DR. ORHAN KARACA
[email protected]
Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) geçen hafta yayınladığı iki gösterge daha bu yönde sinyal verdi. Bu göstergeleri sanayi üretimi ile perakende satışlar oluşturuyor.
Sanayi üretimi kasım ayında önceki yılın aynı ayına göre yüzde 6,5 düşerken, aynı ayda reel perakende satışlar da yıllık bazda yüzde 6,3 geriledi.
Sanayi üretimi ile reel perakende satışlarda ekim ayında da düşüş vardı. Eğer aralık ayında bir mucize yaşanmadıysa, bu iki göstergede son çeyrekte ciddi bir düşüş çıkacak. Bu da aynı dönemde ekonomide küçülme göreceğimiz anlamına geliyor.
Çünkü sanayi üretimi ve reel perakende satışlardaki yıllık değişim ile ekonomik büyüme arasında çok güçlü bir korelasyon var. Sanayi üretimi ekonomideki gelişmeleri üretim tarafından, reel perakende satışlar da iç talep tarafından izlemeye imkan veriyor.
Bu iki göstergenin ekim ve kasım aylarına ilişkin verileri, her iki tarafta da işlerin çok kötü olduğunu ifade ediyor. Ekonomide geçen yılın son çeyreğinde başlayan küçülme muhtemelen bu yıla da sarkacak.
Ekonominin iki çeyrek üst üste küçülmesi resesyon olarak tanımlandığına göre de şu anda bir resesyonun içinde olduğumuzu söyleyebiliriz. Bu resesyonun ne zaman biteceğini öngörmek çok kolay değil.
Türkiye'de resesyonlar genelde dört çeyrek dönem sürüyor. Fakat bu resesyonun daha da uzun sürebileceğine ilişkin öngörüler bulunuyor.