ARAM EKİN DURAN
eduran@ekonomist.com.tr
Merkez Bankası'nın eylül ayına ilişkin ödemeler dengesi verilerine göre; bir önceki yılın eylül ayında 2 milyar 828 milyon dolar fazla veren cari işlemler hesabında, bu eylülde 2 milyar 364 milyon dolar açık oluştu.
Piyasaların beklentisi ise 2,7 milyar dolar açık geleceği yönündeydi. Eylül itibarıyla 12 aylık cari işlemler açığı 27 milyar 539 milyon dolar olarak gerçekleşirken, ocak-eylül dönemini kapsayan dokuz aylık cari açık da 27 milyar 973 dolar olarak gerçekleşti.
Böylece yıllıklandırılmış cari açık Kasım 2018'den beri en yüksek düzeye çıktı.
DIŞ TİCARET AÇIĞI
Cari açıktaki genişlemede, ödemeler dengesi tanımlı dış ticaret açığının bir önceki yılın aynı ayına göre 3 milyar 34 milyon dolar artarak 3 milyar 709 milyon dolara yükselmesi etkili oldu.
Bununla birlikte hizmetler dengesi kaynaklı net girişlerin geçen yılın aynı ayına göre 2 milyar 869 milyon dolar azalması da bir diğer önemli etken. Altın ve enerji hariç cari işlemler hesabına bakıldığında ise bir önceki yılın eylül ayında 6 milyar 46 milyon dolar fazla veren hesap bu yıl yaklaşık yarısı kadar, 3 milyar 236 milyon dolar fazla verdi.
Eylülde doğrudan yatırımlardan kaynaklanan net girişler 437 milyon dolar oldu. Bu dönemde, portföy yatırımları 607 milyon dolarlık net çıkış kaydetti.
Alt kalemler itibarıyla incelendiğinde, eylülde yurtdışı yerleşiklerin hisse senedi piyasasında 322 milyon dolarlık net satış, devlet iç borçlanma senetleri piyasasında 424 milyon dolarlık net alış yaptığı görüldü. Resmi rezervlerde ise 3 milyar 631 milyon dolar net azalış gözlendi.
YILSONU TAHMİNİ
Cari açığın yılı yaklaşık 35 milyar dolar ile kapatacağı tahmin ediliyor. Kredi büyümesi ve ithalat tarafında beklenen normalleşme eğiliminin yanında, son dönemde ekonomi yönetimine ilişkin değişimin kur üzerindeki olumlu etkilerini birlikte hesap etmek gerekiyor.
