COVID-19 ile birlikte yıldızı parlayan sektörlerin başında gıda geliyor. Özellikle sağlıklı gıda tercihindeki artışla birlikte ton balığına da talep yükseldi. Türkiye'yi 1984 yılında ton balığıyla tanıştıran Dardanel ise, bu yükselen talebi karşılamak için yatırımlarına ara vermeden devam ediyor.
Özlem Bay Yılmaz
2020'de ciro ve karlılıkta tarihi bir rekora imza attıklarını açıklayan Dardanel İcra Kurulu Başkanı Mehmet Önen, üretim kapasitesini yüzde 50, istihdamı ise yüzde 30 oranında artırdıklarını belirtiyor.
Şirketin odağında ise global satın almalarla birlikte ihracatı yükseltmek var. Mehmet Önen ile Dardanel'in bu başarı hikayesini ve geleceğe dair planlarını konuştuk.
Dardanel'in kuruluşundan bahseder misiniz?
Dardanel Önentaş, 1980 yılında kuruldu.1984 yılında üretime başlayarak, fabrikamızı açtık. Türkiye'de ilk konserve tonbalığı markası olarak ilk markalı üretime geçişimiz ise 1986 yılında oldu. Dardanel bugün geldiği noktada, Türkiye'nin en güçlü markaları arasında ve 36 yıldır sektörümüzde bu öncü rolümüzü devam ettiriyoruz Genç ve dinamik ekibimiz ile önümüzde yapacağımız birçok projemiz var. Hedeflerimizden biri de dünyada kendi kategorimizde Dardanel bayrağını en tepeye dikmek.
Markanın pazardaki konumuyla ilgili bilgi verir misiniz?
Dardanel, bugün geldiği noktada, kendi sektöründe jenerik olmuş, çok güçlü bir marka. Bugün Dardanel olarak Türkiye ton balığı pazarındaki toplam tüketimin yaklaşık yüzde 77'sine ve Dardanel markası olarak pazarın yüzde 55'ine sahibiz. En yakın rakibimiz ise pazarın yüzde 20'sine sahip. Bu da demek oluyor ki en yakın rakip markaya kıyasla yaklaşık üç kat daha fazla pazar payımız var.
2019 yılını nasıl kapattınız?
Geçtiğimiz 5 yılda Dardanel grup şirketleri olarak yıllık ortalama yüzde 30 oranında büyümeyi başardık. 2019'da ise yüzde 35 büyüdük ve 700 milyon TLyi aşkın bir ciroya ulaştık. Son yıllarda hayata geçirdiğimiz yenilikçi yatırımların yanı sıra finansal anlamda güçlü nakit akışımız ile başarılı bir yılı geride bıraktık .
2020 yılı hedefleriniz neler?
2020 ise başarı hikâyemizde önemli bir kırılma noktası oluyor. Bu sene 36 yılın rekorunu kırdık ve ilk çeyrekte ciromuzu yüzde 91 artırdık. Geçen yılın aynı döneminde 110 milyon TL olan satışlarımız, bu yıl 210 milyon TLye ulaştı. Brüt kârlılığımız ise iki kat artarak, 31 milyon TL'den, 64 milyon TL'ye yükseldi.
Daha da önemlisi, bu yıl Dardanel için tarihi öneme sahip finansal yükümlülükler konusunda temiz bir sayfa açtık. Dört farklı finansal kuruluşla gerçekleştirdiğimiz anlaşmalar çerçevesinde tüm geçmişten gelen borçlarımızı ödedik. Borç/FAVÖK oranımız 2.5 seviyesine geldi ki bu birçok firmada göremeyeceğiniz bir oran.
Yani tüm borcumuzu 2,5 yılda faaliyet karımız ile kapatacak durumdayız. 2020 yılı ciro hedefimiz 1 milyar TL. Mart ayından itibaren iletişim ve satış kanallarımızın çoğalması ile satışlarımızda sürdürülebilir bir artış gözlemliyoruz. Bu doğrultuda bu yılı toplam yüzde 50 büyüme ile kapatmayı öngörüyoruz.
İhracat rotalarınız hangileri?
