçı dediğimiz müteahhitlik kısmı çok büyüdü. 30 yıl önce böylesine büyük rakamlar, bin, 2 bin, 3 bin konutlar konuşulmazken, şimdi artık bu işlerin yatırımcısı olan müteahhitlerin bu sayıları rahatlıkla yapabildiğini, bu şekilde borçlanabildiğini, bu borçları da ödeyebildiğini ya da ödeyemediğini ancak böyle bir sektör olduğunu rahatlıkla görüyoruz.
Tabii 2021'den itibaren durumu nasıl gelişeceğini hep birlikte göreceğiz. Devlet müteahhitliğinde ise değişen bir şey olduğunu düşünmüyorum. Sadece devletin müteahhitlere iş veriş şekli eskiden ihale ile ve birçok şeffaf şekilde yapılmaya çalışılır, eleştirilir, hükümetler de bunu düzeltmeye çalışırlardı.
Bugün artık ihale kanunları değiştiği için nasıl olduğunu öğrenemediğimiz şekilde sonuçlandığını görüyoruz. Ancak bu ihale kanunları değişince bu hak devletin oluyor. Bu konuda da söyleyecek fazla bir şey yok.
Akfen'in faaliyet gösterdiği alanlarda önümüzdeki dönemde büyümenin ana unsurları neler olacak?
Bizim büyümemiz devletin ve ülkenin büyümesi anlamına geliyor. Ülkenin büyümesi olursa mı biz büyüyeceğiz, biz büyürsek mi ülke büyüyecek? Tabii ki benim düşüncem biz büyürsek ülke büyüyecek, biz yatırım yaparsak ülkenin büyüme rakamları değişecek. Bizim yatırım yapabilmemiz için de yatırım ortamının iyileştirilmesi, yatırım ortamının tekrar eski noktalara getirilmesi gerekir.
Eğer buraya gelirse bundan bir şey anlayabiliriz ve bu yatırımları yapabiliriz. Ama eğer gelmeyecekse de yapacak bir şey yok. Bizim düşüncemiz yatırım ortamının iyileştirilmesi için bir takım adımların atılacağı yönünde.
Ama bunun için de biliyorsunuz başta hukuk ve hukuk dışındaki devletin bütün kurumlarının köstekleyeceği değil destekleyeceği mahiyette olması ve tamamen bağımsız liyakat esaslarına göre atanmış insanlarla birlikte yönetilmesi bizim için olmazsa olmaz şartlardır. Tüm bunlar olduğu takdirde yatırımlar devam eder ve ülkenin büyümesi sağlanır.
Gelecek 30 yılda sektörünüz ve Türkiye ekonomisinde nasıl bir değişim bekliyorsunuz, nasıl bir tablo hayal ediyorsunuz?
Gelecek 30 yılda tabii ki çok büyük değişikler bekliyoruz. Sanayi devriminin bittiği, bilgi çağının açıldığı yeni bir döneme girdik. Biz sanayi devriminin son yatırımcılarıyız. Bundan sonraki yatırımlar daha çok bilgisayar, teknoloji, biyokimya, biyoteknoloji dallarında olacak. O nedenle Türkiye ve dünya da farklı olacaktır.
Zaten bu sorunun sorulmuş olması da bunu gösteriyor, beklenti bu yönde. 'Seneyi nasıl görüyorsunuz?' diye soran olmuştu ama '30 yıl sonrasını nasıl görüyorsunuz?' diye sorulmamıştı. Demek ki çok büyük farklılıkların olacağını biliyoruz ki bu sorular geliyor.
2021 ajandanızın önemli gündem maddesi nedir?
Mevcudiyetimizi korumak son derece önemli. 2020'de pandemi birçok şeyi değiştirdi. Gelirlerimizin olmadığı, giderlerimizin devam ettiği bir konuma geldik. Çok büyük açıklarımız oluştu, bunları kapatmak, oluşan yaraları sarmak gibi bir gündemimiz var.
Pandemiye rağmen şehir hastaneleri projelerinizi yürütüyorsunuz. Neler söylemek istersiniz?
Daha önce ilan ettiğimiz ve belli bir program dahilinde yürüyen projelerdi. Pandemi döneminde bunlara ara vermedik. Sadece şehir hastaneleri değil enerji yatırımları devam etti, madenin tamamını bitirdik. Mersin Lima-nı'nda da yeni bir genişletme faaliyetine başlayacağız. Bu yatırımların sonuna geldik.
Yeni dönemde neler yapacaksınız?
Yeni yatırımlar için yeniden ülkenin yatırım ortamının düzelmesini ve bankaların bu projeleri fonlar hale gelebilmesini bekleyeceğiz.
Müteahhitlik sektöründe 2021 nasıl bir yıl olacak?
