Türkiye iş ve inşaat makinelerinde Avrupa’nın 7’nci dünyanın 11’inci büyük pazarı konumunda. Sektör 1 milyar doların üzerindeki ihracatıyla Türkiye ekonomisine hatırı sayılır katkı sunuyor. Sektörün önemli oyuncularından biri olan Borusan Cat İcra Kurulu Başkanı Özgür Günaydın, “7/24 yedek parça temin imkanı sağladığımız online satış kanalımızda pandemi boyunca müşteri sayımızı artarken 2020’de 5 binin üzerinde sipariş aldık ve satışlarımızı 12 kat artırdık” diyor.
LEVENT GÖKMEN DEMİRCİLER
lgokmen@ekonomist.com.tr
Ülkemiz son 15 yıllık süreçte inşaata dayalı bir büyüme gösteriyor. Bu durum iş makineleri pazarını da büyüttü. Türkiye ise, iş ve inşaat makinelerinde Avrupa’da 7’nci dünyada ise 11’inci büyük pazar konumunda. Sektör 1 milyar doların üzerindeki ihracatıyla Türkiye ekonomisine katkı sağlıyor. İş makinelere sektörü dünyada yaklaşık 130 milyar dolarlık hacme sahip. Sektörün 2027 yılında 160 milyar dolarlık bir hacme ulaşması bekleniyor. Avrupa pazarında 2020-2024 yılları arasında 19.98 milyar dolarlık bir büyüme öngörülüyor.
Sektör tüm dünyada pandemiden olumsuz etkilenirken bu yıl Avrupa pazarında satışlarda yüzde 5’lik bir düşüş bekleniyor. Pandeminin yarattığı belirsizliğin ortadan kalkması ile sipariş iptalleri, lojistik sorunları gibi problemlerin çözülüp yatırım iştahının artmasıyla dünyada ve Türkiye’de sektörün hızlanması öngörülüyor. Borusan Cat de 1994’te sektöre adım atarken bugün Caterpillar’ın dünyadaki en önemli temsilcileri arasında yerini aldı. Borusan Cat İcra Kurulu Başkanı Özgür Günaydın ile iş makineleri sektörünü konuştuk.
Hizmetlerinizden ve yıllık iş hacminizden bahseder misiniz?
Borusan Cat olarak ‘Daha İyi Bir Dünya İçin Çözüm Üretiriz’ anlayışını benimsiyoruz. Türkiye yanı sıra Azerbaycan, Gürcistan, Kazakistan, Kırgızistan ve Uzak Doğu Rusya faaliyetlerimizi sürdürüyoruz. Tüm bu bölgelerde yaklaşık 3 bine yakın arkadaşımız görev alıyor.
Genel ve ağır inşaat, madencilik, enerji ve ulaşım endüstrilerindeki geniş ürün yelpazemizin yanı sıra proaktif iş modelimizle de müşterilerimize değer katıyoruz. Bu yaklaşımımızla, reaktif olarak bilinen bir sektörü, proaktif bir anlayışa dönüştürdüğümüzü söyleyebilirim. Sökme-takma olarak tanımlanan işleri, spesifik konulara getirdiğimiz çözümlerle, bambaşka bir anlayışla yönetmeye başladık. Hızlı, dayanıklı ve en uygun müşteri destek çözümleri sunmak amacıyla Borusan Cat Exchange - B’Daha iş modelini devreye aldık. İkinci, üçüncü yaşam sağladığımız makine ve komponentler, ikinci el ve kiralama gibi çözümlerimizle müşterimize zaman kazandırıyoruz. Operasyonlarımızı yürüttüğümüz tüm ülkelerde 2020’de 1 milyar dolar seviyesinde bir ciroya ulaştık.
Pandemi iş süreçlerinize nasıl yansıdı?
