Bireysel emeklilik sistemi için kritik tarih yaklaşıyor. 2017 yılbaşı itibarıyla BES’e otomatik katılım sağlanmaya başlayacak. Böylece sosyal güvenlik sisteminde kamu tarafından sağlanan sosyal güvenlik sistemi ve üçüncü basamak olan OYAK gibi sistemlerin yanında ikinci basamak olan BES’te otomatik katılım da hayata geçmiş olacak.
Tabloyu görmek için görsele tıklayın.
Böylece yüzde 15 gibi düşük bir GSMH/tasarruf oranına sahip Türkiye’de, tasarruf oranının artırılması adına önemli bir eşik atlanmış olacak. İlk etapta 100 ve üzeri çalışanı olan işyerlerini kapsaması beklenen sistemde bu yapıya uygun 7,6 milyon kişi var.
Burada 18-45 yaş kriterine uygun çalışan sayısı ise 6,4 milyon. Garanti Emeklilik Genel Müdürü Cemal Onaran, yaptığı tahminde şu an 6,5 milyon olan katılımcının 2017 sonunda 10 milyon olacağını, yani sisteme otomatik katılımla giren katılımcıların yüzde 30-35 oranında çıkış yapabileceğini kaydediyor. Peki, bu otomatik katılım neler getiriyor? Katılımcıların hakları neler? Bu sorulara yanıtlar aradık.
KİMLERİ KAPSAYACAK?
Türk vatandaşı veya mavi kartlı olup, 45 yaşının altındaki tüm 4a ve 4c kapsamındaki çalışanlar ve çalışmaya yeni başlayacaklar uygulamaya dâhil olacak. Özel sektör çalışanları bağlı bulundukları işyerinin büyüklüğü göz önünde bulundurularak, Bakanlar Kurulu Kararı ile tedrici olarak sisteme dâhil edilecek.
UYGULAMA ZORUNLU MU?
Çalışanlardan, prime esas kazancının yüzde 3’ü kadar rakam sisteme aktarılacak. Bunun yanında yüzde 25 devlet katkısına ek olarak bir defaya mahsus olmak üzere ek bin TL devlet katkısı verilecek. Sisteme giriş zorunlu ancak belirlenen şartlar dâhilinde çıkış serbest olacak. Sistemde iki ay kaldıktan sonra katılımcılar birikimlerini alıp devlet katkı paylarını almadan sistemden ayrılabilecek. Çalışanın cayma hakkını kullanması durumunda, ödenen katkı payları varsa hesapta bulunan yatırım gelirleriyle 10 iş günü içinde kendisine iade edilecek. Devlet katkıları alınamayacak.
SİSTEME ÇALIŞAN MI BAŞVURACAK?
Hayır, işverenlerin emeklilik şirketiyle sözleşme imzalamasıyla çalışanlar emeklilik planlarına dâhil edilecek.
MİNİMUM VE MAKSİMUM KESİNTİ NE OLACAK?
Otomatik katılım sistemine dâhil olan tüm çalışanlardan prime esas kazancının yüzde 3’ü katkı payı olarak maaşlarından kesilecek. Örneğin bin 647 TL alan asgari
ücretli çalışanların ödeyeceği katkı payı tutarı, aylık 50 TL olacak. Çalışan, otomatik katılım için maaşından daha yüksek oranda kesinti yapılabilmesini talep edebilecek. İşveren, sisteme katkı payı ödemeyecek.
PRİM ÖDEMEYE ARA VERİLEBİLİR Mİ?
Sistemden erken çıkış haklarını kullanmayan çalışanlar dilerlerse, katkı payı ödemelerine ara verebilecek. Ara verme koşulları henüz netleşmemiş olup, Hazine Müsteşarlığı’nca netleşecek.
BES'İ OLANLAR NE YAPACAK?
Otomatik Katılım sistemine dâhil olma şartı taşıyan tüm çalışanlar, BES’i olsa da sisteme dâhil olacak. Otomatik katılım kapsamındaki sözleşmeler için devlet katkısı üst sınırı BES sözleşmelerinin devlet katkısı limitinden ayrı hesaplanacak. Örneğin, 2016 yılı için otomatik katılım kapsamı dışındaki sözleşmesi için azami 4 bin 941 TL devlet katkısı hesaplanırken, otomatik katılım kapsamındaki sözleşmesi için ayrıca 4 bin 941 TL devlet katkısı hesaplanacak.
