Pazar yerleri KOBİ’lere can suyu oldu

E-ticaret pandemi döneminde Anadolu’daki KOBİ’ler için adeta can suyu oldu. Kendi e-ticaret sitesi olmayan KOBİ’ler pazaryerleri aracılığıyla Türkiye geneline satış imkanı buldu. Pazaryerleri KOBİ’ler için özel destek paketleri ve ürünler geliştirdi.

4 Nisan 2021 tarihli sayıdan

AYŞEGÜL SAKARYA PEHLİVAN
asakarya@ekonomist.com.tr

Her kriz kendi fırsatını yaratıyor. Bunun en önemli örneklerinden biri de pandemi döneminde büyüme rekoru kıran e-ticaret sektörü oldu. 2019 yılını 190 milyar TL hacim ile kapatan e-ticaret sektörü, 2020 yılında yüzde 65 büyüyerek ve 250 milyar TL’ye ulaştı.

Bu rakamın 2021 yılında ise 400 milyar TL’yi geçeceği öngörülüyor. Pandemide e-ticaret alanında hiç deneyimi olmayan pek çok KOBİ işini e-ticarete taşıdı. KOBİ’lerin hızlıca bu sürece adapte olmasını sağlayan en önemli aktörler ise Gittigidiyor, n.11, Trendyol gibi pazaryeri platformları oldu.

TÜM TÜRKİYE’YE AÇILMA FIRSATI

Bu platformlar aracılığıyla minimum maliyetle işini e-ticarete taşıyan KOBİ’ler Türkiye’nin dört bir yanına satış yapabildi. Tunceli, Erzincan, Malatya ve Kırklareli gibi şehirlerde bulunan KOBİ’ler Türkiye’ye açılma fırsatı buldu. Bu süreçte şirketlere destek olmayı hedefleyen platformların bazıları destek paketleri açıklarken bazıları da yeni uygulamalar hayata geçirdi.

2020’de, büyük çoğunluğu KOBİ olan 98 bin işletme ve 1,1 milyon bireysel satıcı Trendyol, platformu üzerinden Türkiye’nin dört bir yanına 347 milyon adet ürün satışı gerçekleştirdi. Şirketin, 2020 yılında üç büyük il dışındaki satıcı sayısı 42 bine ulaştı. KOBİ’lerin dayanıklılığını artırmak için Trendyol KOBİ Destek Paketi’ni hayata geçiren şirket, toplam 260 milyon TL’lik pazarlama, eğitim ve finansman desteği sundu.

HEDEF TEKİL İŞLETMELER

Yemeksepeti, Türkiye’nin dört bir yanında, 50 bin üye restoranı, 20 milyon kullanıcısıyla 81 ilde 407 ilçede hizmet veriyor. Şirketin temel stratejisi restoran sektörünün dijitalleşmesini hızlandıran bir iş ortağı olmak. Yemeksepeti CSO Sertaç Şener, “Özellikle mahalle restoranı dediğimiz tekil restoranların cirolarına katkıda bulunabilmek temel amacımız” diyor.

Eskiden Yemeksepeti’ndeki üye restoran oranının yüzde 70 gibi büyük bir kısmını üç büyük şehir olan İstanbul, Ankara ve İzmir’deki restoranlar, yüzde 30’luk kısmını ise Anadolu’daki restoranlar oluşturuyordu. Ancak son yıllarda Anadolu’daki oranlar buradaki dijitalleşmenin hızlanması ile birlikte gözle görülür bir şekilde arttı.

Bu kapsamda 2020 yılında Yemeksepeti’ndeki üye restoranların yarısı üç büyük ilde, diğer yarısı da kalan Anadolu illerinde bulunuyor. Bununla birlikte 2020 yılında Anadolu’dan satış yapan restoran sayısında 2019 yılına göre yüzde 50’ye yakın bir artış oldu.

Bu süreçte sosyal medya da KOBİ’ler için önemli bir platform oldu. Facebook, mart ortasında 30’dan fazla ülkede bulunan 30 bin küçük işletmeye yardımcı olmak için 100 milyon dolarlık bir hibe programı açıkladı. Geçtiğimiz ağustos ayında ise bu programın Türkiye ayağı hayata geçirildi ve KOBİ’lere 7 milyon TL değerinde hibe sunuldu.

