Türk Standardları Enstitüsü , bez maskeler için standartları belirlendi. Türkiye, dünyada bu alanda standartları oluşturan üçüncü ülke oldu.
Standartta, virüse karşı korumada, kullanılan hijyenik bez maskelerin sahip olması gereken özellikler belirlendi.
Belirlenen standartlarda, maskenin özellikleri, üretimi, tasarımı, temizleme, yıkama, kurutma ve bağlantı durumlarının nasıl olması gerektiği ilk kez ortaya konuldu. Söz konusu standartlar, TSE'nin internet sitesine yüklenerek erişime açıldı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Cumhurbaşkanlığı Kabinesi toplantısının ardından yaptığı açıklamada, "Şimdi bez maske ile ilgili yeni bir adım atıyoruz. Yıkanabilir bez maske standartları, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığımız, Ticaret Bakanlığımız, TSE, TÜBİTAK ve üreticilerle iş birliği ile birlikte belirlendi. Bunlar için de bir üst fiyat tespit edilerek satışına izin verilecek. Ayrıca bu ürünlerin ciddi bir ihracat potansiyeli vardır." ifadesini kullandı
Standardın, TSE'nin internet sitesinde yayımlanmasının ardından sosyal medya hesabından açıklama yapan Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank ise "Tasarımından üretimine, filtrasyon ekinliğinden kullanım sonrası imhasına kadar, tüm aşamalarını belirlediğimiz 'Bez Maske Standartları' yayımlandı. TSE'nin hazırladığı standartlara uygun bez maskeler, günlük yaşamımızdaki kullan-at maskelerin alternatifi olacak." ifadesini kullandı.
Henüz semptom geliştirmemiş veya belirtisiz kalan enfekte kişilerden solunum damlacıklarının atılımını en aza indirerek virüsün yayılmasını azaltmak için kullanılan maskeler, standarda göre, küçük, orta ve büyük boy olmak üzere üç şekilde sınıflandırıldı.
Standartta, maskenin hangi kumaşlardan üretilmesi gerektiği de yer aldı. Buna göre, maske kumaşları sentetik veya doğal liflerden geliştirilecek, dokuma, örme, triko ya da dokusuz tekstil yöntemiyle üretilebilecek.
Maskenin sahip olması gereken özellikler ise şöyle sıralandı:
"Bileşenlerinde yırtılma, bağlantı noktalarının ayrılma bulunmamalı, nefes alabilir olmalı, uygun şekilde takılabilir ve rahat giyilebilir şekilde tasarlanmalı. Tüm bileşenlerin temizliği ve dezenfeksiyonu evde yapılması kolay olmalı, risk taşımayan malzemeler ile üretilmiş olmalı, tahriş veya olumsuz sağlık etkileri bulunmayan kumaşlardan imal edilmeli, kullanılan kumaş dayanıklı olmalı ve ürünün kullanım ömrü süresince bütünlüğünü korumalı. Kullanıcıyla temas edebilecek kısımlarında kullanıcıyı yaralayabilecek keskin kenarları bulunmamalı."
Hazırlanan standartla maskenin tasarımı da belirlendi. Buna göre yüz maskesinin özelliklerini şunlar oluşturdu:
"Kullanıcının burun, ağız ve çenesi üzerine sıkı bir şekilde takılabilmeli ve maskenin yan tarafları yüze tam oturmalı. Ayrıca maskeler, buğu önleyici özelliği olan veya olmayan yüz koruması veya burun köprüsü gibi ilave özelliklerin yanı sıra farklı şekillerde ve yapılarda tasarlanmalı."
Standartla bez maskelerin performansı üç gösterge üzerinden ölçüldü. Göstergeler, "filtrasyon verimliliği", "solununabilirlik" ve "mikrobiyal yük" olarak belirlendi. Bez maske standardında verimlilik oranı, en az yüzde 90 ve üzeri olarak açıklandı.
TSE'nin hazırladığı standartla maskenin minimum kaç kez yıkanması gerektiği belirlendi. Buna göre, kolayca takılıp çıkarılabilecek şekilde tasarlanan maskeler, takılma sırasında aşırı sıkma ve rahatsızlığı önlemek için yerinde tutacak kadar güçlü olması gerekiyor.
Öte yandan standarda göre maskenin performansını koruyacak şekilde en az 5 yıkama ve kurutma döngüsüne dayanabilmesi de gerekiyor.
Etiket, ambalajlama ve satış standardına göre bez maskeler, mekanik hasar ve bulaşmayı koruyacak şekilde ambalajlanacak, bu şekilde piyasaya sürülmesi istenen maskelerin işaretleri de şeffaf, görünür ve okunur olacak.
Öte yandan maskeyi takmak ve çıkarmak için de standart belirtildi. Standartta, maskelerin takılması ve çıkartılmasında dikkat edilmesi gereken hususlar, şu şekilde belirlendi:
"Maskeyi takarken ve çıkarırken bulaşmayı önlemek için önce koruyucu eldivenler çıkarılmalı, eller sabun ve suyla yıkanmalı veya dezenfektan ile ovalanmalı. Ardından da maskenin önüne dokunmadan maske çıkarılmalı. Kullanılmaz hale gelen maskeler prosedüre göre; lastik bir torba ile donatılmış bir kapta atılmalı." AA
Standartta, virüse karşı korumada, kullanılan hijyenik bez maskelerin sahip olması gereken özellikler belirlendi.
