Denizli’de emekli bir öğretmenin doğa yürüyüşü sırasında keşfettiği pelemir türü, yapılan bilimsel çalışmaların ardından Anadolu’nun biyoçeşitlilik envanterine yeni bir tür olarak eklendi.
1 Pelemir bitkisinin farklı bir türünü keşfetti
Muğla'nın Fethiye ilçesinde yaşayan, bitki türlerine meraklı emekli fen bilgisi öğretmeni Rıfat Özdemir, 2 yıl önce doğa yürüyüşü sırasında pelemir bitkisinin farklı bir türünü gördü.
2 İki farklı uzmanla iletişime geçti
Bunun yeni bir tür olabileceğini değerlendiren Özdemir, Ege Üniversitesi Botanik Bahçesi ve Herbaryum Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü Prof. Dr. Hasan Yıldırım ve pelemir konusunda önemli çalışmalar yürüten Akdeniz Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ramazan Süleyman Göktürk'le iletişime geçti.
3 Daha önce tanımlanan hiçbir türe uymadı
Türün örneği üzerinde detaylı incelemeler yapıldı. Yaprak, çiçek ve genel görünüm açısından yapılan karşılaştırmalar, bitkinin daha önce tanımlanan hiçbir türe uymadığını gösterdi.
4 Bağımsız bir tür olduğu doğrulandı
Moleküler analizler ise Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Fen Fakültesi Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ergun Kaya tarafından gerçekleştirildi, yeni türün bağımsız bir tür olduğu doğrulandı.
5 Tür tanımı Phytotaxa dergisinde yayımlandı
Elde edilen verilerle tür tanımı, botanik alanında uluslararası otorite kabul edilen Phytotaxa dergisinde yayımlandı.
6 Tür, "Çameli pelemiri" adıyla literatürde
Denizli'nin Çameli ile Muğla'nın Fethiye ilçeleri arasında sınırlı bir bölgede görülen ve "Cephalaria cameliensis" olarak adlandırılan tür, Türkçe "Çameli pelemiri" adıyla literatüre girdi.
7 Pelemir cinsi yaklaşık 100 türle temsil ediliyor
EÜ Botanik Bahçesi ve Herbaryum Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Yıldırım, pelemir cinsinin dünya genelinde yaklaşık 100 türle temsil edildiğini söyledi.
8 "Yarısı ülkemizde bulunuyor"
Türkiye'nin bu cins için önemli bir çeşitlenme merkezi olduğunu anlatan Yıldırım, "Genelde Akdeniz havzasından Orta Asya'ya kadar, Afrika kıtasının Cape bölgesine (Cape Town), Güney Afrika'ya kadar uzanan geniş bir yayılıma sahip. Ülkemiz de bu anlamda oldukça önemli bir noktada, bu 100 kadar türünün neredeyse yarısı ülkemizde bulunuyor." ifadelerini kullandı.
9 "25'i ülkemize has endemik türler olarak bilim dünyasında yer alıyor"
Son türle birlikte 49 pelemir türünün Türkiye'de bulunduğunu da kaydeden Yıldırım, "Bunlardan 25'i de ülkemize has endemik türler olarak bilim dünyasında yer almaktadır. Bu anlamda oldukça değerlidir." dedi.
10 Türün korunması gerektiğine dikkat çekti
Yıldırım, türün dar bir coğrafyada yayılış gösterdiğine ve bundan dolayı korunması gerektiğine dikkati çekti.
11 "Yol açma çalışmaları esnasında çok tahrip oluyor"
Rıfat Özdemir, "Yaklaşık 1350 ile 1850 metre rakımlarda, yol kenarlarında yayılış gösteren bitkinin popülasyonu, yol açma çalışmaları esnasında çok tahrip oluyor." ifadelerini de kullandı.
12 "Aşırı otlatma hayvanların bu bitkiyi tüketmesine neden oluyor"
Yıldırım bunun haricinde aşırı otlatma nedeniyle de bitkinin tahrip edildiğini belirterek, türün koruma altına alınması gerektiğinin altını çizdi.
