Şirketler 2020'ye güçlü başlasalar da koronavirüs salgını bilançolara olumsuz yansıdı. Salgının ekonomik aktivite üzerindeki etkisi nedeniyle net kârlarda daralma bekleniyor. Salgının etkilerini daha az hisseden bankalarda ise kârlarda artış öngörüsü var.
CEREN ORAL BALABAN
coral@ekonomist.com.tr
Borsa İstanbul'da (BİST), 2020 ilk çeyrek bilanço dönemi başladı. Koronavirüs salgını nedeniyle ilk çeyrek finansallarmm son açıklama tarihi konsolide olmayan banka dışı şirketler için 1 Haziran, konsolide olanlar için ise 9 Haziran'a uzatıldı. Bankalar ise konsolide olmayan sonuçlarını 15 Mayıs'a, konsolide sonuçlarını 15 Haziran'a kadar açıklayacak. Biz de net kâr beklentilerini araştırdık. Tablomuzda 45 şirkete ilişkin kâr tahminlerini görebilirsiniz.
Aslında şirketler 2020'ye güçlü başladılar. Faize duyarlı otomotiv, beyaz eşya ve konut gibi sektörlerde 2019 son çeyrekte başlayan toparlanma ilk iki ayda da etkili oldu. Bankalarda da şubat sonuna kadar faiz eğiliminin marjları desteklediği ve aktif kalitesinin güçlü seyrettiği görüldü.
Ancak koronavirüs salgını mart ortasından itibaren şirketleri ve sektörleri olumsuz etkilemeye başladı. İlk çeyrek bilançolarıyla ilgili beklenti, ocak ve şubat aylarındaki kuvvetli performansın ilk çeyrek sonuçlarını destekleyeceği ancak özellikle banka dışı şirketlerin bilançolarının salgının etkilerini daha fazla yansıtacağı yönünde.
KÂRLILIKTA CİDDİ DARALMA
Öngörüleri incelemeye banka dışı şirketlerle başlayalım, iş Yatırım'ın araştırma kapsamındaki finans dışı şirketlerde ilk çeyrek toplu FVAÖK ve net kârtahminleri, yıllık bazda sırasıyla yüzde 3 ve yüzde 50 gerilemeye işaret ediyor.
Tabloyu görmek için görsele tıklayın.
Havacılıkta artan net zararın ve demir-çelikte daralan net kâr tahminlerinin toplu rakamları aşağı çektiğini söyleyen İş Yatırım analistleri, otomotiv, savunma ve gıda perakendenin ise toplu net kâr ve FVAÖK'teki gerilemeleri sınırladığına dikkat çekiyor.
İş Yatırım, yıllık FVAÖK ve net kâr artışında dikkat çekecek şirketleri, Koza Altın, Doğuş Otomotiv, Aselsan, BİM, Vestel Beyaz Eşya ve Logo Yazılım olarak sıralıyor.
TL'NİN KAYBI VE PETROL
Ziraat Yatırım analistleri, takip ettikleri banka dışı şirketlerde toplam kârın yıllık yüzde 71,6, 2019 son çeyreğe göre ise yüzde 82,9 azalacağını tahmin ediyor. Ziraat Yatırım'ın öngörüsünde, petrol fiyatlarındaki gerilemeye bağlı stok zararı beklentisi ve TL'nin değer kaybına bağlı olarak yazılacak kur farkı gideri önemli etkenleri oluşturuyor.
Brent petrol fiyatları aralık ayı sonundaki 66,8 dolar/ varilden mart ayı sonunda 23 dolar/varile geriledi. Bu nedenle Ziraat Yatırım, akaryakıt ve petrol türevi satan Tüpraş, Petkim, Aygaz'da yüksek stok zararları oluşmasını bekliyor.
ilk çeyrekte TL'ye göre dolar, Euro ve Japon Yeni sırasıyla yüzde 9,7, yüzde 8,5 ve yüzde 10,9 değer kazandı. Ziraat Yatırım analistleri, Aselsan ile Sabancı Holding'in kur farkı geliri yazacağını kaydediyor. THY'de, dolar cinsinden bilanço ve açık pozisyonun Japon Yeni ve Euro cinsinden olmasıyla, sınırlı kurfarkı gideri bekleniyor.