2020’yi hedeflerimizi gerçekleştirdiğimiz, en iyi yılımız olarak nitelendiriyoruz; sağlam finansal yapımız, disiplinli yönetim anlayışımız ve dijitalleşmenin bir sonucu olarak verimliliği büyük oranda artırdık. Operasyonlarımızın devam ettiği tüm ülkelerdeki farklı segmentlerde en büyük 3 oyuncudan biri konumundayız. Türkiye yanı sıra tüm ülkelerimizde önemli kazanımlar elde ettik. 2020’de Kazakistan, Azerbaycan, Gürcistan, Kırgızistan ve Uzak Doğu Rusya’da kazıcı yükleyici pazar payımızı bir önceki yıla göre yüzde 30 artırdık. Rekabetin yüksek olduğu bu bölgede, satılan her üç makineden bir tanesinin CAT olmasını sağladık. Yeraltı ve yerüstü madenciliği segmentinde yüksek pazar payımızı korurken, ülkemizde römorkör pazarında payımızı yüzde 82’ye çıkardık. Yine Türkiye’de marine pazar payımızda artış sağladık. Pandemide özellikle hayati önem taşıyan hastanelerin yedek güç ünitelerinin kesintisiz hizmeti gibi konulara büyük önem verdik. Bu noktada dijital dönüşümü pandemi öncesinde başlatmamızın büyük katkısını gördük. Dijitalleşmede attığımız erken adımlar, özellikle salgın nedeniyle operasyon süreçlerinin zorlaştığı pandemi günlerinde değerini artırdı. Pandeminin olumsuz etkilerine rağmen hızlandırdığı bazı alanlar da var. Online yedek parça satış kanalımız PCC ile 2020’de önemli başarılar elde ettik. Müşterilerimize online platform üzerinden yedek parça satın alım kolaylığını anlatarak ve deneyimleterek yolculuğa başladık. Platformun faydalarını aktarıp, alışkanlık oluşturmaya çalışarak yolculuğumuza devam ediyoruz. En önemlisi de müşterimizin sesini her aşamada dinleyip ihtiyaç odaklı yaklaşımımız ile memnuniyeti sürdürülebilir kılıyoruz. Müşterilerimize satış noktalarına gelmelerine gerek kalmadan 7/24 yedek parça temin imkanı sağladığımız online satış kanalımızda pandemi boyunca müşteri sayımızı katladık. PCC ile 4 ülkemizde, 2020’de 5 binin üzerinde sipariş aldık ve satışlarımızı 12 kat artırdık.
Revizyon merkezinizden bahseder misiniz, cari açığa ve sürdürülebilirliğe ne gibi katkı sağlıyor?
Türkiye’de Gebze ve Ankara’da, yurt dışında ise Kazakistan ve Uzak Doğu Rusya’da toplam 4 revizyon merkezimiz bulunuyor. Bu merkezlerde iş sahasında yıpranan makine ve ekipmanları gözden geçiriyor, müşterilerimizin ekipmanlarına ikinci hatta üçüncü bir ömür veriyoruz. Makineleri daha sürdürülebilir kılan bu anlayışımız ‘Daha İyi Bir Dünya İçin Çözüm Üretiriz’ yaklaşımımızla da tamamen örtüşüyor. 2020’de revizyon merkezlerimizde yürütülen çalışmalarla; ekipmanlara verilen ikinci ömür sayesinde 50 milyon doların üzerinde değer yarattık. Makinelerin ve ekipmanlarının yeniden eko sisteme kazandırılması hem sürdürülebilirlik hem ekonomiye kazandırılma anlamında da çok ciddi bir kazanımı ifade ediyor.
Faaliyette olduğunuz pazarlarda önümüzdeki dönemde nasıl bir büyüme bekliyorsunuz?
