Razi Canikligil'in ABD-Meksika sınır krizi ile ilgili analizi şöyle:
ABD-Meksika sınırında hergeçen gün büyüyen göçmen krizi başkanlık seçim kampanyasının da odak noktası haline geldi. Meksika üzerinden ABD'ye geçmeye çalışan göçmenlerdeki artış, sınır güvenliği, insani koşullar ve büyük şehirlere yerleşen yüzbinlerce göçmenin geleceği 5 Kasım’da gerçekleştirilecek olan ABD Başkanlık seçimi öncesinde en önemli gündem olarak yeralıyor.
Çoğunluğu aileler ve refakatsiz küçükler de dahil olmak üzere günde 10 bine varan göçmen akını, sınırdaki tesislerinin dolmasına neden olurken, ABD göçmenlik sistemlerinin bu krizi ele alma kapasitesi hakkında da soru işaretlerleri oluştu.
ABD’de kapsamlı bir göçmenlik politikasının Cumhuriyetçi Parti ve Demokrat Parti arasındaki köklü görüş farklılıkları mevcut süregelen krize katkıda bulunurken, reform savunucuları hem güvenlik kaygılarını hem de insani kaygıları ele alan dengeli bir yaklaşım ihtiyacını vurguluyor.
Biden yönetimi, sınır denetimlerinin artırılması, işleme tesislerinin iyileştirilmesi ve kapsamlı göç reformu çağrılarıyla krize çözüm bulma konusunda artan baskıyla karşı karşıya. Bu durum aynı zamanda Çocukluk Çağına Gelişler için Ertelenmiş Eylem (DACA) programı ve kalıcı çözümler bulmak için iki partili işbirliği ihtiyacı etrafındaki tartışmaları da yeniden alevlendirdi.
Başkan Joe Biden, rekor göçmen akınını durdurmak için Aralık ayı sonlarında İç Güvenlik Bakanı Alejandro Mayorkas ve Dışişleri Bakanı Antony Blinken’I Meksika'ya gönderdi.
Meksika da çoğunluğu diğer ülkelerden gelen ve sayıları hergeçen gün daha da artan göçmenlerin sorunlarıyla boğuşuyor. Meksika hükümeti, yasadışı geçişleri engellemek ve göçün temel nedenlerini ele almak için ABD yetkilileriyle işbirliği yapmak amacıyla sınırın kendi tarafını güvenlik altına alma çabalarını artırsa da bu çare olmadı.
Meksika Devlet Başkanı Andres Manuel Lopez Obrador, geçtiğimiz ay yaptığı açıklamada, ABD'yi Latin Amerika ve Karayip ülkelerine 20 milyar dolar yardım dağıtmasını, ABD'nin Küba ablukasını askıya almasını, Venezuela'ya yönelik tüm yaptırımları kaldırmasını ve ülkede yaşayan en az 10 milyon göçmene ABD'de yasal olarak kalma ve çalışma hakkı verecek bir karar almaya çağırdı.
İki ülke ilerleme kaydedemelerine rağmen müzakerelere Washington'da devam ederken, Obrador yönetimi, Donald Trump'ın görevde olduğu dönemdeki söylemleri ve eylemleri göz önüne alındığında, Başkan Joe Biden'ın Kasım ayında yeniden seçilmesini tercih etmesi bekleniyor.
Biden yönetiminin Mayıs ayında uygulamaya koyduğu yeni sığınma politikaları, sadece Aralık ayında 300 bin gibi rekor artıştan da anlaşılacağı üzere, sığınmacıları caydırmakta başarısız oldu.
Kovid salgını sırasında Trump ve Biden yönetimleri, göçmenleri sığınma taraması yapılmadan Meksika'ya geri göndermek için Başlık 42 olarak bilinen bir halk sağlığı emrini kullandı. Mayıs ayında sona eren bu politika sırasında Meksika, üç yıl boyunca her yıl 1 milyondan fazla sığınmacıyı geri aldı. Ancak bu, Aralık ayındaki rakamın yalnızca %10'unu oluşturuyor.
Başkan Joe Biden, Cumhuriyetçilerin Kongre'de engellediği Ukrayna’ya yardım parasının kilidini açmak için, ABD-Meksika sınırını sığınmacılara kapatabileceğini iddia etti.
Sınır politikası konusunda daha keskin tavrı olan rakibi Donald Trump’ın anketlerde kendisinden önde olduğunu gören Başkan Biden, hafta sonu şunları söyledi: "İki partili bir yasa tasarısı Amerika için iyi olur ve bozuk göç sistemimizi düzeltmeye yardımcı olur ve burada olmayı hak edenlere hızlı erişim sağlar ve Kongre'nin bunu halletmesi gerekiyor." “Aynı zamanda başkan olarak bana, tekrar kontrol altına alınana kadar sınırı kapatma konusunda acil durum yetkisi verecek. Eğer bu tasarı bugün yasa olsaydı, sınırı hemen kapatır ve hızla düzeltirdim.”
Biden, Rusya'nın işgali karşısında Ukrayna'ya finansmanın devam etmesini istiyor. Cumhuriyetçiler ise, sınırın yönetimine ilişkin bir anlaşmaya kadar Kiev için daha fazla para vermeyeceklerini belirtiyorlar.
Kongre’de müzakere edilen ve şu anda günde 10 bine kadar geçişin görüldüğü Güney sınırında yasa dışı yollardan geçenlere yönelik sığınma taramalarını kapatacak olan yasa, sığınmacıların açtığı ve bir kaç yıl süren davaları 6 ay içinde sonuçlandırmasını da öngörüyor.
Görüşmeler ilerledikçe Biden, göç sisteminin elden geçirilmesi konusunda yıllardır yaşanan çıkmazın ardından iki partili bir sınır güvenliği anlaşmasına varma çabalarını benimsemeye başladı. Ancak Kongre'nin teklif edilen anlaşmayı kabul etmesi halinde sınırı derhal kapatacağına dair açıklaması politikadan çok politikayla ilgili.
Durum geliştikçe, dikkatler hem ABD hem de Meksika'nın bu sınır krizine yol açan karmaşık siyasi, ekonomik ve sosyal faktörler ağında nasıl gezindiğine ve çözüme yönelik bir yol oluşturmak için işbirliği içinde nasıl çalıştığına odaklanmaya devam edecek.