Devlet müteahhitliğinde yeni ihalelerin çok fazla ve eski hızında olmadığı, artık devletin küçülmeye gideceği, enflasyonu kontrol altına alma çalışmalarıyla yeni ihalelerin çok olmadığı bir yıl olacaktır. Konut ya da yap-satçılık gibi özel sektör müteahhitliğinde de bir hareke
''BODRUM'DA KİRALAMA MODELİ DEVAM EDİYOR''
''Bodrum'daki projemiz geçen yıl bitmişti ve açılışını yapmıştık. Üç yıl evvel pandemi yokken değişik bir model ile başlamıştık. Dört veya altı aylık kiralamalar şeklinde otelimizdeki odalarımızı vermeyi düşünüyorduk. Günlük kiralamalar yerine bu model aynen devam ediyor. Doğayla başbaşa, doğa dostu bir proje yaptığımız için geçen yıl çok beğenildi, tüm yazı dolu geçirdik.
Önümüzdeki yazın da bu şekilde olacağını düşünüyorum. Eskiden köyden kente olan göçler, dikeyleşen mimarimiz ve şehir yaşantısı pandemiyle bir miktar geriye dönüşün olması gerektiğini bizlere gösterdi. Yani artık çok kalabalık yerlerde yaşamaktansa biraz daha eskisi gibi 1-2 katlı evlerde, bahçe içerisinde, daha müstakil bir hayata doğru gideceğimizi düşünüyorum."
"UZUN YILLAR YAYIN HAYATINIZI SÜRDÜRMENİZİ DİLİYORUM"
"1991 yılından bu yana Türkiye ve dünya piyasalarının nabzını tutmak bir yana, ilginç araştırma konuları ve röportajlara da imza attığını yakından izlediğim Ekonomist dergisinin 30'uncu yaşını kutluyorum. Ülkemiz iş dünyası temsilcileri kadar, ekonomiyi merak eden vatandaşların da finansal okur - yazarlığına katkıda bulunan Ekonomist'in bu çizgisini devam ettirerek, daha uzun yıllar yayın hayatını sürdürmesini diliyorum."
LEVENT GÖKMEN DEMİRCİLER
lgokmen@ekonomist.com.tr
Türkiye ekonomisinin büyüme motorlarından biri de müteahhitlik sektörü. Özel sektör ve kamu projeleri ile her daim hareketli olan bu sektör, yap-sat'çılıktan konut üretimine kadar yurtiçi ve yurtdışında önemli projelere imza atıyor.
Sektörün önde gelen şirketlerinden biri olan Akfen Holding Yönetim Kurulu Başkanı Hamdi Akın ile müteahhitlik sektörünü ve Akfen'i konuştuk.
Müteahhitlik sektöründe son 30 yılda hangi dönüm noktaları yaşandı? Bunlardan nasıl dersler çıkardınız?
Müteahhitlik sektörü aşağı yukarı hep aynıdır. 30 yıldır değişen bir şey yok. Yalnız müteahhitlik sektörü ikiye ayrılır. Birincisi özel konutlar ya da özel inşaatlar yapan müteahhitler, ikincisi de devlet müteahhitleridir. Her ikisinde de değişen bir şey yok.
Sadece özel konut ya da yap-satçı dediğimiz müteahhitlik kısmı çok büyüdü. 30 yıl önce böylesine büyük rakamlar, bin, 2 bin, 3 bin konutlar konuşulmazken, şimdi artık bu işlerin yatırımcısı olan müteahhitlerin bu sayıları rahatlıkla yapabildiğini, bu şekilde borçlanabildiğini, bu borçları da ödeyebildiğini ya da ödeyemediğini ancak böyle bir sektör olduğunu rahatlıkla görüyoruz.
Tabii 2021'den itibaren durumu nasıl gelişeceğini hep birlikte göreceğiz. Devlet müteahhitliğinde ise değişen bir şey olduğunu düşünmüyorum. Sadece devletin müteahhitlere iş veriş şekli eskiden ihale ile ve birçok şeffaf şekilde yapılmaya çalışılır, eleştirilir, hükümetler de bunu düzeltmeye çalışırlardı.
Bugün artık ihale kanunları değiştiği için nasıl olduğunu öğrenemediğimiz şekilde sonuçlandığını görüyoruz. Ancak bu ihale kanunları değişince bu hak devletin oluyor. Bu konuda da söyleyecek fazla bir şey yok.
Akfen'in faaliyet gösterdiği alanlarda önümüzdeki dönemde büyümenin ana unsurları neler olacak?
Bizim büyümemiz devletin ve ülkenin büyümesi anlamına geliyor. Ülkenin büyümesi olursa mı biz büyüyeceğiz, biz büyürsek mi ülke büyüyecek? Tabii ki benim düşüncem biz büyürsek ülke büyüyecek, biz yatırım yaparsak ülkenin büyüme rakamları değişecek. Bizim yatırım yapabilmemiz için de yatırım ortamının iyileştirilmesi, yatırım ortamının tekrar eski noktalara getirilmesi gerekir.
