15 Temmuz'da yürürlüğe giren 7456 sayılı yasa ile ek motorlu taşıtlar vergisi adı altında yeni bir vergi getirildi. Ek MTV'ye ilişkin dava açmayı düşünen mükellefler 7 Eylül 2023 Perşembe günü mesai sonuna kadar bu haklarını kullanabilecek.
Halk arasında "taşıt pulu" olarak bilinen motorlu taşıtlar vergisi, yılda iki taksit halinde ocak ve temmuz aylarında ödeniyor. Bu verginin mükelleflerinin birçoğu aslında temmuz sonu itibarıyla 2023 vergilerinin tamamını ödemişlerdi. Ancak 15 Temmuz'da yürürlüğe giren 7456 sayılı yasa ile ek motorlu taşıtlar vergisi adı altında yeni bir vergi getirildi. Yasanın gerekçesinde bu yeni verginin Kahramanmaraş depremlerinin yol açtığı ekonomik kayıpların telafisi için ihdas edildiği belirtiliyor.
Kanun uyarınca;
- Otomobil, kaptıkaçtı, arazi taşıtları, motosikletler vb. (I) sayılı tarifeye,
- Minibüs, otobüs, panel, kamyon ve kamyonetler (II) sayılı tarifeye,
- Hava taşıtları ise (IV) sayılı tarifeye göre vergilendiriliyor. 7456 sayılı yasa ile yukarıdaki tarifelere göre vergilendirilen taşıtlar için bir defaya mahsus olmak üzere "Ek Motorlu Taşıtlar Vergisi" ödenmesi öngörülüyor.
VERGİSİNİN KAPSAMI VE TUTARI
Yasanın yayım tarihinde (15 Temmuz 2023) ilgili sicilde kayıt ve tescilli bulunan taşıtlar ile bu tarihten 2023 yılı sonuna kadar ilk defa kayıt ve tescil edilecek taşıtlar ek verginin kapsamına giriyor. Bu vergi, 2023 yılı için tahakkuk ettirilen motorlu taşıtlar vergisi tutarı kadar ödeniyor.
TAHAKKUK NE ZAMAN?
Ek motorlu taşıtlar vergisi; 15 Temmuz 2023 tarihinde, bu tarihten yıl sonuna kadar ilk defa kayıt ve tescil edilecek taşıtlar için kayıt ve tescilin yapıldığı tarihte tahakkuk etmiş sayılıyor.
İSTİSNALAR
Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanunu'nun 4. maddesinde yer alan istisnalar ek motorlu taşıtlar vergisi için de geçerli.
Bunun dışında Kahramanmaraş'ta meydana gelen depremler dolayısıyla mücbir sebep hali ilan edilen yerlerde;
- Deprem tarihi itibarıyla kayıt ve tescilli olan taşıtlar,
- Deprem nedeniyle yıkılan veya ağır ya da orta hasarlı hale gelen binaların maliklerine ait taşıtlar,
- Depremde ağır hasar görerek kullanılamaz duruma gelen taşıtlar ile
- Deprem nedeniyle eşi veya birinci derece kan hısımlarından birini kaybeden mükelleflere ait taşıtlardan da ek motorlu taşıtlar vergi alınmayacak.
ÖDENME ZAMANI
15 Temmuz 2023 tarihinde ilgili sicillere kayıt ve tescilli olan taşıtlara ilişkin ek motorlu taşıtlar vergisinin ilk taksitinin 31 Ağustos 2023 tarihine kadar ödenmesi gerekirken geçtiğimiz günlerde yapılan bir duyuru ile bu süre 6 Eylül Çarşamba günü sonuna kadar uzatıldı.
İkinci taksitin ise 30 Kasım 2023 tarihine kadar ödenmesi gerekiyor.
15 Temmuz'dan 2023 sonuna kadar ilk defa kayıt ve tescil edilecek taşıtlara ilişkin ek motorlu taşıt vergisi ise bu taşıtların motorlu taşıtlar vergisi ile birlikte peşin olarak ödenecektir.
EK MTV ANAYASA MAHKEMESİNDE
Ek MTV'yi getiren 7456 sayılı yasanın 1. maddesinin iptali talebiyle ana muhalefet partisi tarafından Anayasa Mahkemesi'ne başvurulduğunu biliyoruz. Çok kısa sürede, bu vergilerin ödeme süreleri gelmeden yüksek mahkemenin konuya ilişkin kararını açıklaması beklenmiyor. Zaten uzatma sonrası dahi ilk taksit ödeme süresi önümüzdeki günlerde sona eriyor.
