“İhracat kapasitemizi daha da artıracağız”

Türkiye’de doğrudan 2 binden fazla çalışanın yanı sıra 150 bin lisanlı bayi ve yaklaşık 50 bin tütün çiftçisine doğrudan ve dolaylı istihdam sağlayan Philip Morris Türkiye, 2024 yılını 215 milyar TL ciro ile tamamladı. Son beş yılda toplam 900 milyon dolara yakın ihracat geliri elde eden şirket, ayrıca son 15 yılda 2,2 milyar dolar değerinde tütün alımı yaparak, Türkiye’deki oryantal tütünün en büyük alıcısı ve destekçisi konumunda.

Ekonomist’in 31 Ağustos - 13 Eylül 2025 tarihli sayısından

Philip Morris Türkiye Genel Müdürü Filiz Yavuz Diren, “Yatırımlarımıza hiç ara vermedik; bugüne kadar toplamda 1,5 milyar dolar yatırım yaptık. Sürdürülebilir büyüme hedeflerimiz doğrultusunda ihracatımızı daha da artırmak ve uluslararası pazarlardaki varlığımızı daha da güçlendirmek için fırsatları yakından takip ediyoruz” diyor. Filiz Yavuz Diren ile Philip Morris Türkiye’nin gelecek hedeflerini konuştuk.

Philip Morris Türkiye olarak son birkaç yılı nasıl geçirdiniz? Yeni pazar hedefleriniz, ürün çeşitliliği ya da hizmet ihracatı planlarınız neler?
2024 yılını güçlü bir performansla tamamladık. Sürdürülebilir büyümeyi odağımıza aldığımız bir yılı geride bıraktık. Yatırımlarımıza hiç ara vermedik; bugüne kadar toplamda 1,5 milyar dolar yatırım yaptık. Son 15 yılda 2,2 milyar dolar değerinde tütün alımı yaparak, ülkemizdeki oryantal tütünün en büyük alıcısı ve destekçisi konumundayız. Yaptığımız yatırımların sonucunda, son beş yılda toplam 900 milyon dolara yakın ihracat geliri elde ettik. 2024 yılında İzmir Torbalı’daki fabrikamızda ürettiğimiz sigaraların yüzde 11’inden fazlasını ihraç ettik. 2025 yılında bugüne kadar 20 civarında ülkeye ihracat gerçekleştirdik. Torbalı’daki tesisimizden çıkan farklı ürün çeşitleri, bölge ülkeleri başta olmak üzere geniş bir coğrafyaya gönderiliyor. Yeni fırsatları değerlendirmeye, ihraç pazarlarımızı mümkün olduğu ölçüde genişletmeye önem veriyoruz. Hedefimiz önümüzdeki dönemde ihracat kapasitemizi daha da artırmak.

2024 sonunda PMI Türkiye’nin toplam cirosu ve bunun içindeki ihracat payı hakkında bilgi verebilir misiniz? Neler hedefliyorsunuz?
2024 yılını ciro bazında rekor bir seviyede tamamladık. Yıl sonunda toplam ciromuz yaklaşık 215 milyar TL oldu. Sürdürülebilir büyüme hedeflerimiz doğrultusunda ihracatımızı daha da artırmak ve uluslararası pazarlardaki varlığımızı daha da güçlendirmek için fırsatları yakından takip ediyoruz. Bu doğrultuda hem ürünlerimizi hem de operasyonel altyapımızı ihracat odaklı büyümeye uygun şekilde geliştirmeye yönelik çalışmalarımızı sürdürüyoruz.

Bugün doğrudan 25 bin kişiye istihdam sağlıyorsunuz. Philip Morris Türkiye’nin istihdam politikası nasıl şekillenecek? Yeni istihdam alanları nerelerde yoğunlaşacak?
Türkiye’de doğrudan 2 binden fazla çalışanımız var. Distribütörlerimizde çalışan arkadaşlarımız, 150 bin lisanlı bayiimiz ve yaklaşık 50 bin tütün çiftçisi de düşünüldüğünde, bu rakam sizin dile getirdiğiniz 25 bin kişinin çok üzerine çıkıyor. Philip Morris Türkiye’de, eşit işe eşit ücret politikasını esas alıyor; işe alım, ücretlendirme ve terfi süreçlerinde cinsiyet veya herhangi başka bir ayrımcılığa imkân tanımıyoruz. Bu alanda 2018’de Türkiye’de ‘Equal Salary’ sertifikası alan ilk şirket olduk.

