Yakın zamana kadar yalnızca siyaset ve bürokrasi ile anılan başkent Ankara, bugün dünyaya üretim yapan, teknoparkları ile başta savunma sanayii olmak üzere pek çok sektörde iddialı girişimlere ev sahipliği yapan dinamik bir şehir haline gelmiş durumda.
ARAM EKİN DURAN
eduran@ekonomist.com.tr
18-31 Ekim 2020 tarihli sayıdan…
Kentin yeni yüzünü temsil eden Ankara’nın yükselen şirketleri, yeni dönemde hem yurtiçinde hem de yurtdışında büyümeyi hedefliyor. Cumhuriyet’in öncü şehri başkent Ankara’nın çehresi son yıllarda büyük bir hızla değişiyor. Orta Anadolu’nun tarım ve hayvancılık şehri, artık dünyanın dört bir köşesine mal ve hizmet ihraç eden bir sanayi şehri haline gelmiş durumda.
Ankaralı şirketler; makineden tekstile, mobilyadan savunma sanayiine pek çok alanda Türkiye’nin önde gelen şirketleri konumunda. Türkiye’de üretilen ileri teknoloji ürünlerinin yüzde 20’si Ankara’da üretiliyor.
Başkent Ankara, 13 organize sanayi bölgesi ve 10 teknokenti ile bölgesinin yükselen teknoloji ve AR-GE merkezi haline geldi. Ankara, pandemi nedeni ile zor bir dönem geçiren ihracatta da hızlı yükselişini sürdürüyor.
İHRACATTA HIZ KESMİYOR
Ankara’dan bu yılın ocak-eylül döneminde 5,6 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirilirken, ABD 509,3 milyon dolarla en fazla ihracat yapılan ülke oldu. Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) ve Ticaret Bakanlığı verilerinden derlediğimiz bilgilere göre, Türkiye’den eylül ayında gerçekleştirilen 16 milyar 13 milyon dolar ihracatla tüm zamanların eylül ayı ihracat rekoru kırıldı.
Ülkenin ocak-eylül dönemindeki ihracatı ise 118 milyar 355 milyon dolar olarak kayıtlara geçti. Bu dönemde Ankara’dan yapılan ihracat, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 4,8 azalışla 5 milyar 585 milyon dolar oldu. Geçen yıl dokuz aylık dönemde başkentten 5 milyar 866 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirilmişti.
Ankara’dan yapılan ihracatın ülkelere göre dağılımı incelendiğinde, ABD’nin en fazla ihracat yapılan ülke olduğu görüldü. Bu dönemde ABD’ye 509 milyon 258 bin dolarlık ihracat yapıldı. Bu ülkeyi 452 milyon 567 bin dolarla Almanya, 386 milyon 742 bin dolarla Çin, 247 milyon 43 bin dolarla Irak ve 214 milyon 404 bin dolarla İtalya takip etti.
SAVUNMA SANAYİİ YÜKSELİŞTE
Ankara’dan bu yılın ocak-eylül döneminde yapılan ihracatta otomotiv endüstrisi 839 milyon 857 bin dolarla ilk sırada yer aldı. Bu sektörü 807 milyon 76 bin dolar ile makine ve aksamları, 754 milyon 397 bin dolarla kimyevi maddeler ve mamulleri, 600 milyon 624 bin dolarla madencilik ürünleri ve 526 milyon 928 bin dolarla savunma ve havacılık sanayisi takip etti.
Öte yandan bu yılın ocak-eylül döneminde ihracatını oransal olarak en fazla artıran sektör yüzde 126,2 ile hazır giyim ve konfeksiyon oldu. Bu sektör söz konusu dönemde 112 milyon 454 bin dolarlık ihracat gerçekleştirdi. İhracatını oransal olarak en fazla artıran diğer sektörler ise yüzde 51,6 ile kuru meyve ve mamulleri, yüzde 51,4 ile fındık ve mamulleri, yüzde 35 ile deri ve deri mamulleri ve yüzde 25,8 ile diğer sanayi ürünleri olarak sıralandı.
AR-GE YATIRIMLARI
ASELSAN, HAVELSAN, TUSAŞ ve ROKET-SAN gibi stratejik savunma sanayii kuruluşlarının Ankara’da olması, kentin AR-GE alanındaki yetkinliğini de artırıyor. Kentte bulunan 15 üniversite nitelikli iş gücü ihtiyacını karşılarken, üniversite içinde veya OSB’lerde yer alan teknokentlerde hem sanayi alanına hem de dijital çağa uyumlu birçok ürün geliştiriliyor.
