İklim değişikliği Türkiye'de hangi bölgeyi nasıl etkileyecek? İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa Orman Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Doğanay Tolunay, iklim değişikliğine bağlı olarak Ege ve Akdeniz'de yaz mevsimlerinin daha sıcak geçebileceğini söyledi. Tolunay, özellikle Karadeniz'de de şiddetli sağanakların artacağını belirtti.
Prof. Dr. Tolunay, bir konferansa katılmak üzere geldiği Kırklareli'nde AA muhabirine, dünyada son 7 yılın (2015-2021) en sıcak yıllar olarak kayıtlara geçtiğini, Sanayi Devrimi'nden bu yana ise sıcaklığın 1 derece arttığını belirtti.
Sıcaklık artışlarını 1850 yılı ile karşılaştırdıklarını anlatan Tolunay, "1850 yılından itibaren dünyanın ortalama sıcaklığı 1,1-1,2 derece arttı ve sürekli ısınmaya devam ediyor. En sıcak yıl 2016 sonrasında 2018 oldu. 2021 yılı da en sıcak üçüncü yıl olarak kayda geçti. 1,3 derece sıcaklık artışı oldu." dedi.
Tolunay, sıcaklık arttıkça su buharlaşmasının ve su döngüsünün değiştiğini, bunun kuraklığa neden olduğunu kaydetti.
Yaz aylarında sıcaklık artışına bağlı aşırı hava olaylarının meydana geldiğini anlatan Tolunay, şöyle devam etti:
"Aşırı hava olayları selleri, aşırı sağanak yağışları, dolu, fırtına, kuraklık ve orman yangınını beraberinde getiriyor. Tüm dünyada bunların arttığını görüyoruz. Türkiye de bunlardan nasibini alıyor. Türkiye'de en büyük orman yangınlarıyla karşılaştık. Ağustos ayında Türkiye'de sıcaklık rekorları kırıldı. Cizre'de 49 derece olan sıcaklık, Antalya ve Muğla'da 45'in üzerine çıkmıştı. İklim değişikliği nedeniyle gelecekte Türkiye'nin ortalama sıcaklığı 5-6 derece artabilir. Hatta Güneydoğu Anadolu'da 7 derece daha yüksek olabilir."
Tolunay, Ege ve Akdeniz'de sıcak hava dalgaları nedeniyle havanın bunaltıcı hale gelebileceğini ifade etti.
Tolunay, özellikle Karadeniz'de şiddetli sağanakların artacağını belirtti.
İklim değişikliği nedeniyle Türkiye'de bölgesel farklılıklar görüldüğünü dile getiren Tolunay şunları kaydetti:
"Karadeniz'de sıcaklık artışı ile denizler de ısınıyor ve daha fazla su buharlaştığı için şiddetli sağanak yağışlarda artış bekleniyor. Yağış miktarının artması biz insanların hatası. Dere yataklarına yanlış yapılaşma yapılması, dere üstüne yanlış köprü, menfezlerin iklim değişikliklerine dikkat edilmeden yapılması gibi nedenlerle gelecekte Karadeniz'de şiddetli sağanaklar artacak. Sadece Karadeniz'de değil kentlerde de şiddetli yağışlarda artış bekleniyor. Toprak zemin kalmadı. Her tarafı betonlaştırdığımız için toprağa sızamayan su akışa geçiyor ve çukur yerleri dolduruyor."
Özellikle İç Anadolu ve Güneydoğu Anadolu gibi bölgelerde ciddi kuraklığın beklendiğine dikkati çeken Tolunay şu değerlendirmelerde bulundu:
"2020 yılı çok ciddi kuraktı. Trakya kuraktı ve İstanbul'da çok ciddi bir su sorunu vardı, barajların seviyeleri çok düşmüştü. O kuraklık 2021 yılına da sarktı, Muğla'dan Rize'ye kadar bir hat çekin onun altı tamamen kuraktı. Temmuz ayında yağış aldı ve seller oldu. Zaten büyük orman yangınları da bu kuraklık nedeniyle meydana geldi. Ege ve Akdeniz bölgelerinde Türkiye’yi bekleyen bir şey de yaz aylarında sıcaklıkların çok fazla artması."