BİRİKİMLER HANGİ FONDA DEĞERLENDİRİLECEK?
İşveren, sisteme giriş esnasında çalışandan faizli/faizsiz fon tercihini alacak ve tercihte bulunmayan çalışanlar için de söz konusu tercihi yapacak. Cayma süresi boyunca şirketler fonun değer kaybetmemesinden sorumlu olacağı için, ilk iki ay risksiz fonlarda değerlendirileceği öngörülüyor. İlgili süre sonunda katılımcılar isterlerse farklı fon tercih edilebilecek. Bu fonlar havuz şeklinde olabileceği gibi her emeklilik şirketinin fonları üzerinden değerlenebilecek. Bu konu henüz netleşmedi.
"KUR VE FAİZ BORSA ENDEKSİNİ ETKİLYECEK"
BARIŞ KESKİN/CFA
İş Portföy Emeklilik Fonları Portföy Yönetimi Bölümü - Kıdemli Portföy Yöneticisi
"ABD'de Trump'ın seçim zaferi sonrasında ABD için büyüme beklentilerinin artmasıyla Amerikan hisse senedi piyasalarındaki olumlu hava sürüyor. Büyümeyle enflasyonun da artacağı beklentisinin Amerikan faizlerinde yukarı harekete sebep olması ve yeni hükümetin korumacı önlemleri artırabileceği korkularıyla, gelişmekte olan ülke hisse senedi piyasaları bu yükselişe katılamadı.
FED Başkanı Yellen'in faiz artırım sinyali vermesi de bu hareketi güçlendirdi. Türkiye'de ise TL'de ve faiz piyasasındaki sert satışlar hisse senedi piyasasında görülmedi. Seçim sonrası dönemde BİST-IOO Endeksi yüzde 2 düşerek74.600'lere geriledi, ancak TL'de görülen değer kaybına göre kuvvetli kaldı.
Bu süreçte döviz uzun pozisyonu olan ya da döviz bazında gelir elde eden şirketler görece daha iyi, bankacılık endeksi faizlerdeki yükseliş nedeniyle negatif performans gösterdi. Bu haftanın en önemli gündem maddesini TCMB toplantısı oluşturuyor. Dolar/TL kuru ve faizlerdeki gelişmeler de endeksi etkilemeye devam edecek."
Tabloyu görmek için görsele tıklayın.
Burada 18-45 yaş kriterine uygun çalışan sayısı ise 6,4 milyon. Garanti Emeklilik Genel Müdürü Cemal Onaran, yaptığı tahminde şu an 6,5 milyon olan katılımcının 2017 sonunda 10 milyon olacağını, yani sisteme otomatik katılımla giren katılımcıların yüzde 30-35 oranında çıkış yapabileceğini kaydediyor. Peki, bu otomatik katılım neler getiriyor? Katılımcıların hakları neler? Bu sorulara yanıtlar aradık.
KİMLERİ KAPSAYACAK?
Türk vatandaşı veya mavi kartlı olup, 45 yaşının altındaki tüm 4a ve 4c kapsamındaki çalışanlar ve çalışmaya yeni başlayacaklar uygulamaya dâhil olacak. Özel sektör çalışanları bağlı bulundukları işyerinin büyüklüğü göz önünde bulundurularak, Bakanlar Kurulu Kararı ile tedrici olarak sisteme dâhil edilecek.
UYGULAMA ZORUNLU MU?
Çalışanlardan, prime esas kazancının yüzde 3’ü kadar rakam sisteme aktarılacak. Bunun yanında yüzde 25 devlet katkısına ek olarak bir defaya mahsus olmak üzere ek bin TL devlet katkısı verilecek. Sisteme giriş zorunlu ancak belirlenen şartlar dâhilinde çıkış serbest olacak. Sistemde iki ay kaldıktan sonra katılımcılar birikimlerini alıp devlet katkı paylarını almadan sistemden ayrılabilecek. Çalışanın cayma hakkını kullanması durumunda, ödenen katkı payları varsa hesapta bulunan yatırım gelirleriyle 10 iş günü içinde kendisine iade edilecek. Devlet katkıları alınamayacak.