Kurum analistleri, Ford Otosan'ın Euro açığı olsa da Ford Motor Company ile yaptığı ihracat anlaşmalarıyla riskten korunduğu, Tofaş'ın Euro cinsinden uzun vadeli kredileri üzerindeki kur riskinin ise Fiat tarafından üstlenildiği bilgisini veriyor.
KAMU BANKALARI ÖNE ÇIKACAK
Bankalara dair tahminlere de bakalım. Ak Yatırım Bankacılık Analisti Hakan Aygün, Albaraka, Garanti BBVA, Halkbank, İş Bankası, TSKB, Vakıfbank ve Yapı Kredi Bankası'nın (YKB) ilk çeyrek toplam kârlarında çeyreksel yüzde 17, yıllık yüzde 28 artış bekliyor. Aygün, yıllık bazdaki artışta düşük baz etkisiyle Halkbank ve Vakıfbank'ın öne çıkacağını öngörüyor.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre, ilk çeyrekte mevduat bankalarının TL kredi ve mevduat hacmi sırasıyla 148 milyar ve 95 milyar TL arttı. Hakan Aygün, bu büyümelerin üçte ikisinin kamu-mevduat bankalarından kaynaklandığını, 105 milyar TL'ye yaklaşan TL ticari kredilerdeki artışın da dörtte üçünü kamu bankalarının gerçekleştirdiğini ifade ediyor.
Hakan Aygün, Halkbank, Vakıfbank ve İş Bankası'nda TL kredi artışının yüzde 11-17 diğer bankalarda ise yüzde 3-6 olacağını tahmin ediyor. Aygün, TL mevduat artışında Halkbank ve Vakıfbank'ın çift haneye yakın büyüme hızına ulaşmasını öngörüyor.
ETKİLER SÜRECEK
Peki, ikinci çeyrekte nasıl bir tablo ortaya çıkabilir? Tera Yatırım Ekonomisti Enver Erkan, salgının en başta havacılık, turizm, otomotiv, beyaz eşya, spor ve sanayiyi olumsuz etkilediğini söylüyor. Dış talepteki sıkıntılar nedeniyle ihracat beklentilerinde aşağı revizyonlar bekleyen Erkan, ekonomi yönetiminin önlemlerinin sonuçlarının yılın kalanında belirleyici olacağına dikkat çekiyor.
Enver Erkan, şirketlerin yatırımlarını ertelemesinin ikinci çeyrekte ticari kredi büyümesini olumsuz etkileyeceğini ifade ediyor. Net ücret ve komisyonlara ilişkin sınırlamanın da bankaların ikinci çeyrek bilançoları açısından zorlayıcı bir faktör olacağını aktarıyor.
Erkan, "Koronavirüse ilişkin en kötüsü geride kalmış görünüyor ancak insanların tüketim, talep gibi bileşenleri bir günde değişmeyecek" diye konuşuyor. Enver Erkan, kriz sonrasında da bu sektörler üzerinde etkilerin sürebileceği uyarısında bulunuyor.
SEVGİ ONUR ŞEKER YATIRIM KIDEMLİ BANKACILIK ANALİSTİ
"BANKA KÂRLARINDA ARTIŞ ÖNGÖRÜYORUZ"
"İlk çeyrekte Akbank, Garanti BBVA, Halkbank, İş Bankası, TSKB, Vakıfbank ve YKB için toplam kârlılıkta önceki çeyreğe göre yüzde 23,9, yıllık yüzde 31 artış modelliyoruz.
Bu çeyreğin öne çıkan başlıkları, kamu bankalarında ticari krediler kaynaklı sektör üstü TL kredi büyümesi, ücret ve komisyon gelirlerinde özel bankalar kaynaklı zayıflama ve ticari zararda gerileme olacak.