Torbalı fabrikası, PMI’ın Avrupa’daki en verimli tesislerinden biri olarak anılıyor. Bu verimlilik başarısı hangi alanlardaki teknolojik yatırımlarla sağlandı? 2025 ve sonrası için üretim, kapasite ve verimlilik oranlarında hedefleriniz neler?
İzmir Torbalı’daki fabrikamız, Philip Morris’in dünyadaki en büyük sigara üretim fabrikası konumunda. Fabrikamız ayrıca, PMI’ın global ekosisteminde üç kez en iyi fabrika seçildi. Torbalı fabrikamızda yapay zekâ, makine öğrenimi ve bulut bilişim tabanlı sistemlerle üretimde yüksek verimlilik sağlanıyor. İleri otomasyon sistemleri, yapay zekâ uygulamaları ve yalın üretim teknikleriyle birim zamanda daha fazla üretim yapma hedefimiz var. 2025 sonrasında dijital üretim uygulamalarını daha da geliştirerek tam entegre dijital fabrika dönüşümü yolculuğumuza devam edeceğiz.

Ticari Hizmetler Mükemmeliyet Merkezi, PMI içinde nasıl bir rol üstleniyor? Bu merkezle ilgili büyüme planları hakkında bilgi alabilir miyiz?
Hizmet ihracatı önemli bir odak alanımız. Türkiye’yi bir yetenek ve yönetim hizmetleri merkezi haline getirmek üzere 2022’de PMI’ın Uluslararası Ticari İş Birimi’ni (Ticari Hizmetler Mükemmeliyet Merkezi) ülkemizde kurduk. Bu merkezde, 300’e yakın PM çalışanı yurt dışındaki firmalarımıza uzmanlık alanlarında servis sağlarken, hizmet ihracatının başarılı örneklerinden biri olarak faaliyetlerine devam ediyor. Bu kapsamda Türkiye’den yönetim, finans, dijital çözümler, insan kaynakları, tedarik zinciri gibi konularda bilgi ve beceri ihraç ediyoruz. Önümüzdeki 3 yıllık dönemde, merkezimizi daha da büyütmeyi hedefliyoruz. Planlarımız arasında bu merkezde hizmet verilen PMI ülke sayısını ve sunulan hizmet türlerini artırmak bulunuyor.

Philip Morris Türkiye’nin en öncelikli büyüme alanları ve yatırım odağı neler olacak?
Birçok B2B paydaşımızla, özellikle de 150 bin satış noktamızla olan iletişimimizi dijital alana taşımamız bize dijitalleşmenin verimliliğe ne kadar büyük katkı sağlayabileceğini gösterdi. Önümüzdeki dönemde de bu tip yatırımlar yapmaya devam ederek operasyonel mükemmelliğimizi en üst seviyelere taşımaya odaklanacağız. İhracatımızı artıracak yatırımlar yapmak en öncelikli konularımızdan bir diğeri olacak. Üretim kapasitemizi artırmayı hedefliyoruz. Böylece küresel pazarda daha güçlü bir konum elde etmeyi amaçlıyoruz.

Yeni yatırım planlarınızda yeşil enerji var mı? Özellikle karbon nötr ve dijital fabrika vizyonunu nasıl ileri taşımayı planlıyorsunuz?
İzmir Torbalı’daki üretim tesisimize bugüne kadar toplamda yaklaşık 11 milyon dolarlık yenilenebilir enerji ve buna bağlı tesis yatırımı yaptık. Bu yatırımlardan en büyüğü üretim tesisimizde yaklaşık 6 futbol sahası büyüklüğünde, 45 bin metrekarelik bir alanda kurduğumuz güneş enerjisi panelleri. Bu paneller sayesinde fabrikamızda yaklaşık 3 bin 500 hanenin yıllık elektrik tüketimine eş değer yaklaşık 10 GWh enerji üretmeye başladık. PMI olarak 2040’a kadar tüm tedarik zincirimizde net sıfır emisyona ulaşmayı hedefliyoruz.

“Vergi gelirlerinin yüzde 2,5’ini karşılıyoruz”
“Şirketimiz, devletin toplam vergi gelirlerinin yüzde 2,5’ini tek başına karşılıyor. Hazine ve Maliye Bakanlığı verilerine göre 2024 yılında tütün ürünlerinden elde edilen ÖTV bir önceki yıla göre yüzde 75 artışla 309 milyar TL olarak gerçekleşti. Türkiye’de tüketilen tütün ve tütün mamullerinin yaklaşık yüzde 20’sinin yasa dışı ürünler olduğu tahmin ediliyor. Yasa dışı tütün ürünlerinden kaynaklı devletin vergi gelirlerinde yıllık yaklaşık 120 milyar TL kayıp olduğu hesaplanıyor. Yaptığımız kampanyalarla kaçak sigaranın ekonomik etkileri konusunda farkındalığın artırılmasını hedefliyoruz.”