TOBB ve Ticaret Bakanlığı ile bir iş birliği yaparak Covid-19 KOBİ Kaynakları sayfasını hayata geçirildi. Facebook Türkiye Ticaret Direktörü İlke Çarkçı Toptaş, ayrıca İstanbul’da yer alan küçük ve orta ölçekli işletmelerin dijital becerilerini geliştirerek ihracat alanındaki başarılarını artırmayı hedefleyen Sınırları Aşan KOBİ’ler programının kapsamı tüm Türkiye’ye ulaşmak üzere genişletildiğini söylüyor.

ANADOLU YÜZDE 50 BÜYÜYECEK

2019’da 100 bin olan toplam satıcı sayısı 2020 yılında 117 bine yükselen GittiGidiyor, 2021’de satıcı sayısını en az yüzde 20’ler civarında artırmayı planlıyor. GittiGidiyor’da üç büyük şehir ağırlığını korusa da Anadolu’da çarpıcı büyümeler ortaya çıktı. 2020’de satıcı sayısını oransal olarak en fazla artıran şehirler; sırasıyla Iğdır, Kars, Ağrı, Osmaniye, Karaman ve Muş oldu.

GittiGidiyor Genel Müdürü ve eBay MENA Bölge Direktörü Öget Kantarcı, “Bu yıl Anadolu’dan satış yapan satıcılarımızın oranının da geçen yıla göre yüzde 48 arttığını görüyoruz” diyor. 2021’de Anadolu’dan satış yapan satıcı sayının en az yüzde 50 civarında artması bekleniyor.

GittiGidiyor’da, KOBİ’ler ücretsiz mağaza açma ve ürünlerini yine ücretsiz bir şekilde listeleme olanağı sunuluyor. KOBİ’lere eBay çatısı altında global bir ağ sağlanıyor. Yer satıcılar yurtiçinde satış yapar gibi ürünlerini sadece GittiGidiyor’da satışa çıkararak eBay’in dünya çapında 185 milyon kullanıcısına ulaştırabiliyor.

KOBİ’LER NE YAPIYOR?

2010 yılından bu yana Bursa’da faaliyet gösteren Setay Mobilya, e-ticareti kullanarak büyüyen şirketlerden biri. Arabalı yatak, çocuk ve genç odası takımları satan şirket, toptan satış yaparak faaliyete başladı. İşlerini pazaryerinde büyütmek ve daha çok müşteriye ulaşabilmek için 2012’de e-ticarete GittiGidiyor ile ilk adımını attı. Şirketin satışları 2012’den bu yana 50 kat arttı.

GittiGidiyor’da müşteri yorumlarının satışlardaki değerini fark eden şirket bu alana odaklandı. Şu anda sadece müşteri hizmetleri için çalışan 20 personel bulunuyor. Şirket, şu anda günlük 200 farklı müşteriye sevkiyat yapabilme kapasitesine sahip ve toplamda 185 çalışanıyla hizmet veriyor.

2001 yılında İzmir’de kurulan CDM Ticaret, küçük ev aletleri ve beyaz eşya kategorilerinde hizmet veriyor. 2013 yılında e-ticaret kanalında faaliyet göstermeye başlayan şirket, son tüketiciye ulaşmak konusunda online pazaryerlerinin büyük katkısını gördü. CDM, 2013 yılında ilk online mağazasını açtığı günden bu yana altı kat büyüdü.

RAMAZAN ALTINAY N11.COM TEDARİK ZİNCİRİ VE ULUSLARARASI İŞ GELİŞ. DİR. “ANADOLU’NUN PAYI YÜZDE 50’YE ÇIKACAK”

“2020’de kayıtlı satıcı sayısı 200 binin üzerine çıktı. 2020 yılında üç büyük şehir dışından satış yapan iş ortaklarının sayısını yüzde 40’tan, yüzde 48’e yükseldi. 2021 hedefi bu rakamı yüzde 50’nin üzerine çıkartmak. Elazığ 2019’da en çok alışveriş yapılan 30’uncu il durumundayken 2020 yılında sıralamasını 14’e yükseltti.

Ciro bazlı en çok artış gösteren iller ise Tunceli, Iğdır, Burdur, Elazığ ve Ardahan oldu. İş ortaklarına pandemi döneminde erken ödemeler yaparak nakit akışında onlara bir nebze de olsa nefes aldırmaya çalıştık. Yeni ürün ve servisler geliştirdik. KOBİ’lere doğrudan ulaşabilmek adına açtığımız mağaza destek noktası sayısını sekize çıkartmayı hedefliyoruz.”