ABD'li siyaset bilimci Francis Fukuyama Rusya-Ukrayna savaşına ilişkin görüşlerini ve tahminlerine ilişkin bir yazı kaleme aldı. Independent'ın aktardığı habere göre savaşın Rusya ve Putin için iyi gitmediğini savunan Fukuyama, Rus güçlerinin ikmal ve kuvvet takviye sıkıntısı yaşadığını ve morallerinin bozuk olduğunu iddia etti.
Fukuyama'nın 11 maddede özetlediği görüşleri şöyle:
1- Rusya, Ukrayna'da açık bir yenilgiye gidiyor. Rus planlaması, Ukraynalıların Rusya'nın lehine olduğu ve ordularının bir işgalden hemen sonra çökeceği şeklindeki hatalı bir varsayıma dayanarak yetersizdi. Rus askerlerinin Kiev'deki zafer geçit töreni için fazladan cephane ve erzak yerine özel kıyafet giydikleri besbelli. Putin bu noktada tüm ordusunun büyük bir kısmını bu operasyona adadı, savaşa destek vermeleri için çağırabileceği çok büyük bir kuvvet rezervi yok. Rus birlikleri, büyük tedarik sorunları ve sürekli Ukrayna saldırıları ile karşı karşıya kaldıkları şehirlerin dışında mahsur kaldı.
2- Konumlarının çöküşü, bir yıpratma savaşı yoluyla yavaş yavaş meydana gelmek yerine, ani ve felaket olabilir. Meydandaki ordu ne ikmal alabilecek ne de geri çekilebilecek bir noktaya gelecek ve moraller çökecek. Bu en azından kuzey için geçerlidir; Ruslar güneyde daha iyi durumda, ancak kuzey çökerse bu mevzileri korumak zor olacak.
3- Bu gerçekleşmeden önce savaşa diplomatik bir çözüm mümkün değil. Bu noktada aldıkları kayıplar göz önüne alındığında, hem Rusya hem de Ukrayna için kabul edilebilir bir uzlaşma yoktur. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi bir kez daha işe yaramaz olduğunu kanıtladı. Yararlı olan tek şey, dünyanın kötü veya yanlış yapan aktörlerini belirlemeye yardımcı olan Genel Kurul oylamasıydı.
4- Biden yönetiminin uçuşa yasak bölge ilan etmeme veya Polonya MiG'lerinin transferine yardım etmeme kararlarının ikisi de iyi kararlar; çok duygusal bir dönemde başlarını dik tuttular. Ukraynalıların Rusları kendi başlarına yenmesi, Moskova'yı NATO'nun kendilerine saldırdığı bahanesinden mahrum bırakması ve tüm bariz tırmanma olasılıklarından kaçınması çok daha iyi. Özellikle Polonyalı MiG'ler Ukrayna'nın yeteneklerine fazla bir şey katmayacaktı. Çok daha önemli olan, sürekli bir omuzdan atılan Javelin anti-tank roketleri, Stinger, TB2, tıbbi malzeme, iletişim ekipmanı ve bilgi paylaşımı tedariğidir. Ukrayna kuvvetlerinin zaten Ukrayna dışından faaliyet gösteren NATO istihbaratı tarafından yönlendirildiğini varsayıyorum.
5- Ukrayna'nın ödediği maliyet elbette çok büyük. Ancak en büyük zarar, ne MiG'lerin ne de uçuşa yasak bölgenin pek bir şey yapamayacağı roketler ve topçular tarafından verilmektedir. Katliamı durduracak tek şey Rus ordusunun karada yenilmesidir.
6- Putin ordusunun yenilgisinden kurtulamayacak. Güçlü bir adam olarak algılandığı için destek alması doğaldı; yetersizliğini gösterdiğinde ve zorlayıcı gücü elinden alındığında halka ne vermesi gerekecek?
7- İstila, tüm dünyada, saldırıdan önce tekdüze bir şekilde Putin'e sempati duyan popülistlere büyük zarar verdi. Buna Matteo Salvini, Jair Bolsonaro, Éric Zemmour, Marine Le Pen, Viktor Orbán ve tabii ki Donald Trump dahil. Savaş siyaseti, onların açıkça otoriter eğilimlerini açığa çıkardı.
8- Bu noktaya kadar olan savaş Çin için iyi bir ders oldu. Rusya gibi, Çin de son on yılda görünüşte yüksek teknolojili askeri güçler oluşturdu, ancak savaş deneyimleri yok. Rus hava kuvvetlerinin sefil performansı, benzer şekilde karmaşık hava operasyonlarını yönetme deneyimi olmayan Halk Kurtuluş Ordusu Hava Kuvvetleri tarafından tekrarlanacaktır. Çin liderliğinin, Tayvan'a karşı gelecekteki bir hamleyi tasarlarken Rusların yaptığı gibi kendi yetenekleri konusunda kendini kandırmayacağını umabiliriz.
9- Umarım Tayvan, Ukraynalıların yaptığı gibi savaşmaya hazırlanma ihtiyacı konusunda uyanır ve zorunlu askerliği geri getirir.
10- Türk dronları en çok satanlar olacak.