Borusan Cat olarak Türkiye ile birlikte faaliyetlerimizi sürdürdüğümüz, Kazakistan, Kırgızistan, Azerbaycan, Gürcistan ve Uzak Doğu Rusya sadece inşaat sektörünün değil, madencilik, enerji ve ulaşım gibi diğer ana endüstrilerimizin de çok aktif oldukları pazarlar. Bu 6 ülkenin de birbirinden farklı potansiyelleri var. Bu üç endüstri odağıyla temsilcisi olduğumuz ülkelerin tamamı gelişmekte olan ülkeler ve hala yoğun şekilde her türlü altyapı yatırımlarına ihtiyaç duyuyorlar. Pandemi ile sekteye uğrayan talebin geri geldiğini ve artarak devam edeceğini öngörüyoruz. Büyümeyi destekleyen önemli etkenlerden biri perakende pazarının da hızla büyümesi. Borusan Cat olarak bu alanda da müşterilerimize verdiğimiz hizmet ve ürün gamımızı çeşitlendirirken, dijital çözümlerle de sorunsuz çalışmalarına destek olarak çözüm ortağı olmaya devam ediyoruz. Bulunduğumuz bölgelerde üretilen madenlerin fiyatlarının pozitif seyri ve bunun getirdiği yatırım iştahı, büyüme potansiyelimizi canlı tutuyor. Bunun yanında, mevcut işletimde olan madenlerin genişleme planlarıyla birlikte yeni hayata geçecek olan maden işletmelerinin varlığı, büyüme anlamında yeni fırsatlar sunuyor. Özellikle altın, demir ve bakır madenciliği, işimizin önemli bir kısmını kapsamakta olup Kazakistan ve Rusya yeni projeler alanında öne çıkıyor. Enerji ve ulaşım endüstrisi özelinde gelecek dönem için Türkiye’de “Marine” işimizde oldukça önemli global tersanelerimizin bulunduğu römorkör pazarında hareketliliğin ve büyümenin devam etmesini, bununla birlikte özel yat ve ticari (balıkçı, yolcu, özel hizmet tipi) tekneler pazarında da büyüme olmasını bekliyoruz . Enerji projelerimizde ise biyogaz ve çöp gazı projelerinin 2019 ve 2020 dönemi kadar yoğun olmasa da büyümeye ve genişlemeye devam etmesini bekliyoruz. Diğer ülkelerimizden Azerbaycan’da Karabağ için yeniden yapılanma projeleri kaynaklı bir genişleme, Kazakistan ve Uzak Doğu Rusya’da da petrol fiyatlarına bağlı olarak petrol ve gaz endüstri yatırımlarının devamlılığını öngörüyoruz.
Pandemi döneminde önemi artan dijital uygulamalarınızdan bahseder misiniz?
Dijital dönüşüm çalışmalarımızı pandeminin çok öncesinde, 2017’de hızlandırmaya başladık. Dijitalleşmeyi, müşteri deneyimini ve verimliliğimizi en üst seviyeye taşıyacak bizim için çok önemli bir alan gördük. Tamamı Türk mühendislerden oluşan Ar-Ge ekibimizle pazarda fark yaratan uygulamalara imza atıyoruz. Revizyon merkezlerimizin verimliliğini artıran ve proaktif iş modelimize destek olan ‘Müneccim’ uygulaması ile iş makinelerinin verilerini inceliyor, hangi iş makinesinin hangi komponentinde sorun var önceden tespit ediyoruz. Makine parçalarının bozulmadan Revizyon merkezlerimizde iyileştirilmesine olanak tanıyan bu uygulama için iş makinelerimizin yüzde 80’e yakın kısmını IoT ile donattık. Her gün makinelerin üzerinde bulunan en az 900 sensörden milyonlarca satır veri akışı sağlanıyor. Sistem, arıza olasılığını yüzde 96’ya varan bir kesinlikte ölçebiliyor. Revizyon merkezlerimizde komponentlerdeki sorunlar ortadan kaldırılırken, müşterilerimize sağladığımız ikame parçalarla da iş sahasının kesintiye uğramadan çalışmasına olanak tanıyoruz. Dijitalleşmeyi iş süreçlerimizi daha verimli kılmak adına da kullanıyoruz. Birçok fonksiyonumuzda robot yazılımlardan yararlanıyoruz. Günlük tekrar eden işler, operasyonel süreçler ve kontrol süreçlerinde, multi platforma ihtiyaç duyan raporlama ve operasyonel süreçlerde robotları kullanıyoruz. Finans ve muhasebe, BT, pazarlama gibi çok farklı alanlarda 120’nin üzerinde robotumuz var. Bu sayede yıllık 3.135 adam/gün tasarruf sağlıyoruz. WeKing adını verdiğimiz bir diğer uygulamamızla da tek bir platformda teknisyen planlama, takip ve raporlama ile kapsamlı bir operasyon yönetimine olanak tanıyoruz. Bu sayede çok daha hızlı hizmet verebiliyor ve kaynak yönetimini optimize ediyoruz.