SİSTEME ÇALIŞAN MI BAŞVURACAK?
Hayır, işverenlerin emeklilik şirketiyle sözleşme imzalamasıyla çalışanlar emeklilik planlarına dâhil edilecek.
MİNİMUM VE MAKSİMUM KESİNTİ NE OLACAK?
Otomatik katılım sistemine dâhil olan tüm çalışanlardan prime esas kazancının yüzde 3’ü katkı payı olarak maaşlarından kesilecek. Örneğin bin 647 TL alan asgari
ücretli çalışanların ödeyeceği katkı payı tutarı, aylık 50 TL olacak. Çalışan, otomatik katılım için maaşından daha yüksek oranda kesinti yapılabilmesini talep edebilecek. İşveren, sisteme katkı payı ödemeyecek.
PRİM ÖDEMEYE ARA VERİLEBİLİR Mİ?
Sistemden erken çıkış haklarını kullanmayan çalışanlar dilerlerse, katkı payı ödemelerine ara verebilecek. Ara verme koşulları henüz netleşmemiş olup, Hazine Müsteşarlığı’nca netleşecek.
BES'İ OLANLAR NE YAPACAK?
Otomatik Katılım sistemine dâhil olma şartı taşıyan tüm çalışanlar, BES’i olsa da sisteme dâhil olacak. Otomatik katılım kapsamındaki sözleşmeler için devlet katkısı üst sınırı BES sözleşmelerinin devlet katkısı limitinden ayrı hesaplanacak. Örneğin, 2016 yılı için otomatik katılım kapsamı dışındaki sözleşmesi için azami 4 bin 941 TL devlet katkısı hesaplanırken, otomatik katılım kapsamındaki sözleşmesi için ayrıca 4 bin 941 TL devlet katkısı hesaplanacak.
BİRİKİMLER HANGİ FONDA DEĞERLENDİRİLECEK?
İşveren, sisteme giriş esnasında çalışandan faizli/faizsiz fon tercihini alacak ve tercihte bulunmayan çalışanlar için de söz konusu tercihi yapacak. Cayma süresi boyunca şirketler fonun değer kaybetmemesinden sorumlu olacağı için, ilk iki ay risksiz fonlarda değerlendirileceği öngörülüyor. İlgili süre sonunda katılımcılar isterlerse farklı fon tercih edilebilecek. Bu fonlar havuz şeklinde olabileceği gibi her emeklilik şirketinin fonları üzerinden değerlenebilecek. Bu konu henüz netleşmedi.
"KUR VE FAİZ BORSA ENDEKSİNİ ETKİLYECEK"BARIŞ KESKİN/CFA
İş Portföy Emeklilik Fonları Portföy Yönetimi Bölümü - Kıdemli Portföy Yöneticisi
"ABD'de Trump'ın seçim zaferi sonrasında ABD için büyüme beklentilerinin artmasıyla Amerikan hisse senedi piyasalarındaki olumlu hava sürüyor. Büyümeyle enflasyonun da artacağı beklentisinin Amerikan faizlerinde yukarı harekete sebep olması ve yeni hükümetin korumacı önlemleri artırabileceği korkularıyla, gelişmekte olan ülke hisse senedi piyasaları bu yükselişe katılamadı.
FED Başkanı Yellen'in faiz artırım sinyali vermesi de bu hareketi güçlendirdi. Türkiye'de ise TL'de ve faiz piyasasındaki sert satışlar hisse senedi piyasasında görülmedi. Seçim sonrası dönemde BİST-IOO Endeksi yüzde 2 düşerek74.600'lere geriledi, ancak TL'de görülen değer kaybına göre kuvvetli kaldı.
Bu süreçte döviz uzun pozisyonu olan ya da döviz bazında gelir elde eden şirketler görece daha iyi, bankacılık endeksi faizlerdeki yükseliş nedeniyle negatif performans gösterdi. Bu haftanın en önemli gündem maddesini TCMB toplantısı oluşturuyor. Dolar/TL kuru ve faizlerdeki gelişmeler de endeksi etkilemeye devam edecek."