Eğer buraya gelirse bundan bir şey anlayabiliriz ve bu yatırımları yapabiliriz. Ama eğer gelmeyecekse de yapacak bir şey yok. Bizim düşüncemiz yatırım ortamının iyileştirilmesi için bir takım adımların atılacağı yönünde.
Ama bunun için de biliyorsunuz başta hukuk ve hukuk dışındaki devletin bütün kurumlarının köstekleyeceği değil destekleyeceği mahiyette olması ve tamamen bağımsız liyakat esaslarına göre atanmış insanlarla birlikte yönetilmesi bizim için olmazsa olmaz şartlardır. Tüm bunlar olduğu takdirde yatırımlar devam eder ve ülkenin büyümesi sağlanır.
Gelecek 30 yılda sektörünüz ve Türkiye ekonomisinde nasıl bir değişim bekliyorsunuz, nasıl bir tablo hayal ediyorsunuz?
Gelecek 30 yılda tabii ki çok büyük değişikler bekliyoruz. Sanayi devriminin bittiği, bilgi çağının açıldığı yeni bir döneme girdik. Biz sanayi devriminin son yatırımcılarıyız. Bundan sonraki yatırımlar daha çok bilgisayar, teknoloji, biyokimya, biyoteknoloji dallarında olacak. O nedenle Türkiye ve dünya da farklı olacaktır.
Zaten bu sorunun sorulmuş olması da bunu gösteriyor, beklenti bu yönde. 'Seneyi nasıl görüyorsunuz?' diye soran olmuştu ama '30 yıl sonrasını nasıl görüyorsunuz?' diye sorulmamıştı. Demek ki çok büyük farklılıkların olacağını biliyoruz ki bu sorular geliyor.
2021 ajandanızın önemli gündem maddesi nedir?
Mevcudiyetimizi korumak son derece önemli. 2020'de pandemi birçok şeyi değiştirdi. Gelirlerimizin olmadığı, giderlerimizin devam ettiği bir konuma geldik. Çok büyük açıklarımız oluştu, bunları kapatmak, oluşan yaraları sarmak gibi bir gündemimiz var.
Pandemiye rağmen şehir hastaneleri projelerinizi yürütüyorsunuz. Neler söylemek istersiniz?
Daha önce ilan ettiğimiz ve belli bir program dahilinde yürüyen projelerdi. Pandemi döneminde bunlara ara vermedik. Sadece şehir hastaneleri değil enerji yatırımları devam etti, madenin tamamını bitirdik. Mersin Lima-nı'nda da yeni bir genişletme faaliyetine başlayacağız. Bu yatırımların sonuna geldik.
Yeni dönemde neler yapacaksınız?
Yeni yatırımlar için yeniden ülkenin yatırım ortamının düzelmesini ve bankaların bu projeleri fonlar hale gelebilmesini bekleyeceğiz.
Müteahhitlik sektöründe 2021 nasıl bir yıl olacak?
Devlet müteahhitliğinde yeni ihalelerin çok fazla ve eski hızında olmadığı, artık devletin küçülmeye gideceği, enflasyonu kontrol altına alma çalışmalarıyla yeni ihalelerin çok olmadığı bir yıl olacaktır. Konut ya da yap-satçılık gibi özel sektör müteahhitliğinde de bir hareke
''BODRUM'DA KİRALAMA MODELİ DEVAM EDİYOR''
''Bodrum'daki projemiz geçen yıl bitmişti ve açılışını yapmıştık. Üç yıl evvel pandemi yokken değişik bir model ile başlamıştık. Dört veya altı aylık kiralamalar şeklinde otelimizdeki odalarımızı vermeyi düşünüyorduk. Günlük kiralamalar yerine bu model aynen devam ediyor. Doğayla başbaşa, doğa dostu bir proje yaptığımız için geçen yıl çok beğenildi, tüm yazı dolu geçirdik.
Önümüzdeki yazın da bu şekilde olacağını düşünüyorum. Eskiden köyden kente olan göçler, dikeyleşen mimarimiz ve şehir yaşantısı pandemiyle bir miktar geriye dönüşün olması gerektiğini bizlere gösterdi. Yani artık çok kalabalık yerlerde yaşamaktansa biraz daha eskisi gibi 1-2 katlı evlerde, bahçe içerisinde, daha müstakil bir hayata doğru gideceğimizi düşünüyorum."
"UZUN YILLAR YAYIN HAYATINIZI SÜRDÜRMENİZİ DİLİYORUM"
"1991 yılından bu yana Türkiye ve dünya piyasalarının nabzını tutmak bir yana, ilginç araştırma konuları ve röportajlara da imza attığını yakından izlediğim Ekonomist dergisinin 30'uncu yaşını kutluyorum. Ülkemiz iş dünyası temsilcileri kadar, ekonomiyi merak eden vatandaşların da finansal okur - yazarlığına katkıda bulunan Ekonomist'in bu çizgisini devam ettirerek, daha uzun yıllar yayın hayatını sürdürmesini diliyorum."