///
LEVENT GÖKMEN DEMİRCİLER
lgokmen@ekonomist.com.tr
Ülkemiz son 15 yıllık süreçte inşaata dayalı bir büyüme gösteriyor. Bu durum iş makineleri pazarını da büyüttü. Türkiye ise, iş ve inşaat makinelerinde Avrupa’da 7’nci dünyada ise 11’inci büyük pazar konumunda. Sektör 1 milyar doların üzerindeki ihracatıyla Türkiye ekonomisine katkı sağlıyor. İş makinelere sektörü dünyada yaklaşık 130 milyar dolarlık hacme sahip. Sektörün 2027 yılında 160 milyar dolarlık bir hacme ulaşması bekleniyor. Avrupa pazarında 2020-2024 yılları arasında 19.98 milyar dolarlık bir büyüme öngörülüyor.
Sektör tüm dünyada pandemiden olumsuz etkilenirken bu yıl Avrupa pazarında satışlarda yüzde 5’lik bir düşüş bekleniyor. Pandeminin yarattığı belirsizliğin ortadan kalkması ile sipariş iptalleri, lojistik sorunları gibi problemlerin çözülüp yatırım iştahının artmasıyla dünyada ve Türkiye’de sektörün hızlanması öngörülüyor. Borusan Cat de 1994’te sektöre adım atarken bugün Caterpillar’ın dünyadaki en önemli temsilcileri arasında yerini aldı. Borusan Cat İcra Kurulu Başkanı Özgür Günaydın ile iş makineleri sektörünü konuştuk.
Hizmetlerinizden ve yıllık iş hacminizden bahseder misiniz?
Borusan Cat olarak ‘Daha İyi Bir Dünya İçin Çözüm Üretiriz’ anlayışını benimsiyoruz. Türkiye yanı sıra Azerbaycan, Gürcistan, Kazakistan, Kırgızistan ve Uzak Doğu Rusya faaliyetlerimizi sürdürüyoruz. Tüm bu bölgelerde yaklaşık 3 bine yakın arkadaşımız görev alıyor.
Genel ve ağır inşaat, madencilik, enerji ve ulaşım endüstrilerindeki geniş ürün yelpazemizin yanı sıra proaktif iş modelimizle de müşterilerimize değer katıyoruz. Bu yaklaşımımızla, reaktif olarak bilinen bir sektörü, proaktif bir anlayışa dönüştürdüğümüzü söyleyebilirim. Sökme-takma olarak tanımlanan işleri, spesifik konulara getirdiğimiz çözümlerle, bambaşka bir anlayışla yönetmeye başladık. Hızlı, dayanıklı ve en uygun müşteri destek çözümleri sunmak amacıyla Borusan Cat Exchange - B’Daha iş modelini devreye aldık. İkinci, üçüncü yaşam sağladığımız makine ve komponentler, ikinci el ve kiralama gibi çözümlerimizle müşterimize zaman kazandırıyoruz. Operasyonlarımızı yürüttüğümüz tüm ülkelerde 2020’de 1 milyar dolar seviyesinde bir ciroya ulaştık.
Pandemi iş süreçlerinize nasıl yansıdı?
