Turizmde krizli yılları geride bırakan Türkiye, Cumhuriyet tarihinin en büyük turist akınına ev sahipliği yapmaya hazırlanıyor. İran pazarı dışında tüm kaynak pazarlardan yoğun bir rezervasyon alınırken hedef 50 milyon turist ile 40 milyar dolar gelir elde etmek.
LEVENT GÖKMEN DEMİRCİLER
lgokmen@ekonomist.com.tr
Türkiye'nin en hızlı büyüyen sektörlerinden biri olan turizm, krizli yılları geride bırakıp yeniden iki haneli büyüme rakamlarını yakalamaya başladı. 2015'te 42 milyon turist ve 31 milyar dolar turizm geliri elde eden Türkiye, Rus uçağının düşürülmesi, başarısız darbe girişimi, bölgedeki savaş ortamı gibi nedenlerle 2016'da 31 milyon turist, 22 milyar dolar turizm geliri elde etmişti.
2017 yılında yaşanan toparlanma ile 39 milyon turist 26 milyar dolar turizm geliri elde eden sektör, 2018 yılında 45,6 milyon turist ve 22,6 milyar dolar turizm geliri elde etti. Bu yıl 50 milyon turist ile 40 milyar dolar gelir hedefi ile yola çıkan sektörden, turizm sezonunun açıldığı şu günlerde güzel haberler gelmeye başladı.
İran pazarı dışında Rusya'dan Almanya'ya İngiltere'den Polonya'ya kadar kaynak pazarlarında büyüme sinyalleri gelen turizm sektörü, bu yıl Cumhuriyet tarihinin en yüksek turist akınına ev sahipliği yapmaya hazırlanıyor.
YÜKSELİŞE GEÇTİ
Profesyonel Otel Yöneticileri Derneği (POYD) Başkanı Ülkay Atmaca, 2018 yılında turist sayısında toparlanma yaşanmasına karşın bu yıl turizm sektörünün yükselişe geçtiğini ve tarihinin en yüksek turist sayısına ulaşacağına söylüyor.
Rus yolcu uçağının düşmesi nedeniyle Mısır'ın kapanması, Türkiye'nin tanıtımının iyi yapılması, golf turizminde ve futbol turizminde bu yıl ciddi artış yaşanması ve yüksek sezonda beklenen turist akını gibi nedenlerle bu yılın turist yoğun bir yıl olacağına dikkat çekiliyor.
Romanya ve Kuzey Avrupa'dan erken rezervasyonla gelenlerde talebin çok yüksek olması nedeniyle fiyat tutturabilmek için rezervasyonları azalttıklarına dikkat çeken Atmaca, "Bu yıl 50 milyon turist, 35-40 milyar dolar turizm gelirine odaklandık.
İçte, dışta bir sorun olmazsa bunu yakalarız. Golfte ciddi artış sağlandı, futbol da artış var rakamlar beklentimizi doğrular nitelikte" diye konuşuyor.
Atmaca, ilk üç ayda sadece İran pazarında ülkedeki devalüasyon nedeniyle gelen turistlerde düşüş olduğunu onun dışında pazarlarda yükseliş yaşandığını söylüyor. Rusya, Almanya, İngiltere, Polonya pazarları iyi gidiyor ve Ortadoğu pazarında da Antalya temalı park ilgi çekiyor.
PAKET TUR YOĞUNLUKTA
Turizmde harcama eğilimleri incelendiğinde şu anda kişi başı harcamaların 700 dolar civarına yükseldiğine dikkat çekiliyor. Türkiye'ye gelen turistlerin yaklaşık yüzde 80'i paket turla geliyor ve bu turistlerin tatil başı harcaması 700 dolara denk geliyor.
Türkiye Otelciler Federasyonu Başkanı (TÜROFED) Osman Ayık, ilk iki ay verilerinin iyi olduğunu bu tempo devam ederse turizmde bu yıl hedeflerin yakalanabileceğini söylüyor.
Türkiye'nin yine eski yıllardaki gibi çift haneli büyüme rakamlarını yakaladığına dikkat çeken Ayık, "Birleşmiş Milletler Dünya Turizm Örgütü (UNWTO) verilerine göre, 2018 yılında turizmde büyüme konusunda dünya ortalaması yüzde 7 civarında.