Ankara’da toplam 13 OSB bulunuyor. Bunlar, Anadolu OSB, ASO 1. OSB, ASO 2-3 OSB, Başkent OSB, İvedik OSB, OSTİM OSB, Polatlı OSB, Polatlı Ticaret Odası OSB, Elmadağ Mobilyacılar İhtisas OSB, Şereflikoçhisar OSB, Uzay ve Havacılık İhtisas OSB, Çubuk Hayvancılık İhtisas OSB, Dökümcüler İhtisas OSB olarak sıralanıyor.
Bu OSB’lerden sekiz tanesi aktif, dört tanesi ise kamulaştırma aşamasında bulunuyor. Bir tanesinde ise inşaat çalışmaları sürüyor. Toplamda 11 bin 500 hektar alana yayılan Ankara OSB’lerinde, mevcut durumda 15 bin 152 şirket faaliyet gösteriyor. Toplam istihdam ise 230 bini aşıyor.
OSB’lerdeki sektör ağırlıklarına bakıldığında makine yüzde 41, metal yüzde 30, kimya yüzde 12,3, diğer alanlara yüzde 16,7 şeklinde bir dağılım göze çarpıyor. Sanayi tesislerinin yanı sıra dünyaca ünlü markaların yer aldığı AVM’leri ile de dikkat çeken Ankara’da, 23 dev AVM hizmet veriyor.
TURİZMDE DE İDDİALI
Ankara, yalnızca sanayisiyle değil kültür ve turizm varlıkları ile de son dönemde adından söz ettiriyor. Ankara İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü verilerine göre, kentte 62 müze bulunuyor. Özellikle Anadolu Medeniyetleri Müzesi, Etnoğrafya Müzesi ve birinci Meclis binasının bulunduğu Kurtuluş Savaş Müzesi, her yıl gerek yurtiçinden gerek yurtdışından on binlerce ziyaretçiyi ağırlıyor.
Dinamik ve eğitimli bir nüfusa sahip olan Ankara’daki tiyatro, opera ve bale temsilleri de büyük ilgi görüyor. 2019 sonu verilerine göre yılda yaklaşık 1,3 milyon kişi sanatsal etkinliklere katılıyor. Ankara’yı ziyaret eden yerli ziyaretçi sayısı geçen yıl 5,7 milyona ulaşırken, yurtdışından gelen ziyaretçi sayısı ise 1,1 milyon oldu.
TEPE HOME
DİJİTAL DÖNÜŞÜMÜ HIZLANDIRACAK
Tam 50 yılı aşkın bir süre önce Bilkent Holding çatısı altında Hacettepe Üniversitesi ve Bilkent Ünivesitesi’nin mobilya ihtiyaçlarının giderilmesi için kurulan Tepe Home, bugün ülke çapında kendi sektörünün en önemli markalarından biri.
2020’de beş yeni mağaza açtıklarını belirten Tepe Home Genel Müdürü Levent Çapan ile pandemi sonrası hedeflerini konuştuk:
Müşterilerinize verdiğiniz hizmetlerden bahseder misiniz?
Satış ekibimiz, lojistik ve satış sonrası hizmet bölümlerimizle müşterilerimizin alışveriş deneyimlerinin her aşamasında yanlarında oluyor ve en kaliteli hizmeti vermek için sürekli gelişiyor, değişiyoruz. Tepe Home mağazalarında sunduğumuz ücretsiz mimari danışmalık hizmetimizle müşterilerin seçtikleri mobilyaları bilgisayar ortamında mekânlara özel projelendiriyoruz. Müşterilerimizin sorularını ve isteklerini anlık olarak çözüme ulaştırabilmek için internet sitemizde online çevrimiçi destek sunuyoruz. Ayrıca mobilyalarını kendileri kurmak isteyen müşterilerimize çözüm odaklı yaklaşarak Youtube Tepe Home kanalı üzerinden montaj videolarımızı paylaşıyoruz.
Yeni dönem yatırım hedeflerinizi bizimle paylaşır mısınız?
2020’yi yaklaşık yüzde 22’lik bir büyümeyle kapatmayı hedefliyoruz. Yeni döneme yönelik önceliklerimizden biri şirketimizin her bölümünde dijital dönüşümü hızlandırmak. Fabrikamızın üretim kapasitesini göz önünde bulundurduğumuzda avantajlı olduğumuz bu dönemde perakende mağazalarımız ve bayilerimiz, ihracat süreçlerimiz, e-ticaret sitemiz ile toplu satış ve projelerdeki çözüm ortaklıklarımız olmak üzere dört ana alanda finansal risklerimizi bölerek süreci yöneteceğiz.