TL kredi-mevduat makasında toparlanma, enflasyona endeksli menkul kıymet gelirlerinde artış bekliyoruz. Sektörün tahsili gecikmiş alacak (TGA) rasyosunda gerileme, kamu bankalarının TGA rasyosunda ise sektörden daha hızlı gerileme öngörümüz mevcut."
CEREN ORAL BALABAN
coral@ekonomist.com.tr
Borsa İstanbul'da (BİST), 2020 ilk çeyrek bilanço dönemi başladı. Koronavirüs salgını nedeniyle ilk çeyrek finansallarmm son açıklama tarihi konsolide olmayan banka dışı şirketler için 1 Haziran, konsolide olanlar için ise 9 Haziran'a uzatıldı. Bankalar ise konsolide olmayan sonuçlarını 15 Mayıs'a, konsolide sonuçlarını 15 Haziran'a kadar açıklayacak. Biz de net kâr beklentilerini araştırdık. Tablomuzda 45 şirkete ilişkin kâr tahminlerini görebilirsiniz.
Aslında şirketler 2020'ye güçlü başladılar. Faize duyarlı otomotiv, beyaz eşya ve konut gibi sektörlerde 2019 son çeyrekte başlayan toparlanma ilk iki ayda da etkili oldu. Bankalarda da şubat sonuna kadar faiz eğiliminin marjları desteklediği ve aktif kalitesinin güçlü seyrettiği görüldü.
Ancak koronavirüs salgını mart ortasından itibaren şirketleri ve sektörleri olumsuz etkilemeye başladı. İlk çeyrek bilançolarıyla ilgili beklenti, ocak ve şubat aylarındaki kuvvetli performansın ilk çeyrek sonuçlarını destekleyeceği ancak özellikle banka dışı şirketlerin bilançolarının salgının etkilerini daha fazla yansıtacağı yönünde.
KÂRLILIKTA CİDDİ DARALMA
Öngörüleri incelemeye banka dışı şirketlerle başlayalım, iş Yatırım'ın araştırma kapsamındaki finans dışı şirketlerde ilk çeyrek toplu FVAÖK ve net kârtahminleri, yıllık bazda sırasıyla yüzde 3 ve yüzde 50 gerilemeye işaret ediyor.
Tabloyu görmek için görsele tıklayın.
Havacılıkta artan net zararın ve demir-çelikte daralan net kâr tahminlerinin toplu rakamları aşağı çektiğini söyleyen İş Yatırım analistleri, otomotiv, savunma ve gıda perakendenin ise toplu net kâr ve FVAÖK'teki gerilemeleri sınırladığına dikkat çekiyor.
İş Yatırım, yıllık FVAÖK ve net kâr artışında dikkat çekecek şirketleri, Koza Altın, Doğuş Otomotiv, Aselsan, BİM, Vestel Beyaz Eşya ve Logo Yazılım olarak sıralıyor.
TL'NİN KAYBI VE PETROL
Ziraat Yatırım analistleri, takip ettikleri banka dışı şirketlerde toplam kârın yıllık yüzde 71,6, 2019 son çeyreğe göre ise yüzde 82,9 azalacağını tahmin ediyor. Ziraat Yatırım'ın öngörüsünde, petrol fiyatlarındaki gerilemeye bağlı stok zararı beklentisi ve TL'nin değer kaybına bağlı olarak yazılacak kur farkı gideri önemli etkenleri oluşturuyor.
Brent petrol fiyatları aralık ayı sonundaki 66,8 dolar/ varilden mart ayı sonunda 23 dolar/varile geriledi. Bu nedenle Ziraat Yatırım, akaryakıt ve petrol türevi satan Tüpraş, Petkim, Aygaz'da yüksek stok zararları oluşmasını bekliyor.
ilk çeyrekte TL'ye göre dolar, Euro ve Japon Yeni sırasıyla yüzde 9,7, yüzde 8,5 ve yüzde 10,9 değer kazandı. Ziraat Yatırım analistleri, Aselsan ile Sabancı Holding'in kur farkı geliri yazacağını kaydediyor. THY'de, dolar cinsinden bilanço ve açık pozisyonun Japon Yeni ve Euro cinsinden olmasıyla, sınırlı kurfarkı gideri bekleniyor.