Toplam ciromuzun içinde ihracatın aldığı pay yüzde 25. Bugün 35 ayrı ülkeye ihracatımız bulunuyor; bunların 33'üne direkt Dardanel markasıyla ihracat yapıyoruz. Azerbaycan, Kıbrıs, Gürcistan, Almanya, İsveç ve Romanya, Dardanel markası ile ihracat yaptığımız ülkelerden sadece bazıları. En çok Avrupa ve Ortadoğu Bölgelerine tonbalığı satıyoruz. Yakın dönem hedefimiz doğrultusunda global gücümüzü hızla artırıyor; ihracat hacmimizi toplam ciro içinde yüzde 50'ye çıkarmayı hedefliyoruz.
Dardanel pandemi sürecinde mücadeleyi nasıl yürüttü?
Ülkemizde ton balığı tüketimi ortalama kişi başı 130 gramlarda. Covid-19 sürecinde ise 240 gramlara yükseldi. Bu yükselişi devam ettirmek için bu dönemde artışına gitmedik. Dardanel olarak Türk halkının sağlıklı proteine erişimi için var gücümüzle çalışıyor, bu konudaki tüm hazırlıklarımızı eksiksiz yerine getiriyoruz.
Gelen taleplerin tamamını, haftada 6 gün ve 24 saat çalışan fabrikalarımız karşılıyor. Türkiye'yi ton balığıyla tanıştıran ilk marka olarak bu dönemde toplumun sağlıklı gıdaya erişimini sağlama görevimizi, önümüzdeki dönemde de aynı kararlılıkla sürdüreceğiz.
Bu doğrultuda Çanakkale'deki tesislerimizde üretim kapasitemizi artırırken, son üç ayda yeni istihdam sayımızı da artırdık ve toplam çalışan sayımız 2 bine yaklaştı. Faaliyetlerimize devam ederken, en büyük önceliğimiz başta çalışanlarımız olmak üzere tüm paydaşlarımızın sağlığını korumak. Gücümüzü çalışanlarımızdan alıyoruz.
Çalışanlarımızın sağlığı bizim için çok önemli. Bunun için üretim sürecinde Sağlık Bakanlığı tarafından yapılan tüm uyarıları dikkate aldık ve tedbirleri hayata geçirdik.
Özellikle çalışanlarımızın toplu olarak kullandığı alanlarda ve personel servislerinde gereken düzenlemeleri gerçekleştirdik. Her ne kadar pandeminin etkileri Çanakkale ve çevresinde düşük olarak görülse de bu tedbirleri titizlikle takip etmeyi sürdürüyoruz.
Markanızı geleceğe güçlü taşımak adına yapmayı planladığınız çalışmalar neler?
Önümüzdeki 5 yıl içerisinde hedefimiz dünyadaki 3 deniz ürünleri üreticisinden biri olmak. Şirket olarak buna inanıyoruz ve tüm çalışmalarımızı bu vizyonla gerçekleştiriyoruz. Türkiye' de ürettiğimiz katma değerli Dardanel markalı ürünlerimizle Türkiye'yi dünyanın en büyük ton konserve üreticilerinin arasına sokacağız. Bunu yaparken, yeni kuracağımız fabrikalarımızda yaklaşık 10 bin kişilik direkt istihdam sağlamayı planlıyoruz.
Önümüzdeki döneme ilişkin yatırım planlarınızdan bahseder misiniz?
Kendi markamızla ihracat gücümüzü daha da artırmak ve bir dünya markasına dönüşmek en büyük önceliğimiz. Bunun için kendi sektörümüzde global çapta da pazarlama ve iletişim çalışmalarına ağırlık veriyoruz.
Aynı zamanda yine kendi sektörümüzde farklı pazar fırsatları ve satın almalarla ilgileniyoruz. Dondurulmuş deniz ürünleri konusunda Yunanistan'ın en önemli firmalarından biri ile masadayız.
Bu şirket kendi pazarının lideri. Yapacağımız satın alma ile birlikte Türkiye'den Yunanistan'a ciddi anlamda ihracat yapmış olacağız. Bir ülkede pazar payı bu denli yüksek bir markayı satın almak, o markanın getirdiği avantajlarla hem o ülkenin iç pazarında hem de o ülkeden diğer ülkelere yapılan ihracatta da pazar payı almak anlamına geliyor. Yürüttüğümüz strateji de bu yönde.