Sizce Ankara, ekonomi ve ticarette nasıl bir öneme sahip?
Nüfus olarak Türkiye’nin ikinci büyük şehri ve kamu sektörünün kalbi burada atıyor. Ekonomisi her geçen gün büyüyen bir başkent Ankara. Çok değerli eğitim kurumları da Ankara’nın önemli bir parçası. Ayrıca başkent olmanın ayrıcalığı ile daha planlı ve programlı bir gelişim gösteriyor. Özellikle organize sanayi bölgeleri ve teknokentler de bu gelişim ve ekonomik büyüme sürecini destekliyor.
ERPAPAY
ÖN ÖDEMELİ KART HİZMETİNE BAŞLIYOR
Son yıllarda Türkiye’de giderek gelişen bir alan olan finansal teknolojiler ve ödeme sistemleri sektöründe faaliyet gösteren Erpa Şirketler Grubu, yeni dönemde ErpaPay ile büyümesini sürdürüyor. Erpa Şirketler Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Tekin Abay, müşterilerine sunacakları yeni hizmetleri şöyle anlatıyor:
ErpaPay büyürken müşterilerini de büyüten bir finansal teknoloji kuruluşu. Buradaki stratejinizi nasıl kuruyorsunuz?
Her alanda müşteriden önde koşmamız gerektiğini düşünüyorum. Bu gelişime müşteriyi ortak etmek; onlara bunun bir iş ortaklığı olduğunu, tarafımızdaki know-how’ın karşılıklı büyümeye yönelik olacağını hissettirmek ana hedefimiz.
Önümüzdeki dönemde yeni projeleriniz var mı?
Öncelikle son dönem heyecanımızdan bahsetmek istiyorum. Online hizmetlerde güvenlik unsurunu en üst düzeyde sağladığımızın göstergesi olan PCI DSS sertifika sürecimizi tamamladık. Banka ve müşteri tarafında şirketimize büyük katma değer kazandıracak bir altyapı sürecini tamamlamış olduk. Çok yakında, elektronik cüzdan ve Mastercard özellikli ön ödemeli kartımız müşterilerimizin hizmetine sunulacak.
Yeni nesil dijital ekonominin işlemesi ve dijitalleşme sürecinin ekonomik kazanımlarının devamının sağlanması için neler yapılabilir?
Dijitalize olan dünyada, teknolojiye ayak uyduramamak büyük maliyetleri de beraberinde getirecek. Dijital stratejinin net ve anlaşılır olması, şirketin içinde bulunduğu sektör ile yüksek oranda ilişkili olması önemli. Ayrıca, makroekonomik faktörler, yetenekli insan kaynağı ve dijital teknolojiler önemli şirket dışı gelişmeler olduğu için bu faktörlere gereken önem verilmeli. Start up şirketler yeni dijital dünyaya dahil edilmeli, var olan yeni teknolojilerin, eski teknolojileri farklı şekillerde kullanan yeni iş modellerinin kullanılması da alternatifler arasında.
Ödeme sistemlerinize yeni özellikler eklemeyi düşünüyor musunuz?
Mevcutta bulunan B2C altyapımızın kapsamını artırarak C2C altyapısını da müşterilerimizin hizmetine sunacağız. Ayrıca müşterilerin kodlara daha rahat erişimini sağlamak için, bütün yazılım dillerinde, çeşitli modülleri geliştirerek entegrasyonu çok daha pratik bir hale dönüştüreceğiz.
BİLKENT CYBERPARK
İKİNCİ KEZ ‘TÜRKİYE ŞAMPİYONU’ OLDU
Bilkent CYBERPARK, Avrupa Komisyonu tarafından Avrupa çapında girişim ve girişimciliğin en başarılı destekleyicilerini belirlemek, en iyi girişimcilik politikalarını ve uygulamalarını sergilemek, girişimciliğin katma değeri konusunda farkındalık yaratmak ve potansiyel girişimcileri teşvik ederek onlara ilham vermek amacıyla düzenlenen Avrupa Girişimciliği Teşvik Ödülleri (EEPA) çerçevesinde ‘National Winner’ ödülünü kazanarak ikinci kez Türkiye Şampiyonu oldu.