Belirlenen standartlarda, maskenin özellikleri, üretimi, tasarımı, temizleme, yıkama, kurutma ve bağlantı durumlarının nasıl olması gerektiği ilk kez ortaya konuldu. Söz konusu standartlar, TSE'nin internet sitesine yüklenerek erişime açıldı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Cumhurbaşkanlığı Kabinesi toplantısının ardından yaptığı açıklamada, "Şimdi bez maske ile ilgili yeni bir adım atıyoruz. Yıkanabilir bez maske standartları, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığımız, Ticaret Bakanlığımız, TSE, TÜBİTAK ve üreticilerle iş birliği ile birlikte belirlendi. Bunlar için de bir üst fiyat tespit edilerek satışına izin verilecek. Ayrıca bu ürünlerin ciddi bir ihracat potansiyeli vardır." ifadesini kullandı
Standardın, TSE'nin internet sitesinde yayımlanmasının ardından sosyal medya hesabından açıklama yapan Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank ise "Tasarımından üretimine, filtrasyon ekinliğinden kullanım sonrası imhasına kadar, tüm aşamalarını belirlediğimiz 'Bez Maske Standartları' yayımlandı. TSE'nin hazırladığı standartlara uygun bez maskeler, günlük yaşamımızdaki kullan-at maskelerin alternatifi olacak." ifadesini kullandı.
ÜRETİM STANDARTLARI BELİRLENDİ
Henüz semptom geliştirmemiş veya belirtisiz kalan enfekte kişilerden solunum damlacıklarının atılımını en aza indirerek virüsün yayılmasını azaltmak için kullanılan maskeler, standarda göre, küçük, orta ve büyük boy olmak üzere üç şekilde sınıflandırıldı.
Standartta, maskenin hangi kumaşlardan üretilmesi gerektiği de yer aldı. Buna göre, maske kumaşları sentetik veya doğal liflerden geliştirilecek, dokuma, örme, triko ya da dokusuz tekstil yöntemiyle üretilebilecek.
Maskenin sahip olması gereken özellikler ise şöyle sıralandı:
"Bileşenlerinde yırtılma, bağlantı noktalarının ayrılma bulunmamalı, nefes alabilir olmalı, uygun şekilde takılabilir ve rahat giyilebilir şekilde tasarlanmalı. Tüm bileşenlerin temizliği ve dezenfeksiyonu evde yapılması kolay olmalı, risk taşımayan malzemeler ile üretilmiş olmalı, tahriş veya olumsuz sağlık etkileri bulunmayan kumaşlardan imal edilmeli, kullanılan kumaş dayanıklı olmalı ve ürünün kullanım ömrü süresince bütünlüğünü korumalı. Kullanıcıyla temas edebilecek kısımlarında kullanıcıyı yaralayabilecek keskin kenarları bulunmamalı."
MASKELERİN TASARIMINA DA STANDART GETİRİLDİ
Hazırlanan standartla maskenin tasarımı da belirlendi. Buna göre yüz maskesinin özelliklerini şunlar oluşturdu:
"Kullanıcının burun, ağız ve çenesi üzerine sıkı bir şekilde takılabilmeli ve maskenin yan tarafları yüze tam oturmalı. Ayrıca maskeler, buğu önleyici özelliği olan veya olmayan yüz koruması veya burun köprüsü gibi ilave özelliklerin yanı sıra farklı şekillerde ve yapılarda tasarlanmalı."
Standartla bez maskelerin performansı üç gösterge üzerinden ölçüldü. Göstergeler, "filtrasyon verimliliği", "solununabilirlik" ve "mikrobiyal yük" olarak belirlendi. Bez maske standardında verimlilik oranı, en az yüzde 90 ve üzeri olarak açıklandı.
TEMİZLEME, KURUTMA, ETİKET VE AMBALAJLAMA DA STANDARTTA YER ALDI
TSE'nin hazırladığı standartla maskenin minimum kaç kez yıkanması gerektiği belirlendi. Buna göre, kolayca takılıp çıkarılabilecek şekilde tasarlanan maskeler, takılma sırasında aşırı sıkma ve rahatsızlığı önlemek için yerinde tutacak kadar güçlü olması gerekiyor.
Öte yandan standarda göre maskenin performansını koruyacak şekilde en az 5 yıkama ve kurutma döngüsüne dayanabilmesi de gerekiyor.
Etiket, ambalajlama ve satış standardına göre bez maskeler, mekanik hasar ve bulaşmayı koruyacak şekilde ambalajlanacak, bu şekilde piyasaya sürülmesi istenen maskelerin işaretleri de şeffaf, görünür ve okunur olacak.
Öte yandan maskeyi takmak ve çıkarmak için de standart belirtildi. Standartta, maskelerin takılması ve çıkartılmasında dikkat edilmesi gereken hususlar, şu şekilde belirlendi:
"Maskeyi takarken ve çıkarırken bulaşmayı önlemek için önce koruyucu eldivenler çıkarılmalı, eller sabun ve suyla yıkanmalı veya dezenfektan ile ovalanmalı. Ardından da maskenin önüne dokunmadan maske çıkarılmalı. Kullanılmaz hale gelen maskeler prosedüre göre; lastik bir torba ile donatılmış bir kapta atılmalı." AA