ARGE ÇALIŞMALARI
AR-GE BÜTÇESİ
Inovasyon bizim için çok önemli. Yıllık 15 milyon TL'yi aşan bir AR-GE bütçemiz var. Son 1 yılda teknoloji alanında 10 milyon dolarlık yatırım yaptık. Son 1,5 yıl içinde ise 44 yeni ürün çıkardık. Aynı zamanda Türkiye'nin gıda paketlemesi olarak en modern fabrikasına sahibiz.
MÜŞTERİ SADAKATİ
Tüketicilerimizden aldığımız tüm geri bildirimleri, AR-GE çalışmalarımızla hayata geçiriyor ve böylece müşteri sadakatimizi artırıyoruz. Örneğin, son 1 yıl içerisinde müşterilerimizden aldığımız geri bildirimlerin başında konserve kapağının zor açılması geliyordu.
Bu konu üzerine çalışarak gerekli yatırımları yaptık ve kapağımızı kolay açılır kapağa çevirdik. Bu çok önemli bir teknoloji, Türkiye'de üretilmiyor; yurtdışından alıyoruz. Türkiye'de konserve alanında bir ilki gerçekleştiriyoruz. Şu anda raflarda "kolay açılır kapak" ile müşterilerimizin karşısındayız.
SATIŞ KANALLARINDA ÇEŞİTLENME
120 BİN NOKTA
Türkiye'de 120 bin noktada Dardanel ürünü satıyoruz. Online kanalların payı hızla artıyor, önümüzdeki dönemde yeni satış kanallarım çeşitlendirmeye ve artırmaya odaklanarak devam edeceğiz. Ayrıca ihracat yaptığımız ülkelerde, o ülkenin kültürüne özel reklam ve pazarlama stratejilerimizi oluşturuyoruz.
SIRALAMADA YÜKSELDİ
Tüm bu çalışmalarımızın meyvelerini de toplamaya başladık. Brand Finance tarafından her yıl yapılan "Türkiye'nin En Değerli Türk Markaları" araştırmasında bu yıl da birkaç basamak yükselerek 80'inci sıraya yerleşirken, gıda firmaları arasında yapılan değerlendirmede de 8'inci sırada yer aldık. Tamamen Türk girişim ve sermayesinin eseri olarak böyle bir tabloda yer almak bize gurur veriyor.
Özlem Bay Yılmaz
[email protected]
2020'de ciro ve karlılıkta tarihi bir rekora imza attıklarını açıklayan Dardanel İcra Kurulu Başkanı Mehmet Önen, üretim kapasitesini yüzde 50, istihdamı ise yüzde 30 oranında artırdıklarını belirtiyor.
Şirketin odağında ise global satın almalarla birlikte ihracatı yükseltmek var. Mehmet Önen ile Dardanel'in bu başarı hikayesini ve geleceğe dair planlarını konuştuk.
Dardanel'in kuruluşundan bahseder misiniz?
Dardanel Önentaş, 1980 yılında kuruldu.1984 yılında üretime başlayarak, fabrikamızı açtık. Türkiye'de ilk konserve tonbalığı markası olarak ilk markalı üretime geçişimiz ise 1986 yılında oldu. Dardanel bugün geldiği noktada, Türkiye'nin en güçlü markaları arasında ve 36 yıldır sektörümüzde bu öncü rolümüzü devam ettiriyoruz Genç ve dinamik ekibimiz ile önümüzde yapacağımız birçok projemiz var. Hedeflerimizden biri de dünyada kendi kategorimizde Dardanel bayrağını en tepeye dikmek.
Markanın pazardaki konumuyla ilgili bilgi verir misiniz?
Dardanel, bugün geldiği noktada, kendi sektöründe jenerik olmuş, çok güçlü bir marka. Bugün Dardanel olarak Türkiye ton balığı pazarındaki toplam tüketimin yaklaşık yüzde 77'sine ve Dardanel markası olarak pazarın yüzde 55'ine sahibiz. En yakın rakibimiz ise pazarın yüzde 20'sine sahip. Bu da demek oluyor ki en yakın rakip markaya kıyasla yaklaşık üç kat daha fazla pazar payımız var.
2019 yılını nasıl kapattınız?