Konu ek MTV olunca, 2003 yılında çıkan bir yasayla (4837 sayılı) getirilen ek MTV'nin iptaline ilişkin Anayasa Mahkemesi kararı akıllara geliyor. 23 Temmuz 2004 tarihli bu kararda 2003 yılı için motorlu taşıtlar vergisinin Vergi Usul Kanunu'na göre yeniden değerleme oranı uygulanmak suretiyle zaten güncelleştirilerek alındığı belirtiliyor.
Güncelleştirilen yeni miktar üzerinden 2003 yılında ikinci kez ek vergi tahakkuk ve tahsil edilmek suretiyle vergi yükünün araç sahipleri aleyhine ağırlaştırıldığı ifade ediliyor. Bu durumun da vergi yükünün dengeli, adil, ölçülü ve eşit dağılımını engelleyerek Anayasa'nın 73. maddesinde öngörülen vergilendirme ilkelerine aykırılık oluşturduğu belirtilerek ek vergiye ilişkin hüküm iptal ediliyor.
Kararda ayrıca yasanın genel gerekçesinde, ekonomik istikrarı sağlamak ve kamu borç stokunun azaltılmasını temin amacıyla bu düzenlemenin yapıldığı açıklanmakta ise de bunun olağanüstü koşulların zorunlu kıldığı haklı bir neden olarak kabul edilemeyeceği belirtiliyor.
Şimdiki Ek MTV'ye ilişkin yasanın isminde bile Kahramanmaraş depremlerinin yol açtığı ekonomik kayıpların telafisi için alındığı ibaresi yer alıyor. Yasanın gerekçesinde de özellikle bu hususa vurgu yapıldığını görüyoruz.
Tabii ki bu verginin adil olup olmadığına ve Ana-yasa'da yer alan vergileme ilkelerine uygun olup olmadığına ilişkin kararı Anayasa Mahkemesi verecek. Biz ise bu yazımızın devamında olası bir iptal kararı verilmesi durumunda bunun sonuçları üzerinde durmak istiyoruz.
İPTAL EDİLİRSE İADE ALINABİLİR Mİ?
Anayasa'nın "Anayasa Mahkemesinin kararları" başlıklı 153. maddesinde iptal kararlarının geriye yürümeyeceği konusunda açık bir hüküm bulunuyor. Çok basit haliyle, ilgili taksitler ödendikten sonra bu hükmün AYM tarafından iptal edilmesi durumunda ödenmiş olan vergilerin otomatik olarak iade alınması mümkün olmuyor.
Peki nasıl iade alınabilir? AYM'nin olası iptal kararından ancak ödemeleri gereken ek verginin hukuka uygun olmadığını düşünüp iptali için vergi mahkemeleri nezdinde dava açmış olan mükellefler yararlanabileceklerdir.
DAVA NE ZAMAN AÇILMALI?
Yasada ek verginin 15 Temmuz 2023 tarihinde tahakkuk ettiği belirtiliyor. Bu nedenle davanın da 15 Temmuz'dan itibaren 30 gün içerisinde açılması gerekiyordu.
Süre bitti gibi gözüküyor ama 14 Ağustos tarihi de vergi mahkemelerinin çalışmaya ara verme süresine (20 Temmuz-31 Ağustos) rastladığından dava açma süresi, çalışmaya ara vermenin sona erdiği günü izleyen günden itibaren 7 gün uzamış kabul ediliyor. Yani ödeyecekleri ek MTV'ye ilişkin dava açmayı düşünen mükelleflerin 7 Eylül 2023 Perşembe günü mesai sonuna kadar bu haklarını kullanabileceklerini söyleyebiliriz.
Yukarıdaki süreler tabii ki 15 Temmuz itibarıyla tescili araçların vergisi için geçerli. İlk defa kayıt ve tescil edilen araçlarda ise dava süresinin, kayıt ve tescil tarihinden itibaren başladığı kabul edilecektir.
Bir de dava açmayı düşünen mükelleflerin vergilerini ihtirazi kayıtla ödemelerinin daha doğru bir yaklaşım olacağı kanaatindeyiz. Bunun için ek verginin ilk taksitinin ödenmesi aşamasında ilgili vergi dairesine verilecek olan dilekçede bu ek verginin ihtirazi kayıtla ödendiği, kısaca dayanakları da gösterilmek suretiyle konunun yargıya intikal ettirileceği belirtilebilecektir.