2020’yi hedeflerimizi gerçekleştirdiğimiz, en iyi yılımız olarak nitelendiriyoruz; sağlam finansal yapımız, disiplinli yönetim anlayışımız ve dijitalleşmenin bir sonucu olarak verimliliği büyük oranda artırdık. Operasyonlarımızın devam ettiği tüm ülkelerdeki farklı segmentlerde en büyük 3 oyuncudan biri konumundayız. Türkiye yanı sıra tüm ülkelerimizde önemli kazanımlar elde ettik. 2020’de Kazakistan, Azerbaycan, Gürcistan, Kırgızistan ve Uzak Doğu Rusya’da kazıcı yükleyici pazar payımızı bir önceki yıla göre yüzde 30 artırdık. Rekabetin yüksek olduğu bu bölgede, satılan her üç makineden bir tanesinin CAT olmasını sağladık. Yeraltı ve yerüstü madenciliği segmentinde yüksek pazar payımızı korurken, ülkemizde römorkör pazarında payımızı yüzde 82’ye çıkardık. Yine Türkiye’de marine pazar payımızda artış sağladık. Pandemide özellikle hayati önem taşıyan hastanelerin yedek güç ünitelerinin kesintisiz hizmeti gibi konulara büyük önem verdik. Bu noktada dijital dönüşümü pandemi öncesinde başlatmamızın büyük katkısını gördük. Dijitalleşmede attığımız erken adımlar, özellikle salgın nedeniyle operasyon süreçlerinin zorlaştığı pandemi günlerinde değerini artırdı. Pandeminin olumsuz etkilerine rağmen hızlandırdığı bazı alanlar da var. Online yedek parça satış kanalımız PCC ile 2020’de önemli başarılar elde ettik. Müşterilerimize online platform üzerinden yedek parça satın alım kolaylığını anlatarak ve deneyimleterek yolculuğa başladık. Platformun faydalarını aktarıp, alışkanlık oluşturmaya çalışarak yolculuğumuza devam ediyoruz. En önemlisi de müşterimizin sesini her aşamada dinleyip ihtiyaç odaklı yaklaşımımız ile memnuniyeti sürdürülebilir kılıyoruz. Müşterilerimize satış noktalarına gelmelerine gerek kalmadan 7/24 yedek parça temin imkanı sağladığımız online satış kanalımızda pandemi boyunca müşteri sayımızı katladık. PCC ile 4 ülkemizde, 2020’de 5 binin üzerinde sipariş aldık ve satışlarımızı 12 kat artırdık.
REVİZYONLA 50 MİLYON DOLAR
Revizyon merkezinizden bahseder misiniz, cari açığa ve sürdürülebilirliğe ne gibi katkı sağlıyor?
Türkiye’de Gebze ve Ankara’da, yurt dışında ise Kazakistan ve Uzak Doğu Rusya’da toplam 4 revizyon merkezimiz bulunuyor. Bu merkezlerde iş sahasında yıpranan makine ve ekipmanları gözden geçiriyor, müşterilerimizin ekipmanlarına ikinci hatta üçüncü bir ömür veriyoruz. Makineleri daha sürdürülebilir kılan bu anlayışımız ‘Daha İyi Bir Dünya İçin Çözüm Üretiriz’ yaklaşımımızla da tamamen örtüşüyor. 2020’de revizyon merkezlerimizde yürütülen çalışmalarla; ekipmanlara verilen ikinci ömür sayesinde 50 milyon doların üzerinde değer yarattık. Makinelerin ve ekipmanlarının yeniden eko sisteme kazandırılması hem sürdürülebilirlik hem ekonomiye kazandırılma anlamında da çok ciddi bir kazanımı ifade ediyor.
Faaliyette olduğunuz pazarlarda önümüzdeki dönemde nasıl bir büyüme bekliyorsunuz?