Prof. Dr. Tolunay, bir konferansa katılmak üzere geldiği Kırklareli'nde AA muhabirine, dünyada son 7 yılın (2015-2021) en sıcak yıllar olarak kayıtlara geçtiğini, Sanayi Devrimi'nden bu yana ise sıcaklığın 1 derece arttığını belirtti.
Sıcaklık artışlarını 1850 yılı ile karşılaştırdıklarını anlatan Tolunay, "1850 yılından itibaren dünyanın ortalama sıcaklığı 1,1-1,2 derece arttı ve sürekli ısınmaya devam ediyor. En sıcak yıl 2016 sonrasında 2018 oldu. 2021 yılı da en sıcak üçüncü yıl olarak kayda geçti. 1,3 derece sıcaklık artışı oldu." dedi.
Tolunay, sıcaklık arttıkça su buharlaşmasının ve su döngüsünün değiştiğini, bunun kuraklığa neden olduğunu kaydetti.
Yaz aylarında sıcaklık artışına bağlı aşırı hava olaylarının meydana geldiğini anlatan Tolunay, şöyle devam etti:
"Aşırı hava olayları selleri, aşırı sağanak yağışları, dolu, fırtına, kuraklık ve orman yangınını beraberinde getiriyor. Tüm dünyada bunların arttığını görüyoruz. Türkiye de bunlardan nasibini alıyor. Türkiye'de en büyük orman yangınlarıyla karşılaştık. Ağustos ayında Türkiye'de sıcaklık rekorları kırıldı. Cizre'de 49 derece olan sıcaklık, Antalya ve Muğla'da 45'in üzerine çıkmıştı. İklim değişikliği nedeniyle gelecekte Türkiye'nin ortalama sıcaklığı 5-6 derece artabilir. Hatta Güneydoğu Anadolu'da 7 derece daha yüksek olabilir."
Tolunay, Ege ve Akdeniz'de sıcak hava dalgaları nedeniyle havanın bunaltıcı hale gelebileceğini ifade etti.
"Karadeniz'de şiddetli sağanaklar artacak"
Tolunay, özellikle Karadeniz'de şiddetli sağanakların artacağını belirtti.
İklim değişikliği nedeniyle Türkiye'de bölgesel farklılıklar görüldüğünü dile getiren Tolunay şunları kaydetti:
"Karadeniz'de sıcaklık artışı ile denizler de ısınıyor ve daha fazla su buharlaştığı için şiddetli sağanak yağışlarda artış bekleniyor. Yağış miktarının artması biz insanların hatası. Dere yataklarına yanlış yapılaşma yapılması, dere üstüne yanlış köprü, menfezlerin iklim değişikliklerine dikkat edilmeden yapılması gibi nedenlerle gelecekte Karadeniz'de şiddetli sağanaklar artacak. Sadece Karadeniz'de değil kentlerde de şiddetli yağışlarda artış bekleniyor. Toprak zemin kalmadı. Her tarafı betonlaştırdığımız için toprağa sızamayan su akışa geçiyor ve çukur yerleri dolduruyor."
"İç Anadolu ve Güneydoğu Anadolu'yu ciddi kuraklık bekliyor"
Özellikle İç Anadolu ve Güneydoğu Anadolu gibi bölgelerde ciddi kuraklığın beklendiğine dikkati çeken Tolunay şu değerlendirmelerde bulundu:
"2020 yılı çok ciddi kuraktı. Trakya kuraktı ve İstanbul'da çok ciddi bir su sorunu vardı, barajların seviyeleri çok düşmüştü. O kuraklık 2021 yılına da sarktı, Muğla'dan Rize'ye kadar bir hat çekin onun altı tamamen kuraktı. Temmuz ayında yağış aldı ve seller oldu. Zaten büyük orman yangınları da bu kuraklık nedeniyle meydana geldi. Ege ve Akdeniz bölgelerinde Türkiye’yi bekleyen bir şey de yaz aylarında sıcaklıkların çok fazla artması."