Geçtiğimiz 5 yılda Dardanel grup şirketleri olarak yıllık ortalama yüzde 30 oranında büyümeyi başardık. 2019'da ise yüzde 35 büyüdük ve 700 milyon TLyi aşkın bir ciroya ulaştık. Son yıllarda hayata geçirdiğimiz yenilikçi yatırımların yanı sıra finansal anlamda güçlü nakit akışımız ile başarılı bir yılı geride bıraktık .
2020 yılı hedefleriniz neler?
2020 ise başarı hikâyemizde önemli bir kırılma noktası oluyor. Bu sene 36 yılın rekorunu kırdık ve ilk çeyrekte ciromuzu yüzde 91 artırdık. Geçen yılın aynı döneminde 110 milyon TL olan satışlarımız, bu yıl 210 milyon TLye ulaştı. Brüt kârlılığımız ise iki kat artarak, 31 milyon TL'den, 64 milyon TL'ye yükseldi.
Daha da önemlisi, bu yıl Dardanel için tarihi öneme sahip finansal yükümlülükler konusunda temiz bir sayfa açtık. Dört farklı finansal kuruluşla gerçekleştirdiğimiz anlaşmalar çerçevesinde tüm geçmişten gelen borçlarımızı ödedik. Borç/FAVÖK oranımız 2.5 seviyesine geldi ki bu birçok firmada göremeyeceğiniz bir oran.
Yani tüm borcumuzu 2,5 yılda faaliyet karımız ile kapatacak durumdayız. 2020 yılı ciro hedefimiz 1 milyar TL. Mart ayından itibaren iletişim ve satış kanallarımızın çoğalması ile satışlarımızda sürdürülebilir bir artış gözlemliyoruz. Bu doğrultuda bu yılı toplam yüzde 50 büyüme ile kapatmayı öngörüyoruz.
İhracat rotalarınız hangileri?
Toplam ciromuzun içinde ihracatın aldığı pay yüzde 25. Bugün 35 ayrı ülkeye ihracatımız bulunuyor; bunların 33'üne direkt Dardanel markasıyla ihracat yapıyoruz. Azerbaycan, Kıbrıs, Gürcistan, Almanya, İsveç ve Romanya, Dardanel markası ile ihracat yaptığımız ülkelerden sadece bazıları. En çok Avrupa ve Ortadoğu Bölgelerine tonbalığı satıyoruz. Yakın dönem hedefimiz doğrultusunda global gücümüzü hızla artırıyor; ihracat hacmimizi toplam ciro içinde yüzde 50'ye çıkarmayı hedefliyoruz.
Dardanel pandemi sürecinde mücadeleyi nasıl yürüttü?
Ülkemizde ton balığı tüketimi ortalama kişi başı 130 gramlarda. Covid-19 sürecinde ise 240 gramlara yükseldi. Bu yükselişi devam ettirmek için bu dönemde artışına gitmedik. Dardanel olarak Türk halkının sağlıklı proteine erişimi için var gücümüzle çalışıyor, bu konudaki tüm hazırlıklarımızı eksiksiz yerine getiriyoruz.
Gelen taleplerin tamamını, haftada 6 gün ve 24 saat çalışan fabrikalarımız karşılıyor. Türkiye'yi ton balığıyla tanıştıran ilk marka olarak bu dönemde toplumun sağlıklı gıdaya erişimini sağlama görevimizi, önümüzdeki dönemde de aynı kararlılıkla sürdüreceğiz.
Bu doğrultuda Çanakkale'deki tesislerimizde üretim kapasitemizi artırırken, son üç ayda yeni istihdam sayımızı da artırdık ve toplam çalışan sayımız 2 bine yaklaştı. Faaliyetlerimize devam ederken, en büyük önceliğimiz başta çalışanlarımız olmak üzere tüm paydaşlarımızın sağlığını korumak. Gücümüzü çalışanlarımızdan alıyoruz.
Çalışanlarımızın sağlığı bizim için çok önemli. Bunun için üretim sürecinde Sağlık Bakanlığı tarafından yapılan tüm uyarıları dikkate aldık ve tedbirleri hayata geçirdik.
Özellikle çalışanlarımızın toplu olarak kullandığı alanlarda ve personel servislerinde gereken düzenlemeleri gerçekleştirdik. Her ne kadar pandeminin etkileri Çanakkale ve çevresinde düşük olarak görülse de bu tedbirleri titizlikle takip etmeyi sürdürüyoruz.