Kurum analistleri, Ford Otosan'ın Euro açığı olsa da Ford Motor Company ile yaptığı ihracat anlaşmalarıyla riskten korunduğu, Tofaş'ın Euro cinsinden uzun vadeli kredileri üzerindeki kur riskinin ise Fiat tarafından üstlenildiği bilgisini veriyor.
KAMU BANKALARI ÖNE ÇIKACAK
Bankalara dair tahminlere de bakalım. Ak Yatırım Bankacılık Analisti Hakan Aygün, Albaraka, Garanti BBVA, Halkbank, İş Bankası, TSKB, Vakıfbank ve Yapı Kredi Bankası'nın (YKB) ilk çeyrek toplam kârlarında çeyreksel yüzde 17, yıllık yüzde 28 artış bekliyor. Aygün, yıllık bazdaki artışta düşük baz etkisiyle Halkbank ve Vakıfbank'ın öne çıkacağını öngörüyor.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre, ilk çeyrekte mevduat bankalarının TL kredi ve mevduat hacmi sırasıyla 148 milyar ve 95 milyar TL arttı. Hakan Aygün, bu büyümelerin üçte ikisinin kamu-mevduat bankalarından kaynaklandığını, 105 milyar TL'ye yaklaşan TL ticari kredilerdeki artışın da dörtte üçünü kamu bankalarının gerçekleştirdiğini ifade ediyor.
Hakan Aygün, Halkbank, Vakıfbank ve İş Bankası'nda TL kredi artışının yüzde 11-17 diğer bankalarda ise yüzde 3-6 olacağını tahmin ediyor. Aygün, TL mevduat artışında Halkbank ve Vakıfbank'ın çift haneye yakın büyüme hızına ulaşmasını öngörüyor.
ETKİLER SÜRECEK
Peki, ikinci çeyrekte nasıl bir tablo ortaya çıkabilir? Tera Yatırım Ekonomisti Enver Erkan, salgının en başta havacılık, turizm, otomotiv, beyaz eşya, spor ve sanayiyi olumsuz etkilediğini söylüyor. Dış talepteki sıkıntılar nedeniyle ihracat beklentilerinde aşağı revizyonlar bekleyen Erkan, ekonomi yönetiminin önlemlerinin sonuçlarının yılın kalanında belirleyici olacağına dikkat çekiyor.
Enver Erkan, şirketlerin yatırımlarını ertelemesinin ikinci çeyrekte ticari kredi büyümesini olumsuz etkileyeceğini ifade ediyor. Net ücret ve komisyonlara ilişkin sınırlamanın da bankaların ikinci çeyrek bilançoları açısından zorlayıcı bir faktör olacağını aktarıyor.
Erkan, "Koronavirüse ilişkin en kötüsü geride kalmış görünüyor ancak insanların tüketim, talep gibi bileşenleri bir günde değişmeyecek" diye konuşuyor. Enver Erkan, kriz sonrasında da bu sektörler üzerinde etkilerin sürebileceği uyarısında bulunuyor.
SEVGİ ONUR ŞEKER YATIRIM KIDEMLİ BANKACILIK ANALİSTİ"BANKA KÂRLARINDA ARTIŞ ÖNGÖRÜYORUZ"
"İlk çeyrekte Akbank, Garanti BBVA, Halkbank, İş Bankası, TSKB, Vakıfbank ve YKB için toplam kârlılıkta önceki çeyreğe göre yüzde 23,9, yıllık yüzde 31 artış modelliyoruz.
Bu çeyreğin öne çıkan başlıkları, kamu bankalarında ticari krediler kaynaklı sektör üstü TL kredi büyümesi, ücret ve komisyon gelirlerinde özel bankalar kaynaklı zayıflama ve ticari zararda gerileme olacak.
TL kredi-mevduat makasında toparlanma, enflasyona endeksli menkul kıymet gelirlerinde artış bekliyoruz. Sektörün tahsili gecikmiş alacak (TGA) rasyosunda gerileme, kamu bankalarının TGA rasyosunda ise sektörden daha hızlı gerileme öngörümüz mevcut."