Ödüle hak kazanan tek teknopark
EEPA’nın, ulusal, bölgesel ve yerel düzeyde girişimleri, özellikle küçük ve orta ölçekli işletmeleri hem Avrupa Birliği içindeki hem de dışındaki pazarların sunduğu fırsatlardan daha fazla yararlanmaya teşvik eden projeleri kabul ettiği ‘İşletmelerin Uluslararasılaştırılmasının Desteklenmesi’ kategorisinde, Bilkent CYBERPARK tarafından yürütülen ‘Bil-Tel Kümesi, ‘National Winner’ unvanına sahip oldu. Türkiye’den ödül almaya hak kazanan tek teknopark olan Bilkent CYBERPARK, 2018 yılında da aynı kategoride ‘CYBERPARK Accelerator Program (CAP)’ adlı hızlandırıcı programı ile National Winner ödülünü kazanmıştı.
Kümelenme ile katkı sağlıyor
Birçok uluslararası ödüle sahip ve faaliyetlerine 2013 yılında başlayan Bil-Tel Kümesi, Türkiye’nin bilişim sektörüne katkı sağlayan sayılı kümelerinden. Bünyesinde bilişim ve telekomünikasyon teknolojileri alanında yüksek kalite standartlarına sahip 43 üye şirket bulunduran Bil-Tel Kümesi, T.C. Ticaret Bakanlığı’nın HİSER (Hizmet Sektörü Rekabet Gücünün Artırılması) Projesi kapsamında destekleniyor.
EEPA Nedir?
Avrupa Girişimciliği Teşvik Ödülleri (EEPA), çeşitli girişimler aracılığıyla ulusal, bölgesel ve yerel düzeyde girişimciliği ve küçük işletmeleri teşvik etmek için çalışan katılımcı ülkelerdeki projeleri ödüllendiriyor. 2006 yılından bu yana ödüllere 4 binden fazla proje katıldı ve 10 binden fazla yeni şirketin kurulması desteklendi.
MEKSA YAPI
AVRUPA VE ABD’DE BÜYÜYECEK
Ankara’nın son yıllarda adı sıkça duyulan şirketlerinden Meksa Yapı, yoluna emin adımlarla devam ediyor. 2020 yılını iki kat büyüme ile 25 milyon TL ciroya ulaşarak kapatmayı hedefleyen Meksa Yapı’nın kurucu ortakları Mimar Melih Keşoğlu ve Yüksek Mühendis Mehmet Sancak ile yeni dönem planlarını konuştuk:
Müşterilerinize verdiğiniz hizmetlerden bahseder misiniz?
Şirket olarak her şeyden önce hedefimiz bulunduğumuz sektörde hem perakende hem de proje müşterileri nezdinde kalite, çözüm üretme, doğru tercihe yönlendirme ve zamanında eksiksiz teslim etmede ilk akla gelen şirketlerden olmaktır.
Müşterilerimize sunduğumuz hizmetleri sırasıyla belirtmek gerekirse; proje ve tasarımdan başlayarak keşif, ölçülendirme, projelendirme, akılcı ve trend fikirler sunulması, ürün tedarik ve montajı, kaliteli işçilik ve satış sonrası hizmetler şeklinde sıralayabiliriz.
Yapı sektöründe konut, ofis, otel projelerinde kullanılması gerekli kalite anlamında dünya çapında kendini ispatlamış tüm iç dekorasyon ürünlerinin sayış ve satış sonrası hizmetlerini gerekli tüm teknik bilgi katkıları yapılarak müşterilerimize sunmaktayız.
Yurtdışında büyüme hedefiniz nedir?
Yurtdışı ülkelere direkt ihracat yaptığımız gibi dolaylı olarak Türkiye’de yer alan şirketlerle birlikte çalışarak da ihracat yapmaktayız. Özellikle Türki cumhuriyetler, Irak, Arap ülkeleri ile birlikte son dönemde küresel pazarda tedarik zincirlerinin değişmesi neticesinde Avrupa ve Amerika’da da çalışmaya başlamış olup, bu bölgelerde büyüme hedefindeyiz.
Sizce Başkent Ankara, ekonomi ve ticarette nasıl bir öneme sahip?
Ankara’da ekonomik dalgalanmalara hızlı cevap alabiliyorsunuz. Ayrıca bulunduğu konum ve ekonomik yapısı sayesinde Türkiye’nin her bölgesine ulaşabilen güvenilir bir ticaret yapısına sahip.