Markanızı geleceğe güçlü taşımak adına yapmayı planladığınız çalışmalar neler?
Önümüzdeki 5 yıl içerisinde hedefimiz dünyadaki 3 deniz ürünleri üreticisinden biri olmak. Şirket olarak buna inanıyoruz ve tüm çalışmalarımızı bu vizyonla gerçekleştiriyoruz. Türkiye' de ürettiğimiz katma değerli Dardanel markalı ürünlerimizle Türkiye'yi dünyanın en büyük ton konserve üreticilerinin arasına sokacağız. Bunu yaparken, yeni kuracağımız fabrikalarımızda yaklaşık 10 bin kişilik direkt istihdam sağlamayı planlıyoruz.
Önümüzdeki döneme ilişkin yatırım planlarınızdan bahseder misiniz?
Kendi markamızla ihracat gücümüzü daha da artırmak ve bir dünya markasına dönüşmek en büyük önceliğimiz. Bunun için kendi sektörümüzde global çapta da pazarlama ve iletişim çalışmalarına ağırlık veriyoruz.
Aynı zamanda yine kendi sektörümüzde farklı pazar fırsatları ve satın almalarla ilgileniyoruz. Dondurulmuş deniz ürünleri konusunda Yunanistan'ın en önemli firmalarından biri ile masadayız.
Bu şirket kendi pazarının lideri. Yapacağımız satın alma ile birlikte Türkiye'den Yunanistan'a ciddi anlamda ihracat yapmış olacağız. Bir ülkede pazar payı bu denli yüksek bir markayı satın almak, o markanın getirdiği avantajlarla hem o ülkenin iç pazarında hem de o ülkeden diğer ülkelere yapılan ihracatta da pazar payı almak anlamına geliyor. Yürüttüğümüz strateji de bu yönde.
ARGE ÇALIŞMALARI
AR-GE BÜTÇESİ
Inovasyon bizim için çok önemli. Yıllık 15 milyon TL'yi aşan bir AR-GE bütçemiz var. Son 1 yılda teknoloji alanında 10 milyon dolarlık yatırım yaptık. Son 1,5 yıl içinde ise 44 yeni ürün çıkardık. Aynı zamanda Türkiye'nin gıda paketlemesi olarak en modern fabrikasına sahibiz.
MÜŞTERİ SADAKATİ
Tüketicilerimizden aldığımız tüm geri bildirimleri, AR-GE çalışmalarımızla hayata geçiriyor ve böylece müşteri sadakatimizi artırıyoruz. Örneğin, son 1 yıl içerisinde müşterilerimizden aldığımız geri bildirimlerin başında konserve kapağının zor açılması geliyordu.
Bu konu üzerine çalışarak gerekli yatırımları yaptık ve kapağımızı kolay açılır kapağa çevirdik. Bu çok önemli bir teknoloji, Türkiye'de üretilmiyor; yurtdışından alıyoruz. Türkiye'de konserve alanında bir ilki gerçekleştiriyoruz. Şu anda raflarda "kolay açılır kapak" ile müşterilerimizin karşısındayız.
SATIŞ KANALLARINDA ÇEŞİTLENME
120 BİN NOKTA
Türkiye'de 120 bin noktada Dardanel ürünü satıyoruz. Online kanalların payı hızla artıyor, önümüzdeki dönemde yeni satış kanallarım çeşitlendirmeye ve artırmaya odaklanarak devam edeceğiz. Ayrıca ihracat yaptığımız ülkelerde, o ülkenin kültürüne özel reklam ve pazarlama stratejilerimizi oluşturuyoruz.
SIRALAMADA YÜKSELDİ
Tüm bu çalışmalarımızın meyvelerini de toplamaya başladık. Brand Finance tarafından her yıl yapılan "Türkiye'nin En Değerli Türk Markaları" araştırmasında bu yıl da birkaç basamak yükselerek 80'inci sıraya yerleşirken, gıda firmaları arasında yapılan değerlendirmede de 8'inci sırada yer aldık. Tamamen Türk girişim ve sermayesinin eseri olarak böyle bir tabloda yer almak bize gurur veriyor.