11- Bir Rus yenilgisi “özgürlüğün yeni doğuşunu” mümkün kılacak ve bizi küresel demokrasinin gerileyen durumuyla ilgili korkumuzdan kurtaracaktır. 1989'un ruhu, bir avuç cesur Ukraynalı sayesinde yaşayacak.
Fukuyama'nın 11 maddede özetlediği görüşleri şöyle:
1- Rusya, Ukrayna'da açık bir yenilgiye gidiyor. Rus planlaması, Ukraynalıların Rusya'nın lehine olduğu ve ordularının bir işgalden hemen sonra çökeceği şeklindeki hatalı bir varsayıma dayanarak yetersizdi. Rus askerlerinin Kiev'deki zafer geçit töreni için fazladan cephane ve erzak yerine özel kıyafet giydikleri besbelli. Putin bu noktada tüm ordusunun büyük bir kısmını bu operasyona adadı, savaşa destek vermeleri için çağırabileceği çok büyük bir kuvvet rezervi yok. Rus birlikleri, büyük tedarik sorunları ve sürekli Ukrayna saldırıları ile karşı karşıya kaldıkları şehirlerin dışında mahsur kaldı.
2- Konumlarının çöküşü, bir yıpratma savaşı yoluyla yavaş yavaş meydana gelmek yerine, ani ve felaket olabilir. Meydandaki ordu ne ikmal alabilecek ne de geri çekilebilecek bir noktaya gelecek ve moraller çökecek. Bu en azından kuzey için geçerlidir; Ruslar güneyde daha iyi durumda, ancak kuzey çökerse bu mevzileri korumak zor olacak.
3- Bu gerçekleşmeden önce savaşa diplomatik bir çözüm mümkün değil. Bu noktada aldıkları kayıplar göz önüne alındığında, hem Rusya hem de Ukrayna için kabul edilebilir bir uzlaşma yoktur. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi bir kez daha işe yaramaz olduğunu kanıtladı. Yararlı olan tek şey, dünyanın kötü veya yanlış yapan aktörlerini belirlemeye yardımcı olan Genel Kurul oylamasıydı.
4- Biden yönetiminin uçuşa yasak bölge ilan etmeme veya Polonya MiG'lerinin transferine yardım etmeme kararlarının ikisi de iyi kararlar; çok duygusal bir dönemde başlarını dik tuttular. Ukraynalıların Rusları kendi başlarına yenmesi, Moskova'yı NATO'nun kendilerine saldırdığı bahanesinden mahrum bırakması ve tüm bariz tırmanma olasılıklarından kaçınması çok daha iyi. Özellikle Polonyalı MiG'ler Ukrayna'nın yeteneklerine fazla bir şey katmayacaktı. Çok daha önemli olan, sürekli bir omuzdan atılan Javelin anti-tank roketleri, Stinger, TB2, tıbbi malzeme, iletişim ekipmanı ve bilgi paylaşımı tedariğidir. Ukrayna kuvvetlerinin zaten Ukrayna dışından faaliyet gösteren NATO istihbaratı tarafından yönlendirildiğini varsayıyorum.
5- Ukrayna'nın ödediği maliyet elbette çok büyük. Ancak en büyük zarar, ne MiG'lerin ne de uçuşa yasak bölgenin pek bir şey yapamayacağı roketler ve topçular tarafından verilmektedir. Katliamı durduracak tek şey Rus ordusunun karada yenilmesidir.
6- Putin ordusunun yenilgisinden kurtulamayacak. Güçlü bir adam olarak algılandığı için destek alması doğaldı; yetersizliğini gösterdiğinde ve zorlayıcı gücü elinden alındığında halka ne vermesi gerekecek?
7- İstila, tüm dünyada, saldırıdan önce tekdüze bir şekilde Putin'e sempati duyan popülistlere büyük zarar verdi. Buna Matteo Salvini, Jair Bolsonaro, Éric Zemmour, Marine Le Pen, Viktor Orbán ve tabii ki Donald Trump dahil. Savaş siyaseti, onların açıkça otoriter eğilimlerini açığa çıkardı.
8- Bu noktaya kadar olan savaş Çin için iyi bir ders oldu. Rusya gibi, Çin de son on yılda görünüşte yüksek teknolojili askeri güçler oluşturdu, ancak savaş deneyimleri yok. Rus hava kuvvetlerinin sefil performansı, benzer şekilde karmaşık hava operasyonlarını yönetme deneyimi olmayan Halk Kurtuluş Ordusu Hava Kuvvetleri tarafından tekrarlanacaktır. Çin liderliğinin, Tayvan'a karşı gelecekteki bir hamleyi tasarlarken Rusların yaptığı gibi kendi yetenekleri konusunda kendini kandırmayacağını umabiliriz.
9- Umarım Tayvan, Ukraynalıların yaptığı gibi savaşmaya hazırlanma ihtiyacı konusunda uyanır ve zorunlu askerliği geri getirir.
10- Türk dronları en çok satanlar olacak.
11- Bir Rus yenilgisi “özgürlüğün yeni doğuşunu” mümkün kılacak ve bizi küresel demokrasinin gerileyen durumuyla ilgili korkumuzdan kurtaracaktır. 1989'un ruhu, bir avuç cesur Ukraynalı sayesinde yaşayacak.