Akdeniz Bölgesi'nde ise yüzde 11'lik büyüme söz konusu. Bu da 30 milyon turist ediyor, bu rakam Fransa, İtalya, Malta, Türkiye gibi 12 ülkeye dağıtıldığında 3 milyon turist ediyor. Türkiye bu rakamdan daha büyük pay alıyor" diyor.
Turizmde trendler her geçen yıl değişiyor. İnsanlar daha sık seyahat edip daha az kalmayı tercih ediyorlar, farklı şeyler görüp daha fazla deneyim yaşamak istiyorlar. Şov izlemek, gast-ronomi deneyimlemek, tarihi deneyimlemek, bu deneyimler arasında sayılıyor.
Turizmde trendlerin deneyimleme yönünde değiştiğine dikkat çeken Osman Ayık, farklı şeyler deneyimlemek isteyen bir misafir profili olduğunu, bunları yaşatacak altyapının olmasının ülkelere turist kazandırdığını vurguluyor.
HEDEFLER BÜYÜDÜ
Turizm sektörü krizli yıllar öncesinde çift haneli büyüyen bir sektör iken krizli yılların geride bırakılması ile yeniden çift haneli büyüme rakamlarını hedefler hale geldi. Bunda insanların tatili bir ihtiyaç olarak görmeleri, tarihi ve doğal güzellikleri ile Akdeniz Çanağı'nın çok talep edilen bir bölge olmasının büyük etkisi var.
Türkiye Seyahat Acenteleri Birliği (TÜRSAB) Yönetim Kurulu Başkanı Firuz B. Bağlıkaya, 2019 yılı hedefinin 2018'e göre yüzde 20'nin üzerinde bir artışla 50 milyon turist ile 40 milyar doların üzerinde gelire ulaşmak olduğuna dikkat çekiyor.
Turizm sektörü olarak bu yıl geçmiş yıllara oranla çok daha iyi bir yıl beklediklerine dikkat çeken Firuz Bağlıkaya, "Turizm sektörü olarak sıkıntılı dönemi 2017 itibariyle aşmıştık zaten.
2018'de yakalanan başarı grafiğini 2019'da yılında daha da yukarıya taşımak en büyük hedefimiz. Şu ana kadar yurtdışı fuarlarda ve erken rezervasyon taleplerinden edindiğimiz izlenimler bize bu yılın Türk turizmi için rekor bir yıl olacağını gösteriyor" diyor.
KİŞİ BAŞI GELİR ARTMALI
Turizmde turist sayısından çok turizmden elde edilen gelire odaklanmak gerekiyor. Özellikle kişi başı turizm gelirini artırmak turizm sektörünün sürdürülebilir bir sektör olması bakımından çok önemli. Bunun için de turizm yüksek gelir grubundaki turistleri ülkemize çekmek gerekiyor.
Bu kapsamda kongre, gastronomi, sağlık, golf, spor, kruvaziyer, yat turizmi gibi turizm çeşitlerimizi geliştirerek turizm gelirini artıracak alanlara odaklanıp hedef pazarlardan daha yüksek pay alınmasına yönelik çalışmalar yapılıyor.
Cornelia Diamond Genel Müdürü Zafer Alkaya, daha üst segment turiste hitap etmek için turizm çeşitliliğinin ve sunulan ürünlerin çeşitlendirilmesinin önemine dikkat çekiyor.
Türkiye'ye direkt uçuşların artırılmasının nitelikli turist sayısının artırılması için en önemli faktörlerden biri olduğuna dikkat çeken Alkaya, direk uçuşların artırılmasını yanı sıra Türkiye'nin marka değerinin artırılmasının da önem taşıdığını söylüyor.
OSMAN AYIK/ TÜRKİYE OTELCİLER FEDERASYONU BAŞKANI
"TOPARLANMA 2020'DAN SONRA"
"Turizmde bu yıl yükseliş yılı olacak. Krizli yılarda düşen fiyatlar hala eski seviyelerine ulaşamadı.
Bu yıl sayısal anlamda toparlanma olurken gelir bakımından toparlanma 2020'den sonra olacak gibi gözüküyor.
Turizm Bakanlığının turizme yönelik çalışmaları tanıtım ve geliri artırmaya odaklı. Turizm çeşitliliğimizi artırıp daha yüksek gelire odaklanmak ülkemize faydalı olacaktır."