Borusan Cat olarak Türkiye ile birlikte faaliyetlerimizi sürdürdüğümüz, Kazakistan, Kırgızistan, Azerbaycan, Gürcistan ve Uzak Doğu Rusya sadece inşaat sektörünün değil, madencilik, enerji ve ulaşım gibi diğer ana endüstrilerimizin de çok aktif oldukları pazarlar. Bu 6 ülkenin de birbirinden farklı potansiyelleri var. Bu üç endüstri odağıyla temsilcisi olduğumuz ülkelerin tamamı gelişmekte olan ülkeler ve hala yoğun şekilde her türlü altyapı yatırımlarına ihtiyaç duyuyorlar. Pandemi ile sekteye uğrayan talebin geri geldiğini ve artarak devam edeceğini öngörüyoruz. Büyümeyi destekleyen önemli etkenlerden biri perakende pazarının da hızla büyümesi. Borusan Cat olarak bu alanda da müşterilerimize verdiğimiz hizmet ve ürün gamımızı çeşitlendirirken, dijital çözümlerle de sorunsuz çalışmalarına destek olarak çözüm ortağı olmaya devam ediyoruz. Bulunduğumuz bölgelerde üretilen madenlerin fiyatlarının pozitif seyri ve bunun getirdiği yatırım iştahı, büyüme potansiyelimizi canlı tutuyor. Bunun yanında, mevcut işletimde olan madenlerin genişleme planlarıyla birlikte yeni hayata geçecek olan maden işletmelerinin varlığı, büyüme anlamında yeni fırsatlar sunuyor. Özellikle altın, demir ve bakır madenciliği, işimizin önemli bir kısmını kapsamakta olup Kazakistan ve Rusya yeni projeler alanında öne çıkıyor. Enerji ve ulaşım endüstrisi özelinde gelecek dönem için Türkiye’de “Marine” işimizde oldukça önemli global tersanelerimizin bulunduğu römorkör pazarında hareketliliğin ve büyümenin devam etmesini, bununla birlikte özel yat ve ticari (balıkçı, yolcu, özel hizmet tipi) tekneler pazarında da büyüme olmasını bekliyoruz . Enerji projelerimizde ise biyogaz ve çöp gazı projelerinin 2019 ve 2020 dönemi kadar yoğun olmasa da büyümeye ve genişlemeye devam etmesini bekliyoruz. Diğer ülkelerimizden Azerbaycan’da Karabağ için yeniden yapılanma projeleri kaynaklı bir genişleme, Kazakistan ve Uzak Doğu Rusya’da da petrol fiyatlarına bağlı olarak petrol ve gaz endüstri yatırımlarının devamlılığını öngörüyoruz.
Pandemi döneminde önemi artan dijital uygulamalarınızdan bahseder misiniz?
Dijital dönüşüm çalışmalarımızı pandeminin çok öncesinde, 2017’de hızlandırmaya başladık. Dijitalleşmeyi, müşteri deneyimini ve verimliliğimizi en üst seviyeye taşıyacak bizim için çok önemli bir alan gördük. Tamamı Türk mühendislerden oluşan Ar-Ge ekibimizle pazarda fark yaratan uygulamalara imza atıyoruz. Revizyon merkezlerimizin verimliliğini artıran ve proaktif iş modelimize destek olan ‘Müneccim’ uygulaması ile iş makinelerinin verilerini inceliyor, hangi iş makinesinin hangi komponentinde sorun var önceden tespit ediyoruz. Makine parçalarının bozulmadan Revizyon merkezlerimizde iyileştirilmesine olanak tanıyan bu uygulama için iş makinelerimizin yüzde 80’e yakın kısmını IoT ile donattık. Her gün makinelerin üzerinde bulunan en az 900 sensörden milyonlarca satır veri akışı sağlanıyor. Sistem, arıza olasılığını yüzde 96’ya varan bir kesinlikte ölçebiliyor. Revizyon merkezlerimizde komponentlerdeki sorunlar ortadan kaldırılırken, müşterilerimize sağladığımız ikame parçalarla da iş sahasının kesintiye uğramadan çalışmasına olanak tanıyoruz. Dijitalleşmeyi iş süreçlerimizi daha verimli kılmak adına da kullanıyoruz. Birçok fonksiyonumuzda robot yazılımlardan yararlanıyoruz. Günlük tekrar eden işler, operasyonel süreçler ve kontrol süreçlerinde, multi platforma ihtiyaç duyan raporlama ve operasyonel süreçlerde robotları kullanıyoruz. Finans ve muhasebe, BT, pazarlama gibi çok farklı alanlarda 120’nin üzerinde robotumuz var. Bu sayede yıllık 3.135 adam/gün tasarruf sağlıyoruz. WeKing adını verdiğimiz bir diğer uygulamamızla da tek bir platformda teknisyen planlama, takip ve raporlama ile kapsamlı bir operasyon yönetimine olanak tanıyoruz. Bu sayede çok daha hızlı hizmet verebiliyor ve kaynak yönetimini optimize ediyoruz.
///
