Dolar/TL, güne yükselişle başlamasının ardından 23,4980 seviyelerinden işlem görüyor.
Dün düşüş eğiliminde hareket eden dolar/TL, günü önceki kapanışın yüzde 0,5 altında 23,1231'den tamamladı.
Dolar/TL, yeni güne ise değer kazancıyla başlamasının ardından saat 10.50 itibarıyla yüzde 1,6 artışla 23,4980'den işlem görüyor. Aynı dakikalarda avro/TL yüzde 1,5 değer kazancıyla 25,3030'dan, sterlin/TL yüzde 1,6 yükselişle 29,4840'tan satılıyor.
Dün ABD'de açıklanan verilere göre, iş gücü piyasasının soğumaya başlamış olabileceğine ilişkin göstergelerin ardından para piyasalarındaki "şahin" fiyatlamalar ABD Merkez Bankası'nın (Fed) gelecek hafta alınacak para politikası kararları öncesi zayıfladı.
Bu gelişmenin ardından, dolar endeksi dün yüzde 0,7 azalarak günü 103,3 seviyesinden tamamlarken, şu sıralarda ise önceki kapanışın yüzde 0,1 üzerinde 103,4 seviyesinde dengelendi.
Avro/dolar paritesi ise dün yüzde 0,8 artışla 1,0790'dan günü kapatırken, parite şu sıralarda önceki kapanışa göre yüzde 0,1 azalışla 1,0770 seviyesinde bulunuyor.
Analistler, enflasyon ve resesyon ikilemi arasında kalan dünya ekonomilerinde para politikalarına ilişkin öngörülerin varlık fiyatları üzerinde etkili olmayı sürdürdüğünü söyledi.
Para piyasalarındaki fiyatlamalara göre, Fed'in 14 Haziran'da 25 baz puan faiz artıracağına yönelik öngörüler yüzde 24'e geriledi.
Öte yandan, yurt içinde Dr. Hafize Gaye Erkan, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'na (TCMB) atanan ilk kadın başkan olurken, Prof. Dr. Şahap Kavcıoğlu Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu (BDDK) Başkanlığına getirildi.
Analistler, bugün veri gündeminin sakin olduğunu ifade ederek, teknik açıdan dolar endeksinde 103'ün destek, 105 seviyesinin direnç konumunda olduğunu kaydetti.
Ayrıca, bugün yurt içinde açıklanan verilere göre, sanayi üretimi, nisanda aylık yüzde 0,9 ve yıllık yüzde 1,2 azalarak beklentilerin altında kaldı.
DÖVİZ HAKKINDA
Döviz kuru nedir?
Döviz kuru; herhangi bir ülkenin para biriminin diğer ülkelerin para birimleri karşısındaki değerini gösteren katsayı olarak ifade edilir. Ülkeler arası ticarette kullanılan ve en fazla tercih edilen yatırım araçlarından biri olan döviz ile yapılacak olan işlemlerde alış kuru ve satış kuru olmak üzere iki seçenek bulunur.
Türkiye’de kaç adet döviz kuru sistemi vardır?
Esnek piyasa döviz kuru:
Merkez Bankası’nın müdahalede bulunmadığı, kurun serbest bir şekilde dalgalandığı sisteme verilen isimdir.
Sabit kur sistemi:
Merkez Bankası’nın döviz kurunun dengede olması için müdahalede bulunduğu sistemdir.
Denetimli kur sistemi:
Merkez Bankası’nın döviz kurundaki dalgalanmayı kontrol etmeye yönelik faaliyet gösterdiği döviz kuru sistemine verilen isimdir.
Döviz kuru türleri nelerdir?
Nominal kur:
Yabancı para birimlerinin ulusal para birimi karşısındaki değerine verilen isimdir. 1 ABD dolarının başka birimden yabancı para birimine eşitliğini belirten döviz kuru çeşididir.
Reel kur:
Nominal kurun enflasyon oranı kapsamında düzenlenmesi ile beraber reel kur elde edilir. Bu sebeple nominal kurun değeri de doğrudan reel kur ile ilişkilidir. Reel kurun artması durumunda, USD/TL paritesindeki TL kısmı değer kaybeder.
Çapraz kur:
Yabancı para birimlerinin başka bir yabancı para birimi cinsinden olan kur değerine verilen isimdir. Örneğin; kişi elindeki mevcut dolar ile Euro almak istediğinde, çapraz kur mevzu bahis olur.
Efektif kur:
İki yabancı döviz kurunun birbirleri ile ortalamasının hesaplanması ile efektif kur bulunur. Çapraz kurda işlem yapmadan önce para biriminin değerinin öğrenilmesi gerekir. Örneğin; işlem yapılacak olan döviz çeşitleri dolar ve Euro ise 1 doların ve 1 Euro’nun ne kadar olduğunun bilinmesi gerekir.
Döviz kurunun değişmesi üzerinde etkili olan faktörler nelerdir?
Ödemeler dengesi:
Ülkenin iktisadi işlemlerinin kaydına verilen isimdir. Ödemelerdeki dengesizlikler aktif döviz kuru politikaları uygulanarak ortadan kaldırılabilir. Döviz fiyatlarının değişmesi, arz ve talep dengesini değiştirmektedir. Arz ve taleplerdeki farklılıklar da alacaklılar ve borçlular üzerinde etkili olur.
Gelir seviyesi: Ülkenin gelir ortalaması diğer ülkelerden daha fazla olduğunda; her döviz kuru için ülkenin ithalatında da yükselme olur. Arz değişmemekle beraber kur yükselir ve bu da ülkenin para biriminin değer kaybetmesine neden olur. Gelir düzeyi artan insanların istekleri ve zevkleri daha farklı olmaya başlayacağı için ithal mallara ilgi artar. Bu da denge kurunu değiştirmekle beraber döviz talebinin artmasına da sebep olur.
Genel fiyat seviyesinde değişmeler:
Ülkede enflasyonun yüksek olması, ülkenin ürettiği ürünlerin yurtdışına göre daha pahalı olmasına neden olur. Dolayısıyla ithal mallara olan talep artar ve ülkenin parası da değer kaybeder. Enflasyon ve paranın değeri ters orantılıdır.
Faiz oranları:
Reel faiz oranı düştüğünde ülkenin para birimi değer kaybeder ve reel faiz oranı yükseldiğinde de para birimi değer kazanır.
Sermaye hareketleri:
Kısa vadede döviz kuru üzerindeki değişikliğin en önemli etkenlerinden biri sermaye hareketlilikleridir.